Μια μία ακόμα άψογη εμφάνιση στο ΟΑΚΑ ο Παναθηναϊκός κέρδισε και την φορμαρισμένη Μπαρτσελόνα σχετικά εύκολα. Το έκανε παίζοντας μια σκληρή αποτελεσματική άμυνα, που του έδωσε τη δυνατότητα για πολλές και καλές επιθέσεις: ο ΠΑΟ δεν χρειάζεται μια καταιγίδα από τρίποντα για να κερδίσει ένα ματς κι αυτό τον καθιστά ένα από τα φαβορί της διοργάνωσης. Η καλή του επιθετική συμπεριφορά βασίζεται σε ένα από τους καλύτερους φέτος οργανωτές που κυκλοφορούν στην Ευρωλίγκα δηλαδή στον Νικ Καλάθη. Που από τότε που άρχισε να δουλεύει με τον Τσάβι Πασκουάλ είναι άλλος παίκτης.

Η ικανότητα να εξελίσσεις

Την περασμένη εβδομάδα εξαιτίας της αλλαγής προπονητή στον Ολυμπιακό μιλήσαμε πολύ για τους προπονητές και την δουλειά τους. Στα πολλά που ειπώθηκαν δεν υπογραμμίστηκε κάτι βασικό, δηλαδή ότι απόδειξη της καλής δουλειάς ενός προπονητή είναι η βελτίωση ενός τουλάχιστον από τους παίκτες στους οποίους στηρίζεται. Κάποτε το γνώρισμα του καλού προπονητής ήταν πρώτα από όλα η ικανότητα του να εξελίσσει τους παίκτες – όλους τους παίκτες που δουλεύουν και δεν τεμπελιάζουν. Σήμερα, που στα περισσότερα σπορ οι αλλαγές των παικτών είναι αρκετές, η δυνατότητα που έχει ένας προπονητής να το κάνει αυτό είναι μικρή: ο χρόνος είναι λίγος. Όμως και στον ελάχιστο χρόνο, που έχει στη διάθεσή του, ο αληθινά καλός προπονητής έχει τη δυνατότητα να μεταμορφώσει σε ηγέτη ένα καλό παίκτη. Κι όταν αυτό συμβαίνει, σε όλα τα σπορ, η πρόοδος μιας ομάδας είναι θεαματική. Και τεράστια.

Πράματα και θάματα  

Ο Πασκουάλ έχει κάνει πολλά και σπουδαία στον Παναθηναϊκό. Φέτος, μολονότι έχασε το καλοκαίρι δυο κομβικούς πέρυσι παίκτες, δηλαδή τον Μπουρούση και τον Τζέιμς, παρουσιάζει μια ομάδα που από την περσινή παίζει καλύτερα παίρνοντας συχνά πυκνά λίγα από πολλούς: χθες π.χ κέρδισε την Μπαρτσελόνα με αφανή ήρωα τον Βουγιούκα και χρησιμότατο τον Ντέντμοντ. Όμως ο βασικός λόγος της βελτίωσης της ομάδας του ΠΑΟ είναι η βελτίωση του Καλάθη: ήδη από πέρυσι ο γκαρντ του ΠΑΟ κάνει σε κάθε ευκαιρία πράματα και θάματα. Οι εμφανίσεις και οι νίκες του ΠΑΟ σχετίζονται σχεδόν αποκλειστικά με τις εμφανίσεις του: αν είναι καλός ο Καλάθης είναι άριστος ο ΠΑΟ, αν λείπει μπορεί να χάσει και από την Βαλένθια. Η δε μεταμόρφωση του Καλάθη προς το καλύτερο δεν φαίνεται μόνο στα στατιστικά των παιγνιδιών του, αλλά κυρίως στις πρωτοβουλίες του. Ο παίκτης ενθαρρύνεται πλέον να κάνει πολλά, που, πριν συναντήσει τον Πασκουάλ, δεν έκανε. Η ενθάρρυνση και η εμπιστοσύνη του προπονητή μπορεί να μεταμορφώσουν σε ηγέτη ένα καλό παίκτη. Μαζί φυσικά και με την ικανότητα του κόουτς να χτίσει μια ομάδα γύρω του.

Η συνέπεια της ενθάρρυνσης

Η ιστορία μου θυμίζει το «Any Given Sunday» με τον Αλ Πατσίνο, που παίζοντας τον κόουτς Τόνι Ντ’ Αμάτο αλλάζει τα μυαλά του κουότερμπακ Γουίλι Μπίμεν – αν δεν το έχετε δει να το δείτε. Ο Πασκουάλ βρήκε ένα Καλάθη στρεσαρισμένο, μονίμως απολογούμενο για τις επιθετικές του επιλογές, στοχοποιημένο από πολλούς οπαδούς του ΠΑΟ, φορτωμένο με άδικες συγκρίσεις με τον Διαμαντίδη κτλ. Οι πιο πολλοί έλεγαν πέρυσι στην αρχή της σεζόν ότι ο Καλάθης παίρνει περισσότερες προσπάθειες από όσες του αναλογούν, ότι οι αντίπαλοι τον αφήνουν να σουτάρει, ότι θα πρέπει να μάθει να παίζει λιγότερο για να είναι πιο χρήσιμος κτλ. Ο Πασκουάλ δεν συμφώνησε ποτέ του με όλα αυτά και νομίζω πως το πρώτο πράγμα που έκανε είναι να τον ενθαρρύνει να παίξει πιο πολύ. Η απουσία του Τζέιμς έκανε πέρυσι στην αρχή της χρονιάς επιβεβλημένη την παρουσία του στο παρκέ κι ο χρόνος συμμετοχής του υποχρεωτικά μεγάλωσε, αφού συμπληρωματικός αναπληρωματικός δεν υπήρχε, αλλά αυτό που πραγματικά άλλαξε ήταν ο τρόπος που ο προπονητής προσέγγισε τον παίκτη: ο Καλάθης έχασε κρίσιμα σουτ και ο ΠΑΟ έχασε κρίσιμα ματς, αλλά μέσα από αυτή τη διαδικασία ο Καλάθης σταμάτησε να παίζει με το χειρόφρενο τραβηγμένο. Τη συνέπεια της ενθάρρυνσης και της εμπιστοσύνης την είδαμε στο δεύτερο μισό της περσινής σεζόν, την είδαμε το καλοκαίρι στα ματς της Εθνικής και την βλέπουμε και φέτος: η αυτοπεποίθηση του Νικ έχει ανεβεί στα ουράνια και ο παίκτης που κάποτε δίσταζε ή σκεφτόταν να σουτάρει δεν υπάρχει πια. Ο Πακουάλ ήταν τόσο σίγουρος για την πρόοδο του ηγέτη του ώστε έφτιαξε ένα Παναθηναϊκό που κινείται γύρω του: ο ΠΑΟ δεν αλλάζει πολλές πάσες στην επίθεση, παρά τη συνεχή κίνηση των παικτών του, γιατί ο σκοπός είναι να βρει ο Καλάθης την καλύτερη τελική επιλογή. Και ειδικά στα ματς του ΟΑΚΑ αυτό συμβαίνει σχεδόν πάντα – για αυτό και ο ΠΑΟ μπορεί να κερδίσει την φορμαρισμένη Μπαρτσελόνα με άφαντο π.χ τον Ρίβερς και χωρίς ούτε ένα τρίποντο του Λοτζέσκι. Όταν ο Καλάθης ανοίγει αιφνιδιασμούς και βρίσκει τελικές πάσες για τους ψηλούς (και όχι μόνο…) αυτά δεν χρειάζονται.

Η πιο μεγάλη μεταμόρφωση

Η μεγάλη βίβλος του ελληνικού μπάσκετ γεμίζει ωραίες ιστορίες, όταν ένας μεγάλος προπονητής μεταμορφώνει σε ηγέτη ένα σημαντικό παίκτη. Ο Γιάννης Ιωαννίδης άλλαξε τον τρόπο παιγνιδιού στον Παναγιώτη Γιαννάκη, αλλά και χρόνια αργότερα αυτόν του Ζάρκο Πάσπαλιε. Ο Ντούσαν Ιβκοβιτς μετέτρεψε σε ηγέτη τον χαρισματικό σκόρερ Βασίλη Σπανούλη. Ο Ομπράντοβιτς βοήθησε μέρα με τη μέρα τον Δημήτρη Διαμαντίδη να χτίσει τον μύθο του. Όμως η μεταμόρφωση του Καλάθη από τον Τσάβι Πασκουάλ είναι κάτι αρκετά θεαματικότερο: όλοι αυτοί οι μεγάλοι παίκτες είχαν δείξει τι είναι ικανοί να κάνουν και οι προπονητές, που δούλεψαν μαζί τους, τους έμαθαν να εκμεταλλεύονται καλύτερα τα προσόντα τους. Στην ιστορία του Καλάθη, ο Πασκουάλ άλλαξε εντελώς ένα παίκτη που πίστευες ότι είχε αδυναμίες, που δύσκολα θα του επέτρεπαν να γίνει καλύτερος: δεν αξιοποίησε απλά τον Καλάθη ο Καταλανός, αλλά τον αναδημιούργησε, τον προβίβασε κατευθείαν από χρήσιμο λοχία σε στρατηγό. Φέτος ο Καλάθης κάνει παιγνίδια που νομίζω ότι θα ζήλευε και ο Διαμαντίδης, που στα χρόνια που μεγαλούργησε πάντοτε είχε συμπαίκτες αρκετά καλύτερους.

Μόνο έτσι

Η απόδοση του Καλάθη είναι φυσικά και το όριο του εφετινού ΠΑΟ: αν αυτός συνεχίσει να παίζει έτσι η ομάδα του Πασκουάλ δεν έχει να φοβηθεί και πολλά – θα διεκδικήσει την Ευρωλίγκα μέχρι το τέλος. Ισως αυτή η εξάρτηση της ομάδας από τον ηγέτη της να είναι για κάποιους και λίγο πρόβλημα. Διαφωνώ. Οποιος έχει ένα τέτοιο κουμανταδόρο οφείλει να στηρίζεται πάνω του: η ιστορία του ελληνικού μπάσκετ λέει πως μόνο με ένα τέτοιο μπορείς κάτι σπουδαίο να κερδίσεις…