Για να κλείσω την παρένθεση με το τένις και τους ήρωές του θα θελα να απαντήσω σε μια ερώτηση ενός φίλου που βρήκα αρκετά ενδιαφέρουσα. «Γιατί» με ρώτησε «ενώ ο Τζόκοβιτς και ο Ναδάλ έχουν περισσότερες νίκες στα παιγνίδια τους με τον Φέντερερ, ο Ελβετός θεωρείται από όλους ο καλύτερος παίκτης όλων των εποχών;». Σε ένα σπορ όπου το βασικό κριτήριο υπεροχής δεν μπορεί παρά να είναι και οι προσωπικές μονομαχίες η ερώτηση είναι ενδιαφέρουσα.

Τα πολλά μεταξύ τους

Ας πάρουμε πρώτα από όλα τα δεδομένα. Αν το αποκλειστικό κριτήριο για την κατάταξη των τριών καταπληκτικών παικτών που έχουμε την τύχη να βλέπουμε ήταν αποκλειστικά τα αποτελέσματα στα μεταξύ τους ματς τότε ο Τζόκοβιτς θα ήταν πρώτος, ο Ναδάλ δεύτερος και ο Φέντερερ τρίτος – ο Ελβετός υστερεί σε νίκες στις μονομαχίες απέναντι και στους δυο. Αυτό λένε οι αριθμοί, που, όμως, πολλές φορές χρησιμοποιούνται για να μην λένε την αλήθεια. Ποιο είναι στη συγκεκριμένη περίπτωση το πρόβλημα της σύγκρισης; Πρώτα από όλα η σημαντική διαφορά ηλικίας. Ο Τζόκοβιτς π.χ είναι έξι ολόκληρα χρόνια μικρότερος του Ελβετού. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι είχε την τύχη να τον αντιμετωπίζει όταν ο ίδιος ήταν στην καλύτερη ηλικία του και ο Φέντερερ ήταν βετεράνος: το ότι ο Ελβετός μπορεί να παίζει ακόμα καταπληκτικά, ένα βήμα πριν τα 38 του, δεν σημαίνει ότι έχει σταματήσει και να μεγαλώνει.  Ο Τζόκοβιτς μετρά σήμερα 4 περισσότερες νίκες στις μονομαχίες του με τον Ελβετό, αλλά αυτό συμβαίνει γιατί στα 11 τελευταία ματς που έδωσε μαζί του έχει 9 νίκες. Το σημαντικό αυτό σερί του αρχίζει το 2015 όταν ο Φέντερερ είναι σχεδόν 34 χρονών κι αυτός είναι στα 27 του, δηλαδή στην καλύτερη ηλικία του. Αν ο Φέντερερ είχε αποσυρθεί στα 32 του ή στα 33 του, όπως οι περισσότεροι από τους αληθινά μεγάλους, οι νίκες του επί του Τζόκοβιτς θα ήταν πιο πολλές.

Άλλη ιστορία ο Ισπανός

Με το Ναδάλ το πράγμα είναι βέβαια  ολότελα διαφορετικό: ο Φέντερερ έχανε από τον Ισπανό συχνότερα τον καιρό που ήταν στο νούμερο 1 του κόσμου, από όσο χάνει ως βετεράνος. Μετά τη νίκη του στην Αυστραλία το 2017 μοιάζει να του έχει πάρει τον αέρα, χάνοντας από αυτόν μόνο στο χώμα. Αλλά κι αυτό έχει την εξήγησή του: ο Ισπανός εξαιτίας των τραυματισμών του από το 2015 και μετά έχει αλλάξει πολύ το στυλ του παιγνιδιού του και ο νέος του τρόπος (που είναι πιο επιθετικός, για να το πω απλά) διευκολύνει περισσότερο τον Φέντερερ στην αντιμετώπισή του. Αντίθετα ο μυαλωμένος και τρεχαλιτζής Σέρβος μοιάζει η Νέμεσίς του: στους μικρούς μαραθώνιους που στρατηγικά στήνει, σχεδόν πάντα εκμεταλλεύεται τα τελευταία χρόνια το ότι είναι έξι χρόνια νεότερος – μόνο την Κυριακή δεν φάνηκε αυτή η διαφορά.

Η μικρή λεπτομέρεια

Πάμε παρακάτω. Είναι σοβαρότερο κριτήριο οι κατακτήσεις των τίτλων (ειδικά των Γκραν Σλαμ τουρνουά) από τις μονομαχίες; Κάποιοι λένε ναι – διότι στις μονομαχίες των δυο ανακαλύπτει κανείς και κάμποσα ανεξήγητα, τα οποία συχνά έχουν να κάνουν με την προετοιμασία των αθλητών για τα μεγαλύτερα τουρνουά. Ο Φέντερερ π.χ, που έχει κερδίσει τα πάντα, δεν έχει κερδίσει ποτέ του το τουρνουά της Ρώμης, ενώ οι νίκες του στο Σινσινάτι στα ματς με τον Τζόκοβιτς είναι 7-1! Το να μετράς πιο πολύ το τι συμβαίνει στα Γκραν Σλαμ είναι κριτήριο ασφαλέστερο – πρέπει να πω ότι ενώ σε αυτό οι αριθμοί είναι υπέρ του Φέντερερ (έχει κερδίσει 20) το ρεκόρ του μπορεί και να πέσει: ο έξι χρόνια νεότερος Σέρβος έχει φτάσει τα 16, ενώ κι ο Ναδάλ δεν είναι μακριά καθώς έχει 18 – μετράει βέβαια πολύ στην περίπτωση του ότι έχει κερδίσει δώδεκα φορές το Ρολάν Γκαρός. Αυτή η μικρή λεπτομέρεια νομίζω βγάζει τον Ναδάλ εκτός της συζήτησης για το ποιος είναι ο καλύτερος: στην περίπτωσή του έχουμε να κάνουμε με τον καλύτερο παίκτη στο χώμα, ένα μεγάλο πεισματάρη που χάρη στην τρομερή καρδιά του και το αριστερό χέρι του κατάφερε και κέρδισε έξι Γκραν Σλαμ τουρνουά, που δεν έχουν σχέση με την απόλυτη ειδικότητα του, και μπράβο του. Αλλά η πληρότητα των άλλων δυο του δίνει μια τιμητική και σπουδαία τρίτη θέση – όσο και αν τον αγαπώ και τον θαυμάζω είναι ένα σκαλάκι πιο κάτω και ευτυχώς: το πείσμα του να τους φτάσει μας έχει δώσει μερικούς από τους ωραιότερους αγώνες της δεκαπενταετίας.  

Τα τρία υπέρ του

Ας εστιάσουμε στους άλλους δυο. Ο Τζόκοβιτς έχει στα υπέρ του κάποιους αριθμούς αλλά ο Φέντερερ έχει ρεκόρ ακατάριπτα: το πρώτο είναι οι συνεχόμενες εβδομάδες στο νούμερο 1 του κόσμου, το δεύτερο η επιστροφή του στη θέση αυτή σε ηλικία 36 χρονών! Ο Φέντερερ στις μεγάλες του μέρες έμεινε στο νούμερο 1 για 237 συνεχόμενες εβδομάδες – κάτι αντίστοιχο δεν έχει κάνει ποτέ κανείς. Συνολικά έχει βρεθεί στο νούμερο 1 για 310 εβδομάδες – στοιχείο που μαρτυρά και το μέγεθος της ηγεμονίας του. Η δε επιστροφή του νούμερο 1 τον Ιούνιο του 2018 είναι ένα καταπληκτικό κατόρθωμα αν σκεφτεί κανείς ότι αυτό το διάστημα έχει δυο σπουδαίους και αρκετά νεότερους αντιπάλους. Στο τένις η θέση στην παγκόσμια κατάταξη είναι ένας αληθινά αδιάψευστος καθρέφτης, διότι από τις μονομαχίες μπορεί να σου τύχει να κρυφτείς, όταν η χρονιά σου δεν είναι καλή. Το 2017 π.χ ο Τζόκοβιτς έχει κατρακυλήσει στο νούμερο 12. Σε εκείνη την κάκιστη χρονιά του δεν έχει παίξει ποτέ με τον Φέντερερ γιατί αποκλείεται νωρίς και γρήγορα στα μεγάλα τουρνουά. Αθελά του στερεί από τον σταθερότερο αντίπαλό του νίκες που θα δημιουργούσαν μια άλλη εικόνα σήμερα σε ό,τι έχει να κάνει με τις μεταξύ τους αναμετρήσεις. Αλλά στη βαθμολογία δεν μπορεί να κρυφτεί: ο Φέντερερ εκτός δεκάδας βρέθηκε για μια και μοναδική χρονιά το 2015 όταν ήταν 35 χρονών. Το που θα είναι ο Σέρβος όταν φτάσει αυτή την ηλικία απομένει να το δούμε.

Η Τέχνη είναι μοναδική

Τέλος υπάρχει και κάτι σημαντικότερο: το πώς παίζουν οι δυο παίκτες. Ο Φέντερερ τελειοποίησε το  επιθετικό παιγνίδι του Μακ Ενρόου, του Κόνορς, του Εντμπεργκ, του Μπέκερ, του Σάμπρας – στον οποίο μοιάζει και περισσότερο. Το ενδιαφέρον είναι ότι παίζει αυτό το τένις από την πρώτη στιγμή που εμφανίστηκε, μολονότι οι νέες ρακέτες δεν το ευνοούν και όλοι το έχουν ξεχάσει – όλοι π.χ παίζουν το μπάκχαντ με τα δυο τους χέρια. Ο Τζόκοβιτς αντιθέτως είναι παιδί της εποχής του – παίζει καλύτερα από εκατοντάδες παίκτες που παίζουν με τον ίδιο τρόπο, την ώρα που ο Ελβετός μοιάζει από τη στιγμή που εμφανίστηκε ως κάτι μοναδικό. Δέχομαι κάθε ένσταση, αλλά επειδή μιλάμε για ένα σπορ τεχνικής και Τέχνης νομίζω ότι αυτό θα πρεπε να είναι το σημαντικότερο κριτήριο. Μαζί με τον Φέντερερ θα φύγει και το «τένις του» - ένα τένις που δεν θα παίξει με αυτή την λαμπρότητα κανείς ποτέ.

Ο Τζόκοβιτς πιο πολύ από το Ναδάλ κυνηγάει τον Ελβετό και ίσως ξεπεράσει κάποια από τα επιτεύγματά του, ίσως και όλα: εδώ είμαστε για να το καταγράψουμε. Για την ώρα το ανελέητο κυνηγητό του Ελβετού από το Σέρβο μαρτυρά από μόνο του ποιος είναι ο πρώτος. Πρώτος είναι πάντα αυτός που όλοι οι άλλοι κυνηγάνε…