Ο Ολυμπιακός ιδρύθηκε στις 10 Μαρτίου 1925 στον Πειραιά. Προήλθε από την συγχώνευση του Πειραϊκού Συνδέσμου με την Πειραϊκή Ένωση, σωματεία που είχαν ιδρυθεί στις αρχές του εικοστού αιώνα – ίσως και λίγο πριν. Ο Πειραιάς, στις αρχές του αιώνα, ήταν το σύμβολο μιας Ελλάδας που μεγάλωνε: ήταν το λιμάνι - σύνδεσμος με την Ευρώπη, η πύλη προς το μέλλον. Η δημιουργία του Ολυμπιακού αποτέλεσε τομή στην ιστορία του ελληνικού αθλητισμού. Το ίδιο το όνομά του πρώτα πρώτα – καθώς και το σύμβολό του, ο δαφνοστεφανομένος αθλητής, παρέπεμπαν στους Ολυμπιακούς Αγώνες, για την αναβίωση των οποίων, εκείνη η γενιά στην οποία ανήκαν οι ιδρυτές του συλλόγου ήταν υπερήφανη.
Όλες οι αρχικές επιλογές έγιναν γιατι ο νεοσύστατος σύλλογος έπρεπε να αποκτήσει ένα χαρακτήρα οικουμενικό: να αγκαλιάζει την Ελλάδα, έχοντας ως σημείο αναφοράς τον Πειραιά, αλλά και ξεφεύγοντας από αυτόν σαν πλοίο που βγαίνει από το λιμάνι του. Όχι τυχαία το όνομα του νέου συλλόγου το έδωσε ο Νότης Καμπέρος, ανώτατος αξιωματικός του Πολεμικού ναυτικού, πρώτος αντιπρόεδρος του και για τα δεδομένα της εποχής άνθρωπος πολυταξιδεμένος. Ο πρώτος πρόεδρος, ο βιομήχανος Μιχάλης Μανούσκος, πρόσθεσε το «Σύνδεσμος Φιλάθλων Πειραιώς» και το όνομα του συλλόγου ψηφίστηκε ομόφωνα από τα 33 ιδρυτικά μέλη. Τα χρώματά του, το άσπρο και το κόκκινο, τα διάλεξε για την φανέλα του ένας από τους πρώτους ποδοσφαιριστές του: ο Γιάννης Ανδριανόπουλος, μέλος της πρώτης ατραξιόν του συλλόγου, της θρυλικής πεντάδας των Ανδιανόπουλων. Ιδρυτικά μέλη του Ολυμπιακού και τα τρία αδέρφια του Γιάννη, ο Γιώργος, ο Ντίνος και ο Βασίλης.
Ιδρύθιηκε Σύνδεσμος Φιλάθλων
Ο σύλλογος, σύμφωνα με τις διηγήσεις του πέμπτου Ανδριανόπουλου, του Λεωνίδα που ήταν μικρός και οι μεγάλοι δεν τον έπαιρναν μαζί τους αλλά τα παρακολουθούσε όλα, ιδρύθηκε μετά από συζητήσεις που έγιναν στην «Ταβέρνα του Μοίρα», γωνία Αλκιβιάδου και Kαραολή – σήμερα αυτή δεν υπάρχει. Ο σύλλογος δεν έπρεπε να μοιάζει με κανένα που υπήρχε στην Ελλάδα και ως προς την διοικητική του οργάνωση. Οι 33 ιδρυτές αποφάσισαν πως τα μέλη που θα είχαν λόγο στην διοίκηση του έπρεπε να είναι ακριβώς εκατό. Όποιος είχε την ιδιότητα αυτή ήταν «αθάνατος»: την έχανε μόνο αν έφευγε από την ζωή – τότε και μόνο μπορούσε να αντικατασταθεί. Σήμερα αυτό δεν υπάρχει. Αλλά όποιος έχει διοικήσει τον Ολυμπιακό φροντίζοντας να συνεχίζει στο δρόμο των επιτυχιών είναι αθάνατος. Ο Νίκος Γουλανδρής, ο Σταύρος Νταϊφάς, ο Σωκράτης Κόκκαλης, οι αδερφοί Αγγελόπουλοι, ο Βαγγέλης Μαρινάκης έχοντας αποδείξει ότι έχουν επίγνωση της ιστορικής τους αποστολής θα μπορούσαν να είναι στην «Ταβέρνα του Μοίρα», αθάνατοι μεταξύ αθανάτων.
Η μεγάλη εικόνα του συλλόγου (από τη μια ένας μικρός διοικητικός πυρήνας που προέκυπτε από ψήφους εκατό μελών και από την άλλη κάποιες χιλιάδες υποστηρικτών που αγκάλιασαν τον σύλλογο από την πρώτη στιγμή) τον έκαναν να μοιάζει με πολιτική παράταξη, πιο πολύ από αθλητικό σωματείο: ο Ολυμπιακός ιδρύθηκε ως Σύνδεσμος Φιλάθλων, δηλαδή ως ευκαιρία συμμετοχής σε μια κοινή χαρά και ευτυχία – η υποστήριξη που ζητούσε από τον κόσμο του ήταν η βάση της ίδιας της δημιουργίας του.
Ο κόσμος του απέκτησε με την ομάδα μια σχέση που ξεπερνά τους συνηθισμένους συναισθηματισμούς: είναι μια σχέση εξ αρχής σχεδόν ιδεολογική. Οι φράσεις του Σταύρου Νταϊφά, προέδρου της πρώτης επαγγελματικής ποδοσφαιρικής ομάδας του Ολυμπιακού, ότι «είναι πιο δύσκολο να διοικείς τον Ολυμπιακό παρά την Ελλάδα», και ότι «ο πρόεδρος του Ολυμπιακού νιώθει μεγαλύτερη πίεση από τον πρωθυπουργός της χώρας», στην υπερβολή τους, αποτελούν μεγάλες αλήθειες. Ο Ολυμπιακός κουβαλά πλέον εκατό χρόνια ιστορίας, έχει κερδίσει πρωταθλήματα σε όλα του τα τμήματα (48 στο ποδόσφαιρο στο οποίο είναι η μόνη ελληνική ομάδα με ευρωπαϊκό τρόπαιο (το UEFA Conference League) στην τροπαιοθήκη της και 323 συνολικά σε όλα τα σπορ!) όμως κυρίως παραμένει Σύνδεσμος Φιλάθλων, φιλάθλων που ξέρουν να αγαπούν, που χαρίζουν αποθεώσεις και αληθινή δημοφιλία σε όσους βοηθούν τον σύλλογο να μεγαλώσει κι άλλο, αλλά που συγχρόνως είναι και απαιτητικότατοι και παρεμβατικοί με τον τρόπο τους. Η δική τους απαίτηση για επιτυχίες κινεί την ιστορία του Ολυμπιακού σε όλα του τα τμήματα του εκατό ολόκληρα χρόνια τώρα.
Με στόχο τον πρωταθλητισμό
Με την πάροδο του χρόνου ο Ολυμπιακός απέκτησε πολλά τμήματα που πρωταγωνίστησαν. Είναι η μοναδική ελληνική ομάδα με ευρωπαϊκά τρόπαια σε επίπεδο ανδρών στο ποδόσφαιρο, στο μπάσκετ στο βόλεϊ και στο πόλο φυσικά –μόνο η ΤΣΣΚΑ Μόσχας υπερηφανεύεται για κάτι ανάλογο. Και είναι ένας από τους λίγους ευρωπαϊκούς συλλόγους που μπορεί βάσιμα να ισχυρίζεται πως ομάδες από εννέα τουλάχιστον τμήματα του κάνουν κάθε χρόνο πρωταθλητισμό: μπορεί να είναι υπερήφανος, όχι μόνο για τις ομάδες των ανδρών του, αλλά και για τα κορίτσια του – που στο πόλο, το μπάσκετ, το βόλεϊ πρωταγωνιστούν. Η για δεκαετίες κυριαρχία του στην κολύμβηση σε αφήνει χωρίς λόγια. Ο σύλλογος τροφοδοτεί με μεγάλους αθλητές της Εθνικές ομάδες και τις ολυμπιακές αποστολές: την μέρα των γενεθλίων του, ένας αθλητής του, ο Μανόλο Καραλής έγινε πρωταθλητής Ευρώπης στον επί κοντό στο Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα κλειστού στίβου. Χρωστάει ο σύλλογος σε αυτό του το χαρακτηριστικό την τεράστια δημοφιλία του; Όχι ακριβώς. Σύλλογοι με πολλά τμήματα υπήρξαν πολλοί – αντίθετα με αυτό που συνέβαινε στην Δυτική Ευρώπη, όπου στις αρχές του 20ου αιώνα δημιουργούνταν αμιγώς ποδοσφαιρικές ομάδες, στην Ελλάδα συνηθιζόταν να δημιουργούνται σύλλογοι με πολλά τμήματα (Πανελλήνιος, Εθνικός, Ηρακλής κτλ). Αν ιστορικά κάτι ξεχώρισε τον Ολυμπιακό από τους υπόλοιπους μεγάλους συλλόγους της χώρας, αυτό πρώτα από όλα είναι η αγάπη για τις πρωτιές. Ο Ολυμπιακός δημιουργήθηκε για να πάρει τα σκήπτρα στον Πειραιά από τον δυνατό τότε Εθνικό, αλλά και για να πρωταγωνιστήσει στα νεοσύστατα πρωταθλήματα όπου πρωταγωνιστούσαν ομάδες της Αθήνας όπως ο Παναθηναϊκός και η ΑΕΚ. Η στόχευση στην κατάκτηση της κορυφής τον έκανε λαοφιλέστατο: ο Ολυμπιακός είναι η πρώτη ομάδα που δημιουργήθηκε με στόχο τον πρωταθλητισμό. Όπως γράφει ο Λεωνίδας Ανδριανόπουλος ο Ολυμπιακός δημιουργήθηκε Μάρτιο, όχι τυχαία: έπρεπε να υπάρχει χρόνος για την προετοιμασία της ποδοσφαιρικής του ομάδας για την επόμενη χρονιά: από τότε τα πρωταθλήματα, τοπικά αρχικά και πανελλαδικά στην συνέχεια, ξεκινούσαν τον Σεπτέμβρη.
Οι επιτυχίες συμβάλουν στην ιστορική σκιαγράφηση ενός δεύτερου χαρακτηριστικού του: την παθολογική αγάπη, σε επίπεδο ταύτισης του κόσμου του, με τους αθλητές της ομάδας που έπρεπε να δίνουν χαρές - κυρίως να σέβονται τα θέλω του κόσμου. «Αν κερδίζαμε με λίγα γκολ δεν μπορούσαμε να βγούμε στο δρόμο. Μας ρωτούσαν τι πάθατε;» θυμάται ο Λεωνίδας Ανδριανόπουλος.
Ακραία συναισθήματα
Αν η αγάπη για πρωτιές με τον καιρό απέκτησε τα χαρακτηριστικά μιας άγιας ψύχωσης, η αγάπη για τους αθλητές σε πολλές περιπτώσεις θυμίζει καταστάσεις ειδωλολατρίας. Η ποδοσφαιρική ομάδα του Ολυμπιακού, από τον καιρό που με τους Ανδρανόπουλους έχτισε την πρώτη μεγάλη ποδοσφαιρική δυναστεία που γνώρισε η χώρα, πορεύτηκε πάντα με στόχο τις κατακτήσεις τίτλων, που στο λαϊκό υποσυνείδητο των οπαδών της ομάδας ταυτίστηκαν κυρίως με μεγάλους ποδοσφαιριστές. Η ιστορία του Ολυμπιακού είναι μια ιστορία έντονων συναισθημάτων γιατί σε αυτή κυριαρχούν πρόσωπα. Επιτυχίες και αποτυχίες, ιστορίες αγάπης και προδοσίας, ρεκόρ και οδυνηρές ήττες σημάδεψαν την επικαιρότητα του συλλόγου κι έμαθαν τον οπαδό να ζει με την ομάδα και την καθημερινότητα της παρακολουθώντας τους αθλητές της. Η φράση «το ποδόσφαιρο είναι το σημαντικότερο από τα δευτερεύοντα πράγματα» για τον οπαδό του Ολυμπιακού δεν είχε ποτέ νόημα: η ομάδα ήταν σταθερά μια από τις μεγάλες αγάπες της ζωής του – σημαντική όσο και η οικογένειά του και συνήθως σημαντικότερη από την πολιτική του παράταξη, την όποια θρησκευτική του πεποίθηση, σε πολλές περιπτώεις και απο τη δουλειά του την ίδια. Ως ιστορία ακραίων συχνά αισθημάτων ο Ολυμπιακός δεν υπήρξε ποτέ υπεράνω προσώπων γιατί ο κόσμος του αγαπούσε και μισούσε σχεδόν πάντα ακραία: κυρίως σπανίως συγχωρούσε – η συγνώμη δεν είναι ποτέ εύκολη υπόθεση για τους παθιασμένους ανθρώπους. Κι ο Ολυμπιακός εκατό χρόνια μετά την ίδρυσή του, χωρίς πάθος για αυτόν, απλά δεν μπορεί να υπάρχει...
(Νέα Σαββατοκύριακό, Μάρτιος του 2025, μέρος Α)
