Οι Ισπανοί κέρδισαν τους Αγγλους στον τελικό του Euro2024, κατέκτησαν το τρόπαιο και για το δίκαιο της επικράτησής τους δεν υπάρχει καμία απολύτως ένσταση. Κέρδισαν όλα τα ματς του τουρνουά: επτά στην κανονική τους διάρκεια και μόνο ένα στην παράταση -  αυτό με την Γερμανία που επί της ουσίας ήταν και ο πραγματικός τελικός της διοργάνωσης.

Σε ένα τουρνουά που το γκολ αποδείχτηκε δύσκολη υπόθεση, αυτοί σκόραραν σε όλα τα παιγνίδια. Εκαναν δυο ανατροπές (με την Γεωργία και την Γαλλία) και κέρδισαν δυο παιγνίδια (με την Αγγλία και την Γερμανία – δηλαδή τα δυσκολότερα που έδωσαν) με γκολ στο τέλος. Είχαν τον MVP της διοργάνωσης, τον Ρόντρι που χθες αποχώρησε τραυματίας στο ημίχρονο. Είχαν την ατραξιόν της διοργάνωσης, τον Γιαμάλ που έδωσε τέσσερις ασίστ και πέτυχε το ωραιότερο γκολ του τουρνουά κόντρα στους Γάλλους. Είχαν ένα προπονητή που αντιμετώπισε επιτυχημένα εξαιρετικές δυσκολίες: ο Ντε λα Φουέντε έχασε στην διάρκεια του μήνα τον Πέδρι και χθες τον Ρόντρι μετά από 45 λεπτά. Είχαν οργανωμένο επιθετικό παιγνίδι, έδειξαν πίστη και κέρδισαν το τουρνουά από τον πιο δύσκολο δρόμο: αντιμετώπισαν τους Κροάτες, τους Ιταλούς, τους γηπεδούχους Γερμανούς, τους Γάλλους και τους Αγγλους στον τελικό – δεν θυμάμαι πρωταθλήτρια Ευρώπης που να έχει περάσει από δυσκολότερο μονοπάτι. Και τέλος ήταν και καλύτεροι στον τελικό: όχι πολύ αλλά όσο έφτανε τελικά για να κερδίσουν την ημιτελή Αγγλία του Γκάρεθ Σάουθγκέιτ που στην διάρκεια του τουρνουά χρειάστηκε να ξεπεράσει να συνηθισμένα της στάνταρ στις μεγάλες διοργανώσεις για να αντέξει. Και που χθες απέναντι στην καλύτερη ομάδα της διοργάνωσης έφυγε από το γήπεδο πικραμένη σίγουρα, αλλά με το κεφάλι ψηλά: μια ήττα στις λεπτομέρειες πονάει, αλλά αυτή τη φορά κανείς δεν γέλασε με τους Αγγλους και τα συνηθισμένα τους παθήματα.

Σαράντα πέντε λεπτά μονοτονίας

Η Ισπανία δεν έκανε το καλύτερο παιγνίδι της στον τελικό: ίσα ίσα. Οι Αγγλοι κατάφεραν να βγάλουν στο φως πολλές από τις αδυναμίες της ομάδας του Ντε λα Φουέντε. Στο πρώτο ημίχρονο εγκλώβισαν την Ισπανία αφήνοντας της την μπάλα – πράγμα που αν έλεγες ότι θα ήταν αποτελεσματική τακτική πριν την έναρξη του ματς θα σε περνούσαν για τρελό. Ο Σάουθγκέιτ έπαιξε αυτή την φορά με μια κανονική τετράδα στην άμυνα επιλέγοντας από την αρχή τον Σο και βάζοντάς τον στα αριστερά για να περιορίσει τον Γιαμάλ – οι άλλοι τρεις ήταν ο Γουόκερ, δεξί μπακ αυτή την φορά, ο Στόουνς και ο Γκάι. Η άμυνα  αυτή προστατεύτηκε και από τους δυο μέσους, τον Μέινο και τον Ράις, αλλά και από τους Σάκα, Φόντεν και Μπέλιγχαμ που έτρεξαν πολύ δημιουργώντας προβλήματα, όχι μόνο στους προικισμένους ακραίους του Ντε λα Φουέντε, αλλά και στους Ρουίθ και Ντάνι Ολμο που δεν είχαν χώρους. Οι Αγγλοι έφεραν στα μέτρα τους το ματς στο πρώτο ημίχρονο αλλά ο Σάουθγκέιτ δεν πήρε τίποτα επιθετικά από τα αστέρια του. Ο Χάρι Κέιν χάθηκε, ο Μπέλιγχαμ βρέθηκε λόγω του σχηματισμού (4-2-3-1) στα αριστερά, ο Σάκα ξεκινούσε από πολύ μακριά, ο Φόντεν συνέχισε τις μέτριες εμφανίσεις του στο τουρνουά: στο 45΄έπρεπε να κατεβάσει σωστά την μπάλα και να απειλήσει σοβαρά τον τερματοφύλακα Σίμον, αλλά δεν έκανε τίποτα από τα δυο. Η στρατηγική του Σάουθγκέιτ, περισσότερο δουλεμένη στον πίνακα από ποτέ, αρκούσε για να περιοριστεί η Ισπανία σε μια συλλογή από κόρνερ, αλλά οι Αγγλοι δεν εκμεταλλεύτηκαν την φλυαρία των Ισπανών για να προηγηθούν. Κι όπως συμβαίνει σε αυτές τις περιπτώσεις αυτό το πλήρωσαν.

Μετά το τάιμ άουτ

Η Ισπανία, παρά την απώλεια του Ρόντρι, ήταν βέβαιο ότι θα βελτιωνόταν στο δεύτερο ημίχρονο γιατί δεν μπορούσε να παίξει πιο φλύαρα. Στο μεγάλο τάιμ άουτ της διακοπής ο Ντε λα Φουέντε εξήγησε στους Γιαμάλ και Νίκο Γουίλιαμς ότι αν δεν πατήσουν περιοχή και περιορίζονται στο γύρω γύρω όλοι, η ομάδα δεν θα σκοράρει ποτέ. Μόλις στο 47΄φάνηκε η διαφορά στην θέση των δυο: ο Γιαμάλ πάτησε περιοχή με την μπάλα στα πόδια, ο Μοράτα και ο Ολμο με τις κινήσεις τους χωρίς την μπάλα δημιούργησαν τον χώρο για την πάσα στον Γουίλιαμς κι αυτός χορεύοντας τον αδύναμο αμυντικά Γουόκερ έκανε το 1-0.

Οι Ισπανοί είχαν δεκαπέντε ολόκληρα λεπτά στην διάθεσή τους για να τελειώσουν το ματς, απέναντι στους Αγγλους που αφενός έπρεπε να βγουν πιο ψηλά και να πιέσουν και αφετέρου δεν κατάλαβαν ότι οι δυο εξτρέμ του Ντε λα Φουέντε είχαν σταματήσει να παίζουν στις γραμμές, κάνοντας ο μεν Γιαμάλ το «δεκάρι», ο δε Γουίλιαμς τον δεύτερο κυνηγό που άφηνε την πλευρά για τον Κουκουρέγια. Οι Αγγλοι για να μείνουν στο ματς χρειάστηκαν τον Πίκφορντ και τις επεμβάσεις του, τον Στόουνς και την ψυχραιμία του, και τον Ράις που ήταν ο μόνος κυματοθραύστης στη θύελλα.

Ο Σάουθγκέιτ βλέποντας το παιγνίδι του έκανε τρεις αλλαγές για να αλλάξει την εικόνα της ομάδας του μεσοεπιθετικά. Εβαλε στο ματς τον Γουότκινς αντί του εξαφανισμένου κι αγχωμένου Κέιν έβαλε πίσω του τον  Μπέλιγχαμ και κυρίως ρίσκαρε με τον Πάλμερ αντί του Μέινο. Ο Σάουθγκέιτ εμφανέστατα περίμενε ότι οι Ισπανοί θα κάνουν μετά το δεκαπεντάλεπτο της πίεσης ό,τι έκαναν και με τους Γερμανούς και τους Γάλλους, δηλαδή θα μαζευτούν πιο πίσω για να βρουν αντεπιθέσεις. Βρήκαν μια υποδειγματική, αλλά ο Πίκφορντ σταμάτησε τον Γιαμάλ. Ομως οι Αγγλοι βρήκαν το γκολ της ισοπαλίας εκμεταλλευόμενοι την ισπανική υποχώρηση: η πάσα του Μπέλιγχαμ είναι μια ιδιοφυής επιλογή και το πλασέ του Πάλμερ σεμιαναριακού επιπέδου – δάκρυσε, είμαι βέβαιος, και ο Ρόι Ρέις. Αλλά οι Ισπανοί, όπως και με την Γερμανία, μετά το γκολ που δέχτηκαν έκαναν αυτό που ξέρουν: κράτησαν την μπάλα. Και οι Αγγλοι χωρίς τον Μέινο ήταν δύσκολο να μην επιτρέψουν μια τουλάχιστον καθαρή ευκαιρία (δηλαδή μια ωραία χτισμένη επίθεση) σε μια ομάδα που αυτό το ξέρει καλά. Στο 86΄οι Ισπανοί κυκλοφόρησαν την μπάλα χωρίς πίεση στον άξονα, ο φρέσκος Ογιαρθάμπαλ και ο Κουκουρέγια έπαιξαν το πιο μεγάλο «1-2» στην ιστορία των τελικών του Euro χτίζοντας μια συνεργασία με δυο πάσες είκοσι μέτρων απέναντι στην αγγλική άμυνα. Ο Ογιαρθάμπαλ «τσίμπησε» την μπάλα μετά την συρτή  πασά του Κουκουρέγια κι ένα Euro στο οποίο τα φορ δεν σκόραραν κρίθηκε από ένα γκολ του αναπληρωματικού τους φορ. Η ειρωνεία της ιστορίας είναι ότι τον Βάσκο οι Ισπανοί τον πειράζουν για το τεράστιο πόδι του: φοράει παπούτσι νούμερο 47. Κι όμως οφσάιντ δεν υπήρξε: οριακά το τεράστιο πόδι του καλύπτεται.

Μια άμυνα προβληματική

Η φάση είναι ενδεικτική για τις δυσκολίες που αντιμετώπισε ο Σάουθγκέιτ στο τουρνουά και που είχαν να κάνουν με αυτή την απολύτως προβληματική άμυνα. Ο Γουόκερ είναι καλός με την μπάλα αλλά «τρύπα» στα μετόπισθεν (χθες τον «χτύπησαν» οι Ισπανοί και στα δυο γκολ). Ο Σάουθγκέιτ τον έκανε στόπερ για να έχει κοντά του κάποιον: χθες που δεν τον είχε εκτέθηκε. Αριστερά υπήρχε ο Τρίπιερ και ο Σο που είχε να παίξει μήνες – σχεδόν κανείς δηλαδή. Την άμυνα έπρεπε να κατευθύνει ο Στόουνς που πρόπερσι έπαιζε αμυντικό χαφ κι ο τέταρτος της παρέας ήταν ο Γκάι, ψηλός, δυνατός κι άπειρος που συνήθιζε να χάνει τον αντίπαλο σκόρερ – του συνέβη και χθες. Πολλοί απορούν για την σπουδή στην άμυνα που έδειξε ο Σάουθγκέιτ: μα αν αυτή η άμυνα ανέβαινε και έπαιζε ακάλυπτη θα γελούσε το πελεκούδι! Αυτή την φορά κανείς δεν γέλασε με την Αγγλία: ίσα ίσα που στην διπλή χαμένη της ευκαιρία στο τέλος, όταν πρώτα ο Σίμον και μετά ο Ντάνι Ολμο απέτρεψαν την ισοφάριση, όλοι κατάλαβαν πως οι Αγγλοι έφτασαν πολύ κοντά αυτή την φορά στο να τα καταφέρουν. Δεν τους έλειψε ούτε η οργάνωση του παιγνιδιού, ούτε η πίστη: τους έλειψαν δυο – τρεις μεγάλες ενέργειες πολυδιαφημισμένων παικτών που δεν επιβεβαίωσαν στο τουρνουά την φήμη τους. Αντίθετα από τους Ισπανούς που είχαν πρωταγωνιστές αυτούς που περιμέναμε: τον Ρόντρι, τον Γιαμάλ, τον Νίκο Γουίλιαμς, τον Ρουίθ, τον Ολμο, που έκανε την ενέργεια της βραδιάς βγάζοντας την μπάλα από την γραμμή.

Η διαφορά προσφοράς των μονάδων έκανε και την διαφορά στον τελικό.

Δίκαιο το μεγάλο πανηγύρι

Οι Αγγλοι διοργανώνουν το Euro2028: θα έχουν πάλι την ευκαιρία τους. Στο μεταξύ πανηγυρίζουν οι Ισπανοί. Με μόλις ένα παίκτη της Ρεάλ Μαδρίτης (τον Καρμπαχάλ) κι ένα της Μπάρτσα (τον Γιαμάλ) στην ενδεκάδα του τελικού, παρουσίασαν μια ομάδα με φρεσκάδα, παραγωγικότητα και μονάδες έτοιμες να κάνουν την διαφορά ακόμα κι αν έρχονται από τον πάγκο. Κυρίως μας υπενθύμισαν ότι αποτελούν σχολή – την τελευταία σχολή της Ευρώπης. Βγάζουν παίκτες ικανούς να παίξουν ένα πολύ συγκεκριμένο παιγνίδι, δεν διστάζουν να δώσουν χρόνο συμμετοχής σε μικρούς, δεν φοβούνται τίποτα και κανένα. Και δικαίως πανηγυρίζουν. Όχι μόνο γιατί είναι για τέταρτη φορά (και τρίτη τα τελευταία 16 χρόνια) πρωταθλητές Ευρώπης, αλλά γιατί είναι οι καλύτεροι.