Διαβάζω διάφορα για τον Μίτσελ και γελάω. Γελάω γιατί ο Μίτσελ δεν είναι άγνωστος και κάποιοι γράφουν σαν να τον ανακάλυψαν τώρα. Αν ξεχάσαμε το πώς αντιλαμβάνεται το ποδόσφαιρό μας είναι πρόβλημά μας: όχι πρόβλημά του. Για την γενικότερη σύγχυση αισθάνομαι ότι έχω μια μικρή ευθύνη κι εγώ. Ηταν παράβλεψή μου να μην υπενθυμίσω μερικά πράγματα όταν έγραψα κάτι για την επιστροφή και το παραδέχομαι. Απλά νόμιζα πως ο κόσμος τα ήξερε δηλαδή τα θυμόταν. Προφανώς δεν είναι έτσι. Οπότε ας τα ξαναπούμε.

Είναι ένας Ισπανός

Όταν το Φεβρουάριο του 2013 με ρωτούσαν αν ο Μίτσελ ήταν καλός ή κακός προπονητής απαντούσα πως είναι Ισπανός προπονητής με μια συγκεκριμένη αντίληψή για το τι είναι το ποδόσφαιρο (που δεν πρόκειται να αλλάξει ποτέ).

Η πείρα με έχει διδάξει ότι ο τρόπος με τον οποίο δουλεύει ένας προπονητής (σε αυτό βάζω και την συμπεριφορά…) είναι διαφορετικός. Αν υπάρχει κάτι κοινό στους προπονητές είναι οι αντιλήψεις για το τι είναι το ποδόσφαιρο κι αυτές επηρεάζονται από τον τόπο προέλευσης τους καθενός.  Η χώρα προέλευσης παίζει ρόλο. Οι Ολλανδοί πχ αντιλαμβάνονται το ρόλο του προπονητή ως ρόλο παιδαγωγού: είναι σκληροί, πιστεύουν πολύ στην ένταση της προπόνησης. Οι Ιταλοί πιστεύουν σχεδόν όλοι ότι δεν υπάρχει ποδόσφαιρο χωρίς άμυνα – στην επίθεση το ταλέντο μπορεί να δώσει λύσεις. Για χρόνια τον Ζνένεκ Ζέμαν που έβλεπε το πράγμα διαφορετικά ήθελαν να τον κάψουν ως αιρετικό και δεν είναι τυχαίο ότι η Ιταλία έγινε το τελευταίο καταφύγιο του Μουρίνιο. Οι Γερμανοί αντιλαμβάνονται το ποδόσφαιρο ως τρέξιμο: όποιος δεν τρέχει (ειδικά με τη μπάλα στα πόδια) δεν θεωρείται χρήσιμος. Οι Πορτογάλοι πιστεύουν στην καταστροφή του παιγνιδιού του αντιπάλου με όπλο την κατοχή της μπάλας, χαίρονται να παρουσιάζουν ομάδες που σε κοιμίζουν, αλλά είναι έτοιμες την ίδια στιγμή να σε δαγκώσουν. Και οι Ισπανοί; Αυτοί έχουν τη δική τους λογική που έχει πολύ και από την παλιά Ρεάλ Μαδρίτης και πολύ από την μετάκροϊφική Μπαρτσελόνα.

Όταν είχε πρωτοέρθει ο Μίτσελ είχα γράψει ότι το καλό με τους Ισπανούς είναι η πίστη σε ένα δημιουργικό ποδόσφαιρο: για αυτούς μια ομάδα μπορεί να κερδίζει μόνο παίζοντας και παίζοντας με ένταση. Όλες οι ομάδες που έχουν Ισπανούς προπονητές παίζουν για τη νίκη και είναι δομημένες έτσι ώστε να δίνουν στους ποδοσφαιριστές την ικανότητα να δείχνουν τις αρετές τους – κυρίως τις επιθετικές αρετές τους. Αν μια ισπανική ομάδα διαγνώσει αδυναμίες θα σου κάνει ζημιά χάρη στην επιμονή: αν πχ είσαι αδύναμος στα δεξιά θα βγαίνουν από την πλευρά αυτή παίκτες της ισπανικής ομάδας όλο το βράδυ. Δεν είναι θέμα «τίκι τάκα φούτμπολ»: άλλωστε δεν παίζουν όλες έτσι - το κοινό είναι το γκάζι. Είναι θέμα νοοτροπίας των προπονητών: πρέπει σε κάθε περίπτωση να εκτελεστεί ένα σχέδιο νίκης που στο μυαλό τους είναι αλάνθαστο – μην το μπερδεύεται με διατάξεις, μιλάω για στρατηγική, τρέξιμο, ξόδεμα. Οι παίκτες είναι στρατιωτάκια που το σχέδιο το εκτελούν. Προικισμένα στρατιωτάκια, αλλά στρατιωτάκια.

 Συνέβησαν και τα δυο

Όταν είχε έρθει ο Μίτσελ την πρώτη φορά, μετά τον αποκλεισμό από την Λεβάντε για το Γιουρόπα λιγκ, είχα γράψει πως αν βρει πιστούς στρατιώτες θα κάνει στην Ευρώπη νίκες που θα μείνουν αξέχαστες, αλλά αν τέτοιους δεν βρει και του λάχει να συνεργαστεί με τύπους που πιστεύουν πως είναι προσωπικότητες θα φάει το κεφάλι του – συνέβησαν και τα δυο!

Γιατί ο Μίτσελ αγάπησε αμέσως τους Ελληνες παίκτες που βρήκε; Γιατί ο Μήτρογλου, ο Μανωλάς, ο Σάμαρης, ο Μανιάτης, αργότερα ο Μπουχαλάκης κι ο Φορτούνης κι ο Διαμαντάκος, τον άκουγαν. Όταν βρήκε και ξένους που τον πρόσεχαν (τον Τσόρι, τον Κάμπελ, τον Ομάρ, τον Κασάμι κτλ– την απόκτηση των οποίων ευλόγησε) έφτιαξε μια ομάδα που παραλίγο να αποκλείσει την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Όταν την επόμενη χρονιά έμπλεξε με τον Αμπιντάλ, τον Αφελάι, τον Ντοσεβί κι άλλους πολλούς που είχαν άποψη για το τι είναι το ποδόσφαιρο, δεν έκανε άλλο από το να γκρινιάζει. Αλλά ας μην χαθούμε: ας μείνουμε στην ισπανικότητα του κόουτς.     

Μια τιμωρία και μόνο

Είναι ωραίο να φτιάχνεις ομάδες δημιουργικές. Μόνο που στην περίπτωση των Ισπανών αυτό έχει ένα τίμημα: οι προπονητές αυτοί, χωρίς να αδιαφορούν απαραίτητα για το σκέλος της άμυνας,  δεν καταλαβαίνουν τη διαφορά που έχει μια ήττα με 1-0 με μια ήττα με 4-0. Για τους Ισπανούς η ήττα δεν έχει έκταση: είναι ήττα και μόνο. Συνήθως είναι η τιμωρία της ομάδας που δεν εφάρμοσε σωστά τα θέλω τους.

H λογική «η ήττα είναι μια και μόνη»  είναι ο λόγος που το ποδόσφαιρό τους είναι γεμάτο από θριάμβους και διασυρμούς. Στα ντέρμπι ανάμεσα στη Μπαρτσελόνα και στη Ρεάλ Μαδρίτης οι διασυρμοί και των δυο είναι αμέτρητοι – μιλάω για ήττες με 5-0, 1-4, 6-2, 5-0 κτλ. Στην Ισπανία όλες οι ήττες είναι ίδιες. Όχι τώρα: χρόνια τώρα. Η Μπαρτσελόνα έχασε κάποτε 4-0 από την ελλιπέστατη Μίλαν  τελικό του Τσάμπιονς λιγκ και η Ρεάλ 5-0 από την ίδια ομάδα σε ημιτελικό! Επίσης η εθνική Ισπανίας πέρασε κάποτε από τη νίκη με 6-0 επί της Ουρουγουάης, στην ήττα με 5-0 από τη Δανία στην ίδια διοργάνωση: στο Παγκόσμιο του 1986. Αλλά ας μη θυμίζω τα παλιά: την περασμένη Τετάρτη το βράδυ η Σεβίλλη του Λοπετέγκι έχασε με 1-4 από την Ντόρτμουντ, ο προπονητής απολύθηκε και πριν φύγει αποχαιρέτησε τον κόσμο που όρθιος τον αποθέωσε.  

Τεσσάρες και μπλεξίματα

Φυσικά η λογική των Ισπανών προπονητών δεν αλλάζει όταν βρίσκονται στο εξωτερικό: θυμηθείτε τα μπλεξίματα του Μπενίτεθ στην Αγγλία, τις τεσσάρες που μάζεψε ο Πεπ με την Μπάγερν στο τέλος της παρουσίας του εκεί. Ούτε η διοργάνωση παίζει κανένα ρόλο: η Μπαρτσελόνα με τον Κίκε Σετιέν δέχτηκε οκτώ γκολ από την Μπάγερν σε ημιτελικό Τσάμπιονς λιγκ κι όμως υπήρχαν και πολλοί που ήθελαν την ανανέωση του συμβολαίου του! Αλλά ας μην πάμε μακριά: ας θυμηθούμε και το τι έκαναν οι Ισπανοί στην Ελλάδα.

Ο πιο αγαπημένος από όλους, ο Ερνέστο Βαλβέρδε, ξεκίνησε στον πάγκο του Ολυμπιακού με μια ήττα – σοκ από την Ανόρθωση που στοίχισε στον Κόκκαλη γύρω στα 25 εκατ ευρώ! Είχε καυγάδες με παίκτες που πέρασαν στην ιστορία: ο Λέτο του είπε πως αν ήταν σοβαρός προπονητής θα δούλευε στην Μπαρτσελόνα (τι προφήτης!), ο Μήτρογλου δεν ήθελε να τον βλέπει.  Ο Χιμένεθ ήταν στον πάγκο της ΑΕΚ, όταν ο Ολυμπιακός της έβαλε μια φορά έξι γκολ και μια φορά πέντε γκολ στο Καραϊσκάκη – για να δείξει ότι δεν ήταν τυχαίο τα δέχτηκε και στο ΟΑΚΑ. Ο Φερέρ, πάλι με την ΑΕΚ, δέχτηκε τέσσερα γκολ από τον ΠΑΟ – τα τρία σε ένα ημίχρονο! Ο Μουνιόθ, όταν ήρθε στον Παναθηναϊκό, βλέποντας ότι η ομάδα του δεν τον άκουγε, την άφησε κάποτε να καταρρεύσει – ο Παναθηναϊκός του έκανε δυο μήνες να κερδίσει κι έχασε ένα τελικό Κυπέλλου από τη Λάρισα με τον προπονητή του να παρακολουθεί αμήχανος.

Από την άλλη τα καλύτερα ματς τα τελευταία χρόνια χάρη σε Ισπανούς τα είδαμε. Ο Βαλβέρδε παραλίγο ν αλλάξει τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε το ποδόσφαιρο. Ο Χιμένεθ με την ΑΕΚ πήρε πρωτάθλημα κι έτρεξε κι ένα αήττητο σερί στην Ευρώπη που σήμερα μοιάζει απίστευτο. Ο Μουνιόθ, είχε κερδίσει την ΑΕΚ με 4-1 με πρωταγωνιστή τον 17χρονο Νίνη.

Ο Μίτσελ με το καλημέρα μας έδειξε πόσο Ισπανός είναι. Με τον Ατρόμητο έπαιξε με δυο φορ (τον Ελ Αραμπί και τον Μπακαμπού), δυο εξτρέμ (τον Βρουσάι και τον Μασούρα) και τον Χουάνγκ πίσω τους - μετά πρόσθεσε και τον Βαλμπουενά! Και την Πέμπτη, για να χτυπήσει το ματς μετά το 60΄, ανέβασε τον Ολυμπιακό στη σέντρα, έβαλε τους Μαρσέλο, Μασούρα και  Χουάνκ και μετά έβγαλε τον Σισέ για να τον τιμωρήσει: για το 0-3 από τους Αζέρους πιστεύει ότι δεν έχει καμία ευθύνη.  Μολονότι δεν είχε συμπληρώσει στην Ελλάδα δυο εβδομάδες και βρήκε μια ομάδα χωρίς άμυνα, δεν φοβήθηκε να πάρει ρίσκα ούτε με τον Ατρόμητο, ούτε με την Καραμπάκ. Σήμερα στο Ηράκλειο θα βάλει Μασούρα, Μπακαμπού, Ροντρίγκεζ, Μπιέλ και Χουάνκ. Αν ο Ολυμπιακός παίξει μπάλα θα κερδίσει, αν όχι θα φεύγουν οι παίκτες του Νιόπλια στις αντεπιθέσεις κι έχει ο Θεός.

Το είχα πει κάποτε για τον Σέρα Φερέρ και τον Χιμένεθ, αλλά και για τον Μίτσελ τη πρώτη φορά που ήρθε, το λέω και τώρα: οι Ισπανοί είναι στρατηγοί που αδιαφορούν για τις απώλειες, δεν σκέφτονται το φαντάρο. Πίσω από μια ευγενική φυσιογνωμία  υπάρχει ένας σκληρός τύπος που δεν έχει σκοπό να γίνει η ασπίδα κανενός. Όταν μιλάμε για τον Μίτσελ, να το θυμόσαστε. Αυτός μην περιμένετε ν’ αλλάξει…