Οι Ιταλοί ζουν μέρες μεγάλης αγωνίας καθώς η Σκουάντρα Ατζούρα κινδυνεύει σοβαρά να μην προκριθεί στο μουντιάλ της Ρωσίας μετά την ήττα από την Σουηδία. Μια τρομακτική σκηνοθεσία της μοίρας θέλησε αυτό να συμβαίνει την εβδομάδα που ο τελευταίος αληθινά μεγάλος Ιταλός ποδοσφαιριστής, ο Ανδρέα Πίρλο, ανακοίνωσε από τις ΗΠΑ όπου βρέθηκε αυτοεξόριστος το τέλος της καριέρας του.  

Ολοι κάτι όμορφο ονειρεύονται

Ολοι οι παίκτες θα θελαν να έχουν ένα όμορφο ποδοσφαιρικό φινάλε. Ολοι ονειρεύονται ότι αυτό θα ρθει μια Κυριακή που η ομάδα θα έχει πετύχει το στόχο της, θα έχει κερδίσει ένα τίτλο π.χ, και το γήπεδο θα τραγουδά το όνομά τους. Ολοι ελπίζουν πως οι συμπαίκτες θα τους λένε ότι πρέπει να ξανασκεφτούν τους λόγους του αντίο και σχεδόν να τους παρακαλούν να συνεχίσουν. Ολοι θα ήθελαν να μπουν σε μια φιέστα κρατώντας αγκαλιά τα παιδιά τους και να χειροκροτήσουν τον κόσμο, αφού πετάξουν στην εξέδρα τη φανέλα τους ή τα παπούτσια τους. Ετσι είπαν αντίο ο Μαλντίνι, ο Τότι, ο Τζέραρντ, ο Ζανέτι, ο Πέντραγκ Τζόρτζεβιτς. Δεν είναι όμως όλα τα φινάλε των μεγάλων ποδοσφαιριστών τέτοια. Υπάρχουν κι άλλα πικρά και δραματικά. Εγώ διάφορα τέτοια δεν τα ξέχασα ποτέ κι ας μην ήταν για τους πρωταγωνιστές τους υπέροχα.   

Με το πόδι βιδωμένο στο γρασίδι

Μονό ο Λουίς Φίγκο είχε δυο φινάλε. Το πρώτο του το έζησε το 2007, μετά από ένα τρομερό τραυματισμό του σε ένα ματς Γιουβέντους – Ιντερ στο Ντελε Αλπι.  Απέμειναν τριάντα λεπτά να τελειώσει κι όταν έχεις αντιπάλους που λέγονται Τρεζεγκέ, Ντελ Πιέρο και Νέντβεντ δεν δικαιούσαι να χαλαρώσεις. Ο Φίγκο το ξερε αυτό καλύτερα από όλους. Προσπάθησε να προστατέψει τη μπάλα και να πάρει ένα φάουλ. Ο Νεντβεντ πήγε στη φάση δυνατά. Ο Πορτογάλος μάζεψε τη μπάλα και την κάλυψε με το δεξί του πόδι, ο Τσέχος τον βρήκε με τη σκάρα. Αν το πόδι ήταν στον αέρα, ο Φίγκο απλώς θα πονούσε, αλλά οι ποδοσφαιριστές με τον πόνο μαθαίνουν να μεγαλώνουν. Το πόδι ήταν κολλημένο στο γήπεδο, η κόντρα φάνηκε σαν να το βίδωσε. Το φορείο μπήκε για να βοηθήσει τον Πορτογάλο να αποχωρήσει κάτω από το ιπποτικό χειροκρότημα της εξέδρας. Οι γιατροί κατάλαβαν ότι το πρόβλημα είναι σοβαρό, η διάγνωση αποκάλυψε κάταγμα περόνης. Του έκαναν αφιερώματα στην τηλεόραση και τον χειροκρότησαν στο Σαν Σίρο, όταν μπήκε με το πόδι στο γύψο! Είπαν όλοι ότι τελείωσε σαν ήρωας στο πεδίο της μάχης. Κι όμως αυτός, κάτι μήνες αργότερα, γύρισε. Και κουτσά κουτσά έβγαλε ένα χρόνο ακόμα τιμώντας το συμβόλαιο και γνωρίζοντας μια δεύτερη αποθέωση μετά από ένα ματς με την Αταλάντα: ήταν σαν η γιορτή του αντίο του να άρεσε τόσο πολύ που την ξανακάνανε!

Ξαφνικά και αναπάντεχα  

Θυμάμαι το Στηβ Κόπελ, «έξω δεξιά» της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ –διάδοχο του μεγάλου Μπεστ: το Ολντ Τράφορντ τραγουδούσε ρυθμικά το όνομά του στις επελάσεις του. Κατέβαινε από τα δεξιά τον καιρό που τα αγγλικά γήπεδα είχαν είκοσι πόντους λάσπη και νόμιζες ότι σαν άγγελος πετούσε χαμηλά. Και ξαφνικά εκεί που είχε αρχίσει να κάνει θαύματα, πολύ πριν φτάσει τα χρόνια του Χριστού, χάθηκε γιατί τα πόδια του δεν τον σήκωναν ή γιατί ήταν πολύ μπροστά από την εποχή του και ήταν άδικο για τους υπόλοιπους να τον έχουν συμπαίκτη ή αντίπαλο. Δεν υπήρξε καμία δραματική φάση: μόνο η ανακοίνωση ενός αντίο που κανείς ποτέ δεν περίμενε.

Θυμάμαι το Μάρκο Βαν Μπάστεν μετά από εκείνο το ματς του Τσάμπιονς λιγκ με την Γκέντεμποργκ, όπου πέτυχε τρία γκολ κι έκανε το γύρο του Σαν Σίρο με την πιο καταραμένη Χρυσή Μπάλα που έχει κερδίσει για την καταπληκτική σεζόν του. Επρεπε να κάνει μια μπανάλ επέμβαση στον αστράγαλό του και να γυρίσει ξεκούραστος μετά τις διακοπές των Χριστουγέννων. Έμεινε έξω έξι μήνες γιατί η επέμβαση αποκάλυψε ότι κουβαλούσε ένα γεννετικό πρόβλημα στον αστράγαλο. Γύρισε για να σκοράρει με την Ανκόνα – τα πόδια του πονούσαν, σκόραρε με κεφαλιά. Επαιξε στον τελικό του Τσάμπιονς λιγκ εναντίον της Μαρσέιγ και μετά χάθηκε στην καταιγίδα των δακρύων όσων το ποδόσφαιρο αληθινά το αγαπάνε. Λένε ότι η Μίλαν τον πίεσε, ο ίδιος το αρνείται: έψαχνε στον τελικό του Τσάμπιονς λίγκ ένα σημάδι ότι ο εφιάλτης ξεπεράστηκε. Το μόνο που βρήκε ήταν ο πόνος του τέλους.

Η σιωπή του Δεληκάρη  

Θυμάμαι το Γιώργο Δεληκάρη. Έκανε ένα υποδειγματικό ματς εναντίον του Ολυμπιακού στη Λεωφόρο σε ένα 0-0 γεμάτο νεύρα και χαμένες ευκαιρίες και ξαφνικά μας είπε αντίο. Οποιος σαν εμένα είχε μεγαλώσει λαχταρώντας να τον δει έπρεπε να βολευτεί με τις αναμνήσεις των άλλων. Πέντε ασπρόμαυρα στιγμιότυπα στο Youtube, μια περιπετειώδης μεταγραφή, πολλές φωτογραφίες ενός τύπου που έμοιαζε να το έσκασε από ροκ συγκρότημα, κι ένα τέλος πνιγμένο στο μυστήριο: αυτή ήταν για όσους δεν τον είδαν, υπήρξε η διαθήκη του. Οσοι πάλι τον λάτρεψαν ένοιωσαν ότι η πίκρα τους ήταν ίδια με τη δική του: αυτός άφησε σιωπηλά το ποδόσφαιρο που λάτρεψε κι αυτοί έχασαν ένα μεγάλο λόγο που το αγάπησαν.

Θυμάμαι το Χρήστο Κωστή. Αέρινο και με τη λάμψη του σταρ. Να κάνει εκείνη την ντρίπλα με το εσωτερικό και να σε κάνει να αναρωτιέσαι πόσους παίκτες στη ζωή σου έχεις δει που να ξέρουν περισσότερο ποδόσφαιρο. Και μετά τέλος – λες και τον μάτιασε η οικουμένη που τον ζήλευε.

Σ’ αυτές τις περιπτώσεις μιλάμε για άδικο φινάλε. Μπορεί να είναι κι έτσι. Όμως ας μην ξεχνάμε ότι η αδικία δίνει κι αυτή διαβατήριο στην Αθανασία, γιατί ταϊζει την μνήμη. Αν ο Πολ Γκασκόιν είχε αποχωρήσει από την  ενεργό δράση όταν στον τελικό του κυπέλλου Αγγλίας έσπασε σε δύο σημεία το πόδι του σήμερα θα θυμόμασταν ένα τεράστιο ποδοσφαιριστή κι όχι τον κλόουν που βγήκε από μέσα του και τον νίκησε. Το φινάλε δεν πρέπει να είναι απαραίτητα ένδοξο, μπορεί να είναι και πικρό: το βασικό είναι να το θυμάσαι. Το δράμα του μεγάλου Πίρλο είναι ότι κανείς δεν θα θυμάται το τέλος της καριέρας του. Είναι ένα τέλος απρόσωπο, άδοξο, μελαγχολικά κοινότυπο, άδειο από συγκίνηση. Με μια απλή δήλωση μετά το τέλος ενός πρωταθλήματος στο οποίο αγωνίστηκε σαν μισθοφόρος, αυτός που για όλους υπήρξε ένας αρτίστας τεράστιος.

Τους αξίζει ως τιμωρία

Το τέλος της καριέρας του Πίρλο είναι όπως το ιταλικό ποδόσφαιρο του καιρού μας: διαδικαστικό και τσακωμένο με την συγκίνηση, ανυπόφορα επαγγελματικό, χωρίς αίσθηση της ιστορίας. Ισως τελικά στους Ιταλούς να αξίζει ως τιμωρία για το ότι δεν γιόρτασαν όπως όφειλαν το αντίο του πιο μεγάλου ποδοσφαιριστής τους, το να μην προκριθούν στο μουντιάλ…