Δέκα μέρες πριν αρχίσει το Παγκόσμιο Κύπελλο έριξα μια ματιά στις αποδώσεις των μπουκμέικερς. Οι μπουκ δίνουν πρώτο φαβορί για την κατάκτηση του κυπέλλου την Βραζιλία με 1/5. Ακολουθούν η κάτοχος Γερμανία με 1/5,5, η Γαλλία με 1/7, η Ισπανία με 1/7.5 και η Αργεντινή με 1/10 – φυσικά μπορεί να βρείτε λίγο πιο «τσιμπημένη» την απόδοση της Γαλλίας ή της Ισπανίας και λίγο μικρότερη την απόδοση της Αργεντινής, αλλά μέσες άκρες αυτές οι αποδόσεις κυκλοφορούν. Τις συνέκρινα με το προηγούμενο μουντιάλ. Στο μουντιάλ της Βραζιλίας οι Γερμανοί ήταν το τέταρτο φαβορί πίσω από τους γηπεδούχους, την παρέα του Μέσι και τους Ισπανούς που ήταν πρωταθλητές κόσμου και πρωταθλητές Ευρώπης: το να κατακτήσουν το μουντιάλ πλήρωνε 1/5 κι αποκλείστηκαν στον πρώτο γύρο. Γενικά τέσσερα χρόνια πριν οι αποδόσεις ήταν μικρότερες: η Βραζιλία πλήρωνε 1/3,5, η Αργεντινή 1/4. Τώρα καταλαβαίνεις (και) από τις αξιολογήσεις των μπουκ ότι φαβορί δεν υπάρχει.
Απολύτως επίκαιρο
Πριν ακριβώς ένα χρόνο είχα γράψει εδώ στο blog ένα κομμάτι με προβλέψεις για το τι περιμένω να δω στο παγκόσμιο της Μόσχας. Το κοιτούσα τις προάλλες. Είναι εντυπωσιακό, αλλά αν το δημοσίευα σήμερα θα ήταν απολύτως επίκαιρο: αυτό τον τελευταίο χρόνο δεν έχει γίνει σχεδόν τίποτα που να διαφοροποιεί τις πιθανότητες των ομάδων – τουλάχιστον αυτών που θεωρούνται φαβορί. Είναι σαν ένα ολόκληρο χρόνο να μην παίχτηκε ποδόσφαιρο, να πάγωσε ο χρόνος και όλα να έχουν μείνει ίδια και απαράλλαχτα. Δεν είναι έτσι φυσικά. Απλά τα πολλά που γίνανε δεν είναι τόσο συνταρακτικά.
Πολλά αλλά λίγα
Δεν έχουν γίνει και λίγα αυτόν τον τελευταίο χρόνο. Ο Νεϊμάρ άφησε τη Μπάρτσα και πήγε στην Παρί. Ο Μέσι κέρδισε ένα ακόμα νταμπλ με την Μπαρτσελόνα κι ο Ρονάλντο ένα ακόμα Τσάμπιονς λιγκ με την Ρεάλ Μαδρίτης. Ο Νόγιερ ήταν για μήνες εκτός και μόλις επέστρεψε. Ο Γκριεζμάν κέρδισε το Γιουρόπα λιγκ με την Ατλέτικο κι ετοιμάζεται να πάρει και μεταγραφή στην Μπαρτσελόνα, ενώ ο Εμ Παπέ έγινε ο πιο ακριβοπληρωμένος Γάλλος ποδοσφαιριστής κι ο Χάρι Κέιν ο καλύτερος Αγγλος σκόρερ. Όλα αυτά, αν και σπουδαία για τα βιογραφικά των ποδοσφαιριστών, δεν μοιάζουν να έχουν καμία απολύτως επίπτωση στο παγκόσμιο κύπελλο. Παίκτης που σε αυτό περιμένουμε να κάνει τη διαφορά, γιατί αυτό το χρόνο ωρίμασε ή επέστρεψε ή εντυπωσίασε, στους διεκδικητές του τίτλου δεν υπάρχει! Όχι μόνο. Αν δούμε τις ευρωπαϊκές ομάδες που αγωνίστηκαν στο Euro του 2016 και τις συγκρίνουμε με τις τωρινές, θα διακρίνουμε ελάχιστες διαφορές: ίσως μόνο οι Ισπανοί έχουν αλλάξει πολύ. Οι Γερμανοί είναι σχεδόν ίδιοι. Οι Γάλλοι έχουν παραπάνω μόνο τον Εμ Παπέ, αλλά δεν έχουν τον Παγέτ που λείπει. Οι Πορτογάλοι, πρωταθλητές Ευρώπης, είναι η ίδια περίπου παρέα. Οι Βέλγοι, οι Κροάτες, οι Πολωνοί, οι Ελβετοί, όλοι έχουν ελάχιστες διαφοροποιήσεις. Μέσα σε δυο χρόνια δεν είδαμε ούτε ένα καινούργιο μεγάλο ευρωπαίο παίκτη.
Δεν υπάρχει πρόβλημα παραγωγής αστεριών μόνο στην Ευρώπη ωστόσο: ούτε οι Βραζιλιάνοι και οι Αργεντίνοι έχουν θεαματικές διαφοροποιήσεις σήμερα σε σχέση με τη συμμετοχή τους στο Κόπα Αμέρικα των ΗΠΑ δυο χρόνια πριν. Μάλιστα στη Βραζιλία υπάρχουν και αρκετοί από τους βασικούς του προηγούμενου μουντιάλ: Νταβίντ Λουίς, Τιάγκο Σίλβα, Μαρσέλο, Γουίλαν, Φερναντίνιο, Παουλίνιο και φυσικά ο Νεϊμάρ είναι παρόντες και βασικότατοι και θα ήταν μαζί τους και ο Ντάνι Αλβες, αν δεν είχε τραυματιστεί. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και στην Αργεντινή: ο Μέσι, ο Μασκεράνο, ο Ρομέρο, ο Μπίλια, ο Ρόχα, ο Ιγκουαϊν, ο Ντι Μαρία, ο Αγκουέρο υπάρχουν και τώρα κι αν κάτι έχει αλλάξει, όπως και στην Βραζιλία, δεν είναι τόσο οι αξιωματικοί, όσο οι απλοί στρατιώτες.
Ενας χρόνος άλλαζε τα πάντα
Δεν ήταν πάντα έτσι. Για να μην πάω ακόμα πιο πίσω, θυμίζω πως το 1998 η διαφορά της Γαλλίας, που έγινε παγκόσμια πρωταθλήτρια, σε σχέση όχι απλά με την Γαλλία που είχε αποκλειστεί από το μουντιάλ των ΗΠΑ, αλλά και από αυτή που είχε αποτύχει στο Euro του 1996, ήταν ένας κύριος που λεγόταν Ζινεντίν Ζιντάν και που στη Γιούβε είχε γίνει σε ένα χρόνο ο απόλυτος ηγέτης. Το 2002 είχε επιστρέψει στη Βραζιλία, μετά από ένα χρόνο εγχειρήσεων και περιπετειών, ένας κάποιος Ρονάλντο, που έδειξε γιατί τον έλεγαν «φαινόμενο» – δίπλα του είχε κι ένα πρωτάρη σε παγκόσμια κύπελλα που τον λέγανε Ροναλντίνιο. Το 2006 όλοι περιμέναμε να δούμε επί τω έργω δυο πιτσιρικάδες χωρίς παρελθόν σε τέτοια διοργάνωση: ο Μέσι κέρδισε τα βλέμματα, αλλά ο Κριστιάνο Ρονάλντο παραλίγο να πάει την Πορτογαλία στον τελικό. Το 2010 η Αργεντινή δεν είχε καμία σχέση με την Αργεντινή του 2006, η Ιταλία ήταν αγνώριστη σε σχέση με την Ιταλία που κέρδισε τον τίτλο στη Γερμανία και η Γερμανία άλλη ομάδα σε σχέση με αυτή που χε παίξει στο μουντιάλ του 2006. Η αλήθεια είναι ότι και τώρα η Γερμανία έχει διαφορές σε σχέση με την ομάδα που κέρδισε τον τίτλο στη Βραζιλία, αλλά είναι ολόιδια με αυτή που ήταν στη Γαλλία – ο αποκλεισμός ακόμα και του πολυτάλαντου Σανέ δείχνει πως ακόμα και οι Γερμανοί προτιμούν να ποντάρουν στα μεγάλα παιδιά – όπως λίγο πολύ όλοι. Στο μουντιάλ που θα ξεκινήσει το γνωστό «τόπο στα νιάτα» δεν μοιάζει να ισχύει.
Παράσημα και αποτυχίες
Για αυτό νομίζω και οι αποδόσεις των μπουκ για τον τελικό νικητή είναι μεγάλες και για αυτό και όλοι μας δυσκολευόμαστε να δούμε κάποιο φαβορί να ξεχωρίζει: οι έμπειροι παίκτες που θα κληθούν να κάνουν τη διαφορά κουβαλάνε πολλά παράσημα, αλλά και κάμποσες αποτυχίες, που δεν μας επιτρέπουν να πούμε με σιγουριά ότι έφτασε η στιγμή τους. Ο Νεϊμάρ χτύπησε μεν στη Βραζιλία και δεν έζησε τον εφιάλτη του Μπελ Οριζόντε, αλλά ακόμα τουρνουά μεγάλο με την Εθνική του ομάδα δεν έχει κάνει. Ο Μέσι φτάνει με την Αργεντινή σε τελικούς και τους χάνει: έχει τρεις χαμένους στη σειρά. Ο Οζίλ, ο Τόμας Μίλερ, ο Νόγιερ, ο Μάριο Γκόμεζ, ακόμα κι ο Μπόατενγκ μας φαίνονται ξαφνικά πολλοί μεγάλοι για να το ξανασηκώσουν. Ο Ρονάλντο πόσα ματς θα παίξει ακόμα μετά τα 60 που έπαιξε με την Ρεάλ;
Όλα ίδια, όλα διαφορετικά
Λίγο πριν αρχίσει η γιορτή κοιτάζεις τις ομάδες και νομίζεις ότι δεν θα δεις τίποτα που να είναι έκπληξη: σου μοιάζει ότι σχεδόν όλους τους παίκτες και όλες τις ομάδες τις έχεις ξαναδεί και δεν μπορεί κάτι διαφορετικό να περιμένεις. Νομίζεις ότι θα δεις μια μεγάλη συνηθισμένη ανακύκλωση. Αλλά δεν είναι έτσι: το ποδόσφαιρο δεν είναι θέατρο και δεν γίνεται μια ομάδα να γίνει θίασος και να ανεβάζει την ίδια παράσταση – ακόμα κι αν όλα μοιάζουν ίδια όλα θα είναι διαφορετικά και θα το δεις.
Η τουλάχιστον έτσι θέλω να πιστεύω…