Το τελευταίο πράγμα που θα μπορούσα να φανταστώ στο Μουντομπάσκετ της Κίνας είναι ότι η Εθνική μας θα έχανε από τη Βραζιλία. Σοβαρή και δυσκολοκαταύλητη ομάδα ήταν πάντα η μπασκετική Σελεσάο αλλά τη δική μας Εθνική είχε να την κερδίσει από τον καιρό του «μυδράλιού» που λεγόταν Οσκαρ Σμιντ. Η λογική (μου) έλεγε πως, αν υπήρχε ένα ματς στην πρώτη φάση στο οποίο θα εμφανιζόμασταν εξαιρετικά προετοιμασμένοι, ήταν αυτό. Πρώτον γιατί η νίκη έδινε πρόκριση και η πρόκριση χωρίς ήττα από τον όμιλο έδινε μεγάλες πιθανότητες για να βρεθείς στην οκτάδα. Και δεύτερον γιατί οι Βραζιλιάνοι δεν έχουν μυστικά. Τι μυστικά να έχει μια ομάδα με πέντε παίκτες πάνω από 35 χρονών στην δωδεκάδα της;
Σπάνιο κατόρθωμα
Αυτό που κατάφερε κόντρα στη Βραζιλία η Εθνική Μπάσκετ είναι από τα σπάνια. Η εθνική μας δέχτηκε 50 πόντους στο δεύτερο ημίχρονο, ενώ ο Βαρεχάο που είναι 37 χρονών έβαλε στα καλάθια τους ψηλούς της και ο Μπαρμπόσα που έχει περάσει τα 35 έκανε πλάκα στους περιφερειακούς της. Η εθνική μας προηγήθηκε με 17 πόντους και μολονότι έπαιζε εντελώς ανορθόδοξο μπάσκετ. έλεγχε το ματς στο πρώτο ημίχρονο. Δεν ξέρω πώς είναι δυνατόν μία ομάδα να πιστεύει ότι ένα παιχνίδι έχει τελειώσει, ενώ υπάρχουν είκοσι ολόκληρα λεπτά, όμως η εθνική μας αυτό κυρίως πλήρωσε. Στο δεύτερο ημίχρονο εμφανίστηκε εντελώς χωρίς μυαλό, κατάφερε να δεχτεί καλάθι στον αιφνιδιασμό μετά από εκτέλεση ελευθέρων βολών από τον Παπανικολάου και το δραματικό φινάλε του ματς, με τον Κώστα Σλούκα να γίνεται μοιραίος αστοχώντας σε μία κρίσιμη τελευταία βολή που θα μπορούσε να οδηγήσει το παιχνίδι στην παράταση, δεν πρέπει να μας ξεγελάει. Αν υπήρξαν στο φινάλε καρδιοχτύπια αυτό συνέβη γιατί οι Βραζιλιάνοι συμπεριφέρθηκαν βλακωδώς σε δύο πολύ χαρακτηριστικές φάσεις. Εκαναν εσκεμμένο φάουλ ένα λεπτό πριν το τέλος του ματς επιτρέποντας στην εθνική μας να ροκανίσει τη διαφορά των 5 πόντων και να ισοφαρίσει με τρίποντο του Πρίντεζη και κάτι δευτερόλεπτα πριν το τέλος έκαναν ένα ανόητο φάουλ στον Σλούκα δίνοντάς του τη δυνατότητα να εκτελέσει τρεις βολές.
Αν είχαν αποφύγει ένα από τα δύο αυτά γιγάντια λάθη θα είχαν κερδίσει πιο εύκολα. Αλλά ας μην ξεγράψουμε την εθνική μας. Το τουρνουά έχει πολλά ματς. Οι Αμερικανοί χθες παραλίγο να χάσουν από τους Τούρκους. Πολλά στη συνέχεια μπορεί να αλλάξουν όσο κι αν η ήττα από τη Βραζιλία δημιουργεί στην ομάδα γιγάντια εμπόδια για τη συνέχεια. Ηδη το ματς με τους Νεοζηλανδούς μοιάζει πολύ πιο δύσκολο από όσο θα έπρεπε να είναι. Ισως ωστόσο η ήττα αποδειχτεί ευεργετική: θα κατεβούνε όλοι από το καλάμι, το οποίο έχουν πάρει μαζί τους στις αποσκευές τους.
Ένα δομικό πρόβλημα
Διαβάζω από χθες διάφορα για τον Θανάση Σκουρτόπουλο, τον Μπουρούση, τον Γιάννη Αντετοκούνμπο, τον Καλάθη που έκανε του κεφαλιού του σε δυο κρίσιμες επαναφορές της μπάλας μετά από ταίμ άουτ στο τέλος του ματς - «άλλα σχεδιάσαμε και άλλα κάνανε» είπε ο προπονητής στο φινάλε. Είδα κι εγώ ότι μέχρι να παίξει ο Γιάννης στο 5 η ομάδα δεν μπορούσε να κάνει σωστά τα στοιχειώδη στην άμυνα και είδα και τρέλες στην επίθεση. Τα ακούω όλα και τα σέβομαι, αλλά πιστεύω ότι η ήττα από τη Βραζιλία έχει να κάνει με ένα δομικό πρόβλημα: η ομάδα μοιάζει να πιστεύει ότι είναι πολύ καλύτερη από αυτό που πραγματικά είναι. Το είχα γράψει πριν αρχίσει το τουρνουά: οι επιτυχίες της Εθνικής μπάσκετ ήταν εύκολες τον καιρό που ήταν συνεχείς – όταν η μία έφερνε την άλλη. Όταν μετάλλιο έχεις να πάρεις από το 2009 δεν είσαι ομάδα που είναι βέβαιο πως θα διακριθεί στο Μουντομπάσκετ: για να το πετύχεις πρέπει να δώσεις και την ψυχή σου.
Οι ξεχασμένες γενικές αρχές
Λέγονται πολλά για τον Σκουρτόπουλο, την επιμονή του χθες στα ψηλά σχήματα, την αδυναμία να αξιοποιηθεί ο Αντετοκούνμπο σε σετ παιγνίδι κτλ. Θα κάνουμε στο τέλος τον απολογισμό: λίγη υπομονή – δεν γίνεται να κάνουμε το μνημόσυνο μιας ομάδας πριν αυτή «πεθάνει». Εγω λέω ότι στην ιστορία της Εθνικής μπάσκετ υπάρχουν κάποιες γενικές αρχές που την οδήγησαν σε επιτυχίες. Η ομάδα πρέπει πρώτα από όλα να παίζει άμυνα με την καρδιά της: χθες (αλλά και με το Μαυροβούνιο) το έκανε μόνο στο πρώτο ημίχρονο – στο δεύτερο ήταν εντελώς μπλαζέ. Το δεύτερο χαρακτηριστικό της είναι ότι πρέπει να την πάρουν από το χέρι οι περιφερειακοί της: ποτέ η Εθνική μας δεν έκανε τίποτα χωρίς ηγέτες στην περιφέρεια. Ο Σκουρτόπουλος μοιάζει να μην εμπιστεύεται κανένα πλην του Καλάθη και του Σλούκα και για αυτό παρουσιάζει αυτά τα ψηλά σχήματα: ουσιαστικά προσπαθεί να βρει λεπτά κοινής παρουσίας των δυο στο δεύτερο ημίχρονο. Το τρίτο και εξίσου απαραίτητο είναι η γνώση των αντιπάλων: ποτέ η Εθνική μας δεν διακρίθηκε σε τουρνουά όταν κοίταζε μόνο πως θα βελτιώσει το παιγνίδι της – το διάβασμα των αδυναμιών των άλλων ήταν η παραδοσιακή σπεσιαλιτέ της. Με την Βραζιλία δεν είδα σχεδόν τίποτα από αυτά: είδα μια ήττα ίδια με πολλές, που έχει αυτή η ομάδα στα μεγάλα τουρνουά από το 2009 και μετά. Είδα ένα μπάσκετ υπερφίαλο, πολύ ατομικό (απόδειξη ο καταιγισμός από τρίποντα), πολύ soft: ένα μπάσκετ που δεν ξέρουμε και που ενδεχομένως θα θέλαμε να ξέρουμε. Αν δεν θυμηθούμε την παλιά συνταγή, με ή χωρίς τον MVP του ΝΒΑ, δεν πάμε πουθενά. Αν είναι να χάσουμε και να αποχαιρετίσουμε νωρίς το τουρνουά, ας το κάνουμε με τον τρόπο μας.
Δεν υπάρχει καριέρα χωρίς Εθνική
Και κάτι τελευταίο. Μπράβο στους Βραζιλιάνους, όχι μόνο γιατί δεν παράτησαν ένα παιχνίδι στο οποίο βρέθηκαν 17 πόντους πίσω, αλλά και γιατί μερικοί από τους πέντε παίκτες πάνω από 35 χρονών που έχουν στη δωδεκάδα τους, ήταν οι απόλυτοι πρωταγωνιστές τους στην ανατροπή και στη νίκη: ο πατριωτισμός τους θα πρέπει να γίνει μάθημα στους δικούς μας παίκτες, που στα 31-32 αποχαιρετούν την εθνική ομάδα για να ασχοληθούν με την καριέρα τους. Ο Βαρεχάο, ο Μπαρμπόσα, ο Χουέρτας μου θύμισαν τον καιρό που στη δική μας Εθνική έπαιζαν προσωπικότητες όπως ο Παναγιώτης Γιαννάκης κι ο Παναγιώτης Φασούλας, αθληταράδες που δεν μπορούσαν να φανταστούν ότι θα μείνουν μία μέρα μακριά από την Εθνική, όσο έπαιζαν μπάσκετ. Ο στόχος μιας Εθνικής ομάδας είναι να πηγαίνει στις διοργανώσεις με τους καλύτερους: η ποιότητα δεν έχει ηλικία - θέληση χρειάζεται. Ανάμεσα στα πολλά που χάθηκαν τα τελευταία χρόνια είναι και αυτό: η θέληση να παίζεις για την ομάδα μέχρι την τελευταία μέρα της καριέρας σου δείχνοντας σε όλους ότι αυτά τα δύο (η Εθνική και η καριέρα δηλαδή) είναι ταυτόσημα. Κι αν κάτι είναι πάντα σημαντικότερο είναι η Εθνική, χωρίς την οποία δεν υπάρχει καριέρα…