Χιλιάδες άνθρωποι στην Ελλάδα και εκατομμύρια σε όλο τον κόσμο στεναχωρήθηκαν στην είδηση του θανάτου μιας Θεάς, όπως ήταν η Τίνα Τέρνερ που στα 80ς που την γνωρίσαμε την λέγαμε Τίνα Τάρνερ, κι έτσι συνηθίσαμε οι πιο πολλοί να την αποκαλούμε.

Στα δεκάδες αφιερώματα που γράφτηκαν για αυτή παγκοσμίως αυτές τις μέρες διέκρινα κάτι που αποτελεί το μεγαλύτερο ίσως κατόρθωμά της – μεγαλύτερο και από τα τεράστια σουξέ της κι από το απίθανο νούμερο των δίσκων που φαίνεται πως έχει πουλήσει σε μια καριέρα δεκαετιών. Το εντυπωσιακό που αναφέρεται είναι ότι η Τίνα Τέρνερ είναι η τραγουδίστρια που στο βιβλίο των ρεκόρ Γκίνες καταγράφεται ως αυτή που έχει κόψει παγκοσμίως τα περισσότερα εισιτήρια σε συναυλίες. Δεν ξέρω πως το μέτρησαν και το βρήκα καταπληκτικό όσο κι αν κατανοώ πως είναι λίγο αυθαίρετο. Αυτό που σίγουρα είναι δεδομένο είναι πως σε μια σειρά από χώρες οι συναυλίες στις οποίες αυτή έχει πρωταγωνιστήσει καταγράφονται μεταξύ αυτών στις οποίες έχουν κοπεί τα περισσότερα εισιτήρια στην ιστορία: στη Βραζιλία πχ αναφέρεται πως σε μια συναυλία της στο Μαρακανά κόπηκαν 180 χιλιάδες εισιτήρια! Οι Βραζιλιάνοι έχουν έφεση στα μαζικά θεάματα, αλλά δυσκολεύομαι να φανταστώ 180 χιλιάδες ανθρώπους στο Μαρακανά που εγώ γνώρισα. Από την άλλη ίσως για να δείξεις το μέγεθος της αγάπης μπορεί πάντα να είναι απαραίτητη μια μικρή υπερβολή.

Ολοι την έχουμε δει live

Συζητώντας την βραδιά που έγινε γνωστός ο θάνατός της με φίλους συνειδητοποίησα κάτι πραγματικά παράξενο: οι πιο πολλοί συνομήλικοί μου κάπου την είχαμε δει live! Μερικοί ήταν παρόντες στην τρομερή της συναυλία στο παλιό γήπεδο της ΑΕΚ στη Νέα Φιλαδέλφεια τον Αύγουστο του 1990: ο κόσμος είχε εξαντλήσει εβδομάδες πριν τα εισιτήρια, μολονότι ήταν μήνας διακοπών και η Αθήνα ήταν μισοάδεια. Άλλοι την είχαν δει στο Λονδίνο ή στη Γερμανία – εγώ την είχα δει αρχές δεκαετίας του 90 στη Ρώμη με τον Ερικ Κλάπτον στο Παλά Εουρ: χαμός. Νομίζω ότι σε αυτό η Τίνα Τέρνερ ήταν κάτι μοναδικό: σου δημιουργούσε περίπου την υποχρέωση να ψάξεις τρόπο να τη δεις σε μια συναυλία – σου υποσχόταν ότι το θέαμα θα είναι κάτι μοναδικό. Και όντως ήταν.

Η Τίνα Τέρνερ ήταν γεννημένη για να κάνει κυρίως αυτό: να δημιουργεί ένα είδος μαγνητισμού που σε τράβαγε στο σόου της – ακόμα κι αν κανείς δεν σου είχε ποτέ μιλήσει για αυτό, τα τραγούδια της και τα βίντεο κλιπ της ήταν εγγυήσεις ό,τι θα δεις κάτι που θα το θυμάσαι για πάντα. Κι αυτό συνέβαινε: η Τίνα Τέρνερ ήταν πάρα πολλά, κυρίως όμως ήταν ένας τυφώνας σε μια σκηνή, ένα αγρίμι που έμοιαζε να έχει δραπετεύσει από κάπου και που σε έκανε να πιστεύεις πως εμφανίστηκε, όχι για να σε διασκεδάσει αλλά για να σε κατασπαράξει. Η Τίνα Τέρνερ δεν είχε ανάγκη από εφέ και τεράστια μπαλέτα και φωτορυθμικά που δεν είχες ξαναδεί και χορογραφίες μοναδικές – όχι πως όλο αυτά δεν υπήρχαν. Αυτό όμως που κυρίως υπήρχε ήταν η φωνή και η κίνησή της και μια μοναδική διάθεση με αυτά και μόνο να σε καταπλήξει – ακόμα και το τι τραγουδούσε ήταν δευτερεύον: το βασικό στο σόου ήταν η ίδια η παρουσία της, η ευκολία  που σε έπειθε πως ήταν μια μεγάλη μάγισσα. Εχω δει και το, ας πούμε αντίβαρο, στην εποχή της δόξας της: την επίσης μεγάλη Γουίτνεϊ Χιούστον. Εκείνη είχε μια φωνή που σε τύλιγε, αναρωτιόσουν από πού βγαίνει και ποιος Θεός της την χάρισε έτσι απλόχερα. Η Τίνα Τέρνερ όμως νόμιζες πως για να βρει αυτή τη φωνή έχει σκάψει μέσα της. Πως κανείς δεν της χάρισε τίποτα. Και πως η σκηνή και η μοναδική επαφή της με το πλήθος ήταν ένα είδος σωτηρίας: οι μοναδικές καλές στιγμές μιας ζωής στην οποία η δυσκολία, ο κόπος, ίσως κι ο πόνος ήταν κανόνας.

Κατάθεση ψυχής

Στο βιβλίο που έχει γράψει και στο οποίο περιγράφει την ζωή της, αλλά και την τρομακτική σχέση της με τον Αϊκ Τέρνερ, τον σύζυγο με τον οποίο μοιράστηκε αρχικά τη σκηνή και την επιτυχία, γράφει πως αυτός της έγραψε τα τραγούδια που την έκαναν γνωστή έχοντας στο μυαλό του τον Λιτλ Ρίτσαρντ. Φυσικά είναι αδύνατον κάποιος να είναι με την Τίνα Τέρνερ και να μην είναι αυτή η πηγή της έμπνευσής του, αλλά ο Αϊκ δεν ήθελε ποτέ του να το παραδεχτεί, γιατί έχοντας καταλάβει από νωρίς ότι αυτή θα άνοιγε τα φτερά της και θα του ξέφευγε έκανε ότι μπορούσε για να την τσακίζει – όπως αναφέρει την τσάκιζε συχνά και στο ξύλο.

Όλα ήταν μόνο ένστικτο  

Οι επαγγελματικές της επιλογές δεν ήταν ποτέ οι καλύτερες κι ας μαρτυρούν μια σειρά από σουξέ και μια σειρά από απανωτά βραβεία Grammy το αντίθετο. Η Τίνα Τέρνερ θα μπορούσε να είναι ακόμα πιο μεγάλη, ακόμα πιο επιδραστική, ακόμα πιο ντίβα: ας μην ξεχνάμε πως στα 25 της έχει κάνει περιοδεία με τους Rolling Stones χωρίς να φοβάται την λάμψη τους. Κανείς ποτέ δεν κατάλαβε το κριτήριο των επιλογών της. Αρνήθηκε πχ ένα ρόλο στο Color Purple του Στίβεν Σπίλμπεργκ που θα την εκτόξευε και ως ηθοποιό. Εκανε την πλάκα της παίζοντας στο Μαντ Μάξ ενώ την παρακαλούσε για μια ταινία ο Σπάικ Λι. Δεν είπε τραγούδια γραμμένα για την φωνή της, που άλλες έκαναν επιτυχίες. Όλα αυτά γιατί νομίζω πως κατά βάση προτιμούσε να γυρνάει τον κόσμο για να βρει ένα κοινό, που πάντα την περίμενε σαγηνευμένο. Ένα κοινό που ακόμα κι αν την είδε μόνο μια φορά σε μια σκηνή ποτέ του δεν την ξέχασε. Και που ακόμα θυμάται εκείνη τη βραδιά κι ευχαριστεί την μοίρα του για την τύχη να την ακούσει να τραγουδάει το «Simply the Best» ή το «We Don’t Need Another Hero» ή το «I Don't Wanna Lose You» «ρίχνοντας» γήπεδα.

Ετσι απλά  

Γεννήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 1939 στο Τενεσί και το όνομά της ήταν Αννα Μέι Μπούλοκ. Εκανε το ντεμπούτο της στα 16 της χρόνια με το γκρουπ των «Kings of Rythm» του Αϊκ Τέρνερ, του ανθρώπου που επρόκειτο να γίνει σύζυγός της, μέντοράς της, συνθέτης επιτυχιών της και κακοποιητής της. Εκανε παγκόσμια επιτυχία το ’60, σχεδόν χάθηκε το ’70, σάρωσε τη δεκαετία του ‘80. Εγινε βουδίστρια και αρνήθηκε την αμερικανική της υπηκοότητα. Έζησε και πέθανε στην Ελβετία με τον Γερμανό δεύτερο σύζυγό της Ερβιν Μπαχ. Εκανε δυο παιδιά και υιοθέτησε άλλα δύο. Υπήρξε πηγή έμπνευσης για χιλιάδες γυναίκες που λάτρεψαν και το σθένος της. Πούλησε εκατομμύρια δίσκους. Αν θες να την γνωρίσεις καλύτερα υπάρχουν δυο ταινίες για την ζωή της, το What's Love Got to Do with It και το Tina - αυτό το τελευταίο έχει γίνει και μιούζικαλ και παίζεται χρόνια ολόκληρα στο Λονδίνο.  

Αλλά όλα αυτά μετράνε λιγότερο από το γεγονός ότι κάποια στιγμή ανέβηκε σε μια σκηνή και πήρε ένα μικρόφωνο. Δεν ξέρω αν τραγουδούσε πάνω σε αυτή τα εσώψυχά της. Ξέρω πως απογείωσε ένα πλανήτη ολόκληρο…