Κάθε χρόνο τέτοια εποχή σας συνιστώ μερικά βιβλία από αυτά που κι εγώ αποκαλώ «βιβλία παραλίας». Πρόσφατα ανακάλυψα πως ο όρος είναι κομμάτι υποτιμητικός: εγώ τον βρίσκω υπέροχο. Πρώτα από όλα είναι μια χαρά παρέα ένα βιβλίο σε μια παραλία: όσο ασφυκτικά γεμάτη να είναι το διαβάζεις και χάνεσαι. Κι έπειτα το όλο μου μοιάζει πλέον σαν καλοκαιρινό τελετουργικό: το να κατεβαίνεις με ένα βιβλίο σε μια παραλία σημαίνει πως με κάποιο μαγικό τρόπο έχεις καταφέρει και φέτος να κάνεις διακοπές. Και μια παραλία μπορεί να είναι ωραιότερη χάρη σε ένα βιβλίο – ίσως ισχύει και το αντίθετο.

Φέτος λέω να αφήσουμε στην άκρη τους γνωστούς ξένους παραμυθάδες που έχουν συντροφεύσει τα καλοκαίρια ματς (Γιο Νέσμπο,  Πατρίτσια Χάισμιθ, Αγκάθα Κρίστι, Ζορζ Σιμενόν, Αντρέα Καμιλέρι, Ζοέλ Ντέκερ κτλ) και να ψάξουμε κανένα καινούργιο φίλο. Αποφάσισα επίσης να σας προτείνω και μερικά που δεν είναι αστυνομικά. Κάνουν καλό.    

Εχουμε και λέμε.

• Ένα πτώμα στην αυλή της Αμαλίας του Τεύκρου Μιχαηλίδη, εκδόσεις Ψυχογιός. Ο Μιχαηλίδης πάντα με εκπλήσσει ευχάριστα. Αυτή τη φορά αποφάσισε κάτι που χρειάζεται μεγάλη μαστοριά: να στήσει μια αστυνομική ιστορία στην Αθήνα του 1859! Όλα φυσικά ξεκινάνε όπως πρέπει, δηλαδή με ένα πτώμα. Η Αγγελική Δελβενιώτη, δεσποινίς επί των τιμών της βασίλισσας Αμαλίας, βρίσκεται νεκρή κάτω από το παράθυρο του προσωπικού της διαμερίσματός της στα Ανάκτορα. Όλοι πιστεύουν ότι πρόκειται για ένα ατύχημα. Εκτός από την ηρωϊδα του βιβλίου Φλόρενς Νάιτινγκεϊλ, που εκείνο τον καιρό βρίσκεται στην Αθήνα για διακοπές. Σαφώς ένα από τα πιο παράξενα ελληνικά αστυνομικά του καιρού μας.
• Η τριλογία του φασισμού του Κάρλο Λουκαρέλι, εκδόσεις Διόπτρα. Ο κομμάτι βαρύγδουπος τίτλος σε κάνει να πιστεύεις ότι είναι κάποιου τύπου σκοτεινό πολιτικό μυθιστόρημα – δεν είναι: είναι ένα ωραίο αστυνομικό με τρεις ιστορίες που διαδραματίζονται στα χρόνια του Μουσολίνι. Σε κάποιους το πράγμα θα θυμίσει την θρυλική «Τριλογία του Βερολίνου» του Φίλιπ Κερ και είναι όντως εντυπωσιακό πως ένας Ιταλός και ένας Αγγλος είχαν την ίδια ιδέα: τα βιβλία γράφτηκαν και τα δυο μεταξύ 1989 και 1990 και κυκλοφόρησαν περίπου ταυτόχρονα! Ο επιθεωρητής Ντε Λούκα είναι απολαυστικός – κέφι να υπάρχει και η τριλογία διαβάζεται σε ένα σαββατοκύριακο.
• Το μυστικό λιμάνι, της Μαρίας Ορούνια, εκδόσεις Διόπτρα. Η οικογένεια, όταν μάλιστα είναι μεγάλη και γεμάτη μυστικά, είναι ωραίο πλαίσιο για ένα αστυνομικό μυθιστόρημα. Αν προσθέσεις και ότι η πλοκή διαδραματίζεται τα χρόνια του ισπανικού εμφύλιου έχεις ένα ωραίο δροσιστικό καλοκαιρινό κοκτέιλ. Όλα μπλέκονται υπέροχα καθώς υπάρχει ένας πιτσιρικάς πρωταγωνιστής ένα σκοτεινό μυστήριο που αφορά μια σειρά εγκλημάτων και ένα πλήθος από οικογενειακά μυστικά που έχουν να κάνουν και με το παρελθόν της χώρας.
• Κινηματογραφικοί στοχασμοί του Κουέντιν Ταραντίνο, εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα. Μην σας τρομάζει ο τίτλος: πρόκειται για ένα είδος εξιστόρησης των παιδικών χρόνων του Ταραντίνο που μεγαλώνει βλέποντας ταινίες με τους φίλους της μητέρας του: ευτυχώς για αυτόν είχε πολλούς. Το ωραιότερο ωστόσο είναι ότι ο Ταραντίνο διαλέγει τις ταινίες που ως πιτσιρικά τον σημάδεψαν και επιστρέφει μεγάλος κι ώριμος (;) πλέον για να μας εξηγήσει το γιατί τις απόλαυσης. Οι ταινίες είναι πολύ γνωστές. Αν έχεις την δυνατότητα να διαβάζεις για μια από αυτές και να την βλέπεις το βράδυ μιλάμε για απολαυστική εμπειρία.

• Με κομμένη την ανάσα, του Φρεντερίκ Φαζαρντί, Εκδόσεις των Συναδέρφων. Βαθιά πολιτικοποιημένος από τα νεανικά του χρόνια ο Φαζαρντί (το πραγματικό όνομα του οποίου είναι Ρολάν Μορώ), συμμετείχε πολύ ενεργά στην εξέγερση του Μάη του ΄68 για την οποία έγραψε και αρκετά πολιτικά δοκίμια. Είναι ωστόσο αρκετά ενδιαφέρον ο τρόπος που χρησιμοποίησε το πολιτικό του αυτό μπακράουντ όταν αποφάσισε να περάσει στο αστυνομικό μυθιστόρημα γράφοντας απολαυστικά. Πέθανε 60 χρονών αφήνοντας πίσω του ένα πλήθος από βιβλία. Ο ήρωας του, ο αστυνόμος Παντοβάνι, είναι γιός Ιταλού μετανάστη στη Γαλλία: αυτός και η ομάδα του έχουν ενδιαφέρον όσο και η πλοκή της ιστορίας που διαδραματίζεται στην δεακετία του 1980.
• Η Γραμμή του Ορίζοντος, του Χρήστου Βακαλόπουλου, εκδόσεις Εστία. Ένα βιβλίο του 1991 που με τον τρόπο του περιγράφει τις δεκαετίες που ακολουθούν. Η ανατύπωση έγινε ήδη Best Seller – πράγμα λογικό καθώς με το πέρασμα του χρόνου το μυθιστόρημα και η ηρωϊδα του, η Αννα Φραντζή που κάνει διακοπές στην Πάτμο, μυθοποιήθηκαν. Ένα μυθιστόρημα για όσους μπορούν να διαβάζουν πίσω από τις λέξεις.
• Κάτι σαν αγάπη, του Πολυχρόνη Κουτσάκη, εκδόσεις Πατάκη. Ο Κουτσάκης είναι τρομερός τύπος – πιστεύω πως αν κάποτε γράψει την βιογραφία του οσοι την διαβάσουν θα πιστέψουν πως πρόκειται για μυθιστόρημα. Ζει στο Περθ της Αυστραλίας στο οποίο κατέληξε μετά από περιπέτειες, αλλά εκδίδει συνεχώς τα βιβλία του στην Ελλάδα – τα πιο πολλά διαδραματίζονται στην Κρήτη που αγαπάει. Εδώ η αγάπη του για την Κρήτη και για τις αστυνομικές πλοκές που ο ήρωας του αστυνόμος Γιώργος Δάντης αντιμετωπίζει με ψυχραιμία συναντά μια άλλη: το τένις! Ο Κουτσάκης ξέρει και να διηγείται και να γράφει. Αλλά κυρίως ξέρει να αγαπάει.

• Ξέρει η πάπια που είναι η λίμνη; του Χρήστου Χωμενίδη, εκδόσεις Πατάκη. Ο Χωμ Χωμ γράφει ασταμάτητα γιατί έχει την ικανότητα να αντλεί ιδέες από το πουθενά: τον τίτλο του τελευταίου του βιβλίου τον είδε γραμμένο σε ένα πίνακα σε ένα μπαρ στα Εξάρχεια. Εκεί που κάποιος θα διάβαζε την σουρεάλ αυτή φράση και θα έψαχνε ένα είδος απάντησης συνειδητοποιώντας ότι έχει πιει πολύ, ο Χωμένίδης είδε ένα βιβλίο – για την ακρίβεια μια σειρά από συχνά σουρεάλ μικρά (για τις συνήθειες του κείμενα) που διαβάζονται με την συνοδεία του παφλασμού της θάλασσας. Αν το εγωκεντρικό χιούμορ του το αγαπάς όσο εγώ καλό καλοκαίρι.
• Δική σου για πάντα, της Κλαούδια Πινιέιρο, εκδόσεις Carnivora. Μην σε ξεγελά ο τίτλος που θυμίζει λατινοαμερικάνικη σαπουνόπερα. Θα σου διηγηθώ μόνο μια σκηνή. Η πιστεύει πως την απατάει ο άντρας της. Ένα βράδυ τον παρακολουθεί σίγουρη ότι θα τον πιάσει με την ερωμένη του. Και τον βλέπει να κάνει ένα φόνο. Όλα αυτά είναι το ελάχιστο σε ένα λατινοαμερικάνικο μυθιστόρημα με πλοκή και πρωταγωνιστές αληθινούς ανθρώπους.
• Ο σημαδεμένος και ο αδιάφθορος, του Μπράντ Σβαρτς και του Μαξ Αναν Κόλινς εκδόσεις Οξύ. Για το κυνηγητό του Αλ Καπόνε από τον εισαγγελέα Ελιοτ Νες ίσως κάτι έχετε ακούσει. Ο τόμος αυτός περιγράφει τα κατορθώματα και των δυο μέσω μιας τεράστιας έρευνας των δυο συγγραφέων που μας δίνουν ένα έργο ζωής. Το ξέρω ότι έχετε δει τους Αδιάφθορους. Αλλά εδώ μιλάμε για έργο γιγάντιο. Που θα χρειαστεί πιθανότατα όλο το καλοκαίρι σας.

Κι ακόμα

Υποχρεωτικές δυο αναφορές σε φίλους που γράφουν ασταμάτητα και το απολαμβάνουν. Ο Βαγγέλης Γιαννίσης, υπέροχος μεταφραστής πολλών σπουδαίων αστυνομικών, έβγαλε ένα ακόμα δικό του: έχει τον παράξενο τίτλο Μαγκάφιν και σας καλεί να ανακαλύψετε τι είναι αυτό.  Ο επίσης πολυγραφότατος Παντελής Περιβολάρης κυκλοφόρησε το πρώτο του αστυνομικό με τίτλο Η αδερφότητα της ασημένιας σκόνης: όλα ξεκινούν στην Αρχαία Ολυμπία αλλά πλοκή και δράση καταλήγουν στην Θεσσαλονίκη και στα μυστικά της. Τέλος για όλους όσους κάποτε διάβαζαν αθλητικές εφημερίδες στις παραλίες και δεν το κάνουν πια υπάρχει το δικό μου «Δυσκολότερο από ένα μουντιάλ» (εκδόσεις Παπαδόπουλος).  Τώρα που το τελευταίο Euro ολοκληρώθηκε το ταξίδι στο πως φτάσαμε ως αυτό θα σας θυμίσει πως στις προηγούμενες διοργανώσεις υπήρχε περισσότερο σασπένς και πιο πολλοί πρωταγωνιστές. Καλές βουτιές με τον Πλατινί, τον Κρόιφ, τον βαν Μπάστεν, τον  Γκασκόιν κτλ

.