Όταν τον περασμένο Φεβρουάριο η κυβέρνηση υπέγραψε με τις FIFA/UEFA το μνημόνιο συνεργασίας διάφοροι που αντιλαμβάνονται το ποδόσφαιρο ως πεδίο προβολής της παρασκηνιακής δύναμης των αφεντικών τους. έλεγαν πως όλα αυτά «δεν είναι παρά επικοινωνιακά κόλπα, αφού το αυτοδιοίκητο του ποδοσφαίρου δεν μπορεί να το πειράξει κανένας». Όταν αργότερα έγινε γνωστό πως οι διεθνείς συνομοσπονδίες θα συντάξουν ένα κείμενο που θα εμπεριέχει προτάσεις για τη λειτουργία της ΕΠΟ και την οργάνωση του ποδοσφαίρου μας οι ίδιοι έλεγαν ότι «αυτό που θα ρθει δεν θα είναι τίποτα παραπάνω από μια έκθεση ιδεών, γραμμένη σε τρεις – τέσσερις σελίδες». Προέκυψε η πανδημία, η UEFA και η FIFA απέκτησαν χίλια προβλήματα που δεν είχαν, αλλά δεν άφησαν κατά μέρους την υποχρέωση που είχαν αναλάβει έναντι της ελληνικής κυβέρνησης, παρά τις και πάλι αντίθετες προβλέψεις. Χθες η ολιστική μελέτη παρουσιάστηκε. Και το πόσο έχουν χαρεί στην ΕΠΟ με την ύπαρξή της το καταλαβαίνεις από το ότι δεν έχουν τολμήσει ούτε καν να την ανεβάσουν στο site της ομοσπονδίας! Το σημαντικότερο κείμενο που έχει γραφτεί ποτέ για το ελληνικό ποδόσφαιρο από διεθνείς συνομοσπονδίες, η ΕΠΟ αντί να το έχει η ίδια παρουσιάσει στον Τύπο και στους ποδοσφαιρόφιλους κάνοντας γνωστή και την δέσμευσή της να το κάνει πράξη, το κρύβει σφυρίζοντας κλέφτικα. Ξέρετε γιατί; Γιατί είναι η απόλυτη απόδειξη της ανικανότητας της διοίκησής της.
Γκρέμισμα σε όλα
Αναρωτιόμουν χθες διαβάζοντας τις δεκάδες σελίδες με προτάσεις που η ολιστική μελέτη της FIFA/UEFA περιέχει, αν υπάρχει άλλη χώρα στην Ευρώπη, που θα ζητούσε για κάποιο δικό της λόγο από τις συνομοσπονδίες μια μελέτη για τα προβλήματα του ποδοσφαίρου της και θα της έστελναν κάτι τέτοιο. Δεν μιλάμε για μια σειρά από προτάσεις βελτίωσης της λειτουργίας της ομοσπονδίας ή αντιμετώπισης της διαφθοράς ή του προβλήματος της βίας: αυτό που η FIFA/UEFA μας έστειλαν λέει πολύ απλά ότι τίποτα από ότι υπάρχει στην Ελλάδα δεν πρέπει να παραμείνει ίδιο, εκτός από το ότι πρέπει να υπάρχει ξένος αρχιδιαιτητής στο πρωτάθλημα. Η μελέτη δεν αναφέρεται στον κ. Μαρκ Κλάτενμπεργκ, αλλά στο θεσμό.
Ντροπιαστικό συμπέρασμα
Όλα όσα στις 102 σελίδες των προτάσεων αναφέρονται σε οδηγούν στο συμπέρασμα ότι έχουμε ένα ποδόσφαιρο θεσμικά ανυπόληπτο: ένα ποδόσφαιρο που το διοικούν επικίνδυνοι για το ποδόσφαιρο άνθρωποι. Ενδεικτικά αναφέρω πως η FIFA/UEFA ζητάνε να μην έχουν οι Ενώσεις ούτε καν το δικαίωμα εκλογής Εφορευτικής Επιτροπής (!) στην εκλογική τους Γενική Συνέλευση: κάποιος διαβάζοντάς το θα πίστευε ότι τους θεωρούν ανίκανους ακόμα και για αυτό ή λαμόγια έτοιμα να στήσουν και μια τέτοια ψηφοφορία!
Η μελέτη ζητά μια νέα οργάνωση της ομοσπονδίας στη λογική μιας απόλυτης αποψίλωσης των όποιων εξουσιών του Διοικητικού της Συμβουλίου: είναι προφανές ότι η FIFA/UEFA πιστεύει πως όσο μικρότερη είναι η συμμετοχή των εκλεγμένων συμβούλων στην διοίκηση του ποδοσφαίρου μας, τόσο καλύτερα για το ποδόσφαιρο! Νομίζω ότι αυτό ειδικά είναι ένα συμπέρασμα απολύτως ντροπιαστικό, όχι μόνο για όσους βρίσκονται τώρα στην ομοσπονδία (τονίζοντας αυτάρεσκα ότι την έχουν εξυγιάνει!), αλλά και για όσους δηλώνουν πως θέλουν να επανεκλεγούν.
Μια νέα οργάνωση
Στο πολύ αναλυτικό κείμενο υπάρχουν προτάσεις για την λειτουργία της ομοσπονδίας, που αν εφαρμοστούν, θα βοηθήσουν ώστε αυτή να αλλάξει ριζικά. Προτείνεται μια εντελώς διαφορετική οργάνωση της ΕΠΟ, πολύ πιο κοντά στα μέτρα της UEFA: η οργάνωση αυτή πρέπει να βασίζεται στην απόλυτη διάκριση του επαγγελματικού από το ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο. Πρακτικά οι συνομοσπονδίες ζητάνε να περάσει η διοίκηση της ομοσπονδίας σε ένα CEO με εξουσίες απόλυτες, γεγονός που θα κάνει το ΔΣ της ομοσπονδίας να είναι περίπου διακοσμητικό. Ορίζεται σαφέστατα ότι για να ζητήματα του επαγγελματικού ποδοσφαίρου υπεύθυνη πρέπει να είναι μόνο η αναβαθμισμένη Επιτροπή Επαγγελματικού Ποδοσφαίρου της οποίας την σύσταση περιγράφει η μελέτη, ξεκαθαρίζοντας ότι σε αυτή θα πρέπει να υπάρχει και παρουσία εκπροσώπων των ποδοσφαιριστών. Η FIFA/UEFA ζητάει την πρόσληψη ενός και μόνο τεχνικού διευθυντή υπεύθυνου για τα ζητήματα των Εθνικών ομάδων και η μελέτη ορίζει τα προσόντα που αυτός πρέπει να έχει. Απαιτούν επίσης οι συνομοσπονδίες την σύσταση μιας πενταμελούς Επιτροπής Ελέγχου της ομοσπονδίας, που να την απαρτίζουν ειδικοί επαγγελματίες με γνώσεις οικονομικών, με διοικητικά προσόντα και προϋπηρεσία στο ελληνικό ποδόσφαιρο. Αυτή η Επιτροπή, όχι μόνο θα ασκεί ελέγχους, αλλά θα κάνει, με βάση τη μελέτη, και τις εκλογές της ομοσπονδίας. Ζητάνε επίσης η FIFA/UEFA την απόλυτη διεύρυνση του εκλογικού σώματος, ώστε να σταματήσουν να διοικούν το ποδόσφαιρο καμιά πενηνταριά άνθρωποι που προσφέρουν υπηρεσίες. Και υπάρχουν και σαφείς υποδείξεις για αυστηροποιήσεις κανονισμών, απόλυτη ανεξαρτησία της ΚΕΔ, νέα οικονονομική και διοικητική οργάνωση και άλλα πάρα πολλά: μέχρι και στη λειτουργία του ελληνικού Τύπου αναφέρονται.
Εποπτεία της μεταρρύθμισης
Το κείμενο είναι εξαιρετικά αναλυτικό και υπάρχουν συγκεκριμένες ημερομηνίες υλοποίησης των προτάσεων: κάποιες από αυτές πρέπει να έχουν υλοποιηθεί μέχρι τον επόμενο Μάρτιο και κάποιες μέχρι τον επόμενο Ιούνιο. Η UEFA είναι διατεθειμένη να αναλάβει την εποπτεία για την τήρηση του χρονοδιαγράμματος των αλλαγών, μέσω μιας επιτροπής, που ορίζεται ως «Ομάδα Καθοδήγησης» (Steering Group), με επικεφαλής ειδικό της ευρωπαϊκής ομοσπονδίας. Φυσικά υπάρχει κι ένα μεγάλο ερωτηματικό: αυτό που δεν έχω καταλάβει είναι πως θα υποχρεωθεί η ΕΠΟ να τα κάνει πράξη. Στην προκειμένη περίπτωση αυτό είναι και το μεγαλύτερο πρόβλημα: στην Ελλάδα δεν μπορεί να περιμένεις από την διοίκηση μιας ομοσπονδίας τον αυτοπεριορισμό της, έστω κι αν η FIFA/UEFA θεωρούν ότι αυτή είναι τελείως άχρηστη! Οι άνθρωποι δεν έχουν πρόθεση ούτε καν να παρουσιάσουν το κείμενο που τους έστειλαν: αν δεν υπήρχε το Υφυπουργείο δεν θα το μαθαίναμε ποτέ! Θα δεχτούν να γκρεμίσουν από μόνοι τους την παράγκα τους; Το βλέπω κομμάτι δύσκολο.
Θα σπάσουν αυγά;
Το καλό στην ιστορία είναι ότι έγινε ένα πρώτο και σημαντικό μεταρρυθμιστικό βήμα. Θα χρειαστούν φυσικά επιπλέον διευκρινήσεις του κειμένου. Για παράδειγμα δεν γίνεται σαφές στο κείμενο ποιος θα ορίσει αυτόν τον πανίσχυρο CEO (και τον αναπληρωτή του) που θα διοικούν την ομοσπονδία. Αν τον ορίζουν οι βλαχοπρόεδροι έγινε μια τρύπα στο νερό. Αν η επιλογή του απαιτεί ευρύτερες συναινέσεις (έχει δηλαδή λόγο και το επαγγελματικό ποδόσφαιρο και γιατί όχι και η κυβέρνηση) όντως πολλά μπορεί να αλλάξουν. Ακούγεται ότι η επιλογή του θα γίνει όπως αυτή του Κλάτενμπεργκ – μακάρι να είναι κι αυτός ξένος: όσα λάθη και να κάνει θα είναι καλύτερος από τους δικούς μας, γιατί τουλάχιστον δεν θα ξέρουμε ποιους σκελετούς έχει στην ντουλάπα του.
Μια κυβέρνηση που θέλει να βάλει τάξη στην ομοσπονδία, ακολουθώντας μάλιστα κατά γράμμα τις επιταγές της FIFA/UEFA, θα τοποθετούσε διοικούσα επιτροπή στην ομοσπονδία αμέσως μόλις θα είχε στα χέρια της την μελέτη και θα ξεκαθάριζε ότι εκλογές θα γίνουν μόνο αν ολοκληρωθεί το νέο θεσμικό φορμάτ. Δεν θα φοβόταν ούτε απειλές για Grexit, ούτε δημοσιεύματα και επιθέσεις από όσους δεν θέλουν να αλλάξει τίποτα. Αλλά έχω μεγάλες αμφιβολίες για το αν αυτή η κυβέρνηση έχει τέτοιες προθέσεις: δεν βλέπω αυταρχικούς Κοντονήδες, αλλά ανθρώπους που νομίζουν πως τα προβλήματα λύνονται με συναινέσεις.
Τουλάχιστον ας έχουν στα υπόψιν τους πως το υπάρχον σύστημα έχει τεράστιες αντοχές ακριβώς γιατί το υπηρετούν άνθρωποι που δεν έχουν κανένα πρόβλημα να τους φτύνουν (ακόμα και οι διεθνείς συνομοσπονδίες) και να λένε ότι ψιχαλίζει…