Από την πρώτη ώρα που έγινε γνωστή η καταστροφή το έγραψα και τώρα έχω την απόλυτη βεβαιότητα: θα μας πιάσουν κορόιδο όλους πάλι. Σε μια πολιτισμένη χώρα του κόσμου, όταν συμβαίνουν συμφορές σαν αυτή που χτύπησε την Ελλάδα δυο προτεραιότητες υπάρχουν: η μία είναι η καλύτερη δυνατή αντιμετώπιση των προβλημάτων των ανθρώπων που χτυπήθηκαν από τη συμφορά και η δεύτερη η απόδοση ευθυνών, ώστε κάτι ανάλογο να μην ξανασυμβεί. Εδώ η αντιμετώπιση της καταστροφής έχει να κάνει με την ανακοίνωση επιδομάτων και όσο για την απόδοση των ευθυνών, ας μην μιλάμε καλύτερα. Η μεγάλη προτεραιότητα είναι οι δικαιολογίες. Για την ακρίβεια ούτε καν οι δικαιολογίες: προτεραιότητα είναι οι συζητήσεις που δεν θα επιτρέψουν να προκύψει κανένα συμπέρασμα. Ο θάνατος τόσων ανθρώπων θα γίνει μια υποσημείωση – ακόμα χειρότερα μια ευκαιρία για καυγάδες. Η φασαρία θα γίνει από μόνη της είδηση – το είδος της είδησης που θα κάνει το χαμό τόσων ανθρώπων μια απλή ιστορία. Στην οποία οι ερμηνείες θα δίνονται όπως γουστάρει ο καθένας. Το είπε ωραία χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κ. Δημήτρης Τζανακόπουλος: «θα πάρετε την απάντηση που θέλω». Αυτό μας έλειπε να μας πει και την αλήθεια…

Περίμενε μια υπογραφή

Μια συμφορά μπορεί πραγματικά ν αλλάξει πολλά: κυρίως μπορεί να σοβαρέψει το ίδιο το Κράτος. Στην Ιταλία πριν από λίγα χρόνια έγιναν οι σεισμοί στην Ακουιλα. Οι Ιταλοί δεν ήξεραν τι είναι ο σεισμός: η χώρα τους δεν είχε τέτοια προβλήματα. Η Υπηρεσία Πολιτικής τους Προστασίας πανικοβλήθηκε: μπορεί να συμβεί, όταν για πρώτη φορά αντιμετωπίζεις τον Εγκέλαδο. Θρήνησαν τους νεκρός τους και έφτιαξαν το καλύτερο σύστημα πολιτικής προστασίας που υπάρχει στην Ευρώπη σήμερα: ο επικεφαλής του αναφέρεται απευθείας στον πρωθυπουργό και έχει αρμοδιότητες που υπερβαίνουν Υπουργούς και Ταξίαρχους. Το Ευρωκοινουβούλιο πρότεινε πριν δυο χρόνια στους Πορτογάλους την αντιγραφή του. Σε κάθε τραγική ιστορία πρέπει να μαθαίνεις από τα λάθη σου – τουλάχιστον να προβληματίζεσαι. Τώρα π.χ μάθαμε πως ο επικεφαλής της Υπηρεσίας Πολιτικής Προστασίας είναι ένας συνταξιούχος δημοτικός σύμβουλος Ανδρου, που έβγαζε κάποτε ένα περιοδικό για την πυροσβεστική. Δεν τον ξέρω τον άνθρωπο – μπορεί να είναι ιδιοφυϊα – επιστήμονας πάντως δεν είναι και η Πολιτική Προστασία μου μοιάζει αρκετά σοβαρή υπόθεση για να την αφήσουμε σε ένα συνταξιούχο εκδότη περιοδικών. Χθες ένας φίλος μου έστειλε μια εγκύκλιο του Υπουργείου Υγείας με τίτλο «Λήψη μέτρων διασφάλισης της Δημόσιας Υγείας σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών όπως οι πυρκαγιές». Είναι λεπτομερέστατη και χρήσιμη. Ξέρετε πότε εκδόθηκε; προχθές! Επρεπε δηλαδή πρώτα να πεθάνουν 83 άνθρωποι για να θυμηθούν να τη βγάλουν. Ασε που μπορεί να την είχαν έτοιμη και κάποια υπηρεσία να είχε ξεχάσει να τη στείλει ή να περίμενε μια υπογραφή.

Ο σεβασμός της μνήμης

Στο φινάλε αυτής της ιστορίας δεν θα έχουμε χάσει μόνο ανθρώπους, αλλά και το σεβασμό στη μνήμη τους. Ηδη διακινείται ότι πολλοί από αυτούς φταίνε γιατί ήταν καταπατητές, δεν είχανε δρόμους για να πάνε στη θάλασσα, ζούσαν σε ένα άναρχο παραθαλάσσιο οικισμό κτλ. Στις πρώτες τους εμφανίσεις ο κ. Πάνος Καμμένος και ο κ. Χρήστος Σπίρτζης σε αυτό εστίασαν την προσοχή τους. Ξέρετε πότε νομιμοποιήθηκαν για τελευταία φορά αυθαίρετα στην περιοχή της Ραφήνας και στο Κόκκινο Λιμανάκι; Πέρυσι! Όχι πριν από δέκα χρόνια (που πάλι ο Καμμένος κυβερνούσε), ούτε πριν από επτά, (που πάλι υπήρχε ο Σπίρτζης), αλλά το 2017. Το πολεοδομικό σχέδιο στο οποίο εντάχθηκαν οικοδομικά τετράγωνα, τα οποία αρχικά μάλιστα είχαν εξαιρεθεί, δημοσιεύτηκε σε Φ.Ε.Κ ακριβώς πριν ένα χρόνο: στις 12 Ιουλίου του 2017, όταν στην Κυβέρνηση ήταν και ο Καμμένος και ο Σπίρτζης. Η δικαιολογία των αυθαίρετων οικισμών είναι τόσο γελοία, που όποιος την επικαλείται θα πρεπε να τρώει ντομάτες: ο νούμερο ένα υπεύθυνος για τα αυθαίρετα είναι το ίδιο το Κράτος, που πρώτα τα επιτρέπει και στη συνέχεια τα νομιμοποιεί για να εισπράξει. Το Κράτος φταίει και για τον αν δεν υπάρχει σήμανση και για το αν δεν υπάρχουν δρόμοι και για τον αν οι Δήμοι δεν κάνουν τη δουλειά τους. Αλλά όταν οκτώ αρμοδιότητες ανήκουν σε εικοσιπέντε διαφορετικές υπηρεσίες, τι να περιμένεις; Μου περνά μάλιστα από το μυαλό ότι όλο αυτό το γραφειοκρατικό δαιδαλώδες κατασκεύασμα υπάρχει για τον ίδιο λόγο που νομιμοποιούνται και τα αυθαίρετα: για να μπορεί να λειτουργεί ως δικαιολογία.

Σε λίγο κατήγορος

Η χθεσινοβραδινή συνέντευξη του Τζανακόπουλου, του κ. Τόσκα και των αρχηγών της αστυνομίας και της Πυροσβεστικής είναι μια ωραία φωτογραφία του Κράτους: τέσσερις άνθρωποι έδιναν συγχαρητήρια ο ένας στον άλλο και μοίραζαν μπράβο μεταξύ τους, ενώ υπάρχουν 83 άταφοι νεκροί και εκατό περίπου αγνοούμενοι, που ο Τόσκας ζήτησε να μην τους αποκαλούμε έτσι – λες κι αυτό ήταν το πρόβλημα. Πολλοί αναρωτήθηκαν για αυτή την πραγματικά ακραία έλλειψη ευαισθησίας, για όλο αυτό το θράσος που όντως ήταν εξοργιστικό. Κάποιοι μπήκαν στον κόπο να πάρουν στα σοβαρά όλο αυτό το κακής ποιότητας θέατρο κάνοντας λογικές ερωτήσεις του τύπου «αφού ο Τόσκας πιστεύει πως έγιναν όλα άψογα, γιατί τότε λέει ότι παραιτήθηκε». Στην πραγματικότητα όλο αυτό το επικοινωνιακό σόου (και τα υπόλοιπα που ακολουθούν) γίνονται με ένα και μόνο σκοπό: να τραβήξουν την προσοχή από τα θλιβερά γεγονότα και να στρέψουν αλλού κάθε συζήτηση. Οι άνθρωποι που κυβερνούν γνωρίζουν πως όσο πιο θρασείς είναι οι αντιδράσεις τους, τόσο πιο εύκολα θα γίνουν αυτές θέμα συζήτησης – αν αυτό συμβεί θα την γλυτώσουν όλοι όσοι έχουν ευθύνες (και πολιτικές αλλά και ποινικές) κι αυτό είναι το μεγάλο ζητούμενο. Μην αμφιβάλετε ότι θα δούμε κι άλλα τις επόμενες μέρες: ήδη γίνεται μια μεγάλη συλλογή κατηγορούμενων. Φταίνε οι κάτοικοι της περιοχής, ο ιδιοκτήτης ενός οικοπέδου, ο Σκάι που μεταδίδει τι συμβαίνει εκεί, ο Δημήτρης Χατζόπουλος γιατί έκανε μια γελοιογραφία που δείχνει ένα καναντέρ να πετάει φέρετρα. Ο Τόσκας, που έλεγε πριν λίγες μέρες ότι φέτος έχουμε την καλύτερη προετοιμασία όλων των εποχών για να αντιμετωπίσουμε φωτιές, όταν τα μισά αυτοκίνητα της Πυροσβεστικής δεν λειτουργούν, θα γίνει σε λίγο κατήγορος – θα το δείτε.

Τα κατάλληλα ψέματα

Η οχλαγωγία θα πνίξει κάθε ψύχραιμη φωνή και η πλέον πολύνεκρη τραγωδία θα ολοκληρωθεί με επιδόματα: θα φαγωθούν ακόμα και τα χρήματα που έρχονται από παντού. Η δικαιοσύνη, που στην Αμερική π.χ θα είχε ήδη συντάξει δικογραφίες, θα παρακολουθεί εξ αποστάσεων το σόου. Θα μείνουν όλοι στις θέσεις τους λέγοντας απλά τα κατάλληλα ψέματα. Θα μας πιάσουν, δυστυχώς, πάλι κορόιδο. Και το ξέρουμε…