Δεν είναι ένας λαμπερός τελικός παγκοσμίου κυπέλλου αυτός που θα δούμε απόψε: από τους δυο φιναλίστ μόνο οι Γάλλοι κουβαλάνε τη λάμψη που δίνει σε μια εθνική ομάδα ένας κερδισμένος τίτλος. Το Γαλλία – Κροατία προκύπτει για πρώτη φορά στα χρονιά και το μόνο σοβαρό προηγούμενο μεταξύ των δυο είναι ο ημιτελικός του 1998, όταν οι Γάλλοι προκρίθηκαν με τα γκολ του Τουράμ. Στην πραγματικότητα η μόνη ερώτηση που συνοδεύει τον τελικό είναι αν οι Κροάτες θα καταφέρουν να αντιμετωπίσουν την κούραση τους: έχουν παίξει κι έχουν κερδίσει τρία σερί ματς μετά από παράταση. Παίζοντας μάλιστα με τους ίδιους παίκτες.
Καρδιά και ποιότητα
Είναι έκπληξη η συμμετοχή της Κροατίας στον τελικό του μουντιάλ; Αν σκεφτεί κανείς το τι τουρνουά έκαναν οι Κροάτες στη Ρωσία, δεν είναι έκπληξη: η ομάδα του Ντάλιτς έπαιξε καταπληκτικά στον όμιλο κι έδειξε ότι έχει μεγάλη καρδιά, αλλά και ποιότητα, στα νοκ άουτ ματς. Γύρισαν τρία παιγνίδια στα οποία βρέθηκαν πίσω στο σκορ και μπορεί να κέρδισαν την Δανία και την Ρωσία στα πέναλτι, αλλά σε αυτά κατέληξαν όχι γιατί οι ίδιοι το επιδίωξαν: οι αντίπαλοί τους το θέλησαν, μη έχοντας άλλο τρόπο να τους αποκλείσουν. Αν ωστόσο από την άλλη σκεφτεί κάποιος το πώς έφτασαν οι Κροάτες στη Ρωσία, μιλάμε πιθανότατα για τη μεγαλύτερη μεταμόρφωση ομάδας στην ιστορία του ποδοσφαίρου. Θυμίζω ότι πριν η Κροατία αντιμετωπίσει την Εθνική μας, και την αποκλείσει εύκολα στα μπαράζ, είχε φτάσει ένα βήμα πριν τον αποκλεισμό: μετά από μια εντός έδρας ισοπαλία με τους Φινλανδούς, έπρεπε να κερδίσει οπωσδήποτε την Ουκρανία στο Κίεβο για να φτάσει στα μπαράζ και για να το κάνει άλλαξε και προπονητή, τότε ήρθε από τη Σαουδική Αραβία ο Ζλάτκο Ντάνιλτς, μαθητής και ανηψιός του Τσίρο Μπλάζεβιτς του πνευματικού πατέρα του προέδρου της ομοσπονδίας Νταβόρ Σούκερ. Η Κροατία κέρδισε με 0-2, με δυο γκολ του Κράμαριτς, και στη συνέχεια απέκλεισε εύκολα και την Ελλάδα. Αλλά αν έλεγες τότε ότι θα παίξει στον τελικό του μουντιάλ θα σε έπαιρναν για τρελό.
Ο Ντάλιτς όταν η Κροατία έπαιξε με την Εθνική μας δεν είχε καν συμβόλαιο. Το βιογραφικό του γράφει ότι ο πιο σπουδαίος τίτλος που χε κερδίσει είναι το σούπερ καπ Αλβανίας! Δεν είχε υπάρξει ούτε διεθνής ποδοσφαιριστής. Ελεγε ότι αν η Κροατία αποκλειστεί θα ξαναγυρίσει στα Εμιράτα «να κάνει καμιά δουλειά» και ότι δεν μπορεί να τριγυρνά στο Ζάγκρεπ «με τα χέρα στις τσέπες παριστάνοντας τον ομοσπονδιακό προπονητή, αν η ομάδα δεν πάει στο μουντιάλ».
Δεν έλειψε η μουρμούρα
Και η Γαλλία ωστόσο έφτασε στη Μόσχα με κάμποση μουρμούρα. Μια ισοπαλία με το Λουξεμβούργο (!) στο Παρίσι είχε γίνει αιτία για να βρεθεί ο Ντιντιέ Ντεσάν πολύ κοντά στην απόλυση. «Εχουμε κουραστεί από το βαρετό του ποδόσφαιρο, από τις χωρίς λόγο φοβίες του, από τις μανιακές του αναλύσεις και τις υπερβολές του όταν μιλά για τους άλλους» έλεγε στη γαλλική τηλεόραση ο Πασκάλ Προντ, ένας από τους πιο γνωστούς Γάλλους τηλεσχολιαστές. Τον προπονητή τον κράτησαν οι παίκτες, μολονότι ζήτημα αντικαταστασής του είχε μπει πάλι από τον Τύπο όταν ο Ζινεντίν Ζιντάν ανακοίνωσε την αποχώρησή του από τη Ρεάλ Μαδρίτης.
Το γεγονός ότι οι δυο ομάδες έφτασαν στη Ρωσία από δύσκολο δρόμο έχει και επίπτωση στο παιγνίδι τους: επίπτωση ολότελα διαφορετική ωστόσο κι αυτό έχει ενδιαφέρον. Η Κροατία κατάλαβε ότι πρέπει να παίξει το ποδόσφαιρο που μπορεί για να διακριθεί – διαφορετικά θα μπλέξει ακόμα κι αν ο αντιπαλός της είναι μια ομάδα χειρότερη: η Ισλανδία που την άφησε δεύτερη στον όμιλο δεν ήταν καλύτερη από αυτή. Ο δε Ντεσάν κατάφερε να πείσει τους παίκτες του ότι το ταλέντο δεν αρκεί αν δεν υπάρχει και στρατηγική και ανάγνωση της δυσκολίας.
Να τους υποχρεώσει να ανοιχτούν
Το παράδοξο του τελικού δεν είναι η παρουσία της Κροατίας, που σίγουρα δεν έκανε εκπλήξεις για να φτάσει σε αυτόν, αφού ήταν καλύτερη από όλους τους αντιπάλους που απέκλεισε: το παράδοξο είναι ότι το αουτσάιντερ του ματς, δηλαδή η Κροατία, φτάνει στον τελικό έχοντας αξιοποιήσει τους καλούς της δημιουργούς και επιθετικούς, ενώ η Γαλλία (που ήταν από τα φαβορί του τουρνουά πριν αυτό αρχίσει) το πέτυχε με όπλο την άμυνα της και την τακτική της προσήλωση. Αν το πράγμα ήταν ανάποδο θα λέγαμε ότι ο τελικός είναι το κλασσικό ματς του Δαβίδ με τον Γολιάθ, αλλά δεν είναι έτσι. Εδώ ο θεωρητικά λιγότερο δυνατός, δηλαδή η Κροατία, είναι πιο παραγωγικός και νομίζω από τη δική του απόδοση θα κριθούν όλα. Για να έχει τύχη η Κροατία πρέπει να νικήσει το γαλλικό κατενάτσιο ή με κάποιο τρόπο να υποχρεώσει τους Γάλλους να ανοιχτούν. Νομίζω ότι θα προσπαθήσει να τους αιφνιδιάσει περιμένοντας, αν και μέχρι τώρα στη διοργάνωση δεν το έχει κάνει σχεδόν ποτέ. Ισως η πρόθεση του Ντάλιτς να ήταν να το κάνει στο ματς με την Αγγλία, αλλά το γρήγορο γκολ του Τρίπιερ άλλαξε το παιγνίδι: οι Κροάτες έπαιξαν το αγαπημένο τους ποδόσφαιρο. Από την άλλη δεν πρέπει να είμαστε άδικοι με τους Γάλλους: όταν με την Αργεντινή χρειάστηκε να ανατρέψουν το σκορ το έκαναν πετυχαίνοντας τρία γκολ σε δεκαπέντε λεπτά. Στα άλλα ματς διάλεξαν απλά μια τακτική που τους έδωσε πλεονέκτημα: δεν το λες και λάθος.
Με το χειρόφρενο τραβηγμένο
Η λογική λέει ότι η Κροατία δύσκολα θα μπορέσει να αντιδράσει αν για τέταρτη φορά βρεθεί πίσω στο σκορ σε ένα ματς χωρίς αύριο – αλλά η ομάδα του Ντάλιτς έχει καταργήσει τη λογική στη διάρκεια του τουρνουά. Μέχρι τώρα η προσπάθεια όλων ήταν συγκινητική κι ας φάνηκαν στο ματς με την Αγγλία ο Σούμπασιτς, ο Στρίνιτς ακόμα κι ο Μάτζουκιτς λίγο κουρασμένοι. Για να έχει πραγματικά ενδιαφέρον ο τελικός ιδανικό θα ήταν να βρεθούν οι Γάλλοι πίσω στο σκορ: αν αυτό δεν συμβεί, το πιθανότερο είναι να κουράσουν τους Κροάτες και να τους κερδίσουν με όπλο τις μονάδες τους αλλά και τον φοβερό κυνισμό τους – σίγουρα δεν έχουν ξεχάσει τι έπαθαν από την Πορτογαλία του Σάντος στο Παρίσι δυο χρόνια πριν, αν και νομίζω ότι για τον Ντάλιτς αυτό είναι καλό. Ένα φαβορί που κουβαλά στο μυαλό του ένα άσχημο προηγούμενο μπορεί μα παίξει με το χειρόφρενο τραβηγμένο. Σε τελική ανάλυση είναι μάλλον λάθος να παίξεις σκάκι με μια ομάδα που φοράει μια φανέλα με τετραγωνάκια του σκάκι.
Οι δυο προπονητές έχουν παίκτες για να αλλάξουν διάταξη στην ώρα του ματς – μέχρι τώρα και οι δυο προτιμούν παραλλαγές του 4-3-3: η διάταξη έχει μικρή σημασία, πιο πολύ μετρά η τακτική συμπεριφορά – η Κροατία λόγω Μόντριτς κάνει ευκολότερα κατοχή μπάλας, η Γαλλία λόγω του Εμ Παπέ προτιμά το ανοιχτό γήπεδο. Εχω την βεβαιότητα ότι όσοι πονάνε (ο Περισιτς, ο Ματουιντί, ο Σούμπασιτς κτλ) θα σφίξουν τα δόντια και θα παίξουν: το θέμα είναι πως θα παίξουν. Οι Γάλλοι έχουν δείξει ότι μπορούν να το κερδίσουν παίζοντας λίγο, αλλά ακυρώνοντας τον αντίπαλο, όποιος κι αν είναι. Οι Κροάτες αντιθέτως μέχρι τώρα κερδίζουν παράγοντας πολύ ποδόσφαιρο. Αν βρουν δυνάμεις να το κάνουν θα γίνουν οι πλέον απίθανοι παγκόσμιοι πρωταθλητές της ιστορίας. Αλλιώς η Γαλλία κερδίζοντας 1-0 ή 2-0 θα πάρει το τρόπαιο, ίσως σκοράροντας πάλι από μια στημένη φάση. Το VAR, η αληθινή ατραξιόν των αγώνων, δεν επιτρέπει πιά κρατήματα και τραβήγματα μέσα στην περιοχή, ας μην το ξεχνάμε…