Το μεγαλύτερο μάθημα του Ολυμπιακού στο χθεσινό ντέρμπι είναι ότι πρέπει να σταματήσει να βγάζει τα μάτια του μόνος του: το Καραϊσκάκη είναι το πιο μεγάλο όπλο του και πρέπει να φροντίζει να είναι πάντα γεμάτο. Κατά τα άλλα κέρδισε μετά από τρία ολόκληρα χρόνια τον ΠΑΟ στο Καραϊσκάκη και πέρασε πρώτος στη βαθμολογία για ένα απλό λόγο που όποιος ξέρει ποδόσφαιρο τον καταλαβαίνει: γιατί, αντίθετα από τα προηγούμενα χρόνια, χθες τον σεβάστηκε.

Αντέδρασε και κέρδισε

Στο άδειο και παγωμένο Καραϊσκάκη ο Ολυμπιακός αγωνίστηκε για να κερδίσει ένα ντέρμπι χωρίς να μοιάζει να έχει ξεχάσει τι σημαίνει ντέρμπι, όπως τα προηγούμενα χρόνια. Δεν έπαιξε καλά, δεν ήταν θεαματικός και επιθετικός, δεν δημιούργησε τις συνηθισμένες πέντε - έξι μεγάλες ευκαιρίες, αλλά μολονότι ξαφνιάστηκε από την επιθετικότητα και τη σκληράδα του ΠΑΟ, αντέδρασε με τον τρόπο που μια ομάδα πρέπει να αντιδρά σε αυτά τα ματς: το έκανε καταθέτοντας σοβαρότητα και προσοχή κι αλλάζοντας πολύ στο δεύτερο ημίχρονο. Δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει σε ένα ντέρμπι τον καιρό του Πέδρο Μαρτίνς, που χθες έχει μερίδιο στη νίκη. Και μεγάλο μάλιστα.

Το συνηθισμένο λάθος

Τρία χρόνια ο Ολυμπιακός, ειδικά στα ντέρμπι με τον ΠΑΟ (αλλά όχι μόνο σε αυτά) είναι όμηρος μιας οπαδικής ανοησίας που προκαλεί πάντα καταστροφές: ο κόσμος του περιμένει σε αυτά τα ματς μεγάλες νίκες και μεγάλα πάρτι μπλέκοντας στο μυαλό του την αγωνιστική διαφορά των ομάδων, όπως αυτή φαίνεται στο πρωτάθλημα, με την δυσκολία του αγώνα, που είναι κάτι άλλο. Προφανώς αυτά τα τρία χρόνια ο Ολυμπιακός είναι δυνατότερος από τον ΠΑΟ, όπως, περισσότερο και από τη βαθμολογία, μαρτυρά η εγκατάλειψη του Παναθηναϊκού από τους οπαδούς του: η διαφορά του μπάτζετ των ομάδων είναι τεράστια. Αλλά αν έπαιζαν ποδόσφαιρο μόνο τα μπάτζετ, οι ομάδες θα κατέθεταν τους ισολογισμούς τους στο διαιτητή (ή σε μια επιτροπή) και θα κέρδιζαν με το σκορ που η επιτροπή θα έκρινε: αυτό δεν είναι ποδόσφαιρο. Όποια κι αν είναι η διαφορά ανάμεσα στο κόστος δυο ομάδων, υπάρχουν ένα σωρό άλλα που μετράνε πολύ: υπάρχει η θέληση, η φόρμα, η προετοιμασία, η συγκέντρωση, η αξιολόγηση του αντιπάλου και εν τέλει ο σεβασμός. Αν ένα αντίπαλο δεν τον σέβεσαι και τον αντιμετωπίζεις με έπαρση, γιατί είσαι πλουσιότερος π.χ, μπορείς να πάθεις ζημιά. Όταν ξεκινάς ένα παιγνίδι, όχι για να το κερδίσεις, αλλά για να διαλύσεις τον αντίπαλο, γιατί έτσι πιστεύει η εξέδρα σου ότι πρέπει να κάνεις, οι πιθανότητες να την πατήσεις είναι μεγάλες. Ειδικά όταν αντίπαλος τρέχει κι εσύ περπατάς.

Καλύτερος από τους παίκτες του

Και χθες ο ΠΑΟ έτρεξε πολύ περισσότερο από τον Ολυμπιακό, ειδικά στο πρώτο ημίχρονο. Ετρεξε γιατί αυτό συνήθως κάνει στα ντέρμπι και έτρεξε γιατί μπορούσε να τρέξει: έμοιαζε σε καλύτερη φόρμα, είχε περισσότερη διάθεση, έδειχνε να έχει καλύτερα οργανωμένο επιθετικό παιγνίδι. Στο πρώτο σαρανταπεντάλεπτο με την στάση του κατάφερε να βγάλει τον Ολυμπιακό από τα γράδα του: ό,τι καλό έκανε ο Ολυμπιακός στο πρώτο ημίχρονο το έκανε χάρη σε εμπνεύσεις των παικτών του και όχι γιατί υπήρχε κάτι οργανωμένο – η καλύτερή του ευκαιρία π.χ (το σουτ του Μασούρα που βγάζει ο Διούδης) προκύπτει από μια καταπληκτική βαθιά μπαλιά του  Ποντένσε, που είναι η μόνη του προσφορά στο ματς. Ο Ολυμπιακός είναι χειρότερος γιατί οι απουσίες του είναι μεγάλες, αλλά και γιατί ο Βαλμπουενά και ο Ποντένσε είναι ανέτοιμοι – το διάστημα της απουσίας τους φαίνεται. Αν όλα αλλάζουν στο β΄ ημίχρονο είναι γιατί ο Μαρτίνς καταλαβαίνει το ντέρμπι καλύτερα ίσως από τους παίκτες του. Η είσοδος του Μπενζιά, αντί του Μασούρα και στη συνέχεια η είσοδος του Χριστοδουλόπουλου αντί του Ποντένσε, μαρτυρούν ότι ο κόουτς αντιλαμβάνεται μια ανάγκη: την ανάγκη η ομάδα του να αμυνθεί καλύτερα και να πάρει το ματς όχι με μαζική επίθεση, αλλά με την καλύτερη δυνατή εκμετάλλευση των ελάχιστων φάσεων, που θα έχει στη διάθεσή της. Ο Ολυμπιακός παίζοντας με τρεις πραγματικούς μέσους ακυρώνει αρχικά την επιθετικότητα του ΠΑΟ – ο Δώνης δεν θέλει ν αλλάξει κάτι γιατί η ομάδα του παίζει καλά κι αυτό και μόνο θέλει να δει να συνεχίζεται. Από την άλλη, παίζοντας με ένα φρέσκο κυνηγό παραπάνω και κρατώντας στο ματς τον Βαλμπουενά, χωρίς πλέον να απαιτεί από αυτόν ανασταλτική δουλειά, ο Μαρτίνς περιμένει από την ομάδα του να φτιάξει, παίζοντας οργανωμένα, μια καθαρή φάση: φτιάχνει δυο. Στην πρώτη περίπτωση αστοχεί ο Χριστοδουλόπουλος (που έχει κάνει τέλεια ακόμα και το πλασέ κι ίσως για αυτό δεν σκόραρε…). Στη δεύτερη καθαρίζει το ματς ο Ελ Αραμπί. Σε αυτή τη δεύτερη καθοριστική φάση το μυστικό δεν είναι μόνο η γρήγορη εκτέλεση, αλλά η ωραία δημιουργία: για να βρει ο Βαλμπουενά την ασίστ, συνεργάζονται τέσσερις παίκτες (!) σε ελάχιστα τετραγωνικά με σκοπό να επιτρέψουν στο Γάλλο να πασάρει χωρίς πίεση. Η λεπτομέρεια κρίνει το ματς: γιατί μιλάμε για ντέρμπι και τα ντέρμπι κερδίζονται από όποιον καταθέτει καρδιά και προσέχει τις λεπτομέρειες. Εκατό χρόνια τώρα έτσι γίνεται.

Η τιμωρία των ψευδαισθήσεων

Και οι φαντασιώσεις του κόσμου; Ο κόσμος έχει κάθε δικαίωμα να φαντασιώνεται ό,τι θέλει, αλλά η πραγματικότητα είναι πάντα η πραγματικότητα. Ο Ολυμπιακός και ο ΠΑΟ έχουν δώσει δεκάδες ματς συνδιεκδικώντας ένα τίτλο και δεκάδες ματς στα οποία βαθμολογικά, διοικητικά ή οικονομικά κατά καιρούς ο ένας ήταν δυνατότερος από τον άλλο. Ξέρετε σε ποια ματς προέκυψαν νίκες τεράστιες και ήττες ντροπιαστικές; Στα παιγνίδια που ο χαμένος είχε την ψευδαίσθηση ότι είναι εξίσου δυνατός με τον τελικό νικητή, ενώ δεν ήταν. Όλα τα ματς στα οποία καταγράφονται διασυρμοί κρύβουν πίσω τους την ίδια οπαδική αλαζονεία: οι ομάδες σε πολλές ιστορίες ντέρμπι πλήρωσαν την απαίτηση των οπαδών να κερδίσουν βγαίνοντας μπροστά για να διαλύσουν τον αντίπαλο – αυτά τα κουραφέξαλα έχουν σταθεί αιτία μεγάλων ταπεινώσεων, γιατί και ο Ολυμπιακός και ο ΠΑΟ δεν συγχωρούν. Αν εξασφαλίσουν σε ένα ντέρμπι τη νίκη, μετά μπορεί να κάνουν τον αιώνιο αντίπαλό τους να υποφέρει, αν αυτός είναι υπερφίαλος. Ο Ολυμπιακός χθες δεν ήταν κι αυτό του αρκούσε.

Ερωτηματικά και προβλήματα  

Παραδόξως το ματς άφησε περισσότερα ερωτηματικά στο νικητή από όσα στον ηττημένο. Ο Δώνης θα κρατήσει το πρώτο ημίχρονο και θα προσπαθήσει να πείσει τους παίκτες του πως παίζοντας έτσι μπορεί να κάνουν ένα καλύτερο δεύτερο γύρο: το ότι χρειάζεται παίκτες για να έχει εναλλακτικές λύσεις το λέει πρώτος αυτός – δεν χρειαζόταν το χθεσινό ματς για να το καταλάβει. Ο Μαρτίνς από την άλλη έχει κάμποσα προβλήματα. Η αστάθεια του Ολυμπιακού σαφώς έχει να κάνει με την κούραση που προηγήθηκε, την δύσκολη καλοκαιρινή προετοιμασία, τους τραυματισμούς και τις απουσίες. Χθες με τις παρεμβάσεις του σκηνοθέτησε ένα ματς για να το κερδίσει με 1-0, αλλά αμφιβάλω πολύ αν αυτού του είδους το ματς μπορεί να το επαναλάβει ακόμα και στη Λαμία την άλλη Κυριακή: ο Ολυμπιακός για να κερδίζει πρέπει να παίζει πολύ παραγωγικότερο ποδόσφαιρο – φιλικά δεν δίνει. Το ντέρμπι από τη φύση του δικαιολογεί και στρατηγική και σκοπιμότητα – τα ματς που ακολουθούν απαιτούν άλλη προσέγγιση. Αν η έλλειψη έντασης οφείλεται σε κάποιου είδους διαφορετική δουλειά, που έγινε στη διακοπή, δεν υπάρχει πρόβλημα: προσεχώς ο Ολυμπιακός θα ξανατρέξει. Αν όμως είναι αποτέλεσμα κόπωσης ή άγχους το χθεσινό ματς είναι καμπανάκι συναγερμού: το πρόγραμμα που ακολουθεί είναι τρομερά σκληρό και οι επιστροφές των παικτών (Σουντανί, Γκιγιέρμε, Φορτούνης κτλ) αργούν – ακόμα κι αν αύριο μπουν στις προπονήσεις, το όποιο φορμάρισμά τους θα πάρει καιρό. Κάποιοι περιμένουν μεταγραφές: δεν είναι εύκολη λύση και θα το εξηγήσω προσεχώς.

Όπως προσεχώς θα γράψω και για τη διαιτησία: κι αύριο μέρα είναι. Περιορίζομαι να πω ότι οι φάσεις που προέκυψαν στον Γεστράνιους δεν ήταν απλές και ως εκ τούτου ο καθένας μπορεί να λέει ό,τι θέλει. Προσωπικά μου αρκεί πως αντίθετα με ό,τι συνέβη στο Βόλο π.χ δεν ήξερα τι θα αποφασίσει ο διαιτητής όταν τον πίεζαν να πάει στο VAR: πρόκειται ασφαλώς για πρόοδο.