Με τις κλήσεις του Δημήτρη Ιτούδη ξεκινά και επίσημα η προσπάθεια της Εθνικής μας ομάδας μπάσκετ να φτάσει σε κάτι που να μοιάζει με διάκριση στο επόμενο Μουντιμπάσκετ. Για την ώρα βέβαια το θέμα συζήτησης είναι η απόφαση (και) του Νικ Καλάθη να πει αντίο στην Εθνική – τουλάχιστον για φέτος το καλοκαίρι. Είχε προηγηθεί μια ανάλογη απόφαση του Κώστα Σλούκα. Για μια ομάδα που έχει φιλοδοξίες διάκρισης στην επερχόμενη διοργάνωση η απουσία του 33χρονου Σλούκα και του 34χρονου Καλάθη δεν θα έπρεπε να είναι πρόβλημα: θα πρεπε το γεγονός να αντιμετωπίζεται ως ευκαιρία για να βγουν μπροστά τα νεότερα, αλλά ήδη ώριμα παιδιά. Δεν είναι έτσι ακριβώς. Ουκ ολίγοι φίλοι της Εθνικής αναρωτιόμαστε τι θα συνέβαινε αν δεν υπήρχε η ελληνοποίηση του Τόμας Γουόκαπ. Που είναι μια λύση. Αλλά δεν αρκεί.

Η απόφαση του Καλάθη μου δημιούργησε δυο εντελώς αντίθετους προβληματισμούς. Ο πρώτος πως είναι δυνατόν να είναι τόσο πρόβλημα η απουσία δυο τόσο μεγάλων σε ηλικία παικτών. Ο δεύτερος γιατί οι Ελληνες διεθνείς πλέον, μόλις περάσουν τα 32, λένε τόσο εύκολα «φεύγω» από την Εθνική. Ας τα πάρουμε με τη σειρά.

Οι συμπαίκτες του Χαραλαμπόπουλου

Στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια κάποιοι παίκτες πολλά υποσχόμενοι στο ξεκίνημα της καριέρας τους δυσκολεύονται να κάνουν αυτό το παραπάνω βήμα που θα τους δώσει στην Εθνική θέση βασικού και αναντικατάστατου – παραδόξως οι πιο πολλοί είναι γκαρντ. Αναφέρομαι κυρίως στους παίκτες που ήταν βασικοί στην ομάδα του Χαραλαμπόπουλου, που τόσες επιτυχίες είχε και ως Εθνική Εφήβων και ως Εθνική Ανδρών.

Για να δούμε μερικούς. Ο Κόνιαρης, που στα μάτια μου θα πρεπε να είναι στην Εθνική ο διάδοχος του Σλούκα, πήρε ευκαιρίες σε μεγάλες ομάδες κι έπαιξε στην Ευρωλίγκα με τον Ολυμπιακό, αλλά το βήμα μπροστά δεν το έκανε – το ίδιο ακριβώς και ο Τολιόπουλος που είναι στις κλήσεις του Ιτούδη. Ο Λούτζης παλεύει αυτό το βήμα να το κάνει τώρα, μοιάζει σε καλό δρόμο, αλλά ακόμα  δεν είναι έτοιμος κι είναι παράξενο να το λες αυτό για παίκτη 24 χρονών. Για τον Μωραϊτη η επόμενη σεζόν θα είναι η πιο σημαντική: πρέπει να δείξει πρόοδο και να βρει ρόλο στον νέο Παναθηναϊκό του Αταμάν, αν τα καταφέρει το να γίνει σημαντικός παίκτης για την Εθνική θα του είναι εύκολο. Ο Φλιώνης, που είχε καλά στοιχεία, βρήκε στην ΑΕΚ την Ιθάκη του: δεν είναι λίγο αλλά η εξέλιξή του δεν υπήρξε μεγάλη. Ο Μουράτος ψηφίστηκε πιο βελτιωμένος παίκτης της Α1 το 2021, αλλά μου μοιάζει σαν να έμεινε σε αυτό. Οι Καλαϊτζάκηδες κι ο Μποχωρίδης αγωνίστηκαν πολύ φέτος στον ΠΑΟ: η κακή σεζόν της ομάδας δεν οφείλεται σε αυτούς, αλλά το ό,τι δεν ξεχώρισαν σε μια τόσο κακή σεζόν κάτι σημαίνει.

Ολοι αυτοί οι παίκτες έχουν κληθεί κατά καιρούς στην Εθνική και έχουν αγωνιστεί σε ματς προκριματικών. Κανείς δεν κατάφερε να βρει ρόλο στις ομάδες που έφτασαν να παίξουν σε τελικά μεγάλων διοργανώσεων. Τους αδίκησαν όλους οι προπονητές; Δύσκολο και να το πεις. Δεν άντεξαν τον ανταγωνισμό με τον Σλούκα, τον Καλάθη αλλά και με τον Λαρεντζάκη; Είναι μια εξήγηση. Αλλά το πρόβλημα δεν είναι αυτός ο δύσκολος ανταγωνισμός: είναι ότι στο πρωτάθλημά μας οι Ελληνες παίκτες πλέον δύσκολα βελτιώνονται.

Όταν μετράει μόνο το διαβατήριο

Λέμε ότι δεν βγάζουμε πια περιφερειακούς με προσωπικότητα. Μα την προσωπικότητα οι παίκτες την αποκτούν παίζοντας πολύ σε καλές ομάδες κι όχι παίζοντας υποχρεωτικά γιατί είναι Ελληνες και το διαβατήριο τους επιτρέπει να βρίσκουν ομάδες. Κάποτε οι καλοί Ελληνες ήταν  το σημείο αναφοράς των καλών ομάδων. Δεν θέλω να πάω στα χρόνια του Γκάλη, του Γιαννάκη, του Φασούλα και του Χριστοδούλου. Ας δούμε τους τελευταίους που έφεραν επιτυχίες. Ο Σπανούλης ξεχώριζε όταν έπαιζε στο Μαρούσι κι ο Διαμαντίδης έκανε σπουδαία πράγματα στον Ηρακλή, όπως και ο Χατζηβρέτας κι ο Σχορσιανίτης. Ο Ντικούδης, ο Χατζής, ο Ζήσης κι ο Κακιούζης αναγέννησαν την ΑΕΚ και πήραν με αυτή το πρωτάθλημα: δεν κάνει κάθε χρόνο πρωταθλητισμό η Ενωση, το έκανε όταν αυτά τα παιδιά της έδωσαν το κάτι παραπάνω – εκεί αντρώθηκε και ο Μπουρούσης. Ο Παπαλουκάς ήταν σούπερ σταρ ήδη στον Πανιώνιο. Ο Τσατσαρής έπαιξε με το Περιστέρι στην Ευρωλίγκα.

Ολοι αυτοί έχτισαν τις καριέρες τους βοηθώντας τις ομάδες τους να ανέβουν επίπεδο, δεν ενσωματώθηκαν σε σούπερ ομάδες παίζοντας με καταπληκτικούς συμπαίκτες. Τα παιδιά της γενιάς του Χαραλαμπόπουλου, που θα έπρεπε να είναι σήμερα στην Εθνική, δεν είχαν το χάρισμα να πάρουν ομάδες από το χέρι όταν ήταν μικροί. Αν γίνεις πρωταγωνιστής στην ομάδα σου, σου φαίνεται πιο εύκολο να παίξεις στην Εθνική. Αν αυτό δεν το καταφέρεις,  η Εθνική σου φαίνεται πιο δύσκολη ομάδα από την ομάδα σου. Και λογικά. Σε μια ομάδα είναι χρήσιμοι και οι πρωταγωνιστές και οι ρολίστες. Αλλά όσο σε όλες τις ομάδες της Α1 πρωταγωνιστές είναι οι ξένοι και ρολίστες οι Ελληνες το πρόβλημα θα μεγαλώνει.

Συνήθισαν να κερδίζουν  

Πάμε παρακάτω. Γιατί λένε «όχι» στην Εθνικήεύκολα οι δικοί μας βετεράνοι; Δεν είναι μόνο ο Σλούκας και ο Καλάθης – στην δική τους ηλικία είχαν πει αντίο στην Εθνική κι ο Διαμαντίδης κι ο Σπανούλης κι άλλοι: οι περιπτώσεις του Μπουρούση, του Πρίντεζη, του Ζηση είναι πια εξαιρέσεις. Στα όχι αυτά δεν υπάρχει κοινός λόγος: η απόφαση του καθενός είναι δική του. Πλην όμως, αν αυτό δεν το κάνουν το ίδιο εύκολα οι Ισπανοί, οι Αργεντίνοι κι άλλοι πολλοί, υπάρχει ένας λόγος: στις Εθνικές αυτές ομάδες νομίζω πως κατά καιρούς υπήρξαν μεγάλες παρέες, στελεχωμένες από παίκτες που συνήθισαν να κερδίζουν. Συνέβαινε και στην δική μας ομάδα πολλά χρόνια πριν: όταν επιτυχίες υπήρχαν, παίκτες όπως ο Γιαννάκης, ο Φασούλας, ο Χριστοδούλου, ο Σιγάλας κτλ από την Εθνική δεν ήθελαν να σταματήσουν. Όταν οι επιτυχίες σταμάτησαν τα αντίο έγιναν πιο εύκολα.

Τα δυο εφετινά αντίο νομίζω πάντως πως έχουν να κάνουν και με κάτι άλλο: με την διαφαινόμενη απουσία του Γιάννη Αντετοκούνμπο από το Μουντομπάσκετ. Ο Γιάννης είναι στις κλήσεις, αλλά δεν νομίζω ότι θα εμφανιστεί την πρώτη μέρα της προετοιμασίας. Στο μεταξύ κυκλοφορούν μισόλογα: άλλοι γράφουν ότι μπορεί να πάει στα τελικά ακόμα και χωρίς να πάρει μέρος στα φιλικά, άλλοι ότι ακόμα δεν έχει αποφασίσει τίποτα, άλλοι ότι θα το συζητήσει με τους Μπακς κτλ. Νομίζω ότι ο Σλούκας κι ο Καλάθης κάτι παραπάνω ξέρουν. Κι έκαναν στην άκρη για να δώσουν στον Ιτούδη και τους ανθρώπους της Εθνικής μια ευκαιρία για να αξιοποιήσουν το τουρνουά ποντάροντας στα παιδιά που θα τους διαδεχτούν. Ας μην κοροϊδευόμαστε. Χωρίς τον Γιάννη οι πιθανότητες διάκρισης της Εθνικής περιορίζονται στο να περάσει τον όμιλο. Αλλά αν επιστρέψει από το Μουντομπάσκετ με κάποιους παίκτες, που θα έχουν δείξει έτοιμοι πια να είναι βασικοί, το κέρδος θα είναι μεγάλο. Ισως το μεγαλύτερο.