Οποιος είδε το ματς της Εθνικής μας ομάδας μπάσκετ με τη Σερβία χθες μπορεί και να θυμήθηκε λίγο το Νόβακ Τζόκοβιτς, απόλυτο θριαμβευτή στη Νέα Υόρκη πριν λίγες μέρες. Το έχω ήδη γράψει πως η μεγάλη είδηση της εβδομάδας είναι ότι ο Τζόκοβιτς, όχι μόνο κέρδισε το USA Open, αλλά κατακτώντας το 14ο τουρνουά του Γκραν Σλαμ στην καριέρα του, έπιασε στο σχετικό πίνακα της ιστορίας του αθλήματος τον Πιτ Σάμπρας. Εχει μπροστά του πλέον μόνο τον Ράφα Ναδάλ, που έχει κατακτήσει 17 μεγάλα τρόπαια και φυσικά τον Ρότζερ Φέντερερ που προηγείται όλων έχοντας 20. Ο Σέρβος κέρδισε στη Νέα Υόρκη τον Αργεντίνο Ντελ Πόρτο με 3-0 και μολονότι του χρειάστηκαν για αυτό πάνω από 3 ώρες έδειξε σε καταπληκτική κατάσταση. Τι σχέση έχει αυτό με τη νίκη της Εθνικής μας; Λίγη υπομονή. Όλα έχουν σχέση.
Μια και μόνη απάντηση
Μετά τη νίκη του Τζόκοβιτς η ερώτηση στο διεθνή Τύπο ήταν πόσα τουρνουά θα χε κατακτήσει ο Σέρβος αν δεν έπεφτε πάνω στις δυο τεράστιες μορφές του αθλήματος, που έχουν καταλάβει τις δυο πρώτες θέσεις της ιστορίας του τένις, τον Φέντερερ και τον Ναδάλ. Όμως την ίδια ερώτηση μπορεί να την κάνει κανείς και για τους άλλους δύο. Πόσα Γκραν Σλαμ θα χε κερδίσει ο Φέντερερ αν δεν είχαν κερδίσει 31 οι άλλοι δυο μεγάλοι (μοναδικοί ίσως…) αντίπαλοί του τα τελευταία δώδεκα τουλάχιστον χρόνια; Και πόσο απλησίαστος θα ήταν ο Ναδάλ, αν δεν συνέπιπτε η καριέρα του με αυτές του Ελβετού και του Σέρβου; Κάθε φορά που προκύπτουν τέτοιες ερωτήσεις η απάντηση είναι μια και μόνη: τα τελευταία χρόνια χάρη στη μαγική συνύπαρξη αυτών των εξωγήινων παικτών έχουμε παρακολουθήσει το καλύτερο τένις στην ιστορία. Έχουμε χαρεί τρεις παίκτες που θα μπορούσαν ο καθένας να ήταν ο κορυφαίος της. Η διαφορά είναι ότι η καριέρα του Τζόκοβιτς είναι παράλληλα κι ένα μεγάλο μάθημα για όσους αγαπάνε τα σπορ: είναι η απόλυτη απόδειξη πως τη μεγάλη διαφορά την κάνει συνήθως το μυαλό και ο τρόπος που το χρησιμοποιείς.
Σαν τον σκακιστή
Ο Τζόκοβιτς στη Νέα Υόρκη δεν έπαιξε καλύτερο τένις από τον Ντελ Πόρτο. Ο Αργεντίνος έδωσε ό,τι είχε, έδειξε πιο παθιασμένος, σέρβιρε καλά, επέστρεψε σε μια – δυο περιπτώσεις στο ματς κάνοντας μπρέικ στο σερβίς του αντιπάλου του την στιγμή που αυτός έμοιαζε να του ξεφεύγει. Όλα κρίθηκαν στο τάι μπρέικ του δεύτερου σετ, το οποίο κέρδισε ο Τζόκοβιτς με 7-4 όχι κυριαρχώντας, αλλά περισσότερο οδηγώντας τον αντίπαλο του σε λάθη. Ο Τζόκοβιτς έκανε αυτό που είχε ξεχάσει τα δυο τελευταία χρόνια: κοντρόλαρε το παιγνίδι, με όπλο πάντα τις καταπληκτικές απαντήσεις του στο σπουδαίο σερβίς του Αργεντίνου. Όταν κατόρθωνε να επιμηκύνει τη διάρκεια του κάθε πόντου είχε πάντα ένα μικρό αβαντάζ, σαν τον σκακιστή που είναι μια – δυο κινήσεις μπροστά από τον αντίπαλό του. Για να παίξει το τένις του ο Σέρβος χρειάζεται αυτό που δεν είχε σχεδόν δυο χρόνια: το μυαλό του.
Το λιγότερο δεδομένο δεδομένο
Οσο τα χρόνια περνάνε και όσο η προπόνηση και η προετοιμασία των αθλητών τελειοποιείται τόσο πιο κοντά έρχονται όλοι – κι όχι μόνο στα ατομικά σπορ. Οι αθλητές του καιρού μας μοιάζουν ολοένα και πιο πολύ στα χαρακτηριστικά που αποτελούν την ουσία της όποιας Τέχνης τους. Είναι καλογυμνασμένοι, αθλητικοί, εργατικοί. Εχουν οι πιο πολλοί το καλύτερα δουλεμένο κορμί – οι μύες των περισσότερων είναι από ατσάλι κι αυτό το καταλαβαίνεις όταν πληγώνονται: αναρρώνουν σε χρόνο ρεκόρ. Οι πιο πολλοί έχουν πλέον μεγάλη ανθεκτικότητα, μπορούν να παίζουν σε τοπ επίπεδο και μετά τα 35, ακριβώς γιατί η προπαρασκευή τους είναι σπουδαία. Οι καριέρες τους μεγαλώνουν χάρη στη δουλειά, στη σωστή φαρμακευτική υποστήριξη, στην θέλησή τους για θυσίες. Φυσικά δεν είναι όλοι ίδιοι: η έκρηξη, η δύναμη, η ταχύτητα μπορεί να διαφοροποιούν το παιγνίδι του καθενός – πάντα παίζει ρόλο και το ταλέντο. Όμως όσο τα χρόνια περνούν θα βλέπουμε ολοένα και περισσότερες παράξενες ιστορίες σαν αυτή τη Τζόκοβιτς – θα βλέπουμε δηλαδή αθλητές να επιστρέφουν ως πρωταγωνιστές, ενώ τους έχουμε ξεγράψει, θα βλέπουμε πολλές δεύτερες, ίσως και τρίτες καριέρες και θα απορούμε λιγότερο για αυτά τα καταπληκτικά restart. Γιατί καταλαβαίνουμε νομίζω σιγά σιγά πως επειδή και ο πρωταθλητισμός είναι Τέχνη, το μυαλό είναι εν τέλει αυτό που κάνει τη διαφορά. Η παρατήρηση των αρχαίων Ελλήνων για την υπεροχή του υγιή νου έχει μια τρομερή επικαιρότητα σήμερα που τα σώματα όλων είναι σχεδόν άψογα και τα αθλητικά προσόντα μοναδικά. Το παιγνίδι μπορεί να είναι σωστά προετοιμασμένο και η προπόνηση η καλύτερη. Αλλά το μυαλό παραμένει ένα μυστήριο. Το λιγότερο δεδομένο δεδομένο.
Αλλού για μήνες
Οι Σέρβοι που ηττήθηκαν από την ψυχωμένη Εθνική μας στο μπάσκετ χθες είναι όλοι μικροί Τζόκοβιτς. Τρομεροί γνώστες του αθλήματος, δουλεμένοι σωστά οι πιο πολλοί (αν όχι και όλοι…) από «προπονητές – προπαρασκευαστές», που το σπορ το κατέχουν και στην παραγωγή αθλητών παίρνουν άριστα. Ταλαντούχοι κάποιοι από δαύτους και για αυτό σπουδαίοι δημιουργοί – παίκτες ικανοί να προσφέρουν ακόμα και στη μέτρια βραδιά τους. Αλλά την ίδια στιγμή ανίκανοι να χρησιμοποιήσουν το μυαλό τους, όταν το πράγμα στραβώσει – παίκτες που μοιάζουν εντελώς απροετοίμαστοι να διαχειριστούν μια δυσκολία διαφορετική από αυτή που περίμεναν. Αν η περίσταση απαιτεί μεγάλη προσήλωση, όλοι τους μπορεί να συγκεντρωθούν στο σκοπό, αν χρειάζεται η σοβαρότητα, που απαιτεί μια διαδικασία, το πιθανότερο είναι ότι στο μυαλουδάκι τους θα δώσουν ρεπό – θα είναι αλλού κι όχι στο γήπεδο. Όπως αλλού ήταν το μυαλό του μεγάλου Τζόκοβιτς για μήνες.
Όταν δεν υπάρχει
Η Εθνική μας έπαιξε την αγαπημένη άμυνα της. Ο Καλάθης, ο Σλούκας, κυρίως ο Μπουρούσης και ο καθοριστικός στο φινάλε Πρίντεζης πήραν το ματς πολύ στα σοβαρά και έτσι έπρεπε. Στο τέλος του αγώνα κοιτάζεις το ταμπλό, βλέπεις τους 63 πόντους των Σέρβων, διαβάζεις τα ονόματα τους (Μπογκντάνοβιτς, Νέντοβιτς, Κάλινιτς, Γιόβιτς, Μπιέλιτσα κτλ) και αναρωτιέσαι πως αυτό είναι δυνατόν. Και μετά θυμάσαι πως ο Τζόκοβιτς, αυτός ο υπέροχος σκακιστής του παγκόσμιου τένις, γυρνώντας χωρίς μυαλό τον κόσμο έκανε μια συλλογή από ανεξήγητες ήττες για μήνες ολόκληρους. Και καταλαβαίνεις ότι δεν υπάρχει κανένα μυστήριο: το μυαλό κάνει τη διαφορά. Κυρίως όταν δεν υπάρχει.
