Οι παίκτες της Ξάνθη, που μετά τον Αρη και τον Ατρόμητο, είχαν την τύχη κι αυτοί να αντιμετωπίσουν τον Ολυμπιακό σε ένα σχεδόν κατάμεστο Καραϊσκάκη, στο τέλος του χθεσινού ματς έμοιαζαν ευχαριστημένοι γιατί έχασαν μόνο με 4-0. Ο Ολυμπιακός που ήθελε να ευχαριστήσει το κοινό του έχασε τουλάχιστον άλλα τόσα γκολ, ενώ είναι εντυπωσιακό ότι μεταξύ των σκόρερ του δεν υπάρχει ούτε ένας από τα δυο φορ, που ο Πέδρο Μάρτινς χρησιμοποίησε. Όμως πέρα από όλα αυτά, αν κάτι είχε ενδιαφέρον χθες, είναι ότι ο περισσότερος κόσμος έφυγε από το γήπεδο στεναχωρημένος γιατί θα αργήσει να ξαναδεί την ομάδα – ίσως και γιατί δεν είχε πάει να τη δει σε άλλα προηγούμενα παιγνίδια. Μετά από χρόνια ο κόσμος του Ολυμπιακού προσδοκά τη νέα σεζόν, όχι μόνο να ενισχυθεί η ομάδα του, αλλά να μην αλλάξει πολύ: κυρίως να διατηρήσει την ίδια νοοτροπία, την ίδια όρεξη για ωραίο ποδόσφαιρο, την ίδια παραγωγικότητα. Το ωραίο ποδόσφαιρο στην Ελλάδα, που τα πρωταθλήματα τα κερδίζουν οι πρόεδροι με τον παρά τους και την μαγκιά τους, είναι πραγματικά δυσεύρετο. Για αυτό πληρώνει ο κόσμος, ο κανονικός κόσμος, εισιτήριο: αν πλήρωνε για να απολαμβάνει την δουλειά στο παρασκήνιο και την αποτελεσματικότητα των υπεύθυνων διαιτησίας θα πήγαινε αλλού.
«Εφτιαξε» ένα προπονητή
Καθώς η σεζόν τελειώνει έχω την εντύπωση ότι ο Ολυμπιακός «έφτιαξε» φέτος ένα προπονητή κι ο προπονητής, που «έφτιαξε», κατάφερε με τη σειρά του να δημιουργήσει μια ελκυστική ομάδα. Τα τελευταία χρόνια η αξία του προπονητή στο Χρηματιστήριο του Ολυμπιακού είχε αγγίξει ιστορικά χαμηλά. Ο Μάρκο Σίλβα παραιτήθηκε όταν του είπαν ότι πρέπει να περάσει τους προκριματικούς του Τσάμπιονς λιγκ για να κάνει τις μεταγραφές που θέλει: νόμιζε ότι στην Ελλάδα της κρίσης υπάρχει μια ομάδα που μπορεί να του δίνει 50 εκατ ευρώ για μεταγραφές κάθε χρόνο, ώστε ο πάγκος της να κοστίζει όσο ολόκληρο το ρόστερ του δεύτερου στη βαθμολογία. Ο Μπέντο έβλεπε τον Ολυμπιακό σαν ατελείωτο πεδίο δοκιμών και δεν προετοιμάστηκε ποτέ για το ενδεχόμενο να βρεθεί χωρίς τον Μιλιβόγεβιτς και τον Ιντέγιε, μολονότι γνώριζε πως και οι δυο ήθελαν μεγαλύτερα συμβόλαια και μπορεί να έφευγαν. Ο Λεμονής δεν κατάλαβε γιατί απολύθηκε και ο Χάσι γιατί τον προσλάβανε. Ο Γκαρσία είχε καλές προθέσεις, αλλά όχι και την πρέπουσα πείρα.
Ο Μαρτίνς μπορεί να μην ήταν καλύτερος από αυτούς, αλλά είχε μια τύχη: στηρίχτηκε γιατί έτσι έπρεπε να γίνει. Ο Ολυμπιακός έπρεπε να δουλέψει ξανά μετά από χρόνια με ένα προπονητή που να νοιώθει ότι έχει πίστωση χρόνου, γιατί αν δεν επενδύεις στο χρόνο δεν προοδεύεις, όσα χρήματα κι αν ξοδέψεις. Νομίζω πως ο Μαρτίνς στηρίχτηκε γιατί απέδειξε γρήγορα πόσο αγαπάει τη δουλειά του κι όχι γιατί έδειξε γρήγορα τη δουλειά του – αυτά είναι διαφορετικά. Καθώς η σεζόν τελειώνει γίνεται κατανοητό ότι ο κόουτς έκανε και κάμποσα λαθάκια: το υπογραμμίζω στο τέλος μιας σεζόν που ο κόσμος χαίρεται τόσο πολύ το ποδόσφαιρο που βλέπει, ώστε γεμίζει συνεχώς το γήπεδο.
Το πιο μεγάλο λάθος
Αν αφήναμε κατά μέρους τις προηγούμενες σεζόν και τις δυσκολίες που ο Ολυμπιακός κατασκευαστικά κουβαλούσε (πολλοί νέοι παίκτες, έλλειψη ενός απαραίτητου κορμού, μεταγραφές όπως του Τουρέ, που δεν βγήκαν κτλ) θα μπορούσαμε και να φτάσουμε στο συμπέρασμα ότι ο Ολυμπιακός πλήρωσε ακριβά και την αδυναμία του προπονητή του να εκτιμήσει σωστά το υλικό και τους παίκτες του. Τρεις – τέσσερις τουλάχιστον επιλογές του υπήρξαν εξαιρετικά λανθασμένες και πληρώθηκαν. Ο Σα είναι ασύγκριτα καλύτερος τερματοφύλακας από τον Γιαννιώτη, που ήταν για ένα τετράμηνο βασικός. Το δίδυμο Σισέ – Μεριά ο κόουτς έπρεπε να το εμπιστευτεί περισσότερο: ο φιλότιμος Βούκοβιτς είναι χειρότερος και από τους δυο. Ο Γκιγιέρμε αποδεικνύεται ίσως το μεγαλύτερό λάθος του Πορτογάλου: ο Βραζιλιάνος, που άργησε και να γίνει βασικός, κακώς ταλαιπωρήθηκε για μήνες παίζοντας τόσο μακριά από την αντίπαλη περιοχή. Μόλις άρχισε να την πατάει, αντί να μένει κολλημένος μπροστά από τα στόπερ, σκοράρει συνεχώς και με κάθε τρόπο. Τέλος ο κόουτς έπρεπε να προσέξει λίγο περισσότερο τον Ομάρ Ελαμπντελαουί και να μην τον φορτώσει παιγνίδια – αν τον έχασε την στιγμή που τον είχε περισσότερο ανάγκη είναι γιατί νόμιζε ότι είναι από σίδερο: δυστυχώς δεν είναι. Όλα αυτά δεν είναι θεωρία: στοίχισαν βαθμούς. Ο Ολυμπιακός πλήρωσε ακριβά τα λάθη του Γιαννιώτη στα ματς με τον ΠΑΟΚ και τον ΟΦΗ. Ο Βούκοτιτς και τα τρία αυτογκόλ του έκαναν αναμφίβολα ζημιά. Ο Σισέ έλειπε από ματς τα οποία ο Ολυμπιακός δεν κέρδισε – ακριβώς όπως και ο Γκιγιέρμε. Στο περίφημο ματς με τον ΠΑΟΚ στο Καραϊσκάκη ο Ολυμπιακός με ευθύνη του προπονητή του αγωνίστηκε χωρίς τους Σα, Σισέ και Γκιγιέρμε στην αρχική του ενδεκάδα, ενώ στην ανόητη ήττα από τον ΟΦΗ χρησιμοποιήθηκε ως «δεκάρι» ο Τουρέ. Αν τα δεις όλα αυτά με την απόσταση του χρόνου μπορεί να πεις ότι οι τρέλες του Μάρτινς δεν ήταν και λίγες. Αλλά αν το πεις τον αδικείς και πολύ μάλιστα.
Ολοι σχεδόν πρόσφεραν
Η προσφορά του Πορτογάλου υπήρξε μεγάλη σε τομείς πιο σημαντικούς. Η ανόρεχτη πέρυσι ομάδα βρήκε μηχανισμούς – έμαθε να στέκεται στο γήπεδο κι αυτό είναι η σημαντικότερη προσφορά του προπονητή της. Παίκτες που πέρυσι υπόφεραν ξαναβρήκαν τη χαρά του παιγνιδιού κι όλοι σχεδόν οι νεοφερμένοι εν τέλει προσαρμόστηκαν: όποιος υπέφερε τη φανέλα (ο Φετφταζίδης κι ο Ναουέλ π.χ) έφυγε τον Ιανουάριο κι αντικαταστάθηκε από κάποιον που έκανε καλύτερα τη δουλειά που ο προπονητής θέλει, γιατί το τι θέλει ο κόουτς είναι κατανοητό. Ο Ολυμπιακός βρήκε τη χαμένη σειρά του γιατί ο κόουτς έφτιαξε το σασί μιας ομάδας – αυτό που δεν υπήρχε καιρό τώρα. Ο Ολυμπιακός φέτος δεν ήταν μια ομάδα μονάδων, αλλά ένα σύνολο πραγματικό – με αρετές και αδυναμίες, αλλά και πλάνο και οργανωμένο παιγνίδι. Το αν θα γίνει καλύτερος του χρόνου για μένα δεν είναι δεδομένο – η πρόοδος στο ποδόσφαιρό μας δεν έχει να κάνει αποκλειστικά με τα αγωνιστικά. Αλλά ότι ο Ολυμπιακός έγινε ξανά ομάδα ενός προπονητή δεν χωρά αμφιβολία κι αυτό είναι ίσως σημαντικότερο από τις όποιες επιλογές του κόουτς. Ενας άλλος μπορεί να έκανε καλύτερες και να παρουσίαζε μια χειρότερη ομάδα, λιγότερο δεμένη, λιγότερο παραγωγική.
Σου μεταμορφώνει την ομάδα
Μόνο όποιος δεν δουλεύει δεν κάνει λάθη. Τα λάθη του Μαρτίνς ήταν το κόστος της ωριμότητας του, το κόστος της στήριξής του. Αλλά χάρη σε αυτή τη στήριξη προέκυψε μια ομάδα που δεν επέτρεψε στον ΠΑΟΚ να πανηγυρίσει την κατάκτηση του τίτλου ακόμα – θα το κάνει την άλλη Κυριακή μόλις μια αγωνιστική πριν το φινάλε του πρωταθλήματος κι ενώ είναι αήττητος κι έχει κάνει του κόσμου τις νίκες στα ντέρμπι. Με τέτοια αποτελέσματα ο Ολυμπιακός θα χε πάρει το πρωτάθλημα από τα Χριστούγεννα – ακόμα κι αν ο προπονητής του αργούσε να καταλάβει πόσο καλύτερος του Γιαννιώτη είναι ο Σα, πόσο χρειάζεται ο Σισέ, που παίζει ο Γκιγιέρμε και πόσο προσοχή πρέπει να δείχνεις στον Ελαμπντελαουί, που αν και δεξί μπακ, σου μεταμορφώνει την ομάδα…