Είναι δεδομένο ότι θα πιάσει ή θα πετάξει το καπέλο, όπως μόνο αυτός μπορεί. Σίγουρα κάποια στιγμή στην διάρκεια της ταινίας θα χρησιμοποιήσει και το μαστίγιο: αν και καθηγητής Πανεπιστημίου ξέρει και το χειρίζεται. Οσο κι αν τα μαλλιά του ψιλοασπρίσανε θα είναι για τους κακούς κακός μπελάς. Γιατί είναι ο Ιντιάνα Τζόουνς και γύρισε μετά από δυο δεκαετίας απουσίας. Θα αργήσω λίγο να δω την ταινία κι όταν την δω θα φροντίσω κάτι να γράψω. Αλλά η επιστροφή του σχεδόν με υποχρεώνει να πω δυο κουβέντες για αυτόν τον παιδικό φίλο, που αν και μεγαλύτερος, έμοιαζε συνομήλικός μας. Ισως γιατί είναι κι αυτός παιδί των 80’ς.

Ηρωας με δυο πατεράδες

Το 1981 ο Τζορτζ Λούκας ήταν ο επιτυχημένος δημιουργός του Star Wars και ο Στίβεν Σπίλμπεργκ ο εκκολαπτόμενος μέγας παραμυθάς του Χόλυγουντ. Η συνεργασία τους μας έδωσε τον Ιντιάνα Τζόουνς, ένα ήρωα με δυο πατεράδες, η κινηματογραφική εμφάνιση του οποίου δεν βασίστηκε σε κάποια βιβλία που προηγήθηκαν αλλά στη συνάντηση  αυτών των δυο που έχουν υπογράψει μερικά από τα μεγαλύτερα σουξέ του κόσμου. Αυτό είναι και ο Ιντιάνα Τζόουνς: ένα σουξέ. Με την διαφορά ότι η επιτυχία του δεν έχει να κάνει με το ότι εμφανίστηκε την κατάλληλη στιγμή, αλλά με το ότι την στιγμή την χαρακτήρισε. Ο θρύλος θέλει τους δυο να συνεργάζονται για την δημιουργία της ταινίας ήδη από το 1977, αλλά ενώ είχαν βρει τον ήρωα και τα χαρακτηριστικά του δεν υπήρχε ταύτιση απόψεων στο σενάριο. Ο Ιντιάνα Τζόουνς ανήκει στο σπάνιο είδος των κινηματογραφικών ηρώων που οι ίδιοι είναι σημαντικότεροι από τις ταινίες στις οποίες εμφανίστηκαν. Από τις ταινίες, όσο ο καιρός περνούσε, έμεναν όλο και λιγότερα. Η εικόνα όμως του πιο απρόβλεπτου καθηγητή πανεπιστημίου παρέμεινε μέσα στην παραξενιά της σταθερά υπέροχη.

Με φάτσα αρχαιοκάπηλου

Για τον Ιντιάνα Τζόουνς έχουν γραφτεί πολλά – και είναι λογικό. Πρόκειται σαφώς για τον μεγαλύτερο κινηματογραφικό ήρωα που εμφανίστηκε μετά το 1980: για τα περιοδικά Εmpire και Premiere είναι σημαντικότερος και από τον Τζέιμς Μποντ. Οι ιστορίες που έχουν να κάνουν με το πώς εμφανίστηκε είναι τόσες πολλές που είναι να απορείς πως δεν έχει γίνει κάποιο ντοκιμαντέρ για αυτόν – σαν δηλαδή να πρόκειται για κανονικό πρόσωπο και όχι για κινηματογραφικό ήρωα. Ο Σπίλμπεργκ ήθελε αρχικά τον Τομ Σέλεκ, που τότε μεσουρανούσε παίζοντας τον Μάγκνουμ στην τηλεόραση. Όταν ο Σέλεκ αρνήθηκε, ο Λούκας σχεδόν επέβαλε τον Χάρισον Φορντ, που ο Σπίλμπεργκ δεν ήθελε γιατί δεν του έμοιαζε ούτε με καθηγητή, ούτε με αρχαιολόγο, αλλά, όπως έχει πει, «είχε τουλάχιστον φάτσα αρχαιοκάπηλου κι αυτό ήταν χρήσιμο».

Στον Σπίλμπεργκ δεν άρεσε το αρχικό όνομα του ήρωα που ήταν Ιντιάνα Σμιθ  - το «Ιντιάνα» ήταν βέβαιο ότι θα χρησιμοποιηθεί καθώς ήταν το όνομα του αγαπημένου σκύλου του Λούκας. Όταν ο Σπίλμπεργκ απέρριπτε τα ονόματα το ένα μετά το άλλο, ο Λούκας του είπε πως μπορούν να τον πουν ακόμα και Τζόουνς: «πρόκειται για το πιο κοινότυπο επίθετο στην Αμερική, αλλά δεν έχει σημασία γιατί ο ήρωας είναι δυναμίτης» του είπε. Στο σενάριο της πρώτης ιστορίας το δίδυμο κατέληξε διαβάζοντας ιστορίες του Σκρουτζ Μακ Ντακ – όχι αυτές του Ντίσνεϊ, αλλά του Καρλ Μπαρκς. Στην ιστορία «το χρυσάφι του Πιζάρο» υπάρχουν πολλά από αυτά που είδαμε στους «Κυνηγούς της χαμένης Κιβωτού». Σίγουρα ο Λούκας γνώριζε και τα βιβλία του Χένρι Ράιντερ Χάγκαρντ που το 1885 είχε δημιουργήσει τον εξερευνητή Αλαν Κούτερμαν: μετά την επιτυχία του Ιντιάνα Τζόουνς δυο από αυτά έγιναν ταινίες – πρόκειται για κακές αντιγραφές των περιπετειών του ήρωά μας. Ο Λούκας κι ο Σπίλμπεργκ έχουν πει πως υπήρξαν και δυο αληθινοί αρχαιολόγοι την εμμονική δουλειά των οποίων μελέτησαν: ο Ιταλοαμερικάνος Μπελζόνι ασχολήθηκε με τον πολιτισμό των Μάγιας και ο Γερμανός Οττο Ραν ξόδεψε τη ζωή του ψάχνοντας το ιερό δισκοπότηρο. Το οποίο ως γνωστόν το βρήκε ο «Ιντι».

Τρέμει τον μπαμπά και τα φίδια

Ο Ιντι είναι ο πιο δισυπόστατος ήρωας στην ιστορία του αμερικάνικου σινεμά. Είναι κυνικός και ρομαντικός συγχρόνως. Λάτρης της περιπέτειας, αλλά και αληθινός καθηγητής με γνώσεις που ξεπερνούν την αρχαιολογία. Ξέρει να χειρίζεται το μαστίγιο καλύτερα από τα όπλα και τρέμει τα φίδια, γεγονός όμως που δεν τον κάνει να προσέχει ώστε να γλυτώσει να βρεθεί στις φωλιές τους. Τρέμει επίσης τον πατέρα του: η συνύπαρξη μαζί του μας έδωσε την καλύτερη ταινία της σειράς – την τρίτη. Αν ο ήρωας έχει τόσες διαφορετικές πτυχές είναι γιατί οι δυο μπαμπάδες του επέμεναν ο καθένας στην εκδοχή του. Ο Λούκας ήθελε το 1980 ένα Ιντιάνα Τζόουνς μοντέρνο, γοητευτικό και λίγο απατεώνα – πιο πολύ κυνηγό θησαυρών παρά μελετητή. Ο Σπίλμπεργκ από την άλλη ήθελε κάποιον που να έχει την ικανότητα να χλευάζει ακόμα και την νοσταλγία που δημιουργεί άθελά της η μεγάλη ιστορία. Ο Σπίλμπεργκ αγαπά την ιστορία και οι ταινίες του που βασίζονται σε αληθινά περιστατικά δεν είναι λίγες: ο «Ιντι» ήταν ένα είδος ψυχοθεραπείας του – του έδινε την δυνατότητα να παίξει με την ιερή ιστορία. Ο Λούκας από την άλλη ενδιαφερόταν αποκλειστικά για την θεαματικότητα των εικόνων και ήθελε απλά να αποδείξει πως μπορεί να στηρίξει μια ταινία σε ένα και μόνο ήρωα – στο έπος των Star wars o ηρωισμός επιμερίζεται και όλοι έχουν το κομμάτι τους, αλλά για τον Λούκας αυτό δεν ήταν αφηγηματικά ό,τι καλύτερο. Ο Ιντιάνα Τζόουνς του θα ήταν ο  ένας και απόλυτος σταρ και είναι αλήθεια πως όλα τα εξωφρενικά που έχουμε δει στις ταινίες αυτές είναι κυρίως δικά του. Ναζιστές, Ρώσοι, μυστήριοι κανίβαλοι ακόμα και εξωγήινοι αποτελούν την δική του προσφορά. Ο Σπίλμπεργκ έβαλε τα υπόλοιπα: την οικογενειακή κατάσταση του ήρωα, το love story, τον κυνισμό και την εμφάνιση. Αν δεν υπήρχε ο Σπίλμπεργκ ο Ιντι θα ήταν η απόλυτη καρικατούρα, αν δεν υπήρχε ο Λούκας ο προφέσορ Τζόουνς θα ήταν ήδη παντρεμένος και με δυο παιδιά. Που θα αποκαλούσαν Τζέιμς Μποντ Τζόουνς τον παππού Σον Κόνερι. Αν δεν υπήρχε ο Λούκας ο Ιντιάνα Τζόουνς δεν θα συναντούσε ποτέ τον Θεό, όταν βρήκε την χαμένη κιβωτό. Αν όμως δεν υπήρχε ο Σπίλμπεργκ ο Ιντι δεν θα έκλεινε ποτέ τα μάτια μπροστά στον Θεό και θα είχε το ίδιο τέλος με τους ναζί που τόλμησαν να κοιτάξουν τον Παντοδύναμο: θα είχε γίνει σκόνη.  

Κάτι σαν βάλσαμο

Ο Ιντιάνα Τζόουνς έκανε τόσο μεγάλη επιτυχία ώστε δημιουργήθηκαν συνολικά 17 κινηματογραφικοί και τηλεοπτικοί ήρωες που του έμοιαζαν: αποκρυπτογραφιστή ερευνητή έχουν υποδυθεί ακόμα κι ο Νίκολας Κέιτζ και ο Τζέραλντ Μπάτλερ. Εχει υπάρξει επίσης τηλεοπτική σειρά με τα παιδικά χρόνια του Ιντιάνα Τζόουνς, καθώς και σειρά κινουμένων σχεδίων.  Κυρίως όμως υπάρχουν οι αναμνήσεις μας. Αρκεί πχ να ακουστεί το μουσικό θέμα της αρχής για να είναι η ταινία κάτι σαν βάλσαμο. Θα την δω και θα σας γράψω προσεχώς…