H Αγγλία απέκλεισε την Ελβετία, φτάνει για πρώτη φορά στην ιστορία της για δεύτερη συνεχόμενη φορά σε ημιτελικό Πανευρωπαϊκού Πρωταθλήματος και όσο κι αν ακούγεται παράξενο είναι σημαντικό ότι το έκανε κερδίζοντας στα πέναλτι. Διότι για να κατακτήσει το Euro, όπως είναι ο σκοπός της, θα πρέπει να τελειώνει με μια σειρά από κατάρες. Με τον Γκάρεθ Σάουθγκέιτ στον πάγκο αυτό συμβαίνει από την μέρα που ανέλαβε: ο ομοσπονδιακός προπονητής που μοιάζει να μην αγαπάει κανένας αλλάζει την ιστορία της ομάδας κάνοντας εξορκισμούς. Στο Euro2020 η Αγγλία για πρώτη φορά κέρδισε ματς στην πρεμιέρα της και για πρώτη φορά αγωνίστηκε σε τελικό. Τώρα κέρδισε στα πέναλτι: στην συγκεκριμένη διαδικασία είχε αποκλειστεί από τους Γερμανούς το 1996, τους Πορτογάλους το 2004, τους Ιταλούς το 2012 και είχε χάσει από αυτούς και τον τελικό στο Γουέμπλεϊ τρία χρόνια πριν. Χθες τα κατάφερε. Κι είναι δεδομένο πως αυτό θα την βοηθήσει ακόμα πιο πολύ ψυχολογικά. Διότι αυτό είναι κυρίως το βάσανό της Εθνικής Αγγλίας: οι μεγάλοι φόβοι της που έχουν προκύψει όχι τυχαία αλλά από αποτυχίες χρόνων.
Τα δυο βάσανα
Ο Σάουθγκέιτ έχει άλλα βάσανα: νομίζω τα πιο σημαντικά είναι ο Πεπ Γκουαρντιόλα και ο Ντιντιέ Ντεσάν – δυο προπονητές με τους οποίους συγκρίνεται και τους οποίους μοιάζει να έχει στο μυαλό του. Ενας από τους πολλούς μύθους που κουβαλά ο Γκουαρντιόλα τον θέλει να είναι το μυστικό της επιτυχίας των Ισπανών την τετραετία 2008-12 αλλά και των Γερμανών όταν το 2014 κατέκτησαν το Μουντιάλ στην Βραζιλία. Οι πιστοί του (και έχει πολλούς κυρίως στα πανίσχυρα Media) ισχυρίζονται, χωρίς να έχουν απολύτως άδικο, ότι η επιρροή τους στις Εθνικές ομάδες αυτές υπήρξε απόλυτη: η Ισπανία έπαιξε χωρίς τον Μέσι και για αυτό κομμάτι λιγότερο παραγωγικά το ποδόσφαιρο της Μπαρτσελόνα την μεγάλη της τετραετία και ο Λοβ μπόλιασε την Γερμανία με πολύ από το ποδόσφαιρο της Μπάγερν Μονάχου στη Βραζιλία. Η άφιξη του Πεπ στην Αγγλία συμπίπτει περίπου με τον καιρό που ο Σάουθγκέιτ αναλαμβάνει την Εθνική Αγγλίας. Ο Αγγλος υιοθετεί την κεντρική ιδέα του μετεξελιγμένου ποδόσφαιρου του Πεπ που δεν έχει πια να κάνει με το τίκι τάκα (δηλαδή την απόλυτη κατοχή μπάλας) αλλά σχετίζεται με τον έλεγχο του παιγνιδιού, έστω κι αν για να υπάρξει αυτός πρέπει να υιοθετηθούν παλιομοδίτικα συστήματα όπως το MW ή διατάξεις που να προβλέπουν άμυνα με τρεις στόπερ.
Το δεύτερο που σαφώς επηρεάζει τον Σάουθγκέιτ είναι η επιτυχία του Ντεσάν, δηλαδή η σταθερή παρουσία της Γαλλίας σε ημιτελικούς από το 2016 που την έχει αναλάβει. Στον Ντεσάν ο Σάουθγκέιτ φανερά θαυμάζει τον τρόπο που στα μεγάλα τουρνουά χρησιμοποιεί κουρασμένους παίκτες: οι Γάλλοι δεν παίζουν λιγότερα ματς από τους Αγγλους. Εντυπωσιάζεται επίσης από την ευκολία με την οποία ο Ντεσάν δίνει θέσεις βασικών σε μικρούς, αλλά και από τον τρόπο που επιλέγει το σε ποια από τις γραμμές της ομάδας πρέπει να βασιστεί: το 2016 έχει ενισχύσει την μεσαία του γραμμή του με τον Γκριεζμάν ως «δεκάρι», στο Κατάρ ποντάρει στους κυνηγούς (όχι μόνο στον ΕμΠαπέ), τώρα προστατεύει τους στόπερ του που έρχονται από μια κακή χρονιά. Στο τουρνουά που κάνει στα γήπεδα της Γερμανίας η Αγγλία φαίνονται πολλές από τις επιρροές του προπονητή της. Όχι τυχαία σιγά σιγά όλοι αρχίζουν να καταλαβαίνουν πως οι Αγγλοι μοιάζουν με τους Γάλλους. Τους Γάλλους που κερδίζουν.
Λίγο απο όλα αυτά
Το ματς με την Ελβετία είναι λίγο από όλα αυτά. Η Αγγλία ξεκινά με την διάταξη της Σίτυ, αλλά και με μερικές άλλες επιλογές του Γκουαρντιόλα να διακρίνονται στην ενδεκάδα της. Ο Φόντεν πχ είναι περισσότερο ελεύθερος από ποτέ, ενώ ο Μπέλιγχαμ πρέπει να κάνει τον Ντε Μπρόιν σε αυτό το 3-4-2-1 με το οποίο η Αγγλία ξεκινά.
Το πρόβλημα ωστόσο είναι ότι μια στρεσαρισμένη ομάδα, που παίρνει οξυγόνο από τις νίκες της, είναι δύσκολο και να σκέφτεται κι όλα αυτά που θέλει ο Σάουθγκέιτ απαιτούν πολύ μυαλό και τακτική παιδεία, που οι Αγγλοι δεν έχουν. Ετσι προκύπτει ένα ματς χωρίς φάσεις. Οι Ελβετοί περιμένουν στο πρώτο ημίχρονο – ίσως και να αιφνιδιάστηκαν από τις αλλαγές του Σάουθγκέιτ – αλλά δεν έχουν και ιδιαίτερα προβλήματα, καθώς μόνο ο Σάκα δημιουργεί κάποια στον Αμπισερ. Στο δεύτερο ημίχρονο η ομάδα του Γιακίν αποφασίζει να βγει πιο ψηλά και επειδή έχει σέντερ φορ ανοίγει και το σκορ: ο Εμπολό σκοράρει στην τρίτη του προσπάθεια προς την εστία. Ο Σάουθγκέιτ είναι σαν να παίρνει τάιμ άουτ αλλάζοντας γρήγορα πολλά και παίρνοντας ρίσκα. Η Αγγλία παίζει με τετράδα την άμυνα αλλά με στόπερ τον Γουόκερ, ο Σάουθγκέιτ επιστρατεύει τον Σο που δεν θυμάμαι από πότε έχει να παίξει, ενώ βάζει και τον Εζε για να έχει ακόμα ένα χειριστή της μπάλας. Ισοφαρίζει γρήγορα γιατί ο Σάκα αποφασίζει αντί να ντριπλάρει τον Αμπισερ και να σεντράρει, όπως κάνει σε όλο το ματς, να σουτάρει: το γκολ είναι από τα δικά του. Η Αγγλία σκοράρει λίγο αλλά όλα της τα γκολ έχουν μεγάλες υπογραφές: έχουν σκοράρει ο Μπέλιγχαμ, ο Χάρι Κέιν και τώρα ο Σάκα.
Η προσπάθεια του Σάουγκέιτ να κοπιάρει τον Ντεσάν, να οργανώσει δηλαδή μια καλή άμυνα (σαν αυτή της Σίτυ) αφήνοντας στους επιθετικούς του κάθε ελευθερία θα μπορούσε να έχει δικαιωθεί αν οι κυνηγοί του έπαιρναν πρωτοβουλίες, αλλά δεν το κάνουν ούτε όσο πρέπει, ούτε όπως πρέπει. Ευτυχώς για αυτόν μια, αλλά καθοριστική, την πήρε ο Σάκα.
Ο Γιακίν έχασε το ματς
Μιλάνε όλοι για τον Σάουθγκέιτ αλλά το ματς το χάνει ο καλός Μουράτ Γιακίν. Η Ελβετία έχει κάνει τακτικά το ματς που πρέπει, αλλά αυτός κάνει μια εμφανώς άστοχη επιλογή: αργεί να χρησιμοποιήσει τον Σακίρι και είναι να απορείς γιατί. Αν τον είχε χρησιμοποιήσει στο τελευταίο εικοσάλεπτο του ματς πιθανότατα θα το είχε κερδίσει κιόλας αφού αν κάτι έλειψε από τους Ελβετούς ήταν ένας έξτρα παίκτης στην επίθεση. Ο Σακίρι παίζει στην παράταση και χάρη σε αυτόν οι Ελβετοί κλίνουν το παιγνίδι με ένα κρεσέντο πίεσης και χαμένων ευκαιριών: οι Αγγλοι παίζουν για τα πέναλτι και είδαμε γιατί. Εμφανίζονται άριστα προετοιμασμένοι: ο Πίκφορντ έχει στο ισοτονικό του ταμπελάκι με το σε ποια γωνιά εκτελεί τα πέναλτι ο κάθε Ελβετός και πιάνει το πρώτο, του Ακάνζι που είναι ο καλύτερος της ομάδας του Γιακίν.
Οι εκτελέσεις των Αγγλων είναι άψογες: το ωραιότερα εκτελεσμένο πέναλτι είναι το πέμπτο (και πιο κρίσιμο...) και το χτυπά ο Αλεξάντερ Αρλοντ για να ξορκίσει μια κατάρα. Οι Ελβετοί τα έχουν με τον Ζόμερ, στα κανάλια τους λένε και στις εφημερίδες τους γράφουν πως δεν βοήθησε καθόλου, αλλά πρέπει να προβληματιστούν καθώς είναι η πρώτη Εθνική ομάδα που έχει χάσει δυο φορές από τους Αγγλους σε διαδικασία πέναλτι. Το έπαθε χθες, το έχει πάθει και στο UEFA Nations League πριν μερικά χρόνια.
Η Αγγλία προκρίνεται και στον ημιτελικό θα βρει τους Ολλανδούς στο Ντόρτμουντ. Ο Σάουθγκέιτ αντιμετωπίζει τα πάντα με σκέψη και σύνεση σε μια χώρα που λίγοι τον καταλαβαίνουν. Εχει την συμπάθειά μου. Όπως όλοι οι άνθρωποι που δουλεύουν κόντρα σε ιδεοληπτικούς τρελούς που απλά φωνάζουν, κράζουν, απαιτούν κτλ. Δυο ματς έμειναν για την κατάκτηση του Euro, του πρώτου στην ιστορία τους. Δύσκολα ματς βέβαια. Αλλα ποια δεν ήταν δύσκολα;