Χθες προτίμησα να γράψω εδώ στο blog για την Εθνική και την προσπάθεια της κι όχι για την σύσκεψη των ομάδων που παίρνουν μέρος στα play off με τον αρχιδιαιτητή Μπένετ. Αποδείχτηκε, επί της ουσίας τελείως άχρηστη.  Βαρέθηκα χθες να διαβάζω παντού διαρροές για το τι ειπώθηκε. Ηταν τόσες πολλές και τόσο στοχευμένες, που κατάλαβα τελικά γιατί έγινε η σύσκεψη, που δεν απέδωσε τίποτα: έγινε για να υπάρξουν αυτές οι διαρροές. Που ήταν βέβαιο ότι θα γίνουν. Διότι τέτοια στην Ελλάδα θέλει ο κόσμος. Πριν από χρόνια ο Σωκράτης Κόκκαλης είχε ρωτήσει τον Θωμά Μητρόπουλο, τότε αντιπρόεδρο του στον Ολυμπιακό, αν πρέπει να ασχοληθεί με την ΕΠΑΕ, τον πρόγονο της Σουπερλίγκας. «Δεν χρειάζεται» είχε πει ο Θωμάς. «Η ΕΠΑΕ είναι χρήσιμη για να τσακώνονται όλοι μεταξύ τους. Ο ευκολότερος τρόπος για να μην αλλάζει ποτέ τίποτα είναι οι καυγάδες». Επειδή όλοι οι σημερινοί που διοικούν το ποδόσφαιρο, το πανεπιστήμιο του Θωμά έχουν βγάλει, καταλαβαίνεις και γιατί γίνονται συσκέψεις σαν αυτή της Δευτέρας.    

Ένα οπαδίστικο θέατρο

Χρόνια τώρα έχω καταλάβει πως περισσότερο κι από το ποδόσφαιρο αγαπάμε όλα τα τριγύρω του. Για να τα περιγράφουμε όλα αυτά τα τριγύρω που μας αρέσουν ανακαλύψαμε τον όρο «παρασκήνιο». Στην Αρχαία Ελλάδα, στην οποία η λέξη γεννήθηκε «παρασκήνια», ήταν οι δυο πλευρές πλαγίως της θεατρικής σκηνής. Στα νέα ελληνικά η λέξη απέκτησε μια δεύτερη σημασία: με αυτή περιγράφεται ο χώρος στον οποίο λαμβάνονται αποφάσεις ή πραγματοποιούνται διαπραγματεύσεις που δεν είναι αντιληπτές από το κοινό – γίνονται στα σκοτάδια ή στα μουλωχτά. Αλλά στο ελληνικό ποδόσφαιρο χρόνια τώρα δεν υπάρχει τίποτα πια να γίνεται στα σκοτάδια. Όλα είναι γνωστά και φανερά. Και απευθύνονται στο κοινό. Το οποίο ζει για να καταναλώνει κάθε είδους «ντεσού», που μικρή σχέση έχει με το παιγνίδι που λέγεται ποδόσφαιρο. Το ποδόσφαιρο είναι απλά το πρόσχημα.   

Ακούω πολλούς που ισχυρίζονται ότι το ποδόσφαιρό μας είναι κατά βάση ένα παραγοντικό παιγνίδι εξουσίας – κάτι σαν μια πατρίδα πόκερ που ο ένας παίκτης προσπαθεί να κερδίσει τον άλλο με κάθε είδους τρόπο. Μπορεί να είναι κι έτσι. Αυτό ωστόσο που βλέπω εγώ είναι πως σιγά σιγά το ελληνικό ποδόσφαιρο έχει γίνει ένα είδος οπαδίστικου θεάτρου, όπου επί σκηνής υπάρχουν πολλοί και διάφοροι πρωταγωνιστές κι από κάτω ένα σωρό κόσμος που λαχταράει για την παράσταση. Ένα καπρίτσιο της μοίρας ήθελε η σύσκεψη του Μπένετ με τους αντιπροσώπους των ομάδων που βρίσκονται στα play off να γίνει την παγκόσμια ημέρα Θεάτρου. Δεν θα μπορούσε να επιλεγεί καλύτερη ημέρα.

Δεν υπάρχει παρασκήνιο

«Παρασκήνιο», όπως το εννοούσαμε κάποτε, υπήρχε εκεί που υπήρχαν μυστικά ή συμφωνίες που δεν γίνονταν γνωστές ή άνθρωποι με ρόλους σκοτεινούς και αινιγματικούς. Τι από αυτά υπάρχει σήμερα; Τίποτα απολύτως. Πάρτε για παράδειγμα την σύσκεψη των ομάδων με τον Μπένετ. Υπήρχε κάποιος που δεν γνώριζε τι θα πουν οι άνθρωποι των ομάδων που παραβρέθηκαν; Οι θέσεις όλων είναι γνωστές: ακόμα κι αν είναι απολύτως υποκριτικές (κάποιοι όχι μόνο δεν θέλουν elite διαιτητές, αλλά δεν θέλουν γενικά ξένους διαιτητές…) εν τούτοις είναι δεδομένες και δεν θα άλλαζαν. Δεν θα άλλαζε επίσης τίποτα στις πρακτικές του Μπένετ και δεν θα υπήρχε καμία απολύτως απόφαση της ΕΠΟ για το παραμικρό. Οπότε ένα πράγμα ήταν δεδομένο: πως όποιος θα πήγαινε εκεί θα πήγαινε για να σταθεί συνεπής απέναντι σε μια γενικότερη απαίτηση που έχουν από αυτόν οι οπαδοί της ομάδας του. Ο ρόλος του, διότι περί ερμηνείας πρόκειται, δεν είχε να κάνει με την σύσκεψη: η σύσκεψη ήταν απλά η αφορμή για να φανεί ο δυναμισμός, η εξυπνάδα, η προστασία του κύρους της ομάδας κτλ. Ολοι απευθύνονταν σε οπαδούς. Ακόμα κι ο Αχιλλέας Μπέος: ο σκοπός ήταν με την παρουσία του να κάνει περήφανο τον μοναδικό οπαδό της ομάδας του Βόλου, δηλαδή τον εαυτό του. Ολο αυτό το πανηγύρι έγινε πιθανότατα και κατά την διάρκεια της σύσκεψης, αλλά αποθεώθηκε μετά με την πρακτική των διαρροών. Επειδή η ομοσπονδία είναι τόσο ασόβαρη, ώστε ούτε καν ενημερώνει το κοινό για το τι ειπώθηκε με μια ανακοίνωση που να έκανε γνωστές τις θέσεις όλων, ο καθένας έκανε το κομμάτι του. Διέδωσε όσα έκανε και τα οποία ήταν ακριβώς αυτά που οι οπαδοί περίμεναν να ακούσουν.

Με αυτά χαίρονται

Ποιο είναι το πραγματικά τραγικό; Ότι οι οπαδοί δεν περιμένουν τίποτα άλλο από αυτό. Δεν τους νοιάζει ούτε ένα καλύτερο ποδόσφαιρο, ούτε ένα καλύτερο επίπεδο διαιτησίας στο πρωτάθλημα, ούτε καν το πως θα γίνει κάτι που θα βοηθήσει ώστε να πέσει η γενικότερη ένταση: τους νοιάζει απλά να παρακολουθούν αυτό το ιδιόμορφο επικοινωνιακό κατς που επιτρέπει ηθικολογία της πλάκας, καυγάδες (ευτυχώς στα ευλογημένα social media) και επικλήσεις κάποιου είδους τρομερής ανωτερότητας, που προκύπτει ανάλογα με την περίσταση. Μπορείς άνετα να είσαι υπέρ ή κατά των ξένων διαιτητών. Μπορείς να είσαι υπέρ ή κατά των παρεμβάσεων του Κράτους. Μπορείς να θες ή να μην θες οι αγώνες να κερδίζονται στα χαρτιά. Μπορείς να σκανδαλίζεσαι ή όχι με δηλώσεις. Μπορείς να υπερασπίζεσαι ή όχι το κύρος του προέδρου της ομοσπονδίας: όλα όπως βολεύει. Απλά για να γίνεται τζέρτζελο ή για να νοιώθεις ότι η ομάδα ξεχωρίζει κι ότι εσύ ανήκεις σε κάποιο ευλογημένο λαό κτλ. Ενώ όλοι είναι ίδιοι. Απλά κατά περίσταση διαφοροποιούν την στρατηγική τους που στόχο έχει περισσότερο από ποτέ τα οπαδικά ένστικτα.    

Ο κόσμος των ομάδων πραγματικά λαχταράει διαρροές, σκληρούς διαλόγους, προεδρικές παρεμβάσεις που δείχνουν κύρος ή δύναμη ή σοβαρότητα ή ότι άλλο fake. Οι παράγοντες του καιρού μας παίζουν τους ρόλους εξαιρετικά: όπως ακριβώς θα ήθελαν οι οπαδοί. Στην ιστορία δεν θυμάμαι καλύτερους.

Απλά πράγματα

Κάνανε το πράγμα να φαίνεται κάτι εντυπωσιακό ενώ μιλάμε για το τίποτα. Οι ομάδες που παίζουν στα play off ζήτησαν πριν λίγες μέρες διαιτητές elite για τα ματς μεταξύ των τεσσάρων διεκδικητών του τίτλου και καλούς ξένους για τα ματς των υπολοίπων: στην Κύπρο, στο πρωτάθλημα της οποίας χρησιμοποιούνται ξένοι διαιτητές, έχουν διευθύνει τα ματς καλύτεροι διαιτητές από αυτούς που έρχονται εδώ. Εδώ φέτος elite διαιτητές έχουν έρθει μόνο σε τρία ματς του ΠΑΟΚ στην Τούμπα! Ο Μπένετ μπορούσε να πει ότι δεν μπορεί να ικανοποιήσει το αίτημα τους και να παραιτηθεί, ή μπορεί να το κάνει δεκτό και να φέρει τους διαιτητές που του ζητήθηκαν. Η ΕΠΟ, αν κρίνει ότι ο αρχιδιαιτητής της είναι ανίκανος, γιατί δεν μπορεί να ικανοποιήσει ένα απλό αίτημα θα πρεπε να τον διώξει. Οσο τον κρατάει, ενώ αυτός δεν ικανοποιεί τα αιτήματα των ομάδων, επιτρέπει σε όλους να πιστεύουν πως υπηρετεί κάποιο σχέδιο. Δεν νομίζω πως η κατηγορία τους απασχολεί και ιδιαίτερα: δουλειές να υπάρχουν - ή πιο σωστά «δουλίτσες».

Όλα τα άλλα είναι «σε δουλειά να βρισκόμαστε» ή μάλλον σε δουλίτσα: αφού η κυβέρνηση δεν ελέγχει, η αυθαιρεσία θα μεγαλώνει. Και φυσικά όλα έγιναν για να γίνουν διαρροές και να καμαρώνει ο κόσμος. Και για να χαρούν όσοι θέλουν οι συζητήσεις να είναι πάντα άκυρες ώστε ποτέ να μην αλλάξει τίποτα. Τα εξηγούσε ωραία ο Θωμάς…