Έλεγα ότι εδώ θα αργήσω να ξαναγράψω για κάτι που να έχει σχέση με την ελληνική εκπροσώπηση στην Ευρωλίγκα του μπάσκετ. διότι ο Παναθηναϊκός και ο Ολυμπιακός δύσκολα θα αλλάξουν μέσα στη χρονιά και μένα δεν μου αρέσει να επαναλαμβάνω τα ίδια και ίδια: για την καθημερινότητα και τα ζητήματα επικαιρότητας των δυο ευτυχώς μπορώ να γράφω στην εφημερίδα. Η Ευρωλίγκα έχει κι άλλα ωραία που δεν έχουν να κάνουν με τις δικές μας ομάδες κι ο σκοπός μου ήταν φέτος να τα αναδείξω. Αλλά αυτό που έγινε χθες στη Μόσχα είναι κάτι που ξεπερνά κατά πολύ τα συνηθισμένα και δεν έχει να κάνει αποκλειστικά με το μπάσκετ, αλλά με τα σπορ γενικότερα. Η νίκη του Ολυμπιακού επί της ΤΣΣΚΑ δεν προσφέρεται κατά τη γνώμη για αναλύσεις, «τεμαχίσματα», επισημάνσεις αγωνιστικές και τεχνικές. Είναι ένα σπάνιο κομματάκι στο μαγικό παζλ του αθλητισμού που αφορά αποκλειστικά ένα κομμάτι της γοητείας του – ίσως το πιο θεαματικό. Αναφέρομαι στη γοητεία του ανεξήγητου.
Μπορείς να πεις πολλά μετά
Οι φανατικοί οπαδοί της λογικής (με τους οποίους χρόνια τώρα εγώ ιδεολογικά είμαι κοντά…) ισχυρίζονται ότι ανεξήγητο στα σπορ δεν υπάρχει. Είναι αλήθεια ότι μετά από κάθε αποτέλεσμα, όσο παράξενα εντυπωσιακό κι αν είναι, υπάρχει πάντα η δυνατότητα να βρεις εξηγήσεις. Στο ματς του Ολυμπιακού με την ΤΣΣΚΑ μπορεί για παράδειγμα να μιλήσεις για το μεγάλο ματς του Πολ, την κατά περιόδους σπουδαία άμυνα του Κεμζούρα, το δολοφονικό ένστικτο του Βασίλη Σπανούλη στο φινάλε, την εγρήγορση των αμερικάνων παικτών που κατάλαβαν ότι μπορεί να αρχίσουν να ψάχνουν συμβόλαια στη μέση της περιόδου. Μπορείς επίσης να εστιάσεις στις απουσίες της ΤΣΣΚΑ ή να καταλήξεις σε ένα αφοριστικό συμπέρασμα που λέει ότι η ΤΣΣΚΑ απλά τον Ολυμπιακό τον υποτίμησε. Όλα αυτά μπορεί να είναι πολύ σωστά ή πολύ λάθος, αλλά δεν έχουν καμία απολύτως σχέση με την ιστορία του ματς: είναι απλά ατάκες μετά τον επίλογό του. Διότι η ιστορία του συγκεκριμένου παιγνιδιού είναι τελείως διαφορετική και η ανάλυση του ματς ή τα όποια συμπεράσματα θέλει να βγάλει κανείς από αυτό δεν είναι μέρος της.
Ποια είναι η ιστορία
Ας πούμε την ιστορία για να την θυμόμαστε γιατί είναι πραγματικά απίθανη. Στις 30 Οκτωβρίου του 2019 ο Ολυμπιακός του μπάσκετ βρέθηκε στη Μόσχα να παίξει με την πρωταθλήτρια Ευρώπης ΤΣΣΚΑ στα πλαίσια της πέμπτης αγωνιστικής της Ευρωλίγκα. Η ΤΣΣΚΑ μετρούσε τέσσερις νίκες στη σειρά και σε όλα αυτά τα ματς είχε κερδίσει με διαφορές μεγαλύτερες από δέκα πόντους. Η τελευταία της νίκη, στο Βερολίνο με την Αλμπα, ήταν μια παράσταση για ένα ρόλο αφού η ομάδα του Ιτούδη είχε κερδίσει με 16 πόντους διαφορά. Ο Ολυμπιακός από τη μεριά του είχε μια νίκη όλη κι όλη. Κουβαλούσε δυο εκτός έδρας ήττες που έμοιαζαν με συντριβές και ήταν από ομάδες που στην οκτάδα θέση δύσκολα θα βρουν: η τίμια Βιλερμπάν και η τρελή Μπασκόνια δεν μοιάζουν να έχουν μεγάλες φιλοδοξίες. Επιπλέον ο Ολυμπιακός ξεκίνησε μια διαδικασία αλλαγής παικτών, έχει επί της ουσίας εκτός ομάδας ένα από τους πιο ακριβοπληρωμένους του, τον Μπάλντγουιν, έχει στην Αθήνα δυο που τώρα ξεκίνησαν προπονήσεις και όλοι οι προβληματισμοί των ανθρώπων του τις προηγούμενες μέρες αφορούσαν το πόσοι ακόμα παίκτες πρέπει να φύγουν. Η ιστορία δεν θα ήταν ολοκληρωμένη αν δεν προσθέταμε και δυο ακόμα στοιχεία. Πρώτον ότι ο Ολυμπιακός μετρούσε στη Μόσχα έντεκα χρόνια στη σειρά χωρίς νίκη (και μολονότι αγωνίστηκε εκεί συχνά έχοντας στις τάξεις του παίκτες σπουδαίους) και δεύτερον ότι ένα φιλικό που έδωσαν οι δυο ομάδες πριν ένα μήνα περίπου υπήρξε για τον Ολυμπιακό ένας αληθινός εφιάλτης. Αυτή είναι η ιστορία και τα δεδομένα της και για αυτό δεν υπήρξε και κανείς που να μπορούσε να φανταστεί σενάριο νίκης του Ολυμπιακού πριν το ματς αρχίσει. Ακόμα και ο ίδιος ο προπονητής του είχε μιλήσει πριν το ματς για την ανάγκη μιας καλής εμφάνισης, λέγοντας απλά ότι στο μυαλό όλων πρέπει να είναι η νίκη και όχι η συμμετοχή στο ματς – η επισήμανση μάλλον έχει να κάνει με το ότι έβλεπε πως αυτό (η νίκη δηλαδή) δεν υπήρχε στο μυαλό κανενός. Κι όμως ήρθε.
Το ανεξήγητο και τα ανεξήγητα
Το ανεξήγητο, όταν σου τύχει για να το παρακολουθήσεις, έχει ένα χαρακτηριστικό: γίνεται συνεχώς και μεγαλύτερο τη στιγμή που προκύπτει. Πριν το ματς αρχίσει, η περί νίκης συζήτηση δεν μπορούσε να γίνει από κανένα λογικό άνθρωπο διότι το μπάσκετ είναι ένα σπορ που από τη φύση του δεν εμπεριέχει ένα στρατηγικό τρόπο που να μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να γίνει μια έκπληξη: δεν υπάρχει «κατενάτσιο» κι ακόμα κι αν επιλέξεις ένα αργό ρυθμό (τον πιο αργό που υπάρχει) πάλι μπορεί να διασυρθείς, ειδικά αν (όπως συμβαίνει με τον Ολυμπιακό φέτος) στο σετ παιγνίδι ιδρώνεις υπερβολικά για να βάλεις ένα καλάθι. Αν κάποιο ελάχιστο ποσοστό πιθανοτήτων έδινε κάποιος (διότι για σπορ μιλάμε και πάντα μια έκπληξη μπορεί να γίνει) κι αυτό ακόμα θα εξανεμιζόταν αν του έλεγες ότι ξέρεις κάποια ιδιαίτερα πράγματα που θα γίνουν στο ματς.
Νομίζω ότι και ο πλέον αισιόδοξος θα λύγιζε αν του έλεγες ότι στο ματς θα έχει μηδέν ασίστ ο Σπανούλης και μόλις 6 πόντους πριν το τελευταίο λεπτό ή ότι ο Μιλουντίνοφ θα πετύχει μόνο ένα καλάθι και θα παίξει λιγότερο από 19 λεπτά ή ότι ο Παπανικολάου θα τραυματιστεί και θα αποχωρήσει άποντος παίζοντας σκάρτα 7 λεπτά. Δεν νομίζω ότι υπάρχει άνθρωπος που θα μπορούσε να φανταστεί πως ο Ολυμπιακός θα κέρδιζε στη Μόσχα με τον Πρίντεζη να πετυχαίνει ένα μόλις καλάθι στο δεύτερο ημίχρονο. Κι αν του έλεγες ότι ο Ολυμπιακός θα κερδίσει με τον Τσέρι να παίζει σχεδόν τριάντα λεπτά και τον Βεζένκοφ πάνω από δέκα, το πιθανότερο είναι ότι ο άνθρωπος θα σε ρωτούσε σε ποιον ψυχίατρο πας και τι χάπια παίρνεις κι έχεις τέτοια φαντασία.
Το βασικό ζητούμενο
Νομίζω ότι θα ακούσατε και θα διαβάσατε πολλά για το ματς: να θυμόσαστε ότι είναι απλά κάτι υπέροχα ανεξήγητο. Όλες οι εξηγήσεις που δόθηκαν θα είχαν κάποιο νόημα αν κάποιος μπορούσε να τις παραθέσει σαν συνταγή νίκης πριν το ματς, αλλά κανείς ποτέ νομίζω δεν θα τολμούσε να πει πως ο Ολυμπιακός θα κερδίσει την ΤΣΣΚΑ αν ο Τσέρι ήταν πρώτος σε λεπτά συμμετοχής π.χ. Ακόμα και το μεγάλο επιθετικά ματς του Πολ δεν εξηγεί τίποτα: το έκανε και με τη Μπασκόνια κι ο Ολυμπιακός έχασε λογικά μετά από ένα εντυπωσιακό κλατάρισμα στο τέλος.
Μπορεί η νίκη αυτή ν αλλάξει ριζικά τη σεζόν του Ολυμπιακού; Δεν το ξέρω. Αυτό που ξέρω είναι ότι με τη Μακάμπι που ακολουθεί το ματς θα είναι σίγουρα σκληρότερο γιατί η προσφορά των όποιων ενισχύσεων λογικά θα είναι μικρή: ο Ρότσεστι και ο Ριντ δεν έχουν κάνει ούτε προπόνηση με τους συμπαίκτες τους και χωρίς αυτούς ο Ολυμπιακός έχει «τρύπες» που τις ξέρουμε – δεν είναι δεδομένο μάλιστα ότι κι αυτοί οι τίμιοι τυχοδιώκτες γερόλυκοι τις τρύπες θα τις καλύψουν. Αλλά η νίκη αυτή στη Μόσχα είναι μια τόσο σπάνια, απίστευτη, απροσδόκητη και μοναδική ιστορία που σχεδόν με κάνει να πιστεύω ότι ο Ολυμπιακός φέτος το χρέος του το έκανε. Για ένα βράδυ έκανε πάλι όλο τον κόσμο να τον κοιτάζει με θαυμασμό και απορία. Πράγμα που ήταν πάντα ένα από τα ζητούμενα…