Έχω κάνει την παρατήρηση αυτή καιρό τώρα και δεν αφορά μόνο τον κόσμο του ποδοσφαίρου μας – ισχύει και γενικότερα. Ζούμε μια εποχή την οποία συμβαίνουν δυο ολότελα διαφορετικά πράγματα: από τη μια μοιάζει να καταρρέει η αξιοπιστία των ΜΜΕ κι από την άλλη μεγαλώνουν οι αντιδράσεις για οτιδήποτε αυτά προβάλουν, όλων όσων νοιώθουν ότι έχουν μια εξουσία. Η κατάρρευση της αξιοπιστίας καταγράφεται και σε δημοσκοπήσεις (όπου κόσμος και κοσμάκης εκφράζει την δυσαρέσκεια του για τα ΜΜΕ σταθερά χρόνια τώρα), αλλά και στις πωλήσεις: ο κόσμος αγοράζει λιγότερες εφημερίδες, παρακολουθεί ολοένα και λιγότερο ειδήσεις στην τηλεόραση, δεν πληρώνει συνδρομές για ιστοσελίδες κτλ, και την ίδια στιγμή ασχολείται διαρκώς με τα ΜΜΕ – αυτά τα ΜΜΕ που κατά τα άλλα απαξιώνει. Δείτε τι έγινε εδώ με τις καταγγελίες του ΠΑΟΚ κατά δημοσιογράφων της ΕΡΤ, αλλά και με τις επιθέσεις των παλαίμαχων της ΑΕΚ στον Βασίλη Τσιάρτα για τη συνεργασία του με την ιστοσελίδα SDNA. Αντιδράσεις υπάρχουν και για το Νίκο Αναστόπουλο, που επίσης αποφάσισε να συνεργαστεί με την ιστοσελίδα ως opinion maker. Θα ασχοληθώ λίγο με το ζήτημα, όχι γιατί μου πέφτει λόγος, αλλά γιατί ζητήσατε τη γνώμη μου. Μεταξύ μας, οι καυγάδες αυτοί έχουν και λίγο ενδιαφέρον: ίσως και μεγαλύτερο από τα ματς του πρωταθλήματος.   

Δεν έχει σημασία το που αλλά το τι

Από όσο έχω καταλάβει οι παλαίμαχοι της ΑΕΚ απειλούν περίπου με διαγραφή τον Βασίλη Τσιάρτα για τη συνεργασία με ένα μέσο που η ΠΑΕ ΑΕΚ έχει καταγγείλει, ενώ πιέσεις δέχτηκε να διακόψει τη συνεργασία του με το SDNA και ο Νίκος Αναστόπουλος. Δεν ξέρω τι θα κάνουν οι δυο: είναι δυνατές προσωπικότητες και δεν μπορεί κανένας μας να τους δώσει συμβουλές. Αλλά αν πρέπει να πω κάτι σε όσους φωνάζουν είναι ότι δεν έχει σημασία που γράφεις, αλλά τι γράφεις. Στους ανθρώπους που έχουν το θάρρος να καταθέσουν τη γνώμη τους, κριτική μπορεί να γίνεται για όσα γράφουν ή για όσα λένε – το που γράφουν είναι πάντα δευτερεύων.

Εχω ζήσει αυτού του τύπου την κριτική (κι αυτού του τύπου την πίεση) και την ξέρω πολύ καλά. Τον καιρό των μεγάλων καυγάδων του Γιάννη Αλαφούζου με τον Ολυμπιακό, όπως υπήρχαν πολλοί που πίεζαν τον Αλαφούζο να με διώξει, υπήρχαν και πολλοί που σε καθημερινή βάση σχεδόν μου ζητούσαν να σηκωθώ να φύγω από το Sport Fm γιατί εγώ δεν έλεγα όσα έλεγαν οι περισσότεροι δημοσιογράφοι του σταθμού εκείνο τον καιρό. Σε όλους αυτούς έλεγα τότε ό,τι λέω και τώρα για τον Τσιάρτα και τον Αναστόπουλο: το μέσο είναι μέσο και τίποτα περισσότερο. Το χρησιμοποιείς όσο σε χρησιμοποιεί. Η καλή σχέση μαζί του πρέπει να βασίζεται σε μια κοινή ανάγκη: και τη δική σου και τη δική του για να βγάλει χρήματα. Εσύ το χρειάζεσαι για να βιοποριστείς (αφού η δουλειά σου είναι να δουλεύεις σε ΜΜΕ) και αυτό σε χρειάζεται για να στηρίξει πάνω σου το διαφημιστικό του πρόγραμμα. Από εκεί κι έπειτα υπάρχουν οι δυνατότητες και οι αντιστάσεις του καθενός: αν ένας επαγγελματίας έχει προσωπικότητα κάνει τη δουλειά του όσο καλύτερα μπορεί σε δεδομένες συνθήκες. Αν δεν αντέχει φεύγει, αλλά όποιος φεύγει χάνει και μαζί του χάνουν και οι ακροατές του και οι αναγνώστες του. Μιλάμε συχνά για την ανάγκη να υπάρχουν ελεύθερες φωνές: σας διαβεβαιώνω ότι αυτό τον αέρα της ελευθερίας τον νοιώθεις κυρίως όταν βρίσκεσαι κάπου που είσαι παράταιρος. Αν είσαι κάπου που λένε όλοι τα ίδια, είσαι σαν μέλος χορωδίας: όλα είναι ευκολότερα, αλλά δεν ξεχωρίζεις. Ο Τσιάρτας και ο Αναστόπουλος εκεί που είναι μπορεί να ξεχωρίσουν κι αυτό είναι σημαντικό και για τους ίδιους και για τους αναγνώστες τους.     

Φιλικά και εχθρικά

Από την άλλη ομολογώ ότι κατανοώ και τις αντιδράσεις του κόσμου διότι τα τελευταία χρόνια από διάφορους έχει χυθεί πολύ δηλητήριο: ο κόσμος έχει μάθει να ξεχωρίζει τα μέσα σε φιλικά και εχθρικά και σαφώς προβληματίζεται όταν βλέπει να συνεργάζονται με αυτά που εχθρικά θεωρεί κάποιοι που αγαπάει. Όμως από την άλλη, όποιος με ΜΜΕ συνεργάζεται μόνιμα κάνει μια δουλειά: αν του προσφέρεται μια συνεργασία, έχει το δικαίωμα να βάλει τους όρους του και να συνεργαστεί με το μέσο.Όταν μιλάμε για τον Τσιάρτα ή τον Αναστόπουλο, σίγουρα δεν μιλάμε για ανθρώπους που θα δεχτούν περιορισμούς: ούτε λογοκρίνονται, ούτε αυτολογοκρίνονται. Κι αυτό είναι που στη συγκεκριμένη ιστορία μετράει. Δεν ξέρω αν οι συνεργασίες θα συνεχιστούν. Ελπίζω όμως ότι ο θόρυβος ίσως σταθεί αιτία για να διαβάσουν περισσότεροι τις απόψεις τους. Διότι μέχρι τώρα σε όλες τις συνεργασίες παλαίμαχων με ΜΜΕ (από εφημερίδες και τηλεοράσεις, μέχρι ραδιόφωνα και ιστοσελίδες) το κακό ήταν ότι οι απόψεις τους, όπου κι αν εμφανίζονταν, προκαλούσαν ελάχιστο ενδιαφέρον: οι άνθρωποι ούτε βρίζουν, ούτε ειρωνεύονται, ούτε κοροϊδεύουν – για ποδόσφαιρο μιλάνε. Ειδικά στο ελληνικό διαδίκτυο, αυτό είναι κάτι που μέχρι πρότινος δεν ενδιέφερε κανένα: όποιος δεν πουλούσε χολή, «αποκαλύψεις» και μιζέρια καλά καλά δεν είχε λόγο ύπαρξης. Αντί να γκρινιάζουμε για το που δουλεύουν, ας τους ενθαρρύνουμε να πουν την γνώμη τους: «να τα λένε και να τα γράφουν» που λέει κι ο Αναστό.

Ένα θεαματικό αυτογκόλ

Όπως ακριβώς οι παλαίμαχοι της ΑΕΚ τα βάλανε με τον Τσιάρτα και πολλοί απλοί οπαδοί του Ολυμπιακού τα βάλανε με τον Αναστόπουλο, έτσι κι ο ΠΑΟΚ τα βαλε με δημοσιογράφους της ΕΡΤ: μόνο που δεν τους έκανε κριτική – πράγμα απολύτως θεμιτό – αλλά τους κατήγγειλε και στα συνδικαλιστικά τους όργανα και στους εργοδότες τους, πράγμα όχι και τόσο συνηθισμένο.

Εδώ η καταγγελία έγινε στο όνομα των οπαδών που «προσβάλλονται από όσους δουλεύουν στην ΕΡΤ και πληρώνονται με τα χρήματα τους». Πρέπει να πω πως και αυτό το έχω περάσει όταν συνεργάστηκα με την κρατική τηλεόραση ως εξωτερικός συνεργάτης πριν χρόνια. Ο κόσμος έχει την περίεργη απαίτηση, επειδή είσαι στην ΕΡΤ, να του λες ό,τι θέλει ν ακούει. Θυμάμαι ακόμα το Σάββα το Θεοδωρίδη να παίρνει τηλέφωνο νυχτιάτικα τον πρόεδρο της ΕΡΤ και να ζητάει να με διώξουν, το Derby να μας βάζει με τον Πανούτσο πρωτοσέλιδο και να απαιτεί να μας απολύσουν, οπαδούς του Αρη να βγάζουν ανακοινώσεις και άλλα πολλά. Επειδή είναι αδύνατο, αν λες τη γνώμη σου, να μην δυσαρεστείς κανένα, οι δημοσιογράφοι της ΕΡΤ καταλήγουν συνήθως να μην λένε τίποτα: ο ΠΑΟΚ επιδιώκει ακριβώς αυτό. Δεν ξέρω τι θα κάνουν οι άνθρωποι: οι αντοχές του καθενός δεν είναι απεριόριστες. Ξέρω όμως ότι οι Σαββίδηδες με αυτού του τύπου τiς ανακοινώσεις έβαλαν ένα θεαματικό αυτογκόλ. Πλην όλων των άλλων είναι και καναλάρχες και το κανάλι τους έχει και ενημερωτικές και αθλητικές εκπομπές: αναρωτιέμαι πως είναι δυνατόν να πιστέψει άνθρωπος πως όποιος σε αυτές δουλεύει μπορεί να έχει δικαίωμα γνώμης, όταν καταγγέλλονται για την γνώμη τους κάποιοι που σε αυτό δεν δουλεύουν! Η καταγγελία των δημοσιογράφων της ΕΡΤ είναι υποτιμητική και προσβλητική για όσους στο κανάλι του Σαββίδη εργάζονται: δημιουργεί την υποψία ότι όχι μόνο δεν έχουν δικαίωμα άποψης, αλλά τους γράφουν και τα κείμενα.

Οι κρίνοντες κρίνονται

Αφήστε τον Τσιάρτα και τον Αναστόπουλο να δουλέψουν όπου θέλουν: και οι κρίνοντες, κρίνονται. Και μην ξεχνάτε ότι έχουμε ανάγκη από ελεύθερες φωνές. Δηλαδή από σοβαρούς και ανεχτικούς εργοδότες.