Θα μου επιτρέψετε να πάω λίγο κόντρα στην μελαγχολική ειδησιογραφία των ημερών για να σας μιλήσω για ένα σημαντικό Ελληνα που γιορτάζει σήμερα τον Πατήρ Αντώνιο Παπανικολάου, τον σημαντικότερο ίσως Αντώνιο που έχουμε σε αυτή τη χώρα, τον ιδρυτή της «Κιβωτού του Κόσμου». Τον υπέροχο αυτόν ιερέα τον γνώρισα πριν μερικά χρόνια σε μια εκδήλωση για την Κιβωτό, που κάναμε στο ραδιόφωνο. Τον είχα ακούσει να μιλάει με πάθος και αγάπη για το συναρπαστικό του σχέδιο κι έκτοτε παρακολουθώ τη δράση του. Είμασταν στο 2006, χρήματα υπήρχαν παντού κι ο ίδιος είχε (και έχει) ένα μεγάλο χάρισμα να κινητοποιεί ανθρώπους. Στη συνέχεια η χώρα βούλιαξε, οι άνθρωποι άρχισαν να γίνονται δύσπιστοι ακόμα και με τις φιλανθρωπικές οργανώσεις και η κρίση έφερε στο φως και τα πρώτα μεγάλα σημάδια ρατσισμού της ελληνικής κοινωνίας: δεν ήταν λίγοι αυτοί που δεν ήθελαν να ακούνε για μια οργάνωση που ασχολείται και με παιδιά μεταναστών – πόσο μάλλον όταν αυτοί ξαφνικά πλήθυναν. Όμως ο Πατήρ Αντώνιος κράτησε αγέρωχος το τιμόνι της Κιβωτού του κι αυτές τις πολύ δύσκολες μέρες. Και σήμερα η Κιβωτός του δεν είναι απλά μια από τις πιο επιτυχημένες φιλανθρωπικές οργανώσεις της χώρας, αλλά και μια μικρή απόδειξη πως η Ελλάδα μπορεί ακόμα να βγάζει ανθρώπους που την κάνουν περήφανη.

Ενας λαμπρός ιερέας

Ο Πατήρ Αντώνιος, που σήμερα γιορτάζει, δεν είναι το άλλοθί μας και θα ήταν λάθος να τον βλέπουμε έτσι. Η κοινωνική του δράση δεν έρχεται να καλύψει ούτε την απουσία του Κράτους, ούτε τη δική μας αδιαφορία – μακάρι να έφτανε, αλλά δεν είναι έτσι. Είναι ένας λαμπρός ιερέας που έδωσε περιεχόμενο στη δική του αποστολή κι έτσι πρέπει να τον αντιμετωπίζουμε: πρώτα από όλα ως ένα παράδειγμα για το χώρο του. Το 1998 βρέθηκε στην ενορία του Αγίου Γεωργίου στην Ακαδημία Πλάτωνος, στον Κολωνό. Εκεί που όλοι έβλεπαν μια υποβαθμισμένη περιοχή, ο τότε 26χρονος ιερέας είδε μια αποστολή: την αποστολή της εκκλησίας του να βοηθήσει τα παιδιά της περιοχής που είχαν ανάγκη βοήθειας. Με μόνο συνεργάτη αρχικά την γυναίκα του, ο Πατήρ Αντώνιος έκανε κάτι αληθινά σπάνιο, όχι για ιερέα, αλλά γενικά για οποιονδήποτε θέλει να εμπλακεί με τα κοινά: κατάφερε να πλησιάσει τα παιδιά κατεβαίνοντας στις πλατείες και στους δρόμους, χτυπώντας πόρτες σπιτιών, επιδιώκοντας να μάθει τα προβλήματα τους – τα βρήκε, δεν τον βρήκαν.

Η δημιουργία της Κιβωτού είναι μια συναρπαστική ιστορία που όμοιά της δεν υπάρχει στην Ελλάδα. Συνήθως οι φιλανθρωπικές οργανώσεις έχουν συμβούλια, ταμείο, γραφεία και προγράμματα. Η Κιβωτός αρχικά δεν είχε απολύτως τίποτα. Ο Πατήρ Αντώνιος έπαιζε μπάσκετ με τα παιδιά κι οργάνωνε τουρνουά για να τα βλέπει να δουλεύουν ομαδικά. Τους μιλούσε στις παιδικές χαρές και τους έλεγε ότι τα περιμένει στην εκκλησία. Περνούσε από τα καφενεία της περιοχής και καλούσε τον κόσμο να τον βοηθήσει για να φτιάξει κάτι που καλά καλά δεν ήξερε τι είναι. Τους πρώτους θαρραλέους και ονειροπόλους εθελοντές που συντάχθηκαν μαζί του, παρακινημένοι όχι από μεγάλα του σχέδια, αλλά από την παράξενη φλόγα του, τους συνάντησε κι αυτούς σε ένα καφενείο για να τους μιλήσει για την ανάγκη να βοηθήσει η ενορία όσο περισσότερα παιδιά της περιοχής ήταν δυνατόν. Σε ένα πρώην καφενείο έγιναν και τα πρώτα της γραφεία – η οργάνωση γεννήθηκε μέσα στον κόσμο και από τον κόσμο.

Το όνομα το διάλεξαν τα παιδιά

Η Κιβωτός του Κόσμου, δημιουργήθηκε  με στόχο να βγάλει όσα περισσότερα παιδιά μπορούσε από τη φτώχεια και την εγκατάλειψη και να τους προσφέρει τη δυνατότητα «να σταθούν στα πόδια τους» βοηθώντας οικονομικά και τις οικογένειές τους. Δημιουργήθηκε απλά, χωρίς εναρκτήριες ομιλίες επισήμων και χωρίς προβολή από τα Μέσα – κανείς άλλωστε δεν πίστευε πως μια οργάνωση στον Κολωνό, φτιαγμένη από ένα απλό ιερέα, θα μακροημερεύσει. «Ακόμα και το όνομα της οργάνωσης» θυμάται ο Πατήρ Αντώνιος «το επέλεξαν τα ίδια τα παιδιά. Καθίσαμε κάτω και είπαμε ότι κάπως πρέπει να λέγεται αυτό. Τα παιδιά έλεγαν λέξεις όπως φωλιά, καταφύγιο κτλ Φάνηκε πως το νιώθουν σαν κάτι που τους διαφυλάσσει, τους προστατεύει και είπαμε να το πούμε Κιβωτός». Το «του κόσμου» το πρόσθεσε ο ίδιος για να τονίσει ότι στην Κιβωτό χωράνε όλοι και όλοι έχουν αξία, όπως στη Κιβωτό του Νώε. «Από το ταπεινό σκουλήκι μέχρι το ισχυρό λιοντάρι , όλοι έχουν θέση στην Κιβωτό και όλοι αξίζουν να προφυλαχθούν και να διασωθούν» λέει.

Από την ίδρυσή της η Κιβωτός βοήθησε χιλιάδες παιδιά με τα προγράμματα της κι αν μπείτε στο site της σήμερα θα δείτε πως, παρά την κρίση, η δράση της, όχι μόνο δεν σταμάτησε, αλλά γιγαντώθηκε πάντα χάρη στην προσφορά των εθελοντών της. Ο κόσμος που ακολούθησε το εγχείρημα ενθουσιάστηκε. Κάθε βοήθεια αποδείχτηκε χρήσιμη. Δασκάλες βρίσκονται πάντα για να κάνουν εθελοντικά μαθήματα, ομάδες πρόσφεραν αθλητικό εξοπλισμό, ακόμα και μεγάλοι τραγουδιστές παίρνουν μέρος σε γιορτές χωρίς να διαφημίζουν την παρουσία τους. Και χρήματα συγκεντρώθηκαν και συγκεντρώνονται από απλούς ανθρώπους, αλλά όπως λέει ο πατήρ Αντώνιος αυτό που πρώτα από όλα μετρά είναι οι άνθρωποι, η διάθεσή τους και η προσφορά τους - «τα χρήματα είναι το λιγότερο».  Όλα αυτά τα χρόνια η Κιβωτός λειτουργεί σαν πραγματική εκκλησία: προσφέρει αγάπη, μαθαίνει στα παιδιά ότι η ζωή είναι ευλογία Θεού και ότι δεν πρέπει αυτή την ευλογία να την σκορπάνε, συμπαραστέκεται σε οικογένειες, βοηθά τα παιδιά ν αλλάξουν ζωή – να μην φοβούνται. Την ίδια στιγμή οι εθελοντές της βρίσκουν ένα προορισμό, γίνονται καλύτεροι άνθρωποι: ο πατήρ Αντώνιος βοηθά τα παιδιά να ζήσουν καλύτερα και τους μεγάλους να σώσουν την ψυχή τους.

Ευρωπαίος Πολίτης της χρονιάς

Η δράση της Κιβωτού δεν πέρασε απαρατήρητη από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που έδωσε στον πατήρ Αντώνιο πέρυσι τον τίτλο του Ευρωπαίου Πολίτη της Χρονιάς. Όλα αυτά τα χρόνια ο πατήρ Αντώνιος δεν έκανε ποτέ διακρίσεις ανάμεσα σε ελληνόπουλα και παιδιά μεταναστών: η Κιβωτός συμπαραστέκεται σε παιδιά που έχουν ανάγκη κι όχι μόνο σε χριστιανόπουλα. Αυτή η έλλειψη διακρίσεων, όταν η κρίση βάθυνε, του δημιούργησε και προβλήματα, αλλά η Κιβωτός αντέχει τα πάντα. Γιατί η τιμιότητα του δημιουργού της είναι η δύναμή της: όσοι τον Πατήρ Αντώνιο τον έχουν γνωρίσει, ορκίζονται στο όνομά του. Δεν είναι ένας φιλάνθρωπος ιερέας, αλλά ένας σπάνιος υπέροχος Ελληνας. «Εμείς είμαστε η μαχητική Ελλάδα, αυτή που ποτέ δεν τα παρατάει» είχε πει κάποτε. Σήμερα  η Κιβωτός του Κόσμου στηρίζει 400 παιδάκια και εκατοντάδες μονογονεϊκές οικογένειες στην Αθήνα. Εκατό παιδιά φιλοξενούνται στα Σπίτια Φιλοξενίας στον Κολωνό και τον Πειραιά. Αλλά και στην ακριτική Πωγωνιανή φιλοξενούνται μόνιμα 70 παιδιά και παράλληλα λειτουργεί και Γεωργική Σχολή. Στη Χίο φιλοξενούνται 55 παιδιά και έχουν περάσει 120 ασυνόδευτα προσφυγόπουλα. Και σε λίγο θα ανοίξει και μία στέγη παιδιών και στο Βόλο όπου θα φιλοξενηθούν περίπου 50 παιδιά.

Ας του ευχηθούμε όλοι κι από καρδιάς χρόνια του πολλά. Και καλή δύναμη.