Είναι κομμάτι διασκεδαστικά όσα συμβαίνουν με τον Νόβακ Τζόκοβιτς και πρέπει να το παραδεχτούμε είτε τον συμπαθούμε, είτε όχι. Το μπλέξιμό του με τους Αυστραλούς μου μοιάζει δεδομένο ότι θα έχει κι άλλα επεισόδια. Είτε ο Τζόκοβιτς μείνει στην Αυστραλία για να αγωνιστεί στο Open της Μελβούρνης, είτε φύγει οικειοθελώς, είτε απελαθεί, η περιπέτεια που ζει θα γίνει λόγος για να γυριστούν κάποτε ντοκιμαντέρ και να γραφτούν βιβλία. Γιατί όπως λέει και μια σοφή παροιμία «το γινάτι βγάζει μάτι». Και το γινάτι του Τζόκοβιτς να μην εμβολιαστεί, είναι εξαιρετικό σπίρτο για περιπέτειες.
Ένα αληθινό κράτος δικαίου
Αυτό που θα σας παρακαλούσα να προσπαθήσετε να καταλάβετε είναι πως αυτό που συμβαίνει στην Μελβούρνη είναι αρχικά μια δικαστική ιστορία – το πώς θα εξελιχτεί θα το δούμε όταν ολοκληρωθεί. Τα χαράματα είχαμε την απόφαση του δικαστηρίου της Αυστραλίας, που δέχτηκε τις εξηγήσεις των δικηγόρων του Νόβακ Τζόκοβιτς και προχώρησε στην ακύρωση της απόφασης της στέρησης της βίζας εισόδου του στη χώρα.
Όπως και η σύλληψη του Τζόκοβιτς έτσι και η απόφαση αυτή μαρτυρά ότι η Αυστραλία είναι μια σοβαρή χώρα. Στις σοβαρές χώρες, όποιος μπαίνει ελέγχεται και κανείς δεν έχει το δικαίωμα να μην σέβεται τους νόμους και τους κανόνες. Κι επίσης έχει το δικαίωμα να προσφεύγει στη δικαιοσύνη και να διεκδικεί το δίκιο του. Αν είναι πειστικός, όπως προφανώς ήταν οι δικηγόροι του Τζόκοβιτς, ενίοτε κερδίζει κιόλας. Αλλά η απόφαση που βγήκε δεν ξέρω κατά πόσο επιτρέπει και την παραμονή του Τζόκοβιτς στη Μελβούρνη χωρίς άλλες επιπτώσεις. Αν είναι αλήθεια ότι τον συνέλαβαν, για κάποιο λόγο το έκαναν: το αποκτώ το δικαίωμα να μπω σε μια χώρα δεν σημαίνει ότι δεν αντιμετωπίζω άλλες συνέπειες που έχουν να κάνουν με τη συμπεριφορά μου. Αυτό που καταλαβαίνω είναι ότι πρώτα κρίθηκε η κατοχή και η ακύρωση της βίζας και μετά θα κριθεί το δικαίωμα ή όχι της παραμονής: δεν είναι ακριβώς το ίδιο.
Μπορεί να υπάρξει κι άλλη δίκη στη συνέχεια ή να μην υπάρξει. Δεν ξέρω το δικαστικό σύστημα της Αυστραλίας: στα γεγονότα στέκομαι. Για την ώρα έχουμε την ιστορία ενός ανθρώπου που είχε μια βίζα που ακυρώθηκε και που στο δικαστήριο κέρδισε το δικαίωμα να ισχύσει η βίζα του. Αλλά αν έχει κάνει στο μεταξύ άλλες αξιόποινες πράξεις με βάση τους αυστραλέζικους νόμους, αυτό απομένει να το δούμε: όσα συμβαίνουν μας υποχρεώνουν να δείχνουμε σεβασμό στις αρχές της χώρας αυτής.
Ο σχολιασμός καπελώνει την είδηση
Όπως συμβαίνει με όλες τις μεγάλες ιστορίες, αυτές που γίνονται πρωτοσέλιδα και απασχολούν τα ΜΜΕ σε όλο τον κόσμο, ο σχολιασμός στο τέλος γίνεται πιο μεγάλος από την ίδια την είδηση και η είδηση συχνά κάπου χάνεται. Η περιπέτεια του Τζόκοβιτς στη Μελβούρνη, όπως σας έγραψα την Παρασκευή, είχε να κάνει αρχικά αποκλειστικά και μόνο με την βίζα του και την άδεια παραμονής του. Ποτέ κανείς, για την ώρα, δεν απαγόρευσε στον Τζόκοβιτς να αγωνιστεί στο Οpen της Μελβούρνης και καμία συνομωσία εναντίον του δεν υπήρξε. Οσα μάθαμε και όσα παρουσιάστηκαν ως δήθεν μεγάλες αποκαλύψεις είναι όσα προβλέπονται για τη διαδικασία συμμετοχής στο μεγάλο αυτό τουρνουά, οι διοργανωτές του οποίου ήθελαν και θέλουν τον Τζόκοβιτς πιο πολύ από οποιοδήποτε άλλο αθλητή, αφού είναι το νούμερο ένα του κόσμου και μπορεί κερδίζοντας το να γίνει κι ο κάτοχος των περισσότερων Γκραν Σλαμ στην ιστορία του σπορ. Ο Τζόκοβιτς καλώς κλήθηκε στο τουρνουά. Για τη διαδικασία κλήσης του (και την έκδοση βίζας ολιγοήμερης παραμονής για επαγγελματικούς λόγους) σωστά του έστειλε τη σχετική επιστολή η Ενωση Επαγγελματιών παικτών τένις: αυτή είναι η προβλεπόμενη διαδικασία. Το αν στο μεταξύ έχει διαπράξει κάποιο άλλο αδίκημα θα το μάθουμε προσεχώς: το δικαστήριο έκρινε χθες βράδυ ότι η βίζα του δεν πρέπει να ακυρωθεί – μόνο αυτό. Ένα ωστόσο πράγμα είναι για μένα βέβαιο: ό,τι συνέβη (και ό,τι μπορεί να του συμβεί) οφείλεται αποκλειστικά στον Σέρβο, που δημιούργησε ένα θολό τοπίο γύρω από την παρουσία του στην Αυστραλία καιρό τώρα. Μόνος του είπε ότι μπορεί να μην πάει εκεί γιατί δεν συμφωνεί με την απόφαση των Αυστραλών να επιτρέψουν τη συμμετοχή σε μη εμβολιασμένους αθλητές. Μόνος του πόσταρε στο Instagram το μήνυμα πως «αφού ξεκουράστηκε τα Χριστούγεννα τώρα θα πάει στην Μελβούρνη γιατί έχει μια δουλειά», που ξεσήκωσε αντιδράσεις εναντίον του. Μόνος του δημιούργησε το παγκόσμιο μυστήριο για την περίφημη αίτηση εξαίρεσής του.
Ακόμα και το γεγονός ότι ζήτησε και πήρε βίζα βασιζόμενος στο ότι νόσησε στις 15 Δεκεμβρίου, οι δικηγόροι του το έκαναν γνωστό μια μέρα μετά την επι της ουσίας σύλληψή του και τη μεταφορά του στο ειδικό ξενοδοχείο καραντίνας. Αν ο Τζόκοβιτς το είχε πει από την αρχή ότι είχε αρρωστήσει, ο θόρυβος θα ήταν σαφώς μικρότερος και οι όποιες κρίσεις διαφορετικές. Γιατί δεν το είπε; Γιατί προφανώς δεν ήθελε να γίνει παγκοσμίως γνωστό ότι αυτό που προσπαθεί είναι να εκμεταλλευτεί κι αυτός, όπως κι άλλοι πολλοί, «τρύπες» που έχουν να κάνουν με τις διαδικασίες ελέγχου. Άλλο είναι «ο αμετανόητος, αδάμαστος Σέρβος που αρνείται να εμβολιαστεί και πάει στην Αυστραλία αγέρωχος και περήφανος» κι άλλο «ο αρνητής που ζητά να παίξει γιατί κόλλησε πρόσφατα ένα ιό την ύπαρξη του οποίου αμφισβητεί». Ο δεύτερος βγάζει λίγο γέλιο. Οπως και όσοι διαδήλωναν υπέρ του φωνάζοντας «είμαστε όλοι Τζόκοβιτς» ενώ ζουν στη Σταυρούπολη κι όχι στο Μόντε Κάρλο.
Όλα σε χρόνο ρεκόρ
Ας ξεκαθαρίσουμε κάτι: ο Τζόκοβιτς παλεύει για τη συμμετοχή του στο τουρνουά με όπλο τον πλούτο του. Σε χρόνο ρεκόρ δημιούργησε μια ομάδα δικηγόρων που τον υπερασπίστηκαν (και με στοχευμένες διαρροές στον Τύπο – ακόμα και στο ΒΒC). Εχει τόσα χρήματα ώστε μπορεί να αντιδικεί με τους Αυστραλούς για μέρες. Παλεύει ξοδεύοντας τα λεφτά του για αυτό που θεωρεί δίκιο του και καλά κάνει. Αλλά δεν είναι σύμβολο «της ελευθερίας του ανθρώπου», όπως μας λέει ο πατέρας του, ούτε «σύμβολο του Δυτικού κόσμου και της Χριστιανοσύνης» όπως μας λέει ο αδερφός του. Δεν υποστήριξε σε κανένα δικαστήριο το δικαίωμά του στο να παραμείνει ανεμβολίαστος: ζητά μια εξαίρεση με βάση μια νόσηση. Τα δικαστήρια στην Αυστραλία έδειξαν ότι σέβονται τους κανόνες: αν και στη συνέχεια η συμπεριφορά του είναι εντός κανόνων μπορεί να πάρει μέρος στο τουρνουά, αν δεν είναι θα απελαθεί.
Στην Αυστραλία προφανώς και δεν υπάρχει ο νόμος του δικαστή Ντρεντ. Υπάρχουν διαδικασίες που τηρούνται. Κι αν οι αποφάσεις δεν αρέσουν το πρόβλημα είναι δικό μας, όχι των Αυστραλών. Για αυτό δεν χρειάζονται πανηγύρια: ό,τι είναι να συμβεί θα συμβεί. Και η όποια εξέλιξη θα έχει να κάνει με τους Αυστραλούς και τον Τζόκοβιτς. Όχι με τους τους αντιεμβολιαστές και όσους δεν τους γουστάρουν σε όλη τη γη.
Το καλύτερο είναι μπροστά
Οι δυτικές δημοκρατίες επιτρέπουν την αντίρρηση, στο μέτρο που αυτή δεν είναι επικίνδυνη για το κοινωνικό σύνολο. Τα παραθυράκια στους νόμους υπάρχουν παντού όπου τα δικαιώματα των ανθρώπων λαμβάνονται υπόψιν: οι νομοθετικές προβλέψεις είναι φύσει σύνθετες. Αν η κυβέρνηση της Αυστραλίας δεν μπορεί να αποδείξει ότι ο Τζόκοβιτς την κοροϊδεύει θα χάσει και το επόμενο δικαστήριο: η ευθύνη της απόδειξης μιας απάτης ανήκει πάντα σε αυτόν που επιθυμεί την τιμωρία του απατεώνα. Η ιστορία του Τζόκοβιτς έχει πολλά μυστήρια για μας που την παρακολουθούμε εξ αποστάσεως: ενώ πχ δεν έχω καταλάβει τι έγινε με τους ανθρώπους του που τον συνόδευαν. Είναι εμβολιασμένοι; Δεν είναι; Δεν το ξέρω: το μόνο που διάβασα είναι ότι ένας από αυτούς τσακώθηκε στο αεροδρόμιο της Μελβούρνης με τους ελεγκτές και από αυτό τον καυγά ξεκίνησαν όλα.
Για να είμαι ειλικρινής θα ήθελα ο Σέρβος να μείνει στην Αυστραλία και να παίξει στο τουρνουά: ας μην ξεχνάμε ότι στη Μελβούρνη είναι πολυνίκης, έχει σπίτι εκεί και όλοι τον λάτρευαν. Θα ήθελα να δω ποια θα ήταν η αντιμετώπισή του από το κοινό, πως αυτό θα τον υποδεχόταν, πως ο ίδιος θα προσπαθούσε με όσα θα κάνει εντός του γηπέδου να το ξανακερδίσει. Θα ήθελα να τελειώσει γρήγορα το δικαστικό κομμάτι του έργου και να δούμε το άλλο που θα είναι σαφώς περισσότερο ενδιαφέρον…