Σήμερα έπρεπε να μιλάμε για το Μπαρτσελόνα – Ρεάλ Μαδρίτης, για την επιστροφή του Μέσι ή για το πώς ο Ζινεντίν Ζιντάν έσωσε τον πάγκο του, αλλά το ματς δεν έγινε και είμαστε καταδικασμένοι στη σιωπή. Κάποτε, παραμονές ενός παιχνιδιού ανάμεσα στην Μπαρτσελόνα και στη Ρεάλ Μαδρίτης, έχοντας καλεσμένο σε μία εκπομπή τον τότε προπονητή του Ολυμπιακού Μίτσελ τον είχα παρακαλέσει να μου κάνει ένα προγνωστικό για το ματς κορυφής της Λίγκα που αποκαλούμε classico. Η Μπαρτσελόνα τότε πετούσε, αλλά ο Μίτσελ είναι πάντα αρχηγός της Ρεάλ και προβλέψεις ήττας δεν μπορούσε να κάνει. Ως διπλωμάτης καριέρας μου απάντησε ότι το παιχνίδι θα λήξει ισόπαλο. Του είχα πει ότι με αυτό τον τρόπο θα βγει κερδισμένη η Ατλέτικο Μαδρίτης, αν έπαιρνε τη νίκη στο δικό της παιχνίδι. Ο Μίτσελ γέλασε και μου απάντησε ότι «όταν παίζει η Μπαρτσελόνα με τη Ρεάλ δεν υπάρχει κανένα άλλο παιχνίδι στην Ευρώπη». Αναρωτιόμουν τι θα λέει τώρα που έμαθε ότι το classico αναβλήθηκε για λόγους που έχουν να κάνουν με την πολιτική.
Ταραχές τωρινές και παλιότερες
Oι Kαταλανοί διαδηλώνουν αυτές τις μέρες εναντίον της καταδίκης των αυτονομιστών που είχαν προκαλέσει το απίθανο εκείνο δημοψήφισμα που παραλίγο να σταθεί αιτία για στρατιωτική επέμβαση του ισπανικού κράτους στη Βαρκελώνη. Η τοπική αστυνομία έκρινε οτι δεν θα μπορούσε να επιβάλει την τάξη στις εξέδρες του Καμπ Νου, αν είχαμε εστίες έντασης. Δεν είναι η πρώτη φορά που η αστυνομία της Καταλονίας δηλώνει τέτοια αδυναμία. Πριν δυο χρόνια, όταν πάλι στη Βαρκελώνη είχαμε πορείες και ταραχές, η Μπαρτσελόνα έπαιξε ένα παιχνίδι με την Λας Πάλμας σε άδειο γήπεδο. Το classico δεν θα μπορούσε να γίνει χωρίς κόσμο, αλλά και η αναβολή του είναι μεγάλο πρόβλημα. Μαρτυρά πως το ποδόσφαιρο, παρότι έχει εξελιχθεί σε κάτι που ανήκει στη βιομηχανία του θεάματος, παραμένει αιχμάλωτο κάθε ακραίας πολιτικής ομάδας που μπορεί να βρει καταφύγιο στις εξέδρες.
Από την πίσω πόρτα
Στο ματς Μπαρτσελόνα – Ρεάλ Μαδρίτης η πολιτική (με την ευρύτερη έννοια, έμπαινε πάντα από την πίσω πόρτα). Το 2012 είχε γίνει το περισσότερο πολιτικοποιημένο classico της πρόσφατης ιστορίας. Πριν αρχίσει το ματς, όλοι οι ουδέτεροι παρατηρητές που είχαν σπεύσει στη Βαρκελώνη μας προετοίμαζαν για τα χειρότερα. Ακόμα και οι ανταποκρίσεις των συνήθως μετριοπαθών ρεπόρτερ του BBC μιλούσαν για ατμόσφαιρα ηλεκτρισμένη, πολιτικά φορτισμένη, σχεδόν πρωτόγνωρη. Το πρόβλημα που υπήρχε τότε ήταν η άρνηση της κεντρικής κυβέρνησης της Ισπανίας να χρηματοδοτήσει το Δήμο της Βαρκελώνης και τα κοινωνικά του προγράμματα. Την εβδομάδα που είχε προηγηθεί του ντέρμπι οι ανταποκριτές υπενθύμιζαν ότι είχαν αποτύχει οι διαπραγματεύσεις για το δημοσιονομικό σύμφωνο μεταξύ κεντρικού κράτους και Καταλονίας και ότι η έλλειψη αυτής της συμφωνίας οδηγούσε το Δήμο της Βαρκελώνης σε πτώχευση.
Στο παιγνίδι είχαν μπει και τα media ρίχνοντας λάδι στη φωτιά. Οι εφημερίδες της Βαρκελώνης είχαν θυμηθεί ότι ο πατέρας του κ. Σάντρο Ροσέλ, τότε προέδρου της Μπάρτσα, είχε σπάσει την προτομή του Φράνκο (!) δημοσίως, όταν αυτός πέθανε και ζητούσαν από τον πρόεδρο να φανεί αντάξιος της οικογενειακής κληρονομιάς. Οι ίδιες εφημερίδες εμφάνιζαν τον πρόεδρο της Ρεάλ κ. Χουάν Λα Πόρτα να χειροκροτάει κυβερνητικούς βουλευτές σε εκδηλώσεις στη Μαδρίτη, στις οποίες αυτοί εξηγούσαν γιατί δεν γίνεται να δίνονται χρήματα στους Καταλανούς. Παραμονές του ματς είχε κυκλοφορήσει μια φήμη πως, εκτός από τη σημαία της Καταλονίας που 98000 οπαδοί της Μπάρτσα θα σχημάτιζαν στο Καμπ Νου πριν την έναρξη του παιγνιδιού, θα υπήρχε κι ένα τεράστιο πανό που θα έγραφε ότι η Καταλονία είναι το επόμενο νέο μεγάλο Κράτος της Ευρώπης.
Η Βαρκελώνη εναντίον της Ισπανίας
Ακόμα και οι παίκτες δεν είχαν μείνει έξω από τις συζητήσεις: ο Πικέ είχε πει δυο μέρες πριν το παιγνίδι σε τοπική τηλεόραση πως αισθάνεται ότι την Κυριακή «η Βαρκελώνη θα αναμετρηθεί με την Ισπανία» ! Οι μαδριλένικες εφημερίδες έκαναν αφιερώματα στον καταλανικό εθνικισμό, συγκρίνοντας τα όσα γίνονταν τότε στη Βαρκελώνη με πρακτικές ναζιστικές και οι υπερβολές υπήρξαν τόσο μεγάλες, ώστε την ημέρα του αγώνα η εφημερίδα El Mundo Deportivo, ειρωνευόμενη τους Μαδριλένους, είχε γράψει ότι «τη Δευτέρα το πρωί θα αποκαλύψουν πως το Χριστό τον σταύρωσαν στην Καταλονία». Το περιοδικό Las Razon είχε κυκλοφορήσει με ένα ειδικό τεύχος, με 27 σελίδες αφιερωμένες στην πολιτικοποίηση του classico, σημειώνοντας από τότε πως «αν ποτέ διεξαχθεί το δημοψήφισμα για την αυτονομία της Καταλονίας και οι εθνικιστές το κερδίσουν αυτό το ματς θα λείψει πιο πολύ από οποιοδήποτε άλλο στην ιστορία του ποδοσφαίρου». Όλο αυτό το παράξενο και σαφώς αντιποδοσφαιρικό κλίμα έφτασε το 2012 στο pick του όταν οι οπαδοί της Μπάρτσα τραγούδησαν δυο φορές (!) τον ύμνο της Καταλονίας πριν την έναρξη του ματς. Τότε η αναμέτρηση ήταν σχεδόν εμφυλοπολεμική αλλά το ματς έγινε κανονικά. Τώρα ανάλογη ένταση δεν υπάρχει, αλλά το ματς αναβλήθηκε.
Παρουσία
Αναρωτιόμουν γιατί τότε το ματς έγινε, ενώ τώρα δεν έγινε. Είναι μεγαλύτερος ο φανατισμός που υπάρχει στη Βαρκελώνη αυτό τον καιρό; Όχι. Οι ανταποκρίσεις από την Ισπανία τώρα δεν τρομάζουν, τότε τρόμαζαν. Αλλά το 2012 οι δύο ομάδες αγωνίστηκαν κανονικά, παρά την ατμόσφαιρα εμφυλίου πολέμου που είχε προηγουμένως καλλιεργηθεί, γιατί τότε το παιχνίδι ήταν πραγματικά ένα μοναδικό ευρωπαϊκό γεγονός – κάτι παραπάνω από ένα ματς ποδοσφαίρου. Η παρουσία των δύο σούπερ σταρ, του Μέσι και του Ρονάλντο είχε μετατρέψει για χρόνια το classico σε ένα παιχνίδι το οποίο ήθελε να δει ολόκληρος ο πλανήτης: ένα ματς που δεν ανήκε αποκλειστικά στην ισπανική Λιγκα. Τα κατορθώματα των δύο παικτών (και σε ατομικό επίπεδο…) ήταν τόσο εντυπωσιακά που υποχρέωναν τη γη ολόκληρη να στηθεί μπροστά στις τηλεοράσεις για να παρακολουθήσει μία ακόμα μεταξύ τους αναμέτρηση. Μπροστά στο ποδοσφαιρικό μέγεθος του παιχνιδιού η πολιτική του διάσταση πήγαινε περίπατο ή για την ακρίβεια έπαυε να υπάρχει από τη στιγμή που το ματς ξεκινούσε. Σήμερα, χωρίς την ταυτόχρονη παρουσία των δύο, το καταπληκτικό classico είναι ένα σπουδαίο ματς, αλλά όχι ένα παγκόσμιο ποδοσφαιρικό γεγονός και ως εκ τούτου όπως όλα τα ποδοσφαιρικά παιχνίδια μπορεί και να αναβληθεί.
Θαύμα
Η ιστορία είναι διδακτική διότι βλέπουμε σε ποια περίπτωση μπορεί το ποδόσφαιρο να είναι σημαντικότερο από την πολιτική και τις χειρότερες εντάσεις της. Όπως αποδεικνύεται αυτό συμβαίνει μόνο στην περίπτωση που στο γήπεδο κατεβαίνουν προσωπικότητες όπως ο Μέσι και ο Ρονάλντο. Ειδικά ο Μέσι του 2012 και ο Ρονάλντο το 2012 είχαν διαστάσεις που ξεπερνούσαν ακόμα και στενά πλαίσια του τεράστιου αυτού παιχνιδιού! Αυτό και μόνο μαρτυρά πόσο τρομακτικοί παίκτες έχουν υπάρξει αυτοί οι δύο στην ιστορία του ποδοσφαίρου και όχι απλά στην ιστορία της Μπαρτσελόνα και της Ρεάλ. Φέτος ακριβώς επειδή δεν υπάρχει πια ο Ρονάλντο στη Ρεάλ, το παιχνίδι μπορεί να αναβληθεί, όπως όλα. Θα γίνει κοντά στα Χριστούγεννα αν οι διαδηλωτές το επιτρέψουν. Κάποτε περιμέναμε στο Μπάρτσα - Ρεάλ τα θαύματα του Μέσι και του Ρονάλντο. Τώρα περιμένουμε ένα χριστουγεννιάτικο θαύμα απλά για να δούμε το ματς…
(Νέα Σαββατοκύριακο,
Οκτώβρης του 2019)