Το πιο σοβαρό σχόλιο που διάβασα για το ματς ΑΕΚ – Βόλος (2-2), που οδήγησε την Ενωση στην αλλαγή προπονητή ήταν ότι «η ΑΕΚ είχε Καρέρα, αλλά ο Βόλος είχε Φεράρι» - μου το έστειλε ένας ακροατής στο ραδιόφωνο. Όλα τα άλλα που ακούστηκαν και γράφτηκαν ήταν ακόμα περισσότερο της πλάκας! Οι ίδιοι οι άνθρωποι που λίγες μέρες πριν έλεγαν ότι κόντρα στον Ολυμπιακό ξαναείδαν μια κανονική ΑΕΚ, χάρη στη σωστή προετοιμασία της ομάδας απο τον προπονητή της, έγραφαν ότι η ΑΕΚ είναι σαν να μην έχει προπονητή εδώ και δυο μήνες, ότι πρέπει να τον αλλάξει, ότι φταίει ίσως και για το γεγονός ότι ο Παολίνιο κι ο Σακόφ αποβλήθηκαν: το μόνο που δεν ακούσαμε είναι ότι επί Καρέρα υπήρχαν προσχεδιασμένες φάσεις για αποβολές. Τώρα οι ίδιοι θα αποθεώσουν τον συμπαθέστατο Μανόλο Χιμένεθ, έτσι και κάνει καμιά νίκη στο Καραϊσκάκη και θα γράφουν για «μαγικά ραβδάκια», τρομερές κινήσεις του Μελισσανίδη και κόλπα σατανικά «με τα οποία άλλαξε η ψυχολογία της ομάδας» για να περάσουν κι αυτόν από το λεπίδι της αυστηρής κριτικής έτσι και προκύψουν αργότερα κανά δυο ήττες, που απλά αποδεικνύουν τα κενά της ομάδας. Αλώστε «κενά δεν υπάρχουν». Μιλάμε για «το καλύτερο ρόστερ όλων των εποχών».  

Συνταγή υπήρχε, παίκτες έλειπαν

Τα τελευταία χρόνια δεν υπάρχει ομάδα στην οποία ένας προπονητής να έχει πληρώσει τα λάθη του καλοκαιρινού σχεδιασμού, που άλλοι έκαναν, όσο ο Μάσιμο Καρέρα που έφερε στην ΑΕΚ 4-5 εκατ ευρώ με την πρόκριση στους ομίλους του Γιουρόπα λιγκ: χωρίς αυτόν η ΑΕΚ δεν θα περνούσε ποτέ. Το τι συμβαίνει με την εφετινή ΑΕΚ είναι τόσο απλό που δεν απαιτεί καμία ειδική ανάλυση.

Πριν από ένα χρόνο η ΑΕΚ προσέλαβε τον Καρέρα έχοντας μείνει πολύ μακριά, όχι μόνο από την πρώτη, αλλά και από τη δεύτερη θέση του πρωταθλήματος. Το βασικό της πρόβλημα ήταν και στον καιρό του Νίκου Κωστένογλου η μετριότητα των αμυντικών της. Ο Ιταλός κατάφερε να την σουλουπώσει με τη μια και μοναδική συνταγή αντιμετώπισης ενός τέτοιου προβλήματος: τράβηξε την ομάδα λίγο πιο πίσω, την έμαθε να παίζει λίγο περισσότερο με αντεπιθέσεις, εξήγησε στους παίκτες του ότι όλα θα είναι ευκολότερα αν μπαίνουν δυνατά και βρίσκουν ένα γκολ γρήγορα. Οπου η συνταγή αυτή εκτελέστηκε κατά γράμμα η ΑΕΚ πήρε αποτέλεσμα. Αλλά υπάρχει ένα πρόβλημα: όλα αυτά απαιτούν η ομάδα να παίζει «στα κόκκινα», να είναι υπερσυγκεντρωμένη και πλήρης. Όταν τελείωσε ο μήνας του μέλιτος, η χρονική περίοδος που οι παίκτες δίνουν ό,τι έχουν για να πείσουν τον προπονητή πως μπορούν να ανταποκριθούν στα θέλω του, και η ομάδα έπρεπε να κερδίζει διαδικαστικά (κι όχι να δίνει «τελικούς» συνέχεια) ξαναβγήκαν στο φως δομικές αδυναμίες, που έχουν να κάνουν με το ρόστερ κι όχι με την επάρκεια του προπονητή. Πριν από τον Καρέρα η ΑΕΚ είχε κανα δυο χρόνια να κερδίσει ένα οποιοδήποτε ντέρμπι: μην το ξεχνάμε.

Μόνο τυφλοί δεν έβλεπαν

Θα αρκούσε κανείς να δει τι έγινε πέρυσι στα play off για να καταλάβει το είδος της ενίσχυσης που η ΑΕΚ χρειαζόταν. Στη διαδικασία αυτή η ΑΕΚ δέχτηκε γκολ στα ματς με τον Ολυμπιακό, τον ΠΑΟ και τον Αρη από τον οποίο είχε δεχτεί γκολ και στα δυο μεταξύ τους ματς στους ημιτελικούς του κυπέλλου. Η Ενωση είχε κλείσει το περσινό πρωτάθλημα έχοντας δεχτεί συνολικά 32 γκολ – μόλις 6 λιγότερα από την Ξάνθη που υποβιβάστηκε. Από τον δε Ολυμπιακό, που στο μυαλό όλων είναι ο βασικός ανταγωνιστής της, είχε δεχτεί σε τέσσερα ματς 7 γκολ! Μόνο τυφλοί δεν θα καταλάβαιναν ότι η βασική ενίσχυση της ομάδας έπρεπε να γίνει στην άμυνα. Ο Καρέρα το είπε. Αλλά ο Καρέρα, όπως και οι περισσότεροι από τους προπονητές που έχουν περάσει από την ΑΕΚ τα τελευταία χρόνια, ανέλαβε με την υποχρέωση να μην ζητά συγκεκριμένους παίκτες, αλλά απλά ενίσχυση σε θέσεις. Και κάπως έτσι βρέθηκε με αμυντικούς που πιθανότατα να αποτελούσαν καλές λύσεις για ομάδες όπως ο Αστέρας Τρίπολης, ο Ατρόμητος, ο ΟΦΗ κτλ.

Στήριξη θεατρική παράσταση

Γιατί το δέχτηκε αυτό ο Καρέρα; Για τον ίδιο λόγο που το χει δεχτεί κι ο Χιμένεθ, κι ο Δέλλας, κι ο Κετσπάγια κι άλλοι κι άλλοι: γιατί ο άνθρωπος ήθελε να δουλέψει και για να το κάνει δέχτηκε όρους – υπάλληλοι είναι οι προπονητές. Πίστευε ο Ιταλός ότι ακριβώς επειδή δεν είναι απόλυτο αφεντικό, δεν θα είχε και απόλυτες ευθύνες και ότι η διοίκηση την οποία βοήθησε με την σιωπή του θα τον στήριζε. Που να ξέρει ο άνθρωπος πως εδώ ακόμα και η στήριξη δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια θεατρική παράσταση;  

Το να τον καταδικάζεις τον Καρέρα γιατί δέχεται να δουλέψει με τους συγκεκριμένους όρους δεν έχει νόημα διότι το είδος της σχέσης με τον προπονητή στην προκειμένη περίπτωση το ορίζει ο εργοδότης. Κι αν έφευγε ο Καρέρα ή δεν ερχόταν ποτέ, πάλι θα αναλάμβανε κάποιος που θα έπρεπε να δεχτεί τα ίδια πράγματα, δηλαδή να του φτιάξουν άλλοι την ομάδα και να έχει αυτός την ευθύνη. Θα έπαιρνε ποτέ η τωρινή ΑΕΚ ένα προπονητή σαν τον Βαλβέρδε π.χ και θα του έλεγε ο πρόεδρος «πάρε αυτά τα χρήματα και κάνε ό,τι θες»; Ούτε για αστείο! Πρώτα από όλα θα τον έπειθαν οι τριγύρω «ότι ο κόουτς είναι λαμόγιο» και ότι «για όλα τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο πρέπει να τον έχει αυτός, γιατί μόνο αυτός ξέρει την ομάδα». Κι αυτοί φυσικά.  

Η εσωτερική ιεραρχία

Χρόνια τώρα συμπαραστέκομαι στους περισσότερους προπονητές – ειδικά στους ξένους: τους θαυμάζω τους πιο πολλούς, γιατί πρέπει να δουλέψουν σε ένα σχεδόν αρρωστημένο περιβάλλον στο οποίο ενώ είναι στην πραγματικότητα ο τελευταίος τροχός της άμαξας, τους φορτώνουν κάθε ευθύνη. Πληρώνονται μόνο για να υπάρχουν και για να φταίνε! Στις πιο πολλές ελληνικές ομάδες υπάρχει η εξής ιεραρχία. Πρώτος τη τάξη είναι ο πρόεδρος με τους αυλικούς του, οι οποίοι συνήθως ασχολούνται με όλα – φυσικά και με μεταγραφές και με ό,τι βάζει ο νους του ανθρώπου. Ακολουθεί μια διμοιρία από κλακαδόρους δημοσιογράφους, που είναι απαραίτητοι για το επικοινωνιακό παιγνίδι και παίζουν άμυνα για το αφεντικό: προσοχή δεν μιλάω για όλους τους δημοσιογράφους – υπάρχουν πολλοί που έχουν ευτυχώς και προσωπική άποψη και αγάπη για την ομάδα. Μετά υπάρχουν οι ποδοσφαιριστές και ειδικά αυτοί που έχουν πιο μεγάλα συμβόλαια. Ακολουθεί ο τεχνικός διευθυντής, αν είναι άνθρωπος με προσωπικότητα κι όχι ένας γελωτοποιός του προέδρου. Και μετά είναι ο προπονητής.

Για να καταλάβετε το σχήμα σκεφτείτε κάτι απλό: πως διαχειρίζονται οι ομάδες τις κρίσεις που περνάνε. Αν τσακωθεί ο προπονητής με ένα παίκτη, συνήθως χάνει τη θέση του. Ποτέ δεν πρέπει να ξέρουμε τη γνώμη του προπονητή. Ο προπονητής πρέπει να τα έχει καλά με συγκεκριμένους ανθρώπους για να κερδίζει χρόνο: αν τους αγνοεί, δεν έχει τύχη. Η επικοινωνία, δηλαδή το εμπόριο των φαντασιώσεων, ενδιαφέρει περισσότερο από την πραγματικότητα: οι παίκτες είναι καλοί αν το λένε οι δημοσιογράφοι – που χωρίζονται σε  φίλους μας και εχθρούς μας. Είναι όλο αυτό κανονική λειτουργία ποδοσφαιρικών ομάδων; Προφανώς και δεν είναι.

Θα τα είχε πάρει όλα

Το σχήμα είναι απολύτως αποδεκτό κι από τον κόσμο. Οι πιο πολλές ΠΑΕ είναι καταχρεωμένες και οι οπαδοί περιμένουν ένα «σωτήρα» να βάλει λεφτά να κερδίσει. Κάθε πρωτάθλημα που μια ομάδα κερδίζει ανήκει στον πρόεδρο κτλ. Ο πρόεδρος κερδίζει, ο προπονητής χάνει. Και στη μέση υπάρχουν οι δημοσιογράφοι για να εξηγούν το πώς και το γιατί. Και το πράγμα έχει πλάκα, αλλά δεν το λες και ποδόσφαιρο.

Τώρα θα ρθει ο Χιμένεθ. Εγώ θα είμαι και με τον καλό Μανόλο γιατί ξέρω ποιο θα είναι το τέλος του. Αν πάρει ο Θεός Μελισσανίδης το πρωτάθλημα θα είναι ημίθεος. Αν το χάσει η ΑΕΚ, για κάτι θα φταίει αυτός. Αν δεν του αποδοθούν ευθύνες σε περίπτωση απώλειας του εφετινού τίτλου, του χρόνου πρέπει να κάνει 32 νίκες σε 30 μας.

Ο Καρέρα φυσικά και φταίει. Αλώστε το ξέρουμε όλοι πως αν δεν υπήρχαν οι κακοί προπονητές σαν αυτόν, η ΑΕΚ του Μελισσανίδη θα είχε πάρει όλα τα πρωταθλήματα με τρομερά κόλπα. Που είναι το λάθος;