Σας είχα προτείνει, όταν μπει ο Φεβρουάριος, να κάνετε ένα δώρο στον εαυτό σας και να διαβάσετε το άλμπουμ του Αρκά «ο Φεβρουάριος και οι έντεκα μήνες». Σας το ξαναθυμίζω λόγω της ημέρας. Είναι ένα άλμπουμ 65 σελίδων. Μιλάμε για 65 σελίδες που είναι η επιτομή του χιούμορ. Ο καταπληκτικός Αρκάς στα καλύτερά του.
Θυμηθείτε τον Κόκορα και τον Ισοβίτη
Η Τέχνη του Αρκά, όπως και κάθε μεγάλου δημιουργού που προσπαθεί τίμια να σε κάνει να γελάσεις με τις εικονογραφημένες ιστορίες του, δεν βασίζεται μόνο στην ικανότητα του να βλέπει την πραγματικότητα με μια ματιά εντελώς διαφορετική από την συνηθισμένη, αλλά και στο γεγονός ότι χρησιμοποιεί τα μέσα του (στη συγκεκριμένη περίπτωση το σκίτσο και τη γλώσσα) για να δώσει ζωή πραγματική σε ήρωες που κανείς δεν μπορεί να φανταστεί έτσι μεταλλαγμένους. Αυτό έκανε πάντα, αυτό κάνει και τώρα.
Θυμηθείτε τον Κόκορα, τον πρώτο ήρωά του. Ισως κάποιοι με φαντασία ανάλογη με τη δική του (άνθρωποι σπάνιοι, όπως και να ‘χει) θα μπορούσαν να φανταστούν ένα κόκορα που όλο το κοτέτσι μισεί: μόνο όμως ο Αρκάς μπόρεσε να σκεφτεί και να περιγράψει ένα Κόκορα σε ρόλο αποτυχημένου εραστή, που είναι υποχρεωμένος να ζει με τις φαντασιώσεις του, γιατί οι κότες αρνούνται κάθε ερωτική πράξη μαζί του και δείχνουν την προτίμησή τους σε ένα γουρούνι. Θυμηθείτε τις Χαμηλές Πτήσεις ή τον Ισοβίτη. Και πάλι κάποιοι αρτίστες χαρισματικοί θα μπορούσαν να δημιουργήσουν ένα ισοβίτη – ήρωα, κυνικό και σοφό ίσως. Κανείς τους όμως δεν θα μπορούσε να σκεφτεί τον Μοντεχρήστο, το αλαζονικό ποντίκι, που ζει στις φυλακές ταλαιπωρώντας τον καταδικασμένο με 622 χρόνια φυλάκιση κρατούμενο. Κι αν κάποιος έφτανε κοντά σε μια σύλληψη ανάλογη, είναι απίθανο να σκεφτεί ένα ποντίκι, που σκέφτεται και μιλάει έτσι. Ο Αρκάς δημιουργεί πάντα ένα μικρόκοσμο με ήρωες απροσδόκητους που έχουν μια γλώσσα κοφτερή – λαϊκή αλλά και απρόβλεπτη. Μια γλώσσα κωμική, δεικτική, σκληρή και πάντα υπέροχα κατάλληλη για τους ήρωες που πρωταγωνιστούν στις ιστορίες που μας διηγείται.
Νεύρα στην ουρά
Ο «Φεβρουάριος και οι έντεκα μήνες» είναι ένα μικρό αριστούργημα του Αρκά, γιατί έχει όλα σχεδόν τα στοιχεία της Τέχνης του. Πρώτα πρώτα ο Αρκάς βλέπει κάτι που κανείς άλλος δεν βλέπει: τους δώδεκα μήνες και το μπαμπά τους το Χρόνο με σάρκα και οστά. Ντυμένοι με κάτι που μοιάζει με χλαμύδα, οι μήνες έχουν τον απολύτως δικό τους κόσμο: υπάρχουν, στρυμωγμένοι σε μια σειρά, αυτοί και άλλος κανείς. Το ίδιο το εύρημα είναι απίθανο, όμως η όποια κωμικότητα του θα εξαντλούνταν γρήγορα, αν ο Αρκάς δεν έκανε κάτι πανέξυπνο: έδωσε στον καθένα από τους μήνες προσωπικότητα, παίζοντας με κάποια στερεότυπα που τους ακολουθούν, αλλά και αυθαιρετώντας συγχρόνως, πιστώνοντάς τους, χάρη στη γλώσσα, με κουσούρια που δεν περιμένεις. Κυρίως ο τρόπος που ο ένας ειρωνεύεται τον άλλο είναι καταπληκτικός, όπως καταπληκτική είναι και η διάθεσή τους για καυγάδες. Η ουρά, στην οποία βρίσκονται όλοι και περιμένουν, δημιουργεί έτσι κι αλλιώς νευρικότητα.
Ο Φεβρουάριος εμφανίζεται ως το θύμα όλων – κυρίως τον ταλαιπωρεί ο μοχθηρός Μάρτιος, που τον έχει διαρκώς μπροστά του. Ο Φεβρουάριος είναι πιο μικρός από όλους, κοντούλης, κομμάτι αδύναμος, αλλά λέρα πραγματική. Μπορεί να του λείπουν οι μέρες (και οι άλλοι να του κάνουν πλάκα ζητώντας του να σηκωθεί στις μύτες των ποδιών για να γίνει δίσεκτος…), αλλά είναι τσαμπουκάς, μαγκάκος, αθυρόστομος και όπως όλοι οι σπουδαίοι ήρωες του Αρκά, επικίνδυνα ετοιμόλογος. Ο Φεβρουάριος δεν σηκώνει κουβέντα, έχει μια γρήγορη απάντηση σε κάθε ερώτηση, προκαλεί τους πάντες. Όταν ο Ιούνιος τον παρακαλάει να κάνει ησυχία, τον ρωτάει αν διαβάζει για τις πανελλαδικές, όταν ο Μάρτιος του λέει ότι η Ανοιξη είναι η καλύτερη εποχή του χρόνου, του απαντάει πως αυτό «ισχύει μόνο αν είσαι χαμομήλι ή αλλεργία». Ο Φεβρουάριος είναι είρωνας, επιθετικός και κυκλοφορεί με σκούφο, γάντια και κασκόλ. Δεν έχει καμία σχέση με Αγιο - Αγιος Φεβρουάριος δεν υπάρχει. Το βουλώνει μόνο όταν ο Μάρτιος του υπενθυμίζει πως οι μέρες του είναι πάντα λίγες.
Η μικρή ωραία του ιστορία
Το άλμπουμ έχει την μικρή ωραία ιστορία του. Τα τελευταία χρόνια ο Αρκάς χρησιμοποίησε την Τέχνη του για να κάνει και ήρωες, που έκαναν πολιτικά σχόλια: ορισμένα από αυτά υπήρξαν καταπληκτικά. Όταν τόλμησε να κάνει κριτική στην παρούσα κυβέρνηση, σε στιγμές μάλιστα που αυτό ήταν σχεδόν αδιανόητο αφού όλα τα αστέρια της αντιμετωπίζονταν με μια σοβαροφάνεια που από μόνη της ήταν κωμική, το τι του έσυραν δεν περιγράφεται. Στις αρχές του 2015 είχε αναγκαστεί να κλείσει και τις σελίδες του στο Facebook καθώς είχε υπάρξει θύμα μιας γιγάντιας επίθεσης: ευτυχώς ξεπέρασε το σοκ και επανήρθε γρήγορα. Του καταλόγισαν τότε έλλειψη χιούμορ, υστερόβουλη συμπεριφορά, ιδεολογική ανωριμότητα, ταύτιση με τους εφαρμοστές των μνημονίων (χαχαχα), σημειώνοντας συγχρόνως ότι πρόκειται για αμοραλιστή που λαό τολμά να ειρωνεύεται ακόμα και τον λαό– πλάκα στο λαό με ψέματα έχει το δικαίωμα να κάνει μόνο όποιος κυβερνάει, ως γνωστόν! Εκείνο τον καιρό, οι πονεμένοι από τα δεικτικά πολιτικά σχόλια του Αρκά, τα έχασαν όταν κυκλοφόρησε «ο Φεβρουάριος και οι έντεκα μήνες»: στο μικρό αυτό άλμπουμ ο Αρκάς αποδείκνυε ξανά πως μπορεί να σε κάνει να γελάσεις με την σουρεαλιστική προσέγγιση της πραγματικότητας (που ήταν πάντα το φόρτε του…), το ίδιο εύκολα όσο σε κάνει και να προβληματιστείς με τα πολιτικά του σχόλια.
Επειδή οι ιστορίες του Φεβρουάριου χάλασαν την περιγραφή του Αρκά ως «δημιουργού χωρίς έμπνευση», που «το γύρισε στην εύκολη πολιτική γελοιογραφία», το άλμπουμ λοιδορήθηκε μόλις κυκλοφόρησε: έγραψαν ότι είναι μια δουλειά κακόγουστη, ότι έχει αστεία που θυμίζουν αμερικάνικες κωμωδίες, ότι έχει το επίπεδο φτηνής επιθεώρησης, ότι είναι η απόδειξη ότι ήρθαν τα Πέτρινα χρόνια στο χιούμορ του Αρκά. Μιλάμε για μια κριτική την οποία κάποια μέρα ο ίδιος ο Αρκάς θα χρησιμοποιήσει σε κάποιο άλμπουμ του για να μας κάνει να γελάσουμε. Αλλωστε μετά τα πέτρινα χρόνια, ακολουθούν κάτι ντουζίνες από πρωταθλήματα…
Επικρίσεις για γέλια
Καθώς ξεκινά ο Φεβρουάριος σας θυμίζω να διαβάσετε τον Φεβρουάριο για να γελάσετε. Με τα σκίτσα και τις ιστορίες του κυρίως. Αλλά και με τους επικριτές του Αρκά, που δεν καταλαβαίνουν πως δεν φταίει αυτός που διακωμωδεί την πολιτική μας σκηνή. Απλά, όσοι σε αυτή έχουν ανέβει, συμβαίνει να είναι για γέλια…
