Κάνοντας ένα γύρο στο διαδίκτυο μετά το ντέρμπι του Ολυμπιακού με την ΑΕΚ διαπίστωσα ότι υπάρχει ένας παράξενος αόρατος ιστός που συνδέει την παρουσία της Μυρτώς Παπαδομιχελάκη στο Καραϊσκάκη (ως φιλοξενούμενη των γηπεδούχων) με τον Βράνιες και την πιθανή πλέον τιμωρία του από την Ενωση. Σαν να έχουμε να κάνουμε με ένα νόμισμα με δυο όψεις – δεν μιλάω για κάτι καλό και για κάτι κακό, οι ιστορίες έχουν πιο μεγάλο ενδιαφέρον.

Φωτογραφία δυστυχώς χωρίς ήχο

Η φωτογραφία του Αβραάμ Παπαδόπουλου που βγάζει στο γήπεδο τη Μυρτώ είναι μια από τις φωτογραφίες της χρονιάς, αλλά χωρίς ήχο είναι κομμάτι ημιτελής: είναι μια από τις λίγες περιπτώσεις που ο ήχος του γηπέδου, δηλαδή το ζεστό χειροκρότημα με το οποίο ο κόσμος υποδέχεται την φιλοξενούμενη, είναι απαραίτητος. Ακριβώς δίπλα στον Αβρααμ και στην Μυρτώ υπάρχει ένα άλλο επίσης απρόβλεπτο ζευγάρι, ο Σιμόες με την Τώνια, τη γνωστή οπαδό του Ολυμπιακού που σπανίως λείπει από το Καραϊσκάκη. Αν αυτή η δεύτερη φωτογραφία δεν προβλήθηκε τόσο είναι γιατί η Τώνια είναι σπίτι της – κατά κάποιο τρόπο είναι αυτή που κάνει την τιμή στον παίκτη της ΑΕΚ και τον συνοδεύει. Ενώ ο αρχηγός του Ολυμπιακού βγάζει στο γήπεδο το κορίτσι που δεν περιμένεις κι όπως πάντα αυτό το κάτι απρόβλεπτο τραβά τα βλέμματα πιο πολύ.

Είναι απρόβλεπτη η παρουσία της Μυρτώς στο γήπεδο; Ναι γιατί είμαστε στην Ελλάδα και δεν πρέπει να το ξεχνάμε. Στην Ελλάδα αναζητούνται (στα ντέρμπι ειδικά…) σύμβολα ικανά να ξεσηκώσουν και να παθιάσουν κι άλλο τον κόσμο – και η Μυρτώ δεν ανήκει σε αυτή την κατηγορία. Με το γλυκό της χαμόγελο θυμίζει απλά την αγάπη για τη ζωή, μέρος της οποίας είναι και η αγάπη για την ομάδα, για τα σπορ, για το ίδιο το γήπεδο. Η Μυρτώ δεν ξεσηκώνει πάθη και για αυτό το λόγο η παρουσία της δίπλα στον Αβραάμ ξαφνιάζει. Αλλά το χειροκρότημα του κόσμου στην πρωτοβουλία είναι τόσο ζεστό που πρέπει να γεννήσει ένα προβληματισμό για το τι είδος γηπεδικό κοινό θέλουμε. Εγώ θέλω αυτό που παθιάζεται λιγότερο, χειροκροτάει τη Μυρτώ, θα ήθελε να είναι στη θέση του Αβραάμ δίπλα της και στο τέλος θα δει και θα χαρεί το ματς, όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμά του, γιατί στο γήπεδο πάει κυρίως για να απολαύσει το θέαμα και να μοιραστεί την αγάπη του για την ομάδα και το ποδόσφαιρο. Όπως ακριβώς και η Μυρτώ.

Οι οπαδοί – ποδοσφαιριστές

Η πρωτοβουλία αυτή συνέπεσε με την απόφαση της ΑΕΚ να τιμωρήσει τον Βράνιες – τα δυο γεγονότα έχουν μια μέρα διαφορά και φυσικά δεν μοιάζουν αλληλένδετα – κι όμως είναι. Θυμίζω τι έγινε στην περίπτωση του Βόσνιου. Την περασμένη Δευτέρα ο Βράνιες διοργάνωσε ένα πάρτι γενεθλίων σε γνωστό μαγαζί των Νοτίων Προαστείων. Όταν μπήκαμε στις μικρές ώρες αυτός και κάποιοι από τους συμπαίκτες του, που έσπευσαν να του ευχηθούν χρόνια πολλά, θεώρησαν σωστό κάποια στιγμή, σε κατάσταση ευθυμίας, να αρχίσουν να φωνάζουν συνθήματα εναντίον του Ολυμπιακού. Την Τρίτη τα σχετικά βίντεο είχαν γεμίσει το διαδίκτυο, στο οποίο ως  γνωστόν οτιδήποτε έχει να κάνει με χυδαιότητα κάνει θραύση. Η ΑΕΚ δεν κάλεσε σε απολογία κανένα ποδοσφαιριστή παραμονές του ματς – ίσως γιατί πίστευε πως αυτός ο φανατισμός μπορεί κάπου στο ματς να είναι και χρήσιμος. Την Κυριακή ο Βόσνιος αγωνίστηκε στο Καραϊσκάκη, όπου περισσότερο χειρονομούσε εναντίον των οπαδών του Ολυμπιακού, παρά πρόσφερε κάτι χρήσιμο στην ομάδα του. Μετά την ήττα ο παίκτης ανέβασε στο Instagram μια φωτογραφία στην οποία απαντούσε στους οπαδούς του Ολυμπιακού – φυσικά πάλι βρίζοντας. Ο Βράνιες έχει καταδίκη από ελληνικό δικαστήριο, μετά από καταγγελία της διεύθυνσης αθλητικής βίας, για παλιότερη ανάρτησή του, πάλι εναντίον του Ολυμπιακού. Η διοίκηση της ΑΕΚ του ζήτησε να κατεβάσει την ανάρτηση κι αυτός αρνήθηκε – του ανακοινώθηκε ότι θα τιμωρηθεί.

Όλα αυτά είναι ενδιαφέροντα αλλά και κομμάτι συνηθισμένα: ο Βόσνιος δεν είναι ο πρώτος που νομίζει πως θα γίνει ο αγαπημένος όλων στην εξέδρα παριστάνοντας τον οπαδό. Το ενδιαφέρον στην ιστορία είναι άλλο: ότι δεν προέκυψε κανένα λαϊκό ρεύμα υπεράσπισης του παίκτη – και δεν νομίζω ότι αυτό έχει να κάνει με την κακή του απόδοση στο ματς. Νομίζω ότι οφείλεται στο ότι ο κόσμος (στην προκειμένη περίπτωση της ΑΕΚ) έχει βαρεθεί τους επαγγελματίες οπαδούς, που θεωρούν σημαντικότερες τις αναρτήσεις και τις δηλώσεις από την ίδια την παρουσία τους στο γήπεδο. Ο κόσμος που παρακολουθεί το ποδόσφαιρο αγαπάει τους «τρελούς», αρκεί η τρέλα τους να μην γίνεται η βασική και κύρια δουλειά τους. Κανείς δεν σκανδαλίστηκε γιατί ο Βράνιες και πέντε συμπαίκτες του φώναξαν συνθήματα εναντίον του Ολυμπιακού – σιγά την πρωτοτυπία. Όμως αυτό που άφησε τον Βράνιες χωρίς υπεράσπιση είναι η υποψία ότι τα συνθήματα και οι αναρτήσεις υπήρξαν για να μασκαρευτεί η έλλειψή της δυνατότητας προσφοράς: ο κόσμος έχει ανάγκη από καλούς ποδοσφαιριστές – τους οπαδούς ποδοσφαιριστές κάπου έχει αρχίσει να τους βαριέται.

Το πάθος για ζωή

Η υποδοχή της Μυρτώς στο Καραϊσκάκη και η έλλειψη υπεράσπισης του Βράνιες δείχνουν ότι υπάρχει περιθώριο για να αλλάξουμε τα στερεότυπα μιας γηπεδικής και οπαδικής κουλτούρας που χαρακτήρισε γενιές και γενιές. Οι ΠΑΕ θα πρέπει να αρχίζουν να ανταγωνίζονται η μία την άλλη σε συμβολικές κινήσεις σαν αυτή που έκανε ο Ολυμπιακός με τη Μυρτώ: οφείλουν για το καλό τους να αλλάξουν το είδος της μεταξύ τους αναμέτρησής και να ανταγωνίζονται με σκοπό τα περισσότερα μπράβο. Κυρίως γιατί έτσι θα αλλάξει και το κοινό.  

Η απάντηση που έπαιρνα πάντα όταν ρωτούσα για ποιο λόγο δεν πρέπει να παιδευτούμε λίγο πολύ όλοι να αλλάξουμε το κοινό και τις αντιλήψεις του (αντί να κάνουμε διαρκώς ανεφάρμοστους νόμους για τη βία π.χ) ήταν ότι δεν υπάρχει άλλο κοινό και πως το συγκεκριμένο κοινό ζει για τα πάθη του. Δεν διαφωνώ. Το θέμα είναι για ποια ακριβώς πάθη. Διότι για το πάθος για τη ζωή π.χ κανείς δεν μπορεί να πει στη Μυρτώ τίποτα. Έχει μόνο από αυτή να μάθει…