Ο κόσμος σοκαρίστηκε από την είδηση του τραγικού θανάτου του Κόμπι Μπράιν – το καταλαβαίνεις και από τις δηλώσεις όσων τον γνώριζαν προσωπικά, αλλά και από την αμηχανία των απλών φίλων του αμερικάνικου μπάσκετ μπροστά στην είδηση. Η οδύνη των προσωπικών του οπαδών, που εκφράστηκε με εκατομμύρια post με προσωπικά του κατορθώματα, (δηλαδή με αναμνήσεις) στα social media ήταν μάλλον το καλύτερο αντίο για ένα παραγωγό μαγικών στιγμών από τους μεγαλύτερους που γνώρισε η φυλή των μπασκετόφιλων. Ο Κόμπε ήταν τόσο μεγάλος ώστε έφτασε να τον μιμηθεί ακόμα και ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Μπάρακ Ομπάμα. Στην αποχαιρετιστήρια συνέντευξή του στους δημοσιογράφους και στους ανταποκριτές του Λευκού Οίκου, ο Ομπάμα είχε πάρει το μικρόφωνο στο χέρι του και το άφησε να πέσει στο έδαφος λέγοντας συμβολικά αντίο στο ρόλο του. Με τον ίδιο τρόπο, με μια πτώση μικροφώνου, ο Κόμπε το 2016 είχε αποχαιρετήσει για πάντα τον κόσμο του μπάσκετ. Αυτό νομίζω από μόνο του λέει ποιος ήταν ο Κόμπε. Εξηγεί γιατί δεν ήταν απλά ένας μεγάλος παίκτης, αλλά ένα αληθινό σύμβολο της pop κουλτούρας της εποχής μας – ένας τύπος ικανός να εμπνεύσει πλανητάρχες.
Δεν υπάρχουν λέξεις
Διαβάζοντας δυο μέρες απολαυστικά αφιερώματα και απίστευτες δηλώσεις για τον αδικοχαμένο Κόμπι Μπράιαντ κατέληξα στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει πραγματικά επαρκής τρόπος για να τιμήσει κανείς τη μνήμη ενός τέτοιου γιγάντιου σε διαστάσεις αθλητή: δεν αρκούν οι λέξεις γιατί είναι αδύνατο να βρεις τις κατάλληλες. Κυρίως μοιάζει αδύνατο να δεχτείς το τραγικό τέλος του: οι λαμπερές φωτογραφίες του με την επίσης αδικοχαμένη κόρη του, που κατά πως γράφεται συνόδευε για να τη δει να παίζει σε ένα παιγνίδι της, έχουν τόση ζωή που είναι αδύνατο να διακρίνεις σε αυτές τη σκιά του θανάτου. Ο,τι καινούργιο προκύπτει, όπως μια δήλωσή του στην οποία εκφράζει την επιθυμία του να πεθάνει νέος κι όσο ακόμα υπάρχουν τα κατορθώματα του στο μυαλό των ανθρώπων, ώστε να μείνει αθάνατος, κάνουν την ιστορία του τέλους του σχεδόν μυθιστορηματική. Ο Κόμπε ανήκε στην κατηγορία των υπέροχων σόου μαν που νόμιζες πως είναι αδύνατο να φύγουν από τη ζωή. Ο καθένας που τον αγάπησε ή τον μίσησε, ο καθένας δηλαδή που παρασύρθηκε από τον ίδιο σε αυτό τον ανεμοστρόβιλο συναισθημάτων που προκαλούν μόνο οι πολλοί μεγάλοι αθλητές, έχει και θα διατηρεί πάντα στο μυαλό και στην καρδιά του το δικό του Κόμπε.
Ας πούμε ότι ήταν γεννημένος πρωταθλητής. Ας πούμε ότι υπήρξε ένα παράδειγμα αυτοδημιούργητου σταρ, ας πούμε ότι η επιτυχία του ήρθε μέσα από απερίγραπτα σκληρή δουλειά, κι ας πούμε ότι αποτέλεσε παράδειγμα για τα παιδιά που θέλουν να ασχοληθούν με το μπάσκετ. Ας μην κρύψουμε ότι ως μεγάλη αθλητική προσωπικότητα προκάλεσε και συχνά πολλές και μεγάλες συζητήσεις και μέσα και έξω από το γήπεδο, ότι πολλές φορές κατηγορήθηκε γιατι ξεπέρασε τα μέτρα του αθλητικού political correct με τις δηλώσεις του. Ας τα πούμε όλα αυτά – και πάλι νομίζω πως δεν θα έχουμε πει τίποτα για τον Κόμπε.
Γράφοντας ένα ποίημα
Ομολογώ ότι αυτές τις δυο μέρες διάβασα για αυτόν τόσο πολλά κι έμαθα τόσα που δεν γνώριζα, ώστε κατάλαβα πως κάθε περιγραφή της ζωής και της καριέρας του είναι αδύνατη. Υπάρχει ο 15χρονος Κόμπε που ακολουθούσε τον πατέρα του στα ιταλικά γήπεδα και που ανάγκαζε τους θεατές να μένουν στο ημίχρονο για να τον παρακολουθούν να σουτάρει μαγεμένοι από το ταλέντο του. Υπάρχει ο 19χρονος και θρησκευόμενος Κόμπε που τολμά να αμφισβητήσει την πρωτοκαθεδρία του τελευταίου Μάικλ Τζόρνταν, που είναι πραγματικά κυρίαρχος, όταν αυτός ξεκινά και που δεν πάει στο κολέγιο για να μπει στο μεγάλο παλκοσένικο αμέσως. Υπάρχει ο Κόμπε που έπαιξε είκοσι χρόνια στους Λέικερς που απέσυραν όχι μια, αλλά δυο φανέλες του. Υπάρχει ο ήρωας του καταπληκτικού φινάλε των play off των τελικών του 2000 με τους Πέισερς, όπου ο Κόμπι Μπράιαντ γίνεται ο Κόμπε. Υπάρχει η τρομερή σχέση με τον «εχθρό» και «φίλο» Σακίλ, που φέρνει στους Λέικερς τρεις τίτλους στη σειρά, και υπάρχουν και οι δύο τίτλοι που κέρδισε ως απόλυτος πρωταγωνιστής στα τέλη της δεκαετίας του 2000. Φυσικά υπάρχει ο Κόμπε που όλοι αποκαλούν Μπλακ Μάμπα, ο πρώτος αυτοκράτορας του μπάσκετ μετά το αντίο του Μάικλ Τζόρνταν, ο άνθρωπος που με 81 πόντους κόντρα στους Ράπτορς παρουσίασε ένα είδος προσωπικού ιδεολογικού μανιφέστου προορισμένο για τους πιστούς του. Υπάρχει και η πεισματική άρνηση του να αφήσει την ηγεσία των Λέικερς σε κάποιο ικανό διάδοχο. Υπάρχει ένα λυκόφως καριέρας που χαρακτηρίζεται απο τραυματισμούς και απουσίες και από ένα αντίο στο μπάσκετ που κράτησε ένα ολόκληρο χρόνο. Υπάρχει ο Κόμπε που βάζει 60 πόντους στο τελευταίο του ματς κι αποχαιρετά το μπάσκετ γράφοντας ένα ποίημα. Όλα αυτά ήταν ο Κόμπε. Αλλά και πολλά άλλα σίγουρα.
Γιατί είναι ο Κόμπε
Υπάρχει ο Κόμπε που δοκιμάζει την τακτική γνώση των αυτοσχεδιασμών του από τους συμπαίκτες κατά τη διάρκεια αγώνων, που μετατρέπει τελικούς σε παραστάσεις για ένα ρόλο, αλλά που την ίδια στιγμή μπαίνει δώδεκα φορές στην πεντάδα των καλύτερων αμυντικών του ΝΒΑ. Υπάρχει αυτός που πάει στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου, όπου μολονότι ήταν ο Πατριάρχης της αποστολής έχυσε περισσότερο ιδρώτα από όλους. Υπάρχει κι ο Κόμπε που εμπλέκεται σε σεξουαλικά σκάνδαλα και που δακρύζει στο δικαστήριο γιατί πλήγωσε τη γυναίκα του. Υπάρχει αυτός που δεν έχει κανένα πρόβλημα να απευθυνθεί σε συμπαίκτες του μιλώντας με σκληρότητα για «απροσάρμοστούς μαθητές» και «ευφυείς ηλίθιους». Υπάρχει ο Κόμπε που μετά το τέταρτο δαχτυλίδι που κατέκτησε, περνά το καλοκαίρι του με τον Ολάζιον για να τελειοποιήσει το ρεπερτόριό του στο χαμηλό πόστ και υπάρχει κι αυτός που ισχυρίζεται ότι μπορεί να παίξει στο πιάνο τη Σονάτα του Φεγγαριού του Μπετόβεν απλά γιατί την έχει ακούσει πολλές φορές. Υπάρχει ο Κόμπε που παίζει σε σειρές και ταινίες και εκείνος που χωρίς πρόβλημα καλλιεργεί το τεράστιο εγώ του ακόμα και μετά τη συνταξιοδότησή του. Γιατί είναι ο Κόμπε.
Συγγραφέας της ζωής του
Ο Κομπε ήταν η επιτομή όρου «μεγαλύτερος από τη ζωή (bigger than life)» που οι αμερικάνοι χρησιμοποιούν. Ήταν για την ακρίβεια ο ευλογημένος εκείνος άνθρωπος που μπορούμε με σιγουριά να πούμε πως υπήρξε ο συγγραφέας της δικής του ζωής και μάλιστα συγγραφέας μιας ζωής στην οποία δεν υπήρξε σχεδόν τίποτα το συνηθισμένο. Θα έμπαινε (θα μπει) στο Hall of Fame τον επόμενο Σεπτέμβριο: δεν ξέρω πια αν αυτό χωράει την γιγάντια φήμη του στην αύξηση της οποίας συμβάλει και ο τραγικός και άδικος χαμός του.
Για να συνοψίσει κανείς την ουσία αυτού που ήταν ο Κόμπε, μπορεί να είναι χρήσιμο να δανειστεί τα λόγια του Στηβ Νας: ο υπέροχος συμπαίκτης του σε μια στιγμή που οι σχέσεις τους δεν ήταν οι καλύτερες είπε ότι ο Κόμπε του έμαθε πως «δεν θα αισθανθεί ποτέ του περισσότερο ζωντανός από τη στιγμή που συνειδητοποιεί ό, τι έχει δώσει ό, τι έχει μέσα του». Και αυτό είναι ίσως η πραγματική κληρονομιά του Κόμπε: μια κληρονομιά που ξεπερνά τις νίκες, τα καθοριστικά καλάθια και τα προσωπικά ρεκόρ. Δεν έχει σημασία αν τον φαντάζεσαι να παίζει μπάσκετ ή πιάνο: αυτό που έχει σημασία είναι ότι ο Κόμπε θα συνεχίσει να αποτελεί έμπνευση για όσους σκοπεύουν να προσφέρουν την ψυχή τους στην υπηρεσία του πάθους τους.