Η Κατερίνα Στεφανίδη δεν κατάφερε να προσθέσει ένα ακόμα μετάλλιο στην τεράστια συλλογή της. Στα 32 της πια, η μεγάλη κυρία του ελληνικού στίβου, έφτασε στο παγκόσμιο του Ορεγκον στην κατάκτηση της πέμπτης θέσης. Η Ελληνίδα πρωταθλήτρια πέρασε το 4,70μ με την τρίτη προσπάθεια, έχασε ένα άλμα στο 4,80μ, δοκίμασε δυο φορές στο 4,85μ που θα τις έδινε τη δυνατότητα να ανεβεί στο βάθρο, αλλά δεν τα κατάφερε. Το ύψος αυτό πέρασαν οι δυο Αμερικάνες που στην έδρα τους τερμάτισαν στις πρώτες θέσεις: η Κέιτ Ναζότ κέρδισε τη γνωστή μας Σάντι Κόλινς. Για να καταλάβετε πόσο ψηλά πήγε ο τελικός η Στεφανίδη με 4,85μ είχε κερδίσει το 2016 το χρυσό στους Ολυμπιακούς του Ρίο. Τώρα αν το περνούσε θα ήταν τρίτη.  

Η Στεφανίδη δήλωσε στο τέλος ότι είναι ευχαριστημένη που έπιασε την εφετινή της επίδοση, ότι ο αγώνας κρίθηκε σε ένα ύψος που δεν περίμενε, ότι στο Μόναχο, τον Αύγουστο στο πανευρωπαϊκό πρωτάθλημα, ελπίζει πως τα πράγματα θα πάνε καλύτερα. Κι εγώ της το εύχομαι. Αλλά δεν έχει και τόση σημασία: ό,τι και να γίνει εκεί για μένα η Στεφανίδη είναι η μεγαλύτερη αθλήτρια στην ιστορία του ελληνικού στίβου και το γράφω τώρα που δεν κέρδισε κάποιο μετάλλιο. Υπάρχουν τα μετάλλια της ζωής που έχουν μεγαλύτερο βάρος από τα μετάλλια των αγώνων. Η μόνη υποχρέωση του αθλητή είναι να δίνει ό,τι έχει. Αυτό είναι νομίζω η σύνθεση της καριέρας της Ελληνίδας πρωταθλήτριας.   

Εσωσε τον ελληνικό στίβο

Η Στεφανίδη πρωτοεμφανίζεται στα 15 της όταν εκπροσώπησε την Ελλάδα στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Νέων στο Μαρακές όπου και κέρδισε το χρυσό με 4,30μ. Αυτό συνέβη ένα χρόνο μετά τους Ολυμπιακούς της Αθήνας – το μακρινό 2005. Εβλεπα πάντα σε αυτό το γεγονός ένα συμβολισμό: ένα χρόνο μετά τους Αγώνες, μέρος των οποίων ήταν κι εκείνη η απίθανη και από κάθε άποψη δραματική ιστορία με πρωταγωνιστές τον Κώστα Κεντέρη και την Κατερίνα Θάνου, εμφανίστηκε ένα κορίτσι προορισμός του οποίου είναι να σώσει την πληγωμένη τιμή του ελληνικού στίβου. Δέκα χρόνια αργότερα θα κερδίσει το ασημένιο μετάλλιο στο Πανευρωπαϊκό με 4,60μ κι από εκεί κι έπειτα τα μετάλλια γίνονται ρουτίνα και οι σπουδαίες επιδόσεις της είναι ασταμάτητες. Αλλά περισσότερο κι από αυτά η Στεφανίδη έχει μια καθοριστική συμβολή στο να αλλάξει ο τρόπος που οι Ελληνες βλέπουν τους αθλητές του στίβου. Οι επιδόσεις και οι επιτυχίες της δεν επιτρέπουν απορίες. Οι παρουσίες της είναι συνεχείς και όχι σποραδικές. Η Στεφανίδη γίνεται η καλύτερη στο αγώνισμά της στον κόσμο, παίρνει τη σκυτάλη από τη μεγάλη Ισιμπάγεβα, εντυπωσιάζει με τη σταθερότητα της. Η επιτυχία της είναι απόδειξη μιας σκληρής δουλειάς, οφείλεται πολύ στο ότι έφυγε και πήγε στην Αμερική και αναγνωρίζεται παγκοσμίως. Η Στεφανίδη κλείνει το κεφάλαιο των σκιών και των ερωτηματικών που συνοδεύουν για τουλάχιστον μια δεκαετία ελληνικές επιτυχίες. Κανονικά ο ελληνικός στίβος θα πρεπε να ορίζεται από την παρουσία της: το πριν και το μετά την Κατερίνα Στεφανίδη είναι κάτι ολότελα διαφορετικό.

Σύμβολο μιας νέας εποχής

Την ίδια στιγμή συμβαίνει και κάτι άλλο: χωρίς η ίδια να το επιδιώκει γίνεται ένα σύμβολο μιας νέας εποχής που δεν αφορά μόνο το στίβο, αλλά τον ελληνικό αθλητισμό γενικότερα. Η απόφασή της να πάει στην Αμερική δείχνει ένα δρόμο κι ένα τρόπο για να γίνεις πρωταθλητής: θα τον ακολουθήσουν αρκετοί. Η Στεφανίδη καταγράφεται στο θυμικό όλων ως η πρώτη πρωταθλήτρια της Ελλάδας της κρίσης, μια πρωταθλήτρια φτιαγμένη βασικά με τη δουλειά της - μόνη της. Εχω την εντύπωση, παρακολουθώντας την, πως αυτό δεν το ήθελε και τόσο. Θα προτιμούσε ίσως να μην έχει φύγει ποτέ, να είχε στην Ελλάδα συνθήκες σαν αυτές που βρήκε στις ΗΠΑ – ίσως αυτό το «μόνη της» να μην της αρέσει γιατί αποτελεί και κομμάτι άλλοθι για το Κράτος μας, δηλαδή του επιτρέπει να παραιτηθεί από διάφορες υποχρεώσεις απέναντι στους αθλητές, τα σωματεία, τις ομοσπονδίες κτλ. Το καταλαβαίνω. Αλλά είναι και μια πραγματικότητα.

Ο μαγικός ιστός των πρωταθλητών

Η Στεφανίδη ανήκει στην κατηγορία των πρωταθλητών που μας προέκυψαν μετά την μεγάλη οικονομική κρίση του 2010 – έπρεπε να εκπροσωπήσουν μια χώρα χωρίς σοβαρό αθλητισμό, που δεν μπορούσε πλέον να εκπονήσει και να χρηματοδοτήσει και προγράμματα πρωταθλητισμού όπως την δεκαετία που προηγήθηκε των Αγώνων του 2004. Σε αυτή την κατηγορία είναι φυσικά και ο Τεντόγλου αλλά συνυπάρχουν μαζί του ο υπέροχος Λευτέρης Πετρούνιας, η πανταχού παρούσα Αννα Κορακάκη, ο ολυμπιονίκης Στέφανος Ντούσκος και οι επίσης κωπηλάτισσες Μαρία Κυρίδου και Χριστίνα Μπούρμπου, οι ιστιοπλόοι Παύλος Καγιαλής και Παναγιώτης Μάντης, τα υπέροχα παιδιά των εθνικών ομάδων πόλο Ανδρών και Γυναικών κι εγώ θα έβαζα και τους δυο ματς τενίστες, τη Μαρία Σάκκαρη και τον Στέφανο Τσιτσιπά. Ολοι αυτοί (κι αρκετοί άλλοι που υπάρχουν και που θα ρθουν και θα μας φτάσουν κι αυτοί σε μεγάλες διεθνείς επιτυχίες ελπίζω σύντομα) είναι διαφορετικοί χαρακτήρες κι έχουν φυσικά διαφορετικές διαδρομές και διαφορετικές αφετηρίες, αλλά τους ενώνει κάτι κοινό: έχουμε να κάνουμε με αθλητές που δεν περίμεναν σχεδόν τίποτα από το Κράτος, που έφτασαν σε επιτυχίες με την καθοριστική βοήθεια κυρίως των οικογενειών τους και δευτερεύοντος των συλλόγων τους ή των ομοσπονδιών τους. Είναι υιοθετημένοι σήμερα από χορηγούς και σίγουρα δεν είναι αποτελέσματα κάποιου είδους κρατικού προγραμματισμού: δεν ζουν από τα κρατικά πριμ. Και για αυτό και δεν είναι διάττοντες αστέρες που εμφανίζονται σε ένα αγώνα και χάνονται στη συνέχεια, αλλά έχουν διάρκεια και σταθερότητα. Αυτοί οι υπέροχοι πρωταθλητές που κατέπληξαν μέσα στην κρίση βασίζουν την επιτυχία τους στο ταλέντο τους, την υποστήριξη των δικών του ανθρώπων και στην σκληρή δουλειά τους. Ούτε σε φαρμακοτρίφτες που κάποτε είχαν γίνει εθνικοί σταρ, ούτε σε προγράμματα κρατικού πρωταθλητισμού: αυτά μας τελείωσαν μαζί με τα δανεικά.

Ένα παράδειγμα

Η Κατερίνα Σρεφανίδη ήταν πέμπτη στο παγκόσμιο του Ορεγκον. Μας έδωσε ήδη ραντεβού για το πανευρωπαϊκό του Μονάχου. Θα είμαστε εκεί για να την χειροκροτήσουμε πάλι. Όταν κάποτε σταματήσει θα μείνει ως τεράστιο παράδειγμα. Από τέτοια έχουμε κυρίως ανάγκη. Μετάλλια θα υπάρξουν, μόνο αν υπάρχουν παραδείγματα…