Υπάρχει ένα πρωτάθλημα που δύσκολα μπορείς πλέον να εκτιμήσεις ποιος θα το κερδίσει, το αγγλικό που ξεκινά σήμερα και πολλά στα οποία τον πρωταθλητή τον ξέρεις, πριν το πρωτάθλημα ξεκινήσει, κι απλά περιμένεις να δεις αν θα το κερδίσει εύκολα ή δύσκολα. Φέτος το εγγλέζικο έχει ένα επιπλέον ενδιαφέρον γιατί ο Πεπ Γκουαρντιόλα και ο Μουρίνιο δώσανε ραντεβού στο Μάντσεστερ.

Οι μεγάλοι είναι λίγοι 

Οι προπονητές συχνά περνάνε στην ιστορία για λάθος λόγους – γιατί πχ κέρδισαν τίτλους ή συνέδεσαν το όνομά τους με ομάδες που ξόδεψαν εκατομμύρια. Για μένα η αξία ενός προπονητή δεν έχει να κάνει με το τι έχει κερδίσει, αλλά έχει να κάνει με την επιρροή που ασκεί η δουλειά του στους συναδέρφους του. Αυτός που κερδίζει μπορεί να είναι καλός, έξυπνος, τυχερός γιατί έχει καλούς παίκτες ή γιατί βρέθηκε στην κατάλληλη ομάδα την κατάλληλη στιγμή. Μεγάλος είναι όποιος δημιουργεί σχολή, όποιος κάνει τους πολλούς να προσέχουν τη δουλειά του, να τον αντιγράφουν, να τον μιμούνται, να μαθαίνουν. Ο καλός κερδίζει, ο μεγάλος δικαιώνεται. Ο καλός λατρεύεται από τους οπαδούς, ο μεγάλος μπορεί να προκαλεί μίση και πάθη, αλλά κανείς δεν τολμά να τον προσπερνά. Ο καλός παίρνει καλά συμβόλαια, ο μεγάλος γράφει ιστορία. Καλός προπονητής είναι ο Αντσελότι, μεγάλοι είναι ο Μουρίνιο κι ο Γκουαρντιόλα κι ας είναι το ποδόσφαιρο που διδάσκουν ολότελα διαφορετικό. Είμαστε πολύ τυχεροί που έχουμε δει δυο αληθινά μεγάλους που διδάσκουν τόσο διαφορετικό ποδόσφαιρο: είναι σαν να έχεις δυο άριστους καθηγητές με έδρα σε διαφορετικό μάθημα, αλλά στην ίδια πάντα επιστήμη.

Επιρροή όχι μόνο στις ομάδες τους

Ο Μουρίνιο έφτιαξε την πορτογαλική σχολή του καιρού μας, κέρδισε το Τσάμπιονς λιγκ με την Πόρτο, άλλαξε τα γούστα μιας ολόκληρης χώρας που κάποτε θεωρούσε ότι ποδόσφαιρο είναι μόνο αυτό που παίζουν οι Βραζιλιάνοι. Μετά άλλαξε το DNA της Τσέλσι κι έσωσε την τιμή του ιταλικού ποδοσφαίρου δίνοντας ένα Τσάμπιονς λιγκ στην Ιντερ: όλα αυτά με την εφαρμογή μιας σχεδόν ίδιας πάντα συνταγής. Ο Γκουαρντιόλα έφτιαξε ίσως την θεαματικότερη ομάδα όλων των εποχών, την Μπαρτσελόνα των θαυμάτων, εμπνεύστηκε ένα νέο ρόλο για τον Μέσι, τον καλύτερο ποδοσφαιριστή του καιρού μας κι απέδειξε όταν πήγε στην Μπάγερν ότι το ποδόσφαιρό του δεν είναι αποτέλεσμα μόνο της λογικής, που διέπει τις ομάδες των ακαδημιών της Μπαρτσελόνα, αλλά κάτι που διδάσκεται. Ο Μουρίνιο είδε τους Πορτογάλους να γίνονται πρωταθλητές Ευρώπης παίζοντας το δικό του ποδόσφαιρο, ο Πεπ βοήθησε την Εθνική Ισπανίας ν αποκτήσει ταυτότητα, αλλά και τη Γερμανία να γίνει ξανά πρωταθλήτρια κόσμου: ο Ντελ Μπόσκε στηρίχτηκε στην Μπάρτσα και τον τρόπο της, ο Λεβ άντλησε από τον Γκουαρντιόλα έμπνευση. Κανείς από τους δυο δεν ανακάλυψε νέα συστήματα και οι δυο παρουσίασαν ομάδες με όπλο την αγωνιστική ένταση: ο Γκουαρντιόλα εκσυγχρόνισε το ποδόσφαιρο του μέντορά του Κρόιφ, ο Μουρίνιο έφτιαξε ομάδες βγαλμένες από τις παραδόσεις τις δεκαετίας του 90, που όμως έτρεχαν πολύ περισσότερο. Η Ευρώπη την τελευταία δεκαετία γέμισε από ομάδες του Μουρίνιο κι από ομάδες του Γκουαρντιόλα: οι πρώτες έπαιζαν οργανωμένη άμυνα άφοβα απέναντι στον οποιοδήποτε, οι άλλες, χτυπημένες από τον υιό της μπαρτσελονίτιδας, προσπαθούσαν να διασκεδάσουν το κοινό τους – οι πρώτες χτίκιασαν τον κόσμο με τις υπερβολές, οι άλλες ήταν πολλές φορές αφελείς και το πλήρωσαν. Αποτυχίες, άλλωστε, είχαν κι ο Μουρίνιο κι ο Γκουαρντιόλα: δεν υπάρχει συνταγή απόλυτης επιτυχίας στο ποδόσφαιρο.

Πήραν άλλη ρότα

Είναι ενδιαφέρον στην ιστορία ότι οι δυο βρίσκονται φέτος στο Μάντσεστερ, δηλαδή στην πόλη που στον καιρό της αλματώδους εξέλιξής τους επηρεάστηκε λιγότερο από τους δυο. Στο Μάντσεστερ, όταν αυτοί έγραφαν την ιστορία τους, υπήρχαν δυο ομάδες που ακολουθούσαν άλλους δρόμους: η Γιουνάιτεντ διοικούταν από τον Σερ Αλεξ, ένα σοφό παππού-διοικητή που μάσαγε τσίχλα κι έπειθε τους παίκτες πως είναι πρωταθλητές γιατί αυτός τους διάλεξε, και η Σίτυ απλά ξόδευε λεφτά – πολλά λέφτα, τόσα που κανείς ποτέ δεν έχει ξοδέψει για ν ανέβει επίπεδο. Διαλέγοντας αυτούς τους δυο οι δυο ομάδες του Μάντσεστερ αναγνώρισαν δημοσίως την ανάγκη ν αλλάξουν ρότα: η Γιουνάιτεντ καταφεύγει στις υπηρεσίες ενός κατασκευαστή που θ αλλάξει τη λειτουργία της και η Σίτυ έφερε αυτόν που πιστεύει ότι τα χρήματα είναι λιγότερο σημαντικά από τις ιδέες. Εντυπωσιακό και το πόσο διαφορετικά πέρασαν οι δυο το καλοκαίρι τους. Ο Μουρίνιο τίναξε στον αέρα το ευρωπαϊκό παζάρι με την αγορά του Πογκμπά και έφερε στο Μάντσεστερ τον βετεράνο Ιμπραϊμοβιτς, που κερδίζει παντού πρωταθλήματα, στέλνοντας αμέσως το μήνυμα ότι θέλει νίκες. Ο Γκουαρντιόλα αντίθετα, περιόρισε τα έξοδα της Σίτυ και δουλεύει χωρίς να τραβά βλέμματα: μόνο ότι επέβαλε ένα νέο πρόγραμμα διατροφής μάθαμε. Ο πρώτος θέλει ν αποδείξει ότι έχει τη συνταγή της επιτυχίας της Γιουνάιτεντ από καιρό στο μυαλό του, ο δεύτερος ότι το υλικό που βρήκε ήταν έτσι κι αλλιώς εξαιρετικό κι απλά αρκεί η δική του καθοδήγηση για να κερδίσει: η προσέγγιση είναι ολότελα διαφορετική. Στο τέλος της σεζόν, αν ο ένας από τους δυο κερδίσει το πρωτάθλημα, (αν το κερδίσει κάποιος από τους δυο...), δεν θα μιλάμε για κάποιον που πέτυχε, αλλά για κάποιον που έβαλε την μοναδική σφραγίδα του στο ποδόσφαιρο του καιρού μας, δηλαδή για κάποιον αληθινά πολύ μεγάλο. Ο Μου για να το καταφέρει πρέπει να πάρει το πρωτάθλημα, ο Πεπ έχει και την ευκαιρία που λέγεται Τσάμπιονς λιγκ – αλλά ο κίνδυνος μιας διπλής αποτυχίας μπορεί να μεγαλώσει το στρες.

Δύσκολη αρχή, θεαματικό φινάλε

Περιμένω με περιέργεια τα πρώτα δείγματα γραφής τους. Την προηγούμενη φορά που βρέθηκαν στο ίδιο πρωτάθλημα ο Πεπ είχε το αβαντάζ να παίζει εντός έδρας: ο Μουρίνιο στη Ρεάλ ήταν πάντα ξένος. Είναι δεδομένο πως θα μας πουν και κάμποσα ωραία ο ένας για τον άλλο: ο Πεπ πχ έχει αφήσει αναπάντητη την ειρωνική διαπίστωση που έχει κάνει για αυτόν ο Μουρίνιο, που το 2014 είχε πει ότι έχασε τα μαλλιά του γιατί δεν χαίρεται τη δουλειά του!  

Οι Αγγλοι ανακάλυψαν την αξία των προπονητών με καμιά εικοσαριά χρόνια καθυστέρηση από την υπόλοιπη Ευρώπη. Επρεπε να πάει εκεί ο Βενγκέρ για να δεχτούν πως ένας προπονητής, μπορεί να είναι το μυστικό μιας μεγάλης ομάδας - μέχρι τότε οι προπονητές ήταν σκληροί διαχειριστές που διοικούσαν άντρες ή τρομεροί εμψυχωτές που έπειθαν τα παιδιά να τα δίνουν όλα μέχρι το 90. Όπως όλοι όσοι ανακαλύπτουν κάποια πράγματα αργά, τα τελευταία χρόνια οι ιδιοκτήτες των αγγλικών ομάδων υπερβάλουν και πληρώνουν σε διάφορους πονηρούς εξωπραγματικά λεφτά για να τους βλέπουν να κάνουν πίνακες με σχεδιάκια ή να χτυπιούνται μπροστά στους πάγκους κάθε φορά που τους δείχνει η κάμερα. Παρόλα αυτά φέτος μας δίνουν τη δυνατότητα να δούμε μια σπάνια μονομαχία: αυτή του Μουρίνιο με τον Πεπ. Με τον άτυπο τίτλου του κορυφαίου να περιμένει τον νικητή και την  αποκαθήλωση να ναι το κόστος που θα πληρώσει ο χαμένος.

Θα ναι πολύ δύσκολο να υπάρξουν δυο νικητές, θα ναι τρομερό να υπάρξουν δυο χαμένοι…