Εδώ και μέρες στην Ισπανία, αλλά νομίζω και στην Ευρώπη ολόκληρη, η ερώτηση είναι μια, αν θα αντέξει ο Ερνέστο Βαλβέρδε στον πάγκο της Μπαρτσελόνα. Θυμίζω ότι το συμβόλαιό του ανανεώθηκε σχετικά πρόσφατα και ότι κανείς από τους ανθρώπους της ομάδας επισήμως δεν έχει βάλει ζήτημα αντικατάστασής του, μετά τον αποκλεισμό από τη Λίβερπουλ. Ωστόσο όλη αυτή η ηρεμία έχει να κάνει με το ότι η ομάδα έχει μπροστά ένα τελικό κυπέλλου και θα ήθελε και αυτό το τρόπαιο, απέναντι στην Βαλένθια την οποία φέτος η Μπάρτσα δεν κέρδισε σε κανένα από τα ματς του πρωταθλήματος. Είναι δεδομένο πως οι όποιες εξελίξεις έχουν μεταφερθεί για την επόμενη του τελικού. Αλλά η ερώτηση παραμένει και τα γκάλοπ και οι εκτιμήσεις δίνουν και παίρνουν.

Τα μείον του και τα υπέρ του

Ο Βαλβέρδε έχει στα μείον του δυο αποκλεισμούς στο Τσάμπιονς λιγκ που μοιάζουν. Και πέρυσι και φέτος η Μπαρτσελόνα αποκλείστηκε μετά από ένα πρώτο παιγνίδι στο οποίο είχε κερδίσει εμφατικά: πέρυσι πήγε στη Ρώμη να υπερασπιστεί ένα άνετο 4-1 και φέτος κατέβηκε στο Ανφιλντ έχοντας το αβαντάζ του 3-0 του πρώτου ματς. Τέτοιου είδους αποκλεισμοί δημιουργούν συνήθως οργή: ο κόσμος πιστεύει ότι η ομάδα του έχει αποκλειστεί από κάποιο αντίπαλο χειρότερο και θέλει να πέσουν κεφάλια – οι διοικήσεις απολύουν τους προπονητές για να εκτονωθεί η κατάσταση και για να τους φορτώσουν την αποτυχία. Αλλά η οργή είναι πάντα κακός σύμβουλος.

Ο Βαλβέρδε έχει στα υπέρ του δυο άνετες κατακτήσεις τίτλων με μια Μπαρτσελόνα που δεν είναι πανίσχυρη – κι αυτό από μόνο του θα πρεπε να αρκεί για να συνεχίσει να δουλεύει εκεί και του χρόνου. Πέρυσι έχασε ολόκληρη τη σεζόν ένα και μόνο ματς, φέτος εξασφάλισε το πρωτάθλημα μετά το θριαμβευτικό πέρασμα της ομάδας από τη Μαδρίτη και τη νίκη επί της Ρεάλ με 0-3 - ήταν ακόμα Φεβρουάριος. Αυτούς τους τίτλους δεν τους κέρδισε με μια καινούργια ομάδα, φτιαγμένη με πιτσιρικάδες που άνοιξαν ένα νέο κεφάλαιο: τους κέρδισε με την ομάδα που πριν να πάει αυτός είχε χάσει το πρωτάθλημα – το Τσάμπιονς λιγκ το είχε αποχαιρετήσει νωρίς. Η ομάδα που έχασε το πρωτάθλημα είχε επιπλέον ένα Νεϊμάρ και είχε τον Μέσι, τον Πικέ, τον Μπουσκέτς, τον Ράκιτιτς και τον Σουάρες δυο χρόνια μικρότερους. Γιατί αναφέρομαι ειδικά σε αυτούς; Γιατί αυτοί παραμένουν οι καλύτεροι παίκτες της Μπαρτσελόνα κι αυτό είναι το πρόβλημά της. Όχι ο Ερνέστο.

Πεσμένη στο καναβάτσο

Με την καλή του δουλειά, την ηρεμία του, το 4-4-2 και την ικανότητά του στη διαχείριση των χαρακτήρων ο Βαλβέρδε δυο χρόνια κάνει στην Μπαρτσελόνα τη θεαματικότερη συντήρηση ομάδας που θυμάμαι. Εχοντας πάντα ως καλύτερους τους παλιότερους (δίπλα σε αυτούς θα έβαζα τον ακούραστο Ζόρντι Αλμπα και τον ώριμο Τερστέγκεν) ο Βαλβέρδε κατάφερε να δώσει πνοή σε μια ομάδα που το 2016-17 έμοιαζε να θέλει χτίσιμο από την αρχή, όχι γιατί είχε χάσει το πρωτάθλημα από τη Ρεάλ, αλλά γιατί είχε αρχίσει να δείχνει σημάδια κορεσμού και διαλυμένων αποδυτηρίων: στο σούπερ καπ που ακολούθησε εκείνο το χαμένο πρωτάθλημα η Μπάρτσα είχε χάσει από τη Ρεάλ δυο φορές και οι παίκτες, με πρώτο τον Πικέ, φώναζαν ότι υπάρχει πρόβλημα μεγάλο. Ο Βαλβέρδε δεν πήρε την Μπαρτσελόνα πρωταθλήτρια Ευρώπης – την ανέλαβε πεσμένη στο καναβάτσο και την βοήθησε να σηκωθεί. Αλλά το Τσάμπιονς λιγκ είναι μια δύσκολη και διαφορετική υπόθεση – ειδικά για τη Μπαρτσελόνα.

Ολοι στέκονται στους δυο τελευταίους αποκλεισμούς και ψάχνουν να βρουν τι είδους λάθη έκανε ο προπονητής κτλ. Για μένα το μεγάλο πρόβλημα της είναι η σταδιακή εγκατάλειψη του παιγνιδιού  του Γκουαρντιόλα– η Μπαρτσελόνα είχε πάρει αυτό το δρόμο και πριν την αναλάβει ο Βαλβέρδε. Η φυγή του Τσάβι, του Ινιέστα, του Βίγια, του Πέδρο, του Μασεράνο, του Ντανι Αλβες και η αντικατάσταση τους από καλούς αλλά ξένους με το παιγνίδι του Πεπ παίκτες άλλαξε σταδιακά τη μορφή της. Ο Ερνέστο έκανε την καλύτερη επιλογή φτιάχνοντας μια ομάδα για το Μέσι: αυτό του έδωσε τους τίτλους στην Ισπανία. Αλλά ποτέ μια τέτοιου είδους ομάδα δεν κατάφερε να κερδίσει το Τσάμπιονς λιγκ: ρωτήστε το Μαραντόνα, τον Ζιζού τον καιρό που έπαιζε στη Γιουβέντους κι άλλους πολλούς.

Σε όλα τα ματς

Το παράδοξο της ιστορίας είναι ότι ξαναβλέποντας τον εφετινό της αποκλεισμό δεν μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι αυτός οφείλεται σε ένα κακό βράδυ του Μέσι: ο Αργεντίνος στο ματς με τη Λίβερπουλ δεν ήταν κακός – κακός ήταν πέρυσι στη Ρώμη. Όμως το πρόβλημα της Μπαρτσελόνα δεν είναι η απόδοση του Μέσι, αλλά η εξάρτηση της από αυτόν: το παιγνίδι της έχει ένα όριο, ο στόχος στην επίθεση είναι απλά να πάει η μπάλα σε αυτόν: φέρνει νίκες αλλά δεν είναι το είδος του παιγνιδιού που επιτρέπει, ειδικά στη Μπαρτσελόνα, να γίνει πρωταθλήτρια Ευρώπης. Η ομάδα, από το 2014-15 και μετά, όταν με την τρομερή της τριπλέτα στην επίθεση (Νεϊμάρ, Σουάρες, Μέσι) πήρε στο Βερολίνο τη μεγάλη κούπα, κάνει βήματα προς τα πίσω κερδίζοντας. Εκείνο το Τσάμπιονς λιγκ η Μπαρτσελόνα το κατέκτησε με δυο μόνο ασήμαντες ήττες (μια από την Παρί στη φάση των ομίλων και μια από την Μπάγερν του Γκουαρντιόλα στον ημιτελικό – η Μπάρτσα είχε χάσει με 3-2 έχοντας εξασφαλίσει από νωρίς την πρόκριση). Σε εκείνο το Τσάμπιονς λιγκ η Μπαρτσελόνα είχε σκοράρει σε όλα τα ματς τιμώντας την επιθετική της φύση και δείχνοντας την νοοτροπία της.

Εκτοτε σιγά σιγά άλλαξε: σήμερα προσπαθεί να έχει μια κάλυψη και μια σταθερότητα στα μετόπισθεν για να βρουν οι κυνηγοί της (με πρώτο το Μέσι) το γκολ της νίκης. Μόνο που, όταν αυτό δεν λειτουργεί, έρχονται στην Ευρώπη ήττες και γκρίζες βραδιές πολλές – ειδικά μακριά από το Καμπ Νου, όπου το γκολ έχει γίνει δύσκολη υπόθεση αφού η επιθετικότητα της και η ένταση του παιγνιδιού της είναι λιγότερη. Το 2015-16 την απέκλεισε η Ατλέτικο κερδίζοντας την στη ρεβάνς με 2-0 – στα προημιτελικά. Το 2016-17 πριν την ήττα και τον αποκλεισμό από τη Γιούβε με 3-0, η Μπάρτσα είχε χάσει με 4-0 από την Παρί, πριν την ανατροπή του αιώνα. Πέρυσι αποκλείστηκε από τη Ρόμα, αλλά εκτός έδρας είχε κερδίσει μόνο τη Σπόρτινγκ Λισσαβόνας με το φτωχό 0-1. Φέτος τα πήγε λίγο καλύτερα καθώς έφτασε στα ημιτελικά μετά από τέσσερα χρόνια. Αλλά λύγισε στο Λίβερπουλ από μια ομάδα που δεν έχει ποτέ της αποκλείσει σε ευρωπαϊκή διοργάνωση. Ακόμα κι αν κάποιος χρεώσει τον αποκλεισμό στο Βαλβέρδε δεν μπορεί να φταίει αυτός για μια κατηφόρα που κρατά από το 2014-15.

Σημαντικότερο από το να κερδίζει

Η Μπάρτσα δεν μπορεί να κερδίσει το Τσάμπιονς λιγκ αν δεν σπέρνει τον πανικό: έτσι είναι από τη φύση της. Δεν μπορεί να επικεντρωθεί στη διοργάνωση αφήνοντας όλα τα άλλα: δεν ξέρει να το κάνει. Δεν μπορεί να γίνει πρωταθλήτρια Ευρώπης με όπλο την καλή της αμυντική λειτουργία και τις εμπνεύσεις ενός παίκτη της. Και την έδια στιγμή είναι αρκετά καλή ομάδα για να την καταστρέψεις – αυτό απλά δεν γίνεται. Δεν ξέρω τι θα κάνει τελικά με τον Βαλβέρδε. Ο άνθρωπος διαχειρίζεται τη φθορά της καταπληκτικά. Αλλά για να σταματήσει αυτή η φθορά χρειάζεται σπουδαίους παίκτες από τη μέση και μπροστά. Για να μπορεί να σκοράρει παντού – πράγμα που είναι για αυτή την ομάδα συνήθως σημαντικότερο από το να κερδίζει.