Για τα γενέθλια του Σπορ FM τα παιδιά μου ζήτησαν να γράψω κάτι για να το ανεβάσουν στο site κι εγώ επειδή είμαι πνιγμένος από δουλειά  αυτό τον καιρό το ξέχασα – ζήτησα συγνώμη. Η μόνη μου δικαιολογία είναι ότι έμπλεξα τις ημερομηνίες: νόμιζα πως είναι σήμερα. Τις έμπλεξα για ένα λόγο απλό. Γιατί φέτος το καλοκαίρι δεν υπάρχουν στο καλαντάρι τα τελικά μιας διοργάνωσης Εθνικών ομάδων κι αυτό με αποσυντόνισε καθώς έχω ταυτίσει τα γενέθλια του ραδιοφώνου με την έναρξη μιας διοργάνωσης: άλλωστε έτσι γεννήθηκε ο Σπορ FM. Ο Χρήστος Σωτηρακόπουλος το είχε σχεδιάσει το πράγμα ώστε να ξεκινήσουν οι εκπομπές του σταθμού με το Euro του 1996. Εκτοτε στο μυαλό μου τα γενέθλια του σταθμού είναι κάτι σαν μέρος του τελετουργικού της έναρξης μιας διοργάνωσης – τα γιορτάζουμε και μετά ασχολούμαστε ένα μήνα με κάτι συγκεκριμένο. Το ξέρω ότι δεν με πιστεύετε, αλλά όταν η διοργάνωση λείπει μπερδεύομαι. Όπως μπερδεύεται κι ο κόσμος που για το σταθμό μιλάει.

Υπάρχει μυστικό της μακροζωίας του Σπορ FM που είναι ένας από τους ελάχιστους ιδιωτικούς σταθμούς που έχει αντέξει τόσο πολύ κι ένας από τους ακόμα λιγότερους που δημιουργεί την βεβαιότητα πως θα αντέξει ακόμα περισσότερο;. Νομίζω ναι. Αλλά δεν είναι τόσο απλό να το καταλάβει κανείς.

Το κοινό και οι συντελεστές

Θεωρητικά ένα ραδιόφωνο είναι δυο πράγματα: οι άνθρωποι που σε αυτό δουλεύουν και οι ακροατές του. Αλλά αυτό δεν ισχύει ακριβώς στην περίπτωση του Sport FM. Δεν εννοώ ότι θα υπήρχε χωρίς τους ακροατές του ή χωρίς τους συντελεστές του: εννοώ ότι ούτε οι μεν, ούτε οι δε δεν είναι το μυστικό της επιτυχίας του – κι αυτό είναι το γοητευτικό παράδοξο της ιστορίας του.

Ας πάρουμε την περίπτωση του κοινού. Διαχρονικά το κοινό αυτό ήταν πάντα μεγάλο – και μιλάω φυσικά για τα μέτρα ενός αθλητικού ραδιοφώνου. Αλλά δεν ήταν ποτέ τεράστιο και δεν θα μπορούσε και να είναι. Εξαιτίας του σχεδόν μονοθεματικού του προγράμματος ο Σπορ FM έχει ελάχιστο γυναικείο κοινό κι αυτό δεν είναι καλό – πρώτα πρώτα για το ηρωικό διαφημιστικό του τμήμα. Επίσης ποτέ δεν κατάφερε να καλύψει το σύνολο της χώρας όπως άλλοι κι άλλοι σταθμοί: μόνο χάρη στο internet το πέτυχε τα τελευταία χρόνια, όμως ακόμα ο κόσμος που ακούει ραδιόφωνο από το διαδίκτυο είναι ελάχιστος. Τέλος δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι κοινό υπάρχει για όλους και ποτέ κανείς δεν μονοπώλησε τίποτα. Όλα αυτά τα εικοσιέξι χρόνια που υπάρχει ο Σπορ FΜ εμφανίστηκαν και έγραψαν την δική τους ιστορία ένα σωρό άλλοι σταθμοί που δήλωσαν και ήταν αθλητικοί. Υπήρξαν σταθμοί που υποστηρίχτηκαν (και γενναία) από μεγάλα συγκροτήματα, αλλά κι άλλοι μικρότεροι που έκαναν ό,τι καλύτερο μπορούσαν βασίζοντας την ύπαρξή τους στη δουλειά των παραγωγών – φυσικά και στις αντοχές τους να δουλέψουν για μεγάλο διάστημα χωρίς χρήματα. Όλοι αυτοί οι σταθμοί, είτε βασίστηκαν σε πολυτέλειες είτε σε ηρωισμούς, είχαν κοινό. Ισως όχι τόσο μεγάλο όσο του Σπορ FΜ, αλλά σε πολλές περιπτώσεις και πιο φανατικό: κι όμως δεν τα κατάφεραν. Εφταιγε ότι δεν είχαν τους κατάλληλους παραγωγούς πίσω από τα μικρόφωνα ή τους κατάλληλους διευθυντές ή τους κατάλληλους ρεπόρτερ; Δεν θα το έλεγα. Είχαν όλοι και καλούς παραγωγούς και το καλύτερο δυνατό πρόγραμμα και αποκλειστικότητες και τα πάντα. Αλλά δεν ήταν Σπορ FM. Γιατί κανένα ραδιόφωνο δεν θα γίνει ποτέ Sport FM.

Και μας πλήρωσε σε είδος

Xθες ομολογώ ότι σκεφτόμουν πολύ αυτούς που έφυγαν από το ραδιόφωνο. Φίλους που χάσαμε, όπως τον Αντώνη Μπόκτορ και τις ψαγμένες μουσικές του, τον Γιώργο Κοτρώτσο που με περίμενε κάθε μέρα να μου πει κάτι για την ΑΕΚ, τον Χρήστο Χαραλαμπόπουλο, το Φίλιππα Συρίγο φυσικά. Σκεφτόμουν επίσης πολλούς που πέρασαν από το σταθμό και τώρα συνεχίζουν αλλού. Παρόλο που εγώ είμαι εκεί από τους παλιότερους πλέον, πολλούς και πολλά τα μπερδεύω – γερνάω. Θυμόμουν πχ ποιος ήταν ρεπόρτερ Ολυμπιακού πριν τον Κώστα Νικολακόπουλο (ήταν ο Δημήτρης Χριστοφιδέλης) αλλά όχι ποιος ήταν στη θέση του Μήτσου πριν από αυτόν. Θυμόμουν ότι ρεπόρτερ Παναθηναϊκό ήταν στην αρχή ο Μένιος Σακελλαρόπουλος, αλλά όχι ότι ο Τάσος Νικολογιάννης μπήκε στη θέση του Αντώνη Κατσαρού. Δεν θυμόμουν ότι ο Αντρεας Δημάτος έκανε και ρεπορτάζ ΑΕΚ πριν γίνει παραγωγός – και για τουλάχιστον ένα χρόνο. Όταν στο τέλος έσπασα το κεφάλι για το ποια ιστορία θα διηγούμουν θυμήθηκα πολλές. Τα κουτιά του ΙταλΦρεντοΚαφέ, που κάποτε διαφημίζαμε και μας πλήρωσε σε είδος. Το επιτραπέζιο παιγνίδι «Σήκωσέ το». Τον ποιητή του Μπάμπη που έχει γράψει ιστορία. Ένα φίλο μου που έπαιρνε τρία χρόνια τηλέφωνο στο Σωτηρακόπουλο και προσπαθούσε να τον κερδίσει στη μάχη των κουίζ αλλάζοντας τη φωνή του. Τον καιρό που στη Γλυφάδα χανόταν το σήμα του κι έβγαινε ξαφνικά ένας σταθμός της εκκλησίας. Την απίθανη εκείνη συζήτηση ενός φίλου παραγωγού που τσακωνόταν στον αέρα με ακροατές που τον κατηγορούσαν ότι έχασε το προγνωστικό που έκανε για ένα ματς που είχε γίνει. Τη μοναδική εκπομπή στην ιστορία του ραδιοφώνου στην οποία βγήκαν και μίλησαν ο Βγενόπουλος, ο Πατέρας και ο Τζίγκερ εν μέσω εμφυλίου στον ΠΑΟ. Τις δυο τουλάχιστον φορές που μου κάνανε μεγάλες προτάσεις να πάω αλλού, αλλά είπα όχι.

Μπορώ να θυμηθώ πολλά αλλά κατέληξα ότι στο αφιέρωμα του site θα έγραφα μια ιστορία που λίγοι θυμόμαστε κι ας είναι από τις σοβαρότερες: αναφέρομαι σε εκείνη της βραδιά που δεν κοιμηθήκαμε, γιατί δεν ξέραμε αν το πρωί ο σταθμός θα πάρει άδεια και θα συνεχίσει να υπάρχει. Ηταν αρχές του 2002 νομίζω, βρισκόμασταν ακόμα στα πρώτα στούντιο στη Δαβάκη, η τότε κυβέρνηση καθάριζε το ραδιοφωνικό τοπίο, και επαναξιολογούσε τις προσωρινές άδειες. Ηταν όλα στον αέρα. Δεν υπήρχε πίσω μας ένα εκδοτικό συγκρότημα, χάθηκε τότε η περίφημη δεύτερη συχνότητα (το 96,3) αλλά σώθηκε το μαγικό 94,6. Ο αδερφός του Μπάμπη είχε φέρει τα καλά νέα και τα είχε πει από μικροφώνου στον κόσμο: «δεν πεθάναμε κουφάλες». Και σήμερα, δυο δεκαετίες και βάλε αργότερα, εκείνη η φράση αποδείχτηκε ότι είχε κάτι το προφητικό.

Είναι αυτό το τζιγκλάκι

Από το Σπορ FM πέρασαν κι έφυγαν πολλοί – άλλοι γιατί το ήθελαν, άλλοι μολονότι δεν το ήθελαν. Το εργασιακό περιβάλλον δεν είναι πάντα ειδυλλιακό. Εχουν υπάρξει εποχές που όλοι ήταν μια μεγάλη παρέα, αλλά έχουν υπάρξει και εποχές που οι μισοί δεν μιλούσαν στους άλλους μισούς. Εχουν έρθει κάποτε τα άγρια να διώξουν τα ήμερα, έχουν υπάρξει μήνες που δεν ξέραμε αν και πότε θα πληρωθούμε κι έχουν υπάρξει και εποχές που νομίζαμε πως δουλεύαμε σε τράπεζα. Εχουν γίνει όλα και τα ανάποδά τους. Αλλά ο Σπορ FM συνεχίζει και θα συνεχίζει ακόμα κι αν φύγουμε όλοι: θα ρθουν άλλοι, θα πάρουν την σκυτάλη, uα έχουν κι αυτοί ακροατές που τους αγαπούν κι ακροατές που δεν τους αντέχουν – οι ακροατές πάντα θα νομίζουν πως κάποιοι ξυπνάνε το πρωί και σκέφτονται πως θα τους φτιάξουν ή θα τους χαλάσουν τη μέρα. Κάποια μέρα θα γίνουν και γενέθλια στα οποία πιθανότατα δεν θα υπάρχει ούτε ένας από μας τους παλιούς – κάποιοι μπορεί να μας θυμούνται και κάποιοι δεν θα μας έχουν δει ποτέ τους.

Αλλά ο Σπορ FM θα υπάρχει όσο θα υπάρχει ραδιόφωνο για ένα λόγο απλό: γιατί ως brand είναι κάτι μεγαλύτερο τελικά από τους παραγωγούς του, τους ακροατές του, τους διευθυντές του, τους κατά καιρούς ιδιοκτήτες του, τους παλιούς και νέους χορηγούς του. Είναι αυτό το τζιγκλάκι στο οποίο η νεανική φωνή του Σωτηρακό λέει πως «είναι ραδιόφωνο με στυλ αθλητικό», είναι το ακόρντο από το «Είμαστε πια πρωταθλητές» του Νίκου Πορτοκάλογλου, είναι το σηματάκι με το μικρόφωνο, είναι το 94,6. Είναι να ξυπνάς το πρωί, να έχει χιονίσει και να αισθάνεσαι την υποχρέωση να πας στο στούντιο γιατί σε περιμένει κόσμος. Αυτά είναι τα συστατικά της φανέλας του Σπορ FM. Είναι βαριά η ριμάδα, αλλά είναι και η μόνη του δύναμη. Χωρίς αυτή θα είχαμε αναμνήσεις, αλλά δεν θα γιορτάζαμε γενέθλια. Χρόνια τώρα.