Τον θυμόσαστε τον Βίκτορ Ναβόρσκι; Πιστεύω όχι. Ηταν ο ήρωας εκείνης της γλυκανάλατης ταινίας του Στίβεν Σπίλμπεργκ, που λεγόταν The Terminal. Είχε ταξιδέψει στη Νέα Υόρκη από τη μαγευτική Κρακόζια και είχε κολλήσει στο αεροδρόμιο JFK. Οι Αμερικάνοι δεν αναγνώριζαν την χώρα προέλευσής του και του πήραν το διαβατήριο. Ο Βίκτορ δεν μπορούσε ούτε να βγει στη Νέα Υόρκη, ούτε να πάρει αεροπλάνο να γυρίσει πίσω: έμεινε εκεί, παγιδευμένος στο αεροδρόμιο. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να συμβεί στον Νόβακ Τζόκοβιτς, που έγινε παγκόσμιο θέμα συζήτησης για τις περιπέτειές του στην Μελβούρνη. Γκρινιάζει γιατί τον έβαλαν σε ειδικό ξενοδοχείο. Θα μπορούσαν να τον αφήσουν να περιφέρεται στο αεροδρόμιο. Με ελάχιστες πιθανότητες να συναντήσει την Κάθριν Ζέτα Τζόουνς, όπως ο Βίκτορ. Αν και ποτέ δεν ξέρεις.
Όλα είναι απλά όμως…
Οσα συμβαίνουν στον Τζόκοβιτς, από την καθαρά ειδησεογραφική τους σκοπιά, δεν έχουν κανένα μυστήριο – κι αυτό καλό είναι να το ξεκαθαρίσουμε γιατί γράφονται πολλά και λανθασμένα. Πρώτα από όλα κανένας δεν κάλεσε τον Τζόκοβιτς στη Μελβούρνη και κανείς δεν του είχε δώσει εγγυήσεις ότι μπορεί να πάει εκεί να παίξει τένις. ενώ είναι ανεμβολίαστος. Δεν δίνονται ειδικές άδειες για να πας σε τουρνουά τένις: σε ειδοποιούν ότι ως επαγγελματίας έχεις το δικαίωμα συμμετοχής. Οι Αυστραλοί φυσικά και θα ήθελαν στο Οpen τους το νούμερο 1 του κόσμου. Σίγουρα θα ήθελαν να τον δουν να κατακτά το Γκραν Σλαμ που θα του επέτρεπε να γίνει ο βασιλιάς με τις περισσότερες κατακτήσεις τέτοιων τουρνουά στην ιστορία του αθλήματος. Δεν χωρά αμφιβολία πως οι χορηγοί της διοργάνωσης, οι κάτοχοι των εισιτηρίων, οι τηλεθεατές του τουρνουά, αν τελικά αυτός δεν πάρει μέρος στο Open, θα χάσουν ένα μεγάλο πρωταγωνιστή. Αλλά ούτε τον κάλεσαν, ούτε εγγυήσεις του έδωσαν και τον άδειασαν μετά: το εξήγησε ωραία ο Γκρεγκ Τίλεϊ, πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής του τουρνουά. «Αν κάποιος πρέπει να δώσει εξηγήσεις για το τι συνέβη είναι ο Τζόκοβιτς» είπε. «Το πρόβλημα του είναι με την κυβέρνηση της Αυστραλίας. Ζητά να μπει στη χώρα χωρίς να απαντήσει στην ερώτηση αν έχει κάνει εμβόλιο και ζητά να γίνει μια εξαίρεση για τον ίδιο και τους ανθρώπους του σε ό,τι έχει να κάνει με τα πιστοποιητικά εμβολιασμού και άλλα αντίστοιχα ιατρικά έγγραφα. Αν οι δικηγόροι του αποδείξουν πως είναι εμβολιασμένος ή πως υπάρχουν ιατρικοί λόγοι που δεν του επιτρέπουν να εμβολιαστεί, μπορεί να εξασφαλίσει βίζα για να μπει στη χώρα» εξήγησε.
Ας περιμένουμε να δούμε τι θα γίνει, αλλά το πρόβλημα του Τζόκοβιτς είναι απλό: δεν έχει βίζα. Καμία διεθνής συνωμοσία δεν υπήρξε εναντίον του. Νόμιζε πως οι αρχές της Μελβούρνης, που σημειωτέων έχει περάσει το πιο μεγάλο lockdown στην παγκόσμια ιστορία της πανδημίας, θα κάνουν τα στραβά μάτια για χάρη του. Από ότι φαίνεται δύσκολα αυτό θα γίνει.
Γιατί να γίνει ρεζίλι;
Το μόνο αληθινά ενδιαφέρον στην ιστορία αυτή είναι πως είναι δυνατόν ο ίδιος ο Τζόκοβιτς να πιστεύει πως μπορεί να υποχρεώσει ένα ολόκληρο Κράτος να αφήσει στην άκρη για χάρη του νόμους και κανόνες: οι υστερικές δηλώσεις του πατέρα του, οι φωνές των Σέρβων και η υποστήριξή του ακόμα και από τη σέρβικη κοινότητα της Μελβούρνης ήταν αναμενόμενα. Το γιατί διάλεξε να ρισκάρει ένα παγκόσμιο ρεζιλίκι είναι το παράξενο.
Η εξήγηση δεν είναι εύκολη, αλλά προφανώς έχει να κάνει με την δημοφιλία του Τζόκοβιτς, τον περίγυρό του και το πόσο συνηθισμένος είναι να τον αντιμετωπίζουν διαφορετικά. Για το ότι γνώριζε πως στην Αυστραλία θα έχει πρόβλημα δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία. Τον περασμένο Μάρτιο είχε πει πως αν οι Αυστραλοί αποφασίσουν ότι στη χώρα τους θα μπαίνουν μόνο όσοι έχουν πιστοποιητικό εμβολιασμού αυτός δεν θα πάει στη Μελβούρνη: τότε το χε κάνει να φανεί ως ηρωϊκή απόφαση. Πριν λίγες μέρες, στις αρχές Δεκέμβρη, είχε δηλώσει ότι αν κάτι δεν αλλάξει, δεν θα δώσει το παρών στο Αυστραλέζικο Open και ότι τον ενοχλεί ότι τον ρωτάνε για το αν έχει εμβολιαστεί γιατί αυτό είναι δική του απόφαση – προφανώς και δεν είναι εμβολιασμένος διότι όλοι οι ανεμβολίαστοι τα ίδια λένε. Βέβαια είναι καλομαθημένος στις εξαιρέσεις: στο Τόκιο για να πάρει μέρος στους Ολυμπιακούς Αγώνες οι Γιαπωνέζοι τον διευκόλυναν – δεν φορούσε ούτε μάσκα όπως ήταν υποχρεωμένοι να κάνουν όλοι οι αθλητές στους κλειστούς χώρους του Ολυμπιακού χωριού. Ολο αυτό είναι ακόμα πιο ενδιαφέρον γιατί ο Τζόκοβιτς έχει ήδη περάσει μια φορά κορωνοϊό – κι αυτός και η οικογένεια του το πέρασαν στο Μόντε Κάρλο, που είναι κάτι σαν γιγάντιο θερμοκήπιο εκατομμυριούχων. Προφανώς όταν είσαι νέος, πολυεκατομμυριούχος και έχεις τον κόσμο στα πόδια σου (ακόμα και ο πρωθυπουργός της Σερβίας συμπεριφέρεται αυτές τις μέρες σαν υποτακτικός του) τον ιό δεν τον φοβάσαι. Ελα, όμως, που ο Τζόκοβιτς δεν είναι κυβερνήτης της Αυστραλίας – αν είχε μια χώρα δική του και διοργάνωνε ένα τουρνουά του Γκραν Σλαμ δεν θα τον ενοχλούσε κανείς.
Προορισμένα για εκλεκτούς
Γιατί αθλητές σαν τον Τζόκοβιτς έχουν πρόβλημα με τα εμβόλια; Δεν υπάρχει πιστεύω ένας γενικός κανόνας για όλους. Σίγουρα οι αθλητές δεν μπορεί να έχουν πρόβλημα με τα φάρμακα: όλοι παίρνουν ό,τι τους δώσουν, συνεργάζονται με εργοφυσιολόγους και γιατρούς, θεωρούν τα φάρμακα απαραίτητα – δεν μιλάω για ντόπινγκ. Ισως τους ενοχλεί ότι ενώ έχουν τα δικά τους φάρμακα (τα οποία και εμπιστεύονται) στην περίπτωση των εμβολίων πρέπει να κάνουν τα εμβόλια που κάνουν όλοι οι άνθρωποι – αν αισθάνονται λίγο Θεοί, (αφού έτσι τους λένε διαρκώς ότι είναι), τότε τα εμβόλια των απλών θνητών τα αποστρέφονται. Αν υπήρχαν ελάχιστα, προορισμένα για εκλεκτούς, θα τα έκαναν όλοι τους πιστεύω.
Ο Θεός του μπρέικ πόιντ
Βέβαια στην περίπτωση του Τζόκοβιτς υπάρχει και κάτι άλλο: η θρησκοληψία του. Τον περασμένο Μάρτιο, όταν γινόταν λόγος για την άρνησή του να εμβολιαστεί, η μαμά του Νόλε είχε δώσει μια συνέντευξη στην οποία μιλούσε μεταξύ άλλων και για το τελευταίο παιγνίδι του γιού της με τον Φέντερερ στο Γουίμπλετον. Μας είχε αποκαλύψει ότι τη νίκη στο γιό της τότε την αποφάσισε ο Θεός. «Όταν ο Φέντερερ είχε δύο ματς πόιντ, άρπαξα τον σταυρό μου που πετάω κάθε χρόνο των Φώτων στον ποταμό Ντον. Τον φοράω ως φυλαχτό όλη την ώρα και με έχει σώσει σε δύσκολες στιγμές. Είπα στον εαυτό μου «Νόλε, μπορείς να το κάνεις, το έχεις κάνει δύο φορές, μπορείς να το ξανακάνεις γιατί είναι μαζί σου ο Θεός». Κι ο Θεός τον έσωσε» τόνισε. Όπως είπε η μάνα του ο Νόλε πιστεύει στον Θεό, θεωρεί ότι είναι εκλεκτός του. «Φοράει τον σταυρό που του φέρνει ηρεμία και ευτυχία κι αυτός θα τον προστατέψει κι από τον ιό» είπε. Η μαμά ξέρει. Ο Τζόκοβιτς πιστεύει ότι έχει ένα Θεό δικό του, για κάθε χρήση. Και για τα ματς πόιντ και για όλα: αν έχεις ξεκινήσει από το Βελιγράδι κι έχεις κατακτήσει τον κόσμο, ο Θεός είναι πιθανότατα η μόνη εξήγηση για το κατόρθωμά σου. Θα δούμε αν έχει λόγο και για τις βίζες στην Αυστραλία.
Δεν τον βαριέσαι αλλά…
Στον επίλογο (;) της ιστορίας αυτής ας πούμε πως ο καθένας έχει το δικαίωμα να κάνει ότι θέλει, να εμβολιαστεί ή να μην εμβολιαστεί και μπλα μπλα μπλα μπλα. Όλα αυτά είναι κουταμάρες, διότι κανένας δεν έχει δικαίωμα να οδηγάει ανάποδα στην Εθνική οδό ή να μην σέβεται τα φανάρια ή να ταξιδεύει στην Αυστραλία χωρίς βίζα. Ωστόσο είναι να απορείς πως ο Τζόκοβιτς δεν σκέφτηκε αυτό που του είπε πολύ ωραία ο Ράφα Ναδάλ, που του εξήγησε πως, όταν μιλάμε για πολιτισμένες κοινωνίας στις οποίες υπάρχουν νόμοι και υποχρεώσεις, κάθε απόφαση έχει κι ένα κόστος.
Σε δεύτερη σκέψη λέω ότι ο Ναδάλ μάλλον δεν ξέρει τι είναι τα βαλκάνια. Το ίδιο πιστεύω ότι αγνοούν και οι Αυστραλοί. Κι αφού τον καλωσόρισαν, κατάλαβαν τη φάρσα του και τον αρνηθήκαν. Κι ας μην τον βαρεθήκαν. Διότι τον Τζόκοβιτς στο γήπεδο δεν τον βαριέσαι ποτέ…