Μολονότι ήταν γνωστό ότι ο Ολυμπιακός και ο Πέδρο Μαρτίνς συζητούσαν μέρες τώρα για να φτάσουν σε μια συμφωνία, εν τούτοις αρκετοί ξαφνιάστηκαν από την χθεσινή είδηση της ανανέωσης του συμβολαίου του προπονητή με την ομάδα και μάλιστα για δυο ακόμα χρόνια. Δεν ήταν λίγοι αυτοί που πίστευαν πως ο Ολυμπιακός με τον Μαρτίνς θα συμφωνούσαν να συνεχίσουν μαζί (αν συμφωνούσαν…) μόνο στο τέλος του εφετινού πρωταθλήματος κι ανάλογα με την έκβασή του. Εγώ λέω ότι αυτοί δεν γνωρίζουν ακόμα πως σκέφτεται και πως λειτουργεί ο πρόεδρος του Ολυμπιακού Βαγγέλης Μαρινάκης παρόλο που έχει περάσει πάνω από μια δεκαετία που αυτός βρίσκεται στο τιμόνι της ομάδας. Ισως να μην έχουν καταλάβει και ποιος είναι ο άνθρωπος Πέδρο Μαρτίνς. Η συμφωνία τους είναι μια ωραία ευκαιρία για να κάνω γνωστά μερικά πράγματα που αφορούν και τους δυο.

Προορισμός καριέρας

Πρώτα από όλα η χθεσινή συμφωνία αφορά τον Μαρτίνς. Από τον Ολυμπιακό έχουν περάσει τα τελευταία χρόνια πολλοί προπονητές που τον είδαν ως σκαλοπάτι στην καριέρα τους – ο Βαλβέρδε, ο Σίλβα, αλλά και ο Ζαρντίμ είναι τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα. Έχουν περάσει επίσης και προπονητές που θεωρούσαν την ομάδα σημαντική, πλην όμως μικρότερη από τα κυβικά τους: ο Μίτσελ κι ο Μπέντο πχ δούλεψαν στην Ελλάδα πιστεύοντας ότι κατά βάση αξίζουν ένα συμβόλαιο σε ένα καλύτερο πρωτάθλημα. Ο Μαρτίνς αντιθέτως θεωρεί τον Ολυμπιακό ένα είδος προορισμού: είναι η ομάδα που του εξασφάλισε τις καλύτερες συνθήκες δουλειάς και του έδωσε τη δυνατότητα να πανηγυρίσει νίκες και τίτλους που δύσκολα μπορούσε να φανταστεί.

Είναι λογικό, όπως κάθε προπονητής κι ο Μαρτίνς να έχει φιλοδοξίες να βρεθεί σε ένα καλύτερο πρωτάθλημα όμως για τον Πορτογάλο αυτό δεν είναι αυτοσκοπός: αν μπορούσε, κι αν αυτό εξαρτιόταν αποκλειστικά από τον ίδιο, θα έμενε στον Ολυμπιακό για πάντα. Τρεισήμισι χρόνια μετά τον ερχομό του στην Ελλάδα ο Μαρτίνς μιλάει για την δουλειά του εδώ με τον ενθουσιασμό που το έκανε την πρώτη μέρα – δεν είναι και τόσο συνηθισμένο γιατί στην Ελλάδα ποτέ δεν χάσαμε την ικανότητα να πικραίνουμε τους ανθρώπους.

Τα αληθινά σημαντικά

Για να καταλάβετε τον άνθρωπο (διότι αυτό έχει να κάνει με τον άνθρωπο πιο πολύ από τον προπονητή) πρέπει να έχετε υπόψιν σας μερικά πράγματα. Ο Μαρτίνς δεν έχει οικογενειακές υποχρεώσεις που τον κάνουν να νοσταλγεί τη χώρα του: ο γιός του, ο Ρικάρντο, είναι μεγάλος κι έχει πια τα δικό του σπίτι. Ο Μαρτίνς εκτιμά το επίπεδο ζωής στην Ελλάδα – κι αυτό είναι ίσως ένα από τα κλειδιά της ιστορίας. Δεν εννοώ ότι χαίρεται τη νυχτερινή της ζωή ή περιμένει να ρθει το καλοκαίρι ή σκοπεύει να πάρει σπίτι στη Μύκονο όπως έκανε ο Αλμπέρτο Μπιγκόν πχ στο εξάμηνο που έμεινε στον Ολυμπιακό. Ο Μαρτίνς πιστεύει πως η Ελλάδα είναι μια ασφαλής χώρα, πως αντιμετώπισε την πανδημία με σοβαρότητα, πως η Αθήνα είναι μια πόλη στην οποία αξίζει να ζει κανείς. Το επίπεδο ζωής της πόλης είναι για τον προπονητή κάτι πολύ βασικό και στις επαγγελματικές επιλογές του. Είναι ένας άνθρωπος που έχασε (εξαιτίας καρδιακού επεισόδιού) μικρός τον πατέρα του και οι λίγοι γνωστοί του λένε πως πιστεύει πως αν τότε στον μπαμπά του είχαν προσφερθεί οι κατάλληλες υπηρεσίες το μοιραίο δεν θα είχε συμβεί. Αυτό, όπως και ο αιφνίδιος θάνατος ενός αδερφού του ένα χρόνο αργότερα, τον καθόρισε.  

Ο Μαρτίνς δεν είναι από αυτούς που κυκλοφορούν πολύ, αλλά θέλει να ξέρει που βρίσκεται: η προσαρμογή του εδώ υπήρξε γρήγορη γιατί είναι άνθρωπος που αρκείται στα λίγα. Εχει μάθει λίγα (αλλά χρήσιμα…) ελληνικά και μου έκανε εξαιρετική εντύπωση το ότι πριν δυο χρόνια έκανε μαθήματα γαλλικών για να μπορεί να έχει απευθείας επικοινωνία με τους πολλούς Γαλλόφωνους του Ολυμπιακού. Εχει επίσης καταφέρει κάτι σπάνιο για προπονητή του Ολυμπιακού: να μην ακούει ούτε τους επαίνους, ούτε τις γκρίνιες – το τι λέγεται και τι γράφεται δεν τον αφορά καθόλου. Κι έχει φυσικά καταλάβει ότι εδώ αν η ομάδα κερδίζει όλα τα υπόλοιπα (αναγνώριση, συγχαρητήρια, συμβόλαια κτλ) θα τα βρεις. Κι αν τα βρεις δεν πρέπει να τα χάσεις γιατί δύσκολα θα τα ξαναβρείς στην καριέρα σου. Τέλος πρέπει να πω ότι ο Μαρτίνς δεν είναι από αυτούς που έχουν τρέλα με τα χρήματα: έχοντας μείνει μικρός ορφανός κι έχοντας χάσει ένα αδερφό ενώ πήγαινε ακόμα στο Γυμνάσιο, έχει αποφασίσει πως στη ζωή τα σημαντικά είναι άλλα. Και δεν έχει άδικο.

Ποδοσφαιρόφιλος και μάνατζερ

Πάμε τώρα στο Μαρινάκη. Με τον πρόεδρο του Ολυμπιακού συμβαίνει κάτι σπάνιο: η εντύπωση που διαμορφώνει για ένα προπονητή σπανίως έχει να κάνει με αποτελέσματα και η όποια κρίση του για αυτόν δεν είναι κάτι που προκύπτει μετά από καιρό. Αν ένας προπονητής τον κερδίσει, θα τον κερδίσει γρήγορα. Αν από την άλλη, αυτό για κάποιο λόγο δεν συμβεί, όποια κι αν είναι τα αποτελέσματα του προπονητή, αυτός δεν πρόκειται να μακροημερεύσει.

Ο Μαρινάκης έχει κάνει ήδη ρεκόρ συνεργασίας με προπονητή στην ιστορία του Ολυμπιακού κρατώντας τον Μαρτίνς τέσσερα χρόνια – χθες μάθαμε πως θα θελε τα χρόνια αυτά να γίνουν έξι. Από την άλλη έχει διώξει τον Λίνεν και τον Βίτορ μετά από δυο – τρία ματς, τον Χάσι πριν συμπληρώσει δίμηνο και τον Ζαρντίμ σε χρόνο ρεκόρ κι ενώ ήταν αήττητος στο πρωτάθλημα. Εχει αλλάξει επίσης τέσσερις προπονητές σε ένα χρόνο και μολονότι η ομάδα ήταν πρώτη στο πρωτάθλημα (το 2016). Αν αυτά ακούγονται αντιφατικά είναι γιατί δεν είναι εύκολο κατανοητό το κριτήριο της αξιολόγησης που στην περίπτωση του Μαρινάκη δεν είναι τόσο συνηθισμένο. Ο πρόεδρος του Ολυμπιακού δεν βλέπει σε ένα προπονητή ένα «σατανά του πάγκου», μια «μεγαλοφυία που παίρνει ματς», ή ένα «εμψυχωτή που οδηγάει ένα λόχο στη νίκη με όπλο την αυταπάρνηση». Ο Μαρινάκης έχει επηρεαστεί από το αγγλικό ποδόσφαιρο εξαιτίας των σπουδών του στην Αγγλία κι από την άλλη λειτουργεί και στην ΠΑΕ ως μάνατζερ που πιστεύει στην διοικητική οργάνωση – δηλαδή στην ανάγκη που έχει κάθε εταιρία να βασίζεται στα κατάλληλα στελέχη. Δυνητικά θα ήθελε να έχει προσλάβει στον Ολυμπιακό ένα και μόνο προπονητή και να τον έχει δώδεκα χρόνια. Πρακτικά και γνωρίζοντας πως κάτι τέτοιο είναι απίθανο έχει μάθει με τον καιρό να βλέπει τον προπονητή ως επαγγελματικό στέλεχος που δουλεύει επτά μέρες την εβδομάδα κι όχι 90 λεπτά – δηλαδή τον χρόνο που κρατά ένα ματς.

Τι εκτιμάει

Στον Μαρτίνς εκτιμά πολύ ότι είναι ένας εξαιρετικός συνεργάτης. Ότι καταλαβαίνει τις ανάγκες της εταιρίας, ότι δεν έχει ποτέ του καυγαδίσει με προϊστάμενους, ότι δεν έχει παράλογες απαιτήσεις, ότι δίνει ευκαιρίες σε νέα παιδιά κι ότι στον Ολυμπιακό είναι πολύ ευχαριστημένος νιώθοντας όχι ξεχωριστός σούπερ σταρ, αλλά ένας από τους πιο σημαντικούς συνεργάτες του. Ο Μαρινάκης δεν είναι το είδος του προέδρου που κρύβεται από τους προπονητές – η επαφή με τον προπονητή είναι συχνή. Τον Μίτσελ τον απέλυσε κάποτε αφού πρώτα τον επισκέφτηκε σπίτι του και ήπιαν καφέ. Τον προπονητή τον ζει. Και θέλει πρώτα από όλα να είναι κάποιος που να μπορεί να συνεννοηθεί μαζί του: τρελούς στο ποδόσφαιρο (προπονητές, παίκτες, μάνατζερ κτλ) έχει γνωρίσει αρκετούς και μάλλον τους βαρέθηκε.

Δυο διαφορετικές υπογραφές

Ο Μαρτίνς υπέγραψε ένα συμβόλαιο ζωής. Ο Μαρινάκης ένα συμβόλαιο τιμής. Ο Μαρτίνς πιστεύει πως η υπογραφή του συμβολαίου του αποτελεί και για τον ίδιο ένα είδος ασπίδας απέναντι στην όποια κριτική μπορεί να δεχτεί εντός του συλλόγου (για επιλογές, μεταγραφές, αποτελέσματα, ποιότητα ποδοσφαίρου κτλ). Ο Μαρινάκης πιστεύει πως το νέο συμβόλαιο θα διώξει από τον κόουτς το όποιο λογικό άγχος σε μια χρονιά δύσκολη. Το αν το συμβόλαιο αυτό θα εξαντληθεί δεν το ξέρει κανείς: το να έχει ο Ολυμπιακός έξι χρόνια τον ίδιο προπονητή εξακολουθεί να μου μοιάζει απίθανο. Παρόλο που αυτό που συνέβη χθες είναι από τα σπάνια, εξακολουθούμε να είμαστε στην Ελλάδα…