Οποιος δυσκολεύεται να καταλάβει τι είναι το παγκόσμιο κύπελλο δεν έχει παρά να ξαναδεί το χθεσινοβραδινό παιγνίδι της Αργεντινής με τη Νιγηρία: μιλάμε για ένα πραγματικό μίξερ συναισθημάτων. Η Αργεντινή πήγε στη Ρωσία ως ένα από τα φαβορί για την κατάκτηση του κυπέλλου – αν όχι και το μεγαλύτερο. Κανείς αντιθέτως δεν είχε τη σιγουριά ότι η Νιγηρία θα προκριθεί από αυτό τον δύσκολο όμιλο στον οποίο βρέθηκε. Η νίκη της Αργεντινής στο συγκεκριμένο παιγνίδι, πριν το τουρνουά αρχίσει, θεωρούταν μάλλον δεδομένη, αν όχι και η πιο εύκολη. Κι όμως όλα όσα προηγήθηκαν άλλαξαν τα πάντα: στον κόσμο του παγκοσμίου κυπέλλου η αγωνία είναι κανόνας και τα δάκρια τιμωρία – παίζεις, όποιος κι αν είσαι, για να τα αποφύγεις. Αυτός ο τρόμος της αποτυχίας καθηλώνει εκατομμύρια ανθρώπους – το παγκόσμιο κύπελλο είναι μια ιστορία μεγάλων δραμάτων με ένα και μόνο τελικό νικητή. Οσο πιο μεγάλη είναι μια ομάδα τόσο μεγαλύτερη είναι η αγωνία του δράματος και τόσο σκληρότερος και δυσκολότερος μοιάζει ο αντίπαλός της όποιος κι αν είναι: δεν υπάρχει διοργάνωση στην οποία να ζεις κάτι ανάλογο.
Με συνταγή Βαλβέρδε
Η Αργεντίνοι έμοιαζαν τουλάχιστον πιο σοβαροί στην έναρξη του αγώνα. Ο Σαμπάολι, (ή όποιος άλλος), αυτή τη φορά έκανε το προφανές: έστειλε στο γήπεδο μια ομάδα με το καλούπι της Μπαρτσελόνα, ώστε ο Μέσι να νοιώθει τουλάχιστον μια οικειότητα με τον γενικότερο τρόπο του παιγνιδιού. Το βελβερδιάνικο 4-4-2 χάρισε αρχικά τουλάχιστον μια κάποια αμυντική σταθερότητα και το πρώτο γκολ του Μέσι στο τουρνουά θύμισε ένα σωρό ανάλογα που έχει πετύχει με την φανέλα των Μπλαουγκράνα. Αν είμασταν στο Τσάμπιονς λιγκ, θα βλέπαμε κι ένα δεύτερο γκολ γρήγορα και μετά θα περιμέναμε με αγωνία τα νέα από το ματς της Κροατίας με την Ισλανδία, που είχε κι αυτό τη θέση του στο σενάριο του ψυχοβγαλτικού θρίλερ. Αλλά είμαστε στο παγκόσμιο κύπελλο κι εδώ μπορεί να συμβούν τα πάντα.
Η Νιγηρία που παίζει κι αυτή για να προκριθεί κερδίζει ένα πέναλτι στο ξεκίνημα του δευτέρου ημιχρόνου γιατί ο ηρωϊκός Μασεράνο, που παίζει με το κεφάλι μέσα στα αίματα, δεν είναι πια ούτε Μπουσκέτς, ούτε Ράκιτις και πρέπει να σταματήσει αντιπάλους νεότερους και γρηγορότερους όπως μπορεί – ακόμα και κρατώντας τους μέσα στην περιοχή σε μια εκτέλεση κόρνερ. Στο μεταξύ η Ισλανδία ισοφαρίζει την Κροατία και στο βαθμολογικό πίνακα η Αργεντινή είναι τελευταία, ενώ κάνει την καλύτερη της εμφάνιση στο εφετινό μουντιάλ - ποιος θα το λεγε;
Όλα πιο περίπλοκα
Οσο η ώρα περνά οι Νιγηριανοί ξεθαρρεύουν και τα πάντα γίνονται πιο περίπλοκα. Η ομορφιά του παγκοσμίου κυπέλλου είναι ότι σε κάποιες βραδιές όπως αυτή, η λογική καταπνίγεται από ένα πλήθος συναισθημάτων, που παραμορφώνουν αυτό που νομίζουμε ότι είναι η πραγματικότητα. Όταν ο Μούσα μπαίνει δυο φορές σαν σίφουνας από τα δεξιά η Νιγηρία είναι η υπερδύναμη και η Αργεντινή ο Δαβίδ που έχει χάσει την σφεντόνα του. Όταν ο Τσακίρ σταματά το παιγνίδι για να πάει στο VAR η αγωνία χτυπάει κόκκινο: αν κρίνει ότι το χέρι του Ρόχο είναι πέναλτι, το τέλος των Αργεντινών θα ναι τραγικό κι άδοξο, όπως κάθε ομάδας που χάνει ένα ματς με δυο ανόητα πέναλτι. Η ανακούφιση που προκαλεί η απόφαση του ρέφερι να μην δώσει την εσχάτη των ποινών (σωστά ή λάθος, πιστέψτε με, δεν έχει καμία σημασία…) ανεβάζει την αδρεναλίνη όλων: δεν υπάρχει κανένα σπορ στο οποίο η ένταση να καταργεί την διαφορά της ποιότητας τόσο πολύ – κανείς δεν είναι βέβαιος για το τι θα ακολουθήσει, πόσο μάλλον όταν γνωρίζει πως αρκεί ένα γκολ των Ισλανδών στο άλλο ματς για να μην έχουν σχεδόν καμία σημασία οι λεπτομέρειες του θρίλερ που παρακολουθεί. Όταν ο Ιγκουαίν στέλνει τη μπάλα άουτ απέναντι από τον τερματοφύλακα απορείς αν το σενάριο έχει κι άλλη δραματική σκηνή κι αναρωτιέσαι τι άλλο θα δουν τα μάτια σου.
Ποιος είναι όμως ο αδύνατος;
Στην «Τέλεια ληστεία» μια καλούτσικη ισπανική σειρά που τελευταία αρέσει σε ολοένα και περισσότερους που την ανακαλύπτουν υπάρχει μια σκηνή που ο εγκέφαλος της ληστείας εξηγεί με ένα ωραίο παράδειγμα τη δύναμη της συμπάθειας. «Όταν στο παγκόσμιο κύπελλο» λέει «αγωνίζονται η Βραζιλία με το Καμερούν όλος ο κόσμος είναι με το Καμερούν γιατί στον κόσμο αρέσει να υποστηρίζει τον αδύνατο». Θεωρητικά έχει δίκιο – στην πραγματικότητα δεν ξέρει το παγκόσμιο κύπελλο. Διότι στο μουντιάλ αδύναμος δεν είναι μόνο ο χειρότερος στα χαρτιά – αδύναμος μπορεί να είναι κι ο τραυματισμένος στην ψυχή, ο έτοιμος να πέσει στο καναβάτσο κι ας έκανε ό,τι μπορούσε, ο διαλυμένος από τα παιγνίδια της μοίρας που ψάχνει μια τελευταία φάση για γκολ μόνο με τη δύναμη της απόγνωσης. Περιμένουμε όλη την καθοριστική τελευταία μαχαιριά που θα σκοτώσει την Αργεντινή – είτε μια αντεπίθεση των Νιγηριανών, είτε ένα γκολ των Ισλανδών που σημειωτέων το ψάχνουν. Και τότε συνειδητοποιούμε πως εκείνη τη στιγμή είμαστε όλοι με την Αργεντινή, όχι γιατί μας ενθουσιάζει το παιγνίδι της, αλλά γιατί θέλουμε να ξεφύγει από τη συνομωσία του σύμπαντος που μεθοδεύει την καταδίκη της. Στο απρόσμενο (;) φινάλε, ως δια μαγείας, συμβαίνουν δυο καθοριστικά γεγονότα ταυτόχρονα. Ο Μερκάδο περνάει την μια και μοναδική σέντρα της προκοπής που έψαχνε όλο το βράδυ κι ο Ρόχο, που ο Σαμπάολι στην απόγνωσή του χρησιμοποιεί ως φορ, πλασάρει πάνω στην κίνηση στέλνοντας τη μπάλα στα δίχτυα και δείχνοντας στον Ιγκουαίν πως γίνεται. Πανηγυρίζουμε όλοι σαν τρελοί λες κι έχουμε γεννηθεί στο Μπουένος Αϊρες και την ίδια στιγμή η Κροατία κάνει το 2-1 – το παλληκαράκι τα κατάφερε λέμε, ενώ δεν αποκλείεται και κάποιοι να έκλαψαν, αν και στα θρίλερ δεν συνηθίζεται.
Η μεγάλη ανακούφιση
Ο ποδοσφαιρικός πλανήτης ανακουφίζεται γιατί ο Μέσι συνεχίζει. Εχει σκοράρει, έχει μιλήσει στους συμπαίκτες του στα αποδυτήρια, έχει ψάξει κάθετες που στην ομάδα αυτή κανείς δεν καταλαβαίνει, έχει κάνει τάκλιν για να σταματήσει αντεπιθέσεις, έχει κάνει τον Μαραντόνα στην εξέδρα να πανηγυρίζει σαν τρελός και να κάνει χειρονομίες στην ανθρωπότητα, πριν καταλήξει στο ιατρείο του γηπέδου διαλυμένος από τις ουσίες και τη συγκίνηση. Κι αν ο Θεός είναι μαζί του κι απλά τον δοκιμάζει; Οι πιστοί του από χθες αυτό νομίζουν κι έτσι εξηγούν τις περιπέτειες του.
Οι Νιγηριανοί και οι Ισλανδοί μπορεί να γυρίσουν σπίτι – αρκετά μας τρόμαξαν. Οι Αφρικάνοι είναι χαμογελαστοί ακόμα και στο τέλος του ματς, οι Ισλανδοί δηλώνουν χαρούμενοι γιατί έπαιξαν όσο καλύτερα μπορούσαν – εμείς ένα ολόκληρο βράδυ τους βλέπαμε μόνο ως κακούς. Στην πραγματικότητα ήταν χρήσιμοι: αυτοί μας βοήθησαν να ζήσουμε όπως έπρεπε το θρίλερ – είναι κι αυτοί μέρος της ομορφιάς που λέγεται παγκόσμιο κύπελλο. Αλλά τα δικά μας μάτια ήταν στην άρρωστη Αργεντινή της οποίας την ανάσταση είδαμε. Το ότι μπροστά υπάρχει ένα ακόμα θρίλερ, το ματς με τη Γαλλία, μας κάνει απλά να μετράμε μέρες για να το δούμε. Δεν γλύτωσε ο Μέσι από τον αποκλεισμό: το ίδιο το μουντιάλ σώθηκε. Το Γαλλία – Αργεντινή θα είναι ένα ακόμα μοναδικό, σκληρό, υπέροχο ψυχόδραμα. Όχι για απλούς θεατές, αλλά για πιστούς που γουστάρουν να υποφέρουν. Οσο ο σαλεμένος Ντιέγκο – ίσως και χειρότερα.