Οι ημιτελικοί του Τσάμπιονς λιγκ και του Γιουρόπα λιγκ έμοιαζαν φέτος σαν βιτρίνα, που μπορεί κανείς να δεις κάθε τύπου ποδόσφαιρο, που παίζεται στον καιρό μας και φέρνει αποτελέσματα. Προκρίθηκαν στον τελικό οι ομάδες με τις τέσσερις πιο βαριές φανέλες: το Τσάμπιονς λιγκ θα διεκδικήσουν η Ρεαλ και η Γιουβέντους, το Γιουρόπα λιγκ ο Αγιαξ και η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Αλλά όποιος μέχρι τα ημιτελικά έφτασε έδωσε σε όλη την Ευρώπη μαθήματα συνέπειας και σοβαρότητας. Ας πούμε μερικά βαρετά πράγματα για το ποδόσφαιρο του καιρού μας.
Ο νέος διχασμός
Το ποδόσφαιρο κατά καιρούς έχει ζήσει διάφορες ιδεολογικές διαιρέσεις: ο πιο συνηθισμένος διχασμός είναι αυτός ανάμεσα σε όσους αγαπούν την άμυνα και σε όσους αγαπούν την επίθεση. Καθώς τα πράγματα εξελίσσονται, εξελίσσονται και τα γούστα: το προηγούμενα χρόνια βλέπαμε αυτούς που αγαπούν την κατοχή της μπάλας να τσακώνονται με όσους την βαριούνται. Είχαμε επίσης τους λάτρεις του γρήγορου ποδοσφαίρου και τους λάτρεις του κοντρόλ ποδοσφαίρου, αυτούς που χαίρονται με το «όσα πάνε κι όσα έρθουν» κι αυτούς που δεν έχουν πρόβλημα με το «τσούκου τσούκου μπολ», αρκεί η ομάδα τους να κερδίζει. Σήμερα όλα αυτά δεν έχουν νομίζω καμία απολύτως αξία: στο ποδόσφαιρο του καιρού μας έχουμε δυο δρόμους που οδηγούν στην επιτυχία. Υπάρχει το ποδόσφαιρο των μεγάλων μονάδων και το ποδόσφαιρο των πολλών επιθέσεων – και στις δυο περιπτώσεις η άμυνα είναι ένα δύσκολο προαπαιτούμενο: όπλο μεγάλο για όποιον έχει μια καλή τέτοια, αλλά σπάνια πλέον αυτοσκοπός.
Οι δυο σχολές σκέψεις
Στα ημιτελικά των εφετινών ευρωπαϊκών διοργανώσεων είδαμε τρεις σπουδαίους εκπροσώπους των δυο αυτών σχολών σκέψης. Η Ρεάλ, η Γιουβέντους και η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ βασίζονται σε μονάδες και προσωπικότητες: σε αυτές βάζω και τους προπονητές τους για την διαχειριστική και διοικητική τους ικανότητα. Η Ρεάλ είναι ο μεγαλύτερος εκπρόσωπος αυτής της τάσης από τον καιρό των Γκαλάκτικος ακόμα. Πληρώνει για να έχει τους καλύτερους και από αυτούς ζητά προσωπικές ενέργειες και επαγγελματική δουλειά. Στο ημίχρονο του ματς με την Ατλέτικο κανείς παίκτης της Ρεάλ δεν ήταν μεταξύ των πέντε πρώτων σε τρεξίματα – κι όμως η Βασίλισσα, παρά τη θύελλα που είχε περάσει στο πρώτο εικοσάλεπτο, είχε σφραγίσει το εισιτήριο της πρόκρισης, χάρη σε μια τρομακτική προσωπική ενέργεια του Μπενζεμά. Εντυπωσιακές προσωπικές ενέργειες του Ντάνι Αλβες και του Ιγκουαϊν έδωσαν την πρόκριση και στην Γιουβέντους, της οποίας, η καλή άμυνα ήταν αποτέλεσμα της άψογης δουλειάς που έκαναν τα στόπερ σε ατομικό επίπεδο. Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, που παίζει το ίδιο περίπου ποδόσφαιρο, δυσκολεύτηκε λίγο περισσότερο κόντρα στη Θέλτα γιατί οι μονάδες της δεν έχουν ακόμα εμπειρίες – ίσως μερικοί να είναι και λίγο υπερεκτιμημένοι: αν ωστόσο ξοδέψει άλλα 150 εκατ ευρώ του χρόνου, τους παίκτες που λείπουν θα τους βρει. Το να φτιάχνεις τέτοιου τύπου ομάδες είναι εύκολο μόνο αν έχει πολλά χρήματα για ξόδεμα: αν δεν τα έχεις πρέπει να τα γυρίζεις σωστά – η Γιούβε πχ έδωσε για τον Ιγκουαϊν τα χρήματα που πήρε από τον Πογκμπά και όλα δείχνουν ότι καλά έκανε.
Ευτυχώς υπάρχουν και οι άλλοι
Οι ποδοσφαιρικές διοργανώσεις του καιρού μας θα ήταν φρικτά βαρετές, όχι σε ό,τι έχει να κάνει με το θέαμα αλλά σε ό,τι αφορά την έκβασή τους αν, δεν υπήρχαν οι άλλοι – αυτοί που δεν ξοδεύουν εξίσου πολλά, αλλά έχουν ιδέες και κάνουν πιο οργανωμένη δουλειά. Αν αυτές οι ομάδες, (ο Αγαξ, η Μονακό, η Λιόν), δεν υπήρχαν, το ποδόσφαιρο θα ήταν μια δημοπρασία, που όποιος την κέρδιζε θα κέρδιζε τα πάντα: όχι τυχαία τα τελευταία χρόνια έχουμε συχνά πυκνά ομάδες που κερδίζουν όλους τους τίτλους που διεκδικούν. Ομάδες που πόνταραν στις Ακαδημίες τους και στο έξυπνο σκάουτινγκ πάντα υπήρχαν: το καλό είναι ότι στον καιρό μας αυτά συνδυάζονται με τη δημιουργία ομάδων που βασίζονται σε ένα σούπερ επιθετικό παιγνίδι, ένα παιγνίδι πάρα πολλών επιθέσεων. Ακαδημίες και σκάουτινγκ έχουν όλες οι γαλλικές ομάδες π.χ αλλά αν δεις την Σεντ Ετιέν και την Μπορντό θα πεθάνεις από τη νύστα. Ακαδημίες και σκάουτινγκ έχουν παραδοσιακά και οι Ολλανδοί, αλλά η κατρακύλα τους στη βαθμολογία της UEFA είναι χωρίς προηγούμενο, γιατί οι πιο πολλές καλές τους ομάδες διακρίνονται από μια απερίγραπτη αγωνιστική σύγχυση. Αν ο Αγιαξ φέτος κατάφερε να σώσει την χαμένη τιμή του Ολλανδικού ποδοσφαίρου είναι γιατί βελτίωσε εντυπωσιακά την επιθετική του παραγωγή – κόντρα στη Σάλκε πέτυχε δυο γκολ στην παράταση με παίκτη λιγότερο! Το ποδόσφαιρο που έπαιξαν φέτος ομάδες όπως η Μονακό, η Λιόν, ο Αγιαξ θέλει νιάτα, κουράγιο και κυρίως νοοτροπία: η Λιόν κόντρα στον Αγιαξ χθες βράδυ σου έδινε την εντύπωση πως και 14-1 να είχε χάσει στο πρώτο ματς, θα έφτανε κάποια στιγμή που θα διεκδικούσε σοβαρά την πρόκριση!
Χρήματα και χρόνος
Στις εφετινές ευρωπαϊκές διοργανώσεις είδαμε ότι κερδίζουν ομάδες που μπορούν να επενδύσουν χρήματα και ομάδες που μπορούν να αξιοποιήσουν σωστά το χρόνο. Δεν έχουμε να κάνουμε με αμυντικές και επιθετικές ομάδες: όλες παίζουν για να κερδίσουν κι αυτές που έχουν μονάδες μεγάλες συχνά το κάνουν και πιο εύκολα – η διαφορά είναι ότι στα πραγματικά δύσκολα ματς περιμένουν ατομικές ενέργειες από σταρ, τους οποίους χρυσοπληρώνουν. Στην Ρεάλ, στην Γιουβέντους, ακόμα και στην ανέτοιμη ακόμα Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ καταλαβαίνεις ότι ο ποδοσφαιριστής είναι μόνος: είναι ένας χαρισματικός μισθοφόρος που πληρώνεται για να σου δείξει πόσο καλά μπορεί να αυτοσχεδιάσει. Στην περίπτωσή τους, όταν το ποδόσφαιρο που παίζουν μοιάζει οργανωμένο, αυτό συμβαίνει γιατί υπάρχει κοινή σωστή προσέγγιση: βλέπεις ένα τζαζ συγκρότημα με όρεξη να σε διασκεδάσει. Οι όποιες συμβουλές του προπονητή αφορούν τη γενική προσέγγιση – τη δουλειά την κάνουν εμφανώς οι παίκτες και οι νίκες τους κάνουν όλους καλύτερους. Η Γουβέντους π.χ έχει μια μεγάλη ικανότητα να παίρνει πολλά από παίκτες που άλλοι θεωρούν τελειωμένους, γιατί έχει την επιμονή να περιμένει τους αυτοσχεδιασμούς τους – ο Ντάνι Αλβες, MVP στα ματς με τη Μονακό, είναι ένα ωραίο παράδειγμα. Από εκεί έπειτα έγκειται στην ικανότητα του προπονητή να μπορεί να πείθει τη μονάδα ότι πρέπει να κάνει κάποια συγκεκριμένη δουλειά – ο Μάντζουκιτς π.χ είναι ο Ετό της Ιντερ του Μουρίνιο. Στην άλλη περίπτωση έχουμε κανονικό επιθετικό πλάνο: χωρίς αυτό η Μονακό, ο Αγιαξ και η Λιόν δεν θα μας εντυπωσίαζαν τόσο. Σε αυτό το πλάνο δεν βασίζεται μόνο το παιγνίδι, αλλά και η ίδια η παραγωγή και η επιλογή των παικτών: η Μονακό ξόδεψε 15 εκατ ευρώ για να πάρει ένα αριστερό μπακ, τον Μεντί, που βοήθησε την πρόοδο του Εμ Μπαμπέ όσο κανείς. Στην πραγματικότητα στη βιτρίνα του ποδοσφαίρου του καιρού μας έχουμε καλές ομάδες που βασίζονται σε προσωπικότητες και καλές ομάδες που αναδεικνύουν προσωπικότητες – στην πρώτη περίπτωση υπάρχει ένα διοικητικό πλάνο, στη δεύτερη ένα παραγωγικό πλάνο. Χωρίς πλάνο δεν γίνεται τίποτα.
Δεν υπάρχουν μαγικά συστήματα, κινήσεις σατανάδων του πάγκου και διατάξεις ιδιοφυείς: όλοι χρησιμοποιούν τα ίδια σχήματα – το θέμα είναι πλέον η προσέγγιση των αγώνων και η νοοτροπία – δηλαδή το τι πρέπει να κάνεις και τι όρεξη έχεις για να το υπηρετείς. Το ξέρω ότι τα βαριέστε αυτά. Απλά καλά είναι να τα λέμε. Μια στις τόσες…
