Όπως κάθε χρόνο θέλησα να φτιάξω το top10 των ταινιών που είδα την χρονιά που έφυγε: ομολογώ πως με έπιασε πονοκέφαλος. Ευτυχώς που μιλάμε για ημερολογιακό έτος, δηλαδή για μια χρονιά που ξεκινά τον Ιανουάριο του 2024 κι ολοκληρώνεται τον Δεκέμβρη του 2024. Αν έπρεπε να βάλω δέκα από αυτές που είδα μετά το καλοκαίρι, δέκα δεν θα έβρισκα. Να σημειώσω κάτι: απο το νούμερο τρία και κάτω δεν υπάρχει αξιολόγηση - απλά τις έβαλα σε μια σειρά. Ολες περίπου το ίδιο μου άρεσαν
Εχουμε και λέμε:
- Κονκλάβιο. Υπάρχει μια κατηγορία ταινιών που είδα μέσα στο 2024 που παρουσιάζουν την εξής παράξενη ομοιότητα: είναι μια χαρά ταινίες μέχρι το τελευταίο τους τέταρτο! Υπο αυτό το πρίσμα στο δύσκολο δικό μου top 10 μια τέτοια ταινία δεν θα μπορούσε να λείπει. Το «Koνκλάβιο» του Έντουαρντ Μπέργκερ, που έχει ένα καταπληκτικό καστ κατάλληλων ηθοποιών είναι η πιο επιτυχημένη αποτυχημένη ταινία της χρονιάς. Αν φύγεις δέκα λεπτά πριν το τέλος της έχεις περάσει υπέροχα: μετά το όλο θέμα σηκώνει συζήτηση.
- Horizon, an American saga. Βγήκε νωρίς το καλοκαίρι, σε μάλλον κακή στιγμή. Είναι γουέστερν, κανονικό γουέστερν με όλα τα κλισέ του γουέστερν και αν σου αρέσει το γουέστερν είναι μια χαρά ταινία: τίμια, άψογη, πλούσια. Είχαν πει πως γρήγορα θα έβγαινε το δεύτερο από τα συνολικά τέσσερα (!) μέρη της: έχει αργήσει. Ο Κέβιν Κόστνερ είναι ένας ωραίος εμμονικός τύπος που επειδή κανένας δεν ήθελε να κάνει μια ταινία από αυτές που αρέσουν σε αυτόν, έβαλε τα ωραία λεφτά του και την γύρισε ο ίδιος! Το λες και σινεμά του δημιουργού.
- Perfect Days. Είναι νομίζω ανθρωπίνως αδύνατον να πείσεις κάποιον να δει μια ταινία με ήρωα ένα Γιαπωνέζο που καθαρίζει τουαλέτες στο Τόκιο. Ακόμα κι αν του ορκιστείς ότι είναι η ταινία της χρονιάς θα σε κοιτάξει με δυσπιστία. Την είδαμε όσοι αγαπούμε τον Βιμ Βέντερς, γνωρίζουμε την ταξιδιάρα ψυχή του, την αγάπη του για τους άλλους μη ευρωπαϊκούς πολιτισμούς και την πίστη του ότι το ροκ σώζει. Ταινία ιεροτελεστική.
- The Wild Robot. Σε μια χρονιά που οι ταινίες κινουμένων σχεδίων έσωσαν παγκοσμίως τα σινεμά με τεράστια κέρδη, αποφάσισα πως μια από τις θέσεις του top 10 μου θα είναι για μια τέτοια χρήσιμη ταινία. Διάλεξα μάλλον την ταπεινότερη. H ταινία του Κρις Σάντερς βασίζεται στο ομότιτλο μυθιστόρημα του Πίτερ Μπράουν, το οποίο κυκλοφόρησε το 2016. Εχει ως ήρωα ένα ρομπότ το οποίο καταλήγει σε ένα έρημο νησί και προσπαθεί να προσαρμοστεί, δηλαδή να γίνει χρήσιμο. Η ταινία λέει όσα προσπάθησαν να πουν για την μετανάστευση, την ανοχή στο διαφορετικό και εν τέλει την αγάπη πολλές ταινίες που βγήκαν μέσα στο 2024 και δεν τα κατάφεραν.
- O σπόρος της Ιερής Συκιάς. Το περιέγραφαν σαν «οικογενειακό και κοινωνικό δράμα στα όρια του θρίλερ». Στην πραγματικότητα η εντυπωσιακή αυτή ιρανική ταινία του Μοχαμάντ Ρασούλοφ είναι κάτι πολύ πιο πολύπλοκο. Το φινάλε του υπήρξε ένα από τα πιο ανατρεπτικά και σκληρά που υπήρξε φέτος σε ταινία: η επιρροή από τον Κιούμπρικ ίσως και τον Ταραντίνο είναι φανερή. Γυρισμένη κρυφά από τις ιρανικές αρχές, παρά την μεγάλη της διάρκεια, η ταινία σε προβληματίζει και μετά από ένα σημείο σε καθηλώνει: και σου θυμίζει πως η αληθινή Τέχνη έχει πάντα ανάγκη από ένα σύνθετο πλαίσιο.
- The greatest night in pop. Δεν βάζω στο top 10 μου ταινίες που έχω δει στις πλατφόρμες όμως κάνω μια εξαίρεση για αυτό το απίστευτο σε εικόνες, υπόθεση, πληρότητα και πρωταγωνιστές ντοκιμαντέρ του Μπάο Νγκουιέν που βγήκε στο Netflix στην αρχή της χρονιάς. Όλα σχεδόν διαδραματίζονται σε μια νύχτα – την νύχτα του 1985 που ο Λάιον Ρίτσι κατάφερε να μαζέψει όλους τους τότε σταρ του ροκ για να ηχογραφήσουν το We re the World. Ακόμα κι αν το τραγούδι δεν το αντέχεις, ακόμα κι αν ακούς την εισαγωγή του και θυμάσαι την διασκευή του Τζίμη Πανούση, βλέποντας αυτό το έπος παρακολουθείς την πιο feel good ταινία της χρονιά
- Poor Things. Βγήκε στις αίθουσες πέρυσι τέτοιο καιρό κι έσκισε. Και θα έσκιζε όποτε κι αν έβγαινε γιατί η λοξή ταινία του Γιώργου Λάνθιμου έχει όλα όσα χρειάζεται μια ταινία για να σκίσει: καταπληκτικούς πρωταγωνιστές, σενάριο που εγγυάται ανατροπές πέρα από την λογική αλλά πολύ μέσα στη λογική του κινηματογράφου και μια σκηνοθεσία ενός εμπνευσμένου δημιουργού που χωρίς συμβιβασμούς επέβαλε την ματιά του. Σήμερα είναι το όριο που ο Λάνθιμος πρέπει να ξεπεράσει για να δώσει κάτι ακόμα καλύτερο: δεν θα είναι απλό.
- Εμίλια Πέρεθ. Η πρώτη έξοδο της συγκεκριμένης ταινίας αποδείχτηκε μάλλον ένα ραντεβού για λίγους. Νομίζω μετά τα Οσκαρ που θα κερδίσει θα ξαναβγεί στις αίθουσες και της αξίζει αυτή η δεύτερη ευκαιρία για να την δει κυρίως ο νεαρόκοσμος που μπορεί να αντέξει την γλυκιά λόξα της. Είναι μια ταινία που μάλλον έκανε τον Πέδρο Αλμοδοβάρ να πεθάνει από την ζήλια του καθώς ενώ αυτός έχει κολλήσει σε δραματικά οικογενειακά ψυχοδράματα, ο 72χρονος Ζακ Οντιάρ του δείχνει ποια ταινία θα έπρεπε να κάνει αυτός αν είχε έμπνευση. Στην παρουσίαση της διαβάζεις πως «μια Μεξικάνα δικηγόρος δέχεται την πρόταση να βοηθήσει έναν αδίστακτο έμπορο ναρκωτικών να αλλάξει ταυτότητα χωρίς να το μάθει κανείς και να γίνει η γυναίκα που πάντα ονειρευόταν να είναι», αλλά όλα αυτά έχουν ολοκληρωθεί μετά από δεκαπέντε λεπτά. Για να αρχίσει μετά ένα αληθινό πανηγύρι που σε αφήνει άφωνο. Είναι – με τον τρόπο του – και μιούζικαλ.
- Dune part II. Η επιστροφή στον πλανήτη Αράκις αλλά άξιζε τον κόπο. Ο τελειομανής σκηνοθέτης Ζιλ Βιλνέβ έβαλε τον πήχη πιο ψηλά από ποτέ και τον ξεπέρασε με άνεση – τόσο που είναι να απορείς πως θα καταφέρει στο τρίτο και τελικό μέρος της ιστορίας να ανταποκριθεί στις προσδοκίες που έχει καλλιεργήσει. Ξεφεύγοντας κομμάτι από τα βιβλία του γέρο Χέρμπερτ (από τα οποία μάλλον θα ξεφύγει ακόμα περισσότερο προσεχώς…) ο Βιλνέβ δημιουργεί κάτι που είναι πρώτα από όλα εικαστικό θαύμα. Η εξέλιξη της ιστορίας, οι ερμηνείες, οι θεαματικές σκηνές έπονται. Εν αρχή ην η εικόνα. Δηλαδή το σινεμά.
- Τα παιδιά του χειμώνα. Κι όμως η καλύτερη ταινία της χρονιάς κυκλοφόρησε στην Ελλάδα πέρυσι στις 24 Ιανουαρίου – πράγμα που δείχνει πόσο φτωχό και σπουδαίο σινεμά ήταν το 2024. Ο,τι ακολούθησε στην πορεία δύσκολα συγκρίνεται με την ελεγεία του Αλεξάντερ Πέιν, μια ταινία με ένα υπόγειο καταιγιστικό ρυθμό που αποτελεί απόδειξη πως οι πιο συναρπαστικές ιστορίες είναι αυτές των απλών ανθρώπων. Μια ταινία για ένα καθηγητή που ίσως όλοι είχαμε χωρίς να το ξέρουμε. Μια ταινία που μεγαλώνει μέσα σου αφού την έχεις δει χωρίς καλά καλά να καταλάβεις πως.