Το χαρακτηριστικό του κυπέλλου Ελλάδος είναι ότι όποιος το θέλει πολύ σπανίως το κερδίζει: η θέλησή του δεν αρκεί ακόμα κι αν τα κρίσιμα ματς που έχει να δώσει είναι λίγα. Η κατάκτηση του κυπέλλου είναι συνήθως μια επίδειξη δύναμης από τον εκάστοτε ισχυρό – τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο. Για αυτό για να πω την αλήθεια το βαριέμαι – κι όχι μόνο γιατί σαν θεσμός είναι σχεδόν ασήμαντος. Αν είμασταν σε μια κανονική ποδοσφαιρική χώρα θα ήταν όλα αλλιώς: δεν θα βλέπαμε στο κύπελλο διαιτητές με νυστέρια και θα είχαν τη δυνατότητα οι προπονητές να κάνουν τις δοκιμές τους και να δώσουν χρόνο συμμετοχής σε παίκτες, που για διάφορους λόγους δεν παίζουν πολύ. Η Μπαρτσελόνα και η Ρεάλ Μαδρίτης μπορεί αυτό να το κάνουν και να αποκλειστούν. Η Λίβερπουλ μπορεί να χρησιμοποιεί τα δεύτερα και να δίνει ματς που λήγουν 5-4. Εδώ αν ο Ολυμπιακός αποκλειόταν από τη Λαμία θα μιλούσαμε για ιστορικό ρεζιλίκι κτλ.

Ασχετος και ιδιοφυία συγχρόνως

Για όποιον παρακολουθεί το ποδόσφαιρό για το ποδόσφαιρο (κι όχι για να δει τι θα σφυρίξουν απίθανοι διαιτητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό) τα χθεσινά ματς ήταν μικρές αποδείξεις της υπερβολής με τις οποίες κρίνουμε τους προπονητές σε μια χώρα όπου κατά βάση για ό,τι καλό ή λάθος γίνεται υπεύθυνοι είναι οι παίκτες και οι διοικήσεις των ομάδων. Οι προπονητές προσπαθούν να κάνουν τη δουλειά τους αναλαμβάνοντας αποστολές αντικειμενικά δύσκολες, γιατί δουλεύουν σε ομάδες που τους βάζουν μπροστά σε υποχρεώσεις που συχνά τους ξεπερνούν. Οι περιπτώσεις του Μαρτίνς και του Φερέιρα π.χ είναι ενδεικτικές.

Πριν ακριβώς δέκα μέρες ο Φερέιρα ήταν ένας τύπος που δεν κάνει καλή προπόνηση, έχει προβλήματα στα αποδυτήρια, δεν ξέρει σε ποια ομάδα βρίσκεται κτλ. Όλα αυτά συνέβησαν γιατί ο ΠΑΟΚ έκανε ένα κακό παιγνίδι με τον ΠΑΟ και έχασε. Σήμερα ο ίδιος άνθρωπος είναι ο αναμορφωτής του ΠΑΟΚ, ο στρατηγός της πρόκρισης κτλ. Στην πραγματικότητα τη διαφορά ανάμεσα στα δυο ματς με τον Παναθηναϊκό την κάνει μια φάση στην αρχή του αγώνα: χθες στο 9^ο λεπτό ο Σβιντέρσκι σκοράρει, ενώ στο πρόσφατο ματς του πρωταθλήματος ο ίδιος παίκτης στο ίδιο περίπου λεπτό είχε αστοχήσει από πλεονεκτική θέση. Πριν δέκα μέρες σε μια φάση στον ΠΑΟ είχαν πάει όλα καλά και στον ΠΑΟΚ όλα στραβά: χθες είχαμε το αντίθετο.

Μια φάση κάνει τον προπονητή από εντελώς άχρηστο, κάτι σαν ιδιοφυία. Στην πραγματικότητα η δουλειά που έχει κάνει ο Φερέιρα είναι άλλη: η διαφορά του ΠΑΟΚ του πρωταθλήματος με τον ΠΑΟΚ του κυπέλλου είναι ότι ο πρώτος περπατούσε κι ο δεύτερος έτρεξε. Γιατί έγινε αυτό; Γιατί με τον Βιερίνια δεξί μπακ, κι όχι δεξί εξτρέμ, με τον Μαουρίτσιο κόφτη κι όχι «οκτάρι» και με τον Μάτος εκτός αποστολής κι όχι στο γήπεδο, ο ΠΑΟΚ ήταν σαν να κέρδισε τρεις παίκτες, εκ των οποίων ο ένας ήταν ο Μπίσεσβαρ που έκανε χθες πολλά. Ωστόσο και στην περίπτωση της νίκης και στην περίπτωση της ήττας αυτό που θα πρεπε να επισημαίνουμε είναι την υποχρέωση του προπονητή να βασιστεί σε συγκεκριμένους παίκτες – αυτή είναι η αληθινή δυσκολία της δουλειάς του. Το ότι ο Σβιντέρσκι ευστοχεί ή αστοχεί είναι κάτι που δεν εξαρτάται από τον Φερέιρα. Παρόλα αυτά, στην μια περίπτωση αποθεώνεται και στην άλλη σταυρώνεται.

Όλα σε ενενήντα λεπτά

Ακόμα χειρότερη είναι φυσικά η αντιμετώπιση του Πέδρο Μαρτίνς που είναι υποχρεωμένος συνεχώς να κερδίζει γιατί αν η ομάδα του χάσει ένα ματς θα φταίει αποκλειστικά αυτός. Χθες για να αποκλείσει ο Ολυμπιακός τη Λαμία χρειάστηκε να χρησιμοποιηθούν ο Βαλμπουενά και ο Ελ Αραμπί για ένα ημίχρονο. Ο Ολυμπιακός προκρίθηκε αλλά στα δικά μου τα μάτια δεν κέρδισε κάτι: θα κέρδιζε αν μπορούσε να προκριθεί με πρωταγωνιστές τον Μορ, τον Λοβέρα, τον Χασάν (που τουλάχιστον σκόραρε πάλι), τον Ρατζέλοβιτς κτλ. Σε αυτή τη δεύτερη περίπτωση ο προπονητής του θα είχε την βεβαιότητα ότι έχει κάποιες επιπλέον λύσεις στην επίθεση που μπορεί να του κάνουν τη ζωή ευκολότερη. Τώρα το μόνο συμπέρασμα που έβγαλε είναι ότι η ομάδα του επιθετικά χωρίς τον Βαλμπουενά και τον Ελ Αραμπί έχει πρόβλημα: δεν είναι κάτι που δεν ξέραμε.

Στο πρωτάθλημα που κάνει ο Ολυμπιακός καταγράφεται κάτι αληθινά περίεργο: ο Ολυμπιακός έχει πετύχει 46 γκολ, είχε μέχρι την τελευταία αγωνιστική την καλύτερη επίθεση του πρωταθλήματος και συγχρόνως δείχνει μια παράξενη αδυναμία να ανοίξει κλειστές άμυνες – το είδαμε στα ματς που δεν κέρδισε (με ΑΕΚ, Ξάνθη, ΠΑΟΚ, Βόλο, Πανιώνιο και Παναθηναϊκό) αλλά και σε ματς που κέρδισε (με ΟΦΗ, ΑΕΛ, Ατρόμητο εκτός, και ΠΑΟ και Αστέρα στο Καραϊσκάκη). Από τα 23 ματς που έχει δώσει ο Ολυμπιακός, στα μισά σχεδόν έχει πετύχει το πολύ ένα γκολ: δεν θυμάμαι κάτι ανάλογο τα προηγούμενα χρόνια. Χθες αυτό το είδαμε στα πλαίσια του ίδιου ματς: ήταν επιθετικά σχεδόν ακίνδυνος για ένα ημίχρονο (το πρώτο) και επιθετικά πολύ καλός για ένα ημίχρονο (το δεύτερο), στο οποίο διευκολύνθηκε και από τον Ρομανιτς που αποφάσισε να κάνει μακροβούτι μπροστά στα μάτια του διαιτητή κι αποβλήθηκε. Αυτή η δυσκολία με την οποία παλεύει ο προπονητής του Ολυμπιακού έχει να κάνει με ένα σωρό λόγους: άλλοτε με το γεγονός ότι οι παίκτες του έχουν το μυαλό τους στα ευρωπαϊκά ματς, άλλοτε με τραυματισμούς και απουσίες, άλλοτε με την ίδια την πίεση για συνεχόμενες νίκες – όταν δεν μπορείς να κάνεις δοκιμές ούτε καν στο κύπελλο καταλαβαίνεις πόσο δύσκολη είναι η δουλειά του. Η τουλάχιστον θα πρεπε να το καταλαβαίνεις. Όπως θα πρεπε να καταλαβαίνεις και ότι χωρίς τον Ποντένσε και τον Σουντανί και με την υποχρεώση να εντάξει στην ομάδα σήμερα τον Φορτούνη κι αύριο τον Χριστοδουλόπουλο, η δουλειά του θα ναι ακόμα πιο δύσκολη.

Αρκούσε μια απουσία

Κι ο Δώνης; Ο Δώνης είδε την ομάδα του να αποκλείεται ακριβώς τη στιγμή που ένοιωσε ότι έχει στα χέρια του κάτι ολοκληρωμένο. Κι αυτός πλήρωσε χθες μια απουσία – την απουσία του Ινσούα: ο Χατζηθεοδωρίδης που τον αντικατέστησε χάνει στο 7΄την ευκαιρία να βάλει τον ΠΑΟ μπροστά. Στην πραγματικότητα ο Δώνης πληρώνει την ήττα στην Τούμπα, αποτέλεσμα και απίθανων διαιτητικών αποφάσεων. Αλλά στην Ελλάδα στο τέλος της μέρας μένει μόνο το αποτέλεσμα: ο Παναθηναϊκός επιστρέφοντας στην κανονικότητα μίλησε αμέσως για στόχους και πολύ φοβάμαι πως το καλοκαίρι ο προπονητής του θα κριθεί για την απώλειά τους κι όχι για τη δουλειά του, αποτέλεσμα της οποίας ήταν να πάνε χθες βράδυ στο ΟΑΚΑ 30 χιλιάδες άνθρωποι πιστεύοντας σε μια απίθανη ανατροπή. Για τον ΠΑΟ σπουδαίο για μένα θα είναι να πείσει την UEFA να σβήσει την ποινή του ευρωπαϊκού αποκλεισμού του και να επιστρέψει στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις το καλοκαίρι. Αλλά για αυτό ο προπονητής του δεν μπορεί να κάνει κάτι.

Και στο κύπελλο, όπως και στο πρωτάθλημα , όπως και στα σοβαρά ευρωπαϊκά ματς αντιμετωπίζουμε τους προπονητές σαν τρελούς του χωριού. Ενώ τρελοί είμαστε μάλλον εμείς οι υπόλοιποι…