Έβλεπα χθες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όλη αυτή τη φασαρία που γινόταν για τον Κωνσταντίνο Μπογδάνο κι αναρωτιόμουν που βρίσκει ο κόσμος την όρεξη να ασχολείται με όλα αυτά τα ασήμαντα. Αν η ιστορία αυτή έχει ένα ενδιαφέρον είναι γιατί δείχνει πόσο κακός μπελάς είναι για τα κόμματα – όλα τα κόμματα – οι δημοσιογράφοι. Και γιατί θα ‘πρεπε οι αρμόδιοι για τις κομματικές εκλογικές λίστες, πριν τους φωνάξουν για να τους δώσουν το δικαίωμα να πολιτευτούν, να μετράνε σοβαρά που πάνε να μπλέξουν.

Απόσπασμα κωμωδίας

Η σκηνή στη Βουλή που οδήγησε τον πρωθυπουργό στο να διαγράψει τον Μπογδάνο θα μπορούσε να είναι απόσπασμα κωμωδίας. Ο Υπουργός Εξωτερικός Νίκος Δένδιας μιλάει για την ελληνογαλλική συμφωνία και μοιάζει να απολαμβάνει τη μεγάλη στιγμή του. Κάπου εκεί εμφανίζεται ο Μπογδάνος και βγάζει ένα λόγο που το να τον πεις αντικομουνιστικό παραλήρημα είναι λίγο. Του απαντάνε ότι είναι ακροδεξιός, το αρνείται με τη γνωστή θεατρικότητα δηλώνοντας πως κάτι άλλο είναι, που καμία σημασία δεν έχει: σημασία έχει ότι ο Δένδιας, που έχει πάει να μιλήσει για τις φρεγάτες, ακούει συζητήσεις για το Γράμμο  και γίνεται έξαλλος. Το όλο θυμίζει σκηνή σε γάμο που ο κουμπάρος αποφασίζει να θυμίσει δημοσίως στο γαμπρό τι ωραία θα ήταν να χώριζε ή να παρατούσε τη νύφη επί τόπου ή άλλα χειρότερα – η αμηχανία των παρόντων είναι το λιγότερο: το εντυπωσιακότερο στην προκειμένη περίπτωση είναι το ίδιο το σόου της αυταρέσκειας. Αλλά μήπως αυτό δεν έκανε πάντα ο Μπογδάνος;

Η έκθεση ως επιτυχία

Τα κόμματα δίνουν θέση στις εκλογικές τους λίστες στους δημοσιογράφους γιατί αυτοί οι τελευταίοι μοιάζουν έτοιμοι για πολιτευτές ακριβώς τη στιγμή που γίνονται διάσημοι. Οι πιο πολλοί δημιουργούν την εντύπωση ότι γνωρίζουν καλά το αντικείμενό τους – έχουν άλλωστε ειδικότητες. Ξέρουν να μιλάνε μπροστά σε κάμερες. Χρησιμοποιούν μια απλή συνήθως γλώσσα που ο μέσος «τηλεθεατής-ψηφοφόρος» καταλαβαίνει. Είναι γνωστές φάτσες – κι αυτό στο κόμμα δεν κάνει κακό. Εχουν επίσης γνωστούς για να τους καλούν σε εκπομπές - συχνά μπορούν να απευθυνθούν στον κόσμο ευκολότερα από επιστήμονες π.χ που δεν έχουν το χάρισμα της απλότητας. Και τέλος δεν έχουν πρόβλημα να εκτεθούν αφού αυτό κάνουν και επαγγελματικά: η επιτυχία τους έχει να κάνει με το ό,τι έχουν καταφέρει να κερδίσουν την προσοχή του κοινού - καμμιά φορά και χωρίς ούτε οι ίδιοι να ξέρουν το πώς. Αλλά είναι αυτό το τελευταίο που συνήθως τους μετατρέπει συχνά πυκνά σε κακούς μπελάδες για τα ίδια τα κόμματα που τους διαλέγουν. Κι αυτό ομολογώ ότι, επειδή το βλέπω λίγο σαν τιμωρία μιας συνηθισμένης κομματικής επιπολαιότητας, με διασκεδάζει πάρα πολύ.

Κι εμείς καλύτερα  

Τι κάνει εξ επαγγέλματος ο δημοσιογράφος – και μάλιστα ο τηλεοπτικός-αστέρας-δημοσιογράφος που πολιτεύεται; Μαθαίνει να τραβάει την προσοχή. Δεν είναι αναγκαίο να είναι αγαπητός από όλους, αλλά είναι απαραίτητο (για την επιτυχία της δουλειάς του) να μην τον ξεχνάει κανένας. Οσο πιο πολύ αφήνει το αποτύπωμά του στο κοινό, τόσο πιο μεγάλη είναι η πέρασή του. Μόνο που από τη στιγμή που αυτό το μαθαίνει του γίνεται και δεύτερη φύση: είναι αδύνατο να αλλάξει επειδή έχει εκλεγεί βουλευτής π.χ. Πάντα θα αναζητά την προσοχή του κοινού με όποιο τρόπο: ο ευκολότερος είναι προκαλώντας συζητήσεις. Αυτό έκανε και θα συνεχίσει να κάνει ο Μπογδάνος, αλλά αυτό έκανε κι ο Στέλιος Κούλογλου π.χ που κάτι μέρες πριν αναστάτωσε το ΣΥΡΙΖΑ βλέποντας ότι στο πεδίο των εντυπώσεων στην πολιτική πασαρέλα της Εκθεσης της Θεσσαλονίκη ο Τσίπρας κι ο Μητσοτάκης ήρθαν ισόπαλοι. Νομίζω αυτόν του επιτέθηκε, μεταξύ άλλων, ένας άλλος δημοσιογράφος ευρωβουλευτής, ο Κώστας Αρβανίτης: και ζήσαν αυτοί καλά στα σχόλια των εφημερίδων και εμείς καλύτερα.  

Καμία όρεξη να πολιτευτούν

Πάντα πίστευα ότι οι δημοσιογράφοι δεν θα έπρεπε να πολιτεύονται: κατανοώ όσους το κάνουν (πολλοί για λόγους καθαρά βιοποριστικούς…) αλλά εξακολουθώ να πιστεύω ότι ο δημοσιογράφος, ενώ μπορεί να είναι ένας καλός πολιτευτής, δεν έχει καμία δουλειά με τα στασίδια της Βουλής ή της Ευρωβουλής. Οχι γιατί η δουλειά του είναι ο έλεγχος της εξουσίας (αυτό είναι ένα αστείο κλισέ…), αλλά γιατί αυτό που μαθαίνει να κάνει δουλεύοντας δεν μπορεί να είναι και πολύ χρήσιμο για το κόμμα του ειδικά όταν αυτό  κυβερνά. Ο δημοσιογράφος, όταν είναι καλός, μαθαίνει να είναι φύσει αντιρρησίας – να έχει θέση και γνώμη κι αυτό συχνά τον καθιστά κομμάτι απείθαρχο, ενώ τα κόμματα που κυβερνούν μια ανάγκη από πειθαρχία (και αυτολογοκρισία μερικές φορές…) την έχουν. Επίσης, εκ πείρας, μπορώ να πω ότι οι δημοσιογράφοι με διοικητικές αρετές που έχω γνωρίσει (διευθυντές εφημερίδων, καναλιών κτλ) δεν έχουν συνήθως καμία όρεξη να πολιτευτούν – πιστεύουν πως μπορεί να κάνουν τη δουλειά τους παντού, αλλά όχι στα έδρανα της Βουλής. Οσοι άλλωστε έχουν δυνατότητες προσφοράς σε θέματα επικοινωνίας πχ μπορούν εύκολα να εργαστούν με σύμβαση έργου για κόμματα και κυβερνήσεις: κάθε γραφειοκρατία τους έχει πάντα ανάγκη – η Βουλή όχι και τόσο.

Δεν είναι το ίδιο  

Το κόμμα που είχε τους πιο πολλούς δημοσιογράφους που θυμάμαι πρέπει να ήταν το Ποτάμι: για αυτό πιστεύω και δεν μακροημέρευσε. Μια ταινία δεν μπορεί να έχει μόνο πρωταγωνιστές: οι δημοσιογράφοι (ειδικά όταν εκλέγονται κιόλας) αισθάνονται τέτοιοι κι αυτό συνεχίζουν να κάνουν και μετά την εκλογή τους. Αυτό τους καθιστά διαφορετικούς από τους αθλητές ή τους ηθοποιούς πχ που εκλέγονται κι αυτοί χάρη στη δημοφιλία τους: στη δική τους περίπτωση κάποιος κόσμος τους ανταμείβει για την προσφορά τους – αυτό στην πολιτική υπάρχει από τα χρόνια της αρχαιότητας. Οι άνθρωποι εκλέγονται και πορεύονται ως μουγκοί ανάμεσα σε άλλους μουγκούς. Οι δημοσιογράφοι όχι. Όταν εκλέγονται, νομίζουν ότι πρωταγωνιστούν σε ένα είδος ριάλιτι, που σκηνοθετούν οι ίδιοι και στο οποίο ο σκοπός τους είναι να συνεχίζουν να τραβούν την προσοχή την οποία συχνά μπερδεύουν με την σημαντικότητα – νομίζω πως καταλαβαίνουμε πως δεν είναι το ίδιο.

Μεταγραφή μετά τη νίκη

Γιατί εκλέχτηκε ο Μπογδάνος; Όχι γιατί δημοσίευε ονόματα νηπίων ή γιατί πήγαινε στα μνημόσυνα του Γράμμου: αυτά τα έκανε μετά. Εκλέχτηκε απλά γιατί έκανε φασαρία. Είναι αλήθεια πως μια δεκαετία (και βάλε…) κρίσης έχει σταθεί αιτία για να αναζητούν τα κόμματα διάφορους παραγωγούς φασαρίας: σε αυτό οι δημοσιογράφοι είναι αρκετά καλοί, μόνο που η περίπτωση του Μπογδάνου αποδεικνύει πως φασαρία μπορούσε να κάνει κυρίως εντός του κόμματος του κι αυτό δεν μου φαίνεται ιδιαιτέρως χρήσιμο για το κόμμα του από τη στιγμή μάλιστα που κυβερνά. Στο δικό μου το μυαλό οι δημοσιογράφοι θα πρεπε να είναι σαν τους ποδοσφαιριστές και να παίρνουν μεταγραφές πάντα σε κόμματα της αντιπολίτευσης – να φεύγουν από το κόμμα τους όταν αυτό κερδίζει. Μπορεί να έχουν μια κάποια χρησιμότητα μόνο όταν υποδύονται τον σκληρό επικριτή, τον άτεγκτο εισαγγελέα, τον απερχόμενο τιμωρό κτλ. Κάθε άλλος ρόλος είναι απλά κακοπαιγμένος και επιζήμιος πρώτα από όλα για τους ίδιους: θυμίζουν συνήθως την ιστορία του σκορπιού που τσιμπάει το βάτραχο και πνίγονται και οι δυο μαζί – απλά ο σκορπιός προλαβαίνει να του απολογηθεί λέγοντας ότι είναι η φύση του ενώ ο βάτραχος δεν λέει τίποτα.

Παρεμπιπτόντως είχε πλάκα και η απολογία του Μπογδάνου που είπε ότι οι σκληρές θέσεις και οι αλήθειες έχουν κόστος. Τον φαντάζομαι να τα λέει ψάχνοντας την κατάλληλη κάμερα και μετά να απολαμβάνει τη φασαρία που προκάλεσε. Αλλά κάτι μου λέει πως είτε είναι ο βάτραχος είτε ο σκορπιός της ιστορίας του, το φινάλε, παρά τα ταρατατζούμ, τα λάικ και τα ριτουίτ, δεν ήταν ευχάριστο…