O Παναθηναϊκός ήταν εξ αρχής φαβορί απέναντι στην Μακάμπι Τελ Αβίβ και ίσως να ζορίστηκε να πάρει την πρόκριση και λίγο πιο πολύ από όσο έπρεπε. Ηταν δεύτερος στην κανονική διάρκεια της Ευρωλίγκας και η Μακάμπι ήταν έβδομη. Η πρόοδός του στην διάρκεια της χρονιάς ήταν σπουδαία ενώ η αντίπαλός του πόνταρε σε αξιοπρόσεκτους ηρωϊσμούς. Και έχει ένα προπονητή που απέδειξε ότι γνωρίζει το δρόμο για το πως μια ομάδα φτάνει στο Final 4, όχι χθες που η ομάδα του ολοκλήρωσε την δουλειά, αλλά το περασμένο καλοκαίρι όταν την έφτιαξε κυριολεκτικά από το μηδέν. Ποντάροντας πρώτα από όλα σε παίκτες με προσωπικότητα, επιθετικό ταλέντο και θέληση να παίξουν πολύ γιατί νιώθουν πρωταγωνιστές. Αυτή η θέληση ενώνει τον ΛεΣόρτ με τον Ναν, τον Μήτογλου, τον Γκραντ και φυσικά τον Κώστα Σλούκα. Που οδήγησε στο Final 4 τον τρίτο σύλλογο στον οποίο αγωνίστηκε πράγμα που δεν θυμάμαι να έχει κάνει άλλος Ελληνας παίκτης. Και που πολύ δύσκολα θα ξανασυμβεί.
Η πρόκριση ήρθε πέρυσι το καλοκαίρι
Η πρόκριση του ΠΑΟ δεν ήρθε χθες βράδυ: σχεδιάστηκε από τον Αταμάν το περασμένο καλοκαίρι όταν παρέλαβε ένα Παναθηναϊκό χωρίς ηθικό κι αρκετά μπερδεμένο από αποτυχίες διαδοχικές. Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος κατάλαβε μετά από κάμποσα που πέρασε ότι είναι λάθος να προσπαθείς να φτιάξεις προπονητές για να διεκδικήσεις κάτι σε μια διοργάνωση με ιδιαίτερο χαρακτήρα, δική της λογική και ξεχωριστή δυναμική. Κατάλαβε πως όταν θες να διακριθείς στην Ευρωλίγκα πρέπει να παραδώσεις τα κλειδιά σε κάποιον που την διοργάνωση την γνωρίζει και που δεν έχει ιδιαίτερη σχέση με τις ιδεοληπτικές εμμονές του ελληνικού μπάσκετ: χρειαζόταν ένας νέος αέρας.
Ο ΠΑΟ βρέθηκε μετά από χρόνια με ένα προπονητή που δεν σκεφτόταν πως θα παρουσιάσει μια ομάδα ανταγωνιστική απέναντι στον Ολυμπιακό για να κατακτήσει κάτι στην Ελλάδα, αλλά το πως θα φτιάξει μια ομάδα ικανή να διεκδικήσει την Ευρωλίγκα. Η αναζήτηση σκόρερς που θα μπορούσαν να εγγυηθούν το εύκολο καλάθι, η επιμονή στην αναζήτηση καλών περιφερειακών, η πρόσληψη του Σλούκα που ξέρει την διοργάνωση όσο λίγοι, η επιλογή του Ναν και η υπομονή που έγινε μέχρι να πει αυτός το ναι, δημιούργησαν μια ομάδα που έπρεπε να ανταγωνιστεί σύνολα πολύ δεμένα και να το κάνει κόβοντας δρόμο. Ο Αταμάν έδειξε γρήγορα ότι θα διαχειριζόταν το πράγμα με σκληράδα φροντίζοντας πρώτα από όλα να υπάρξει μια εσωτερική ιεραρχία: ποτέ δεν είπε πως όλοι οι παίκτες είναι για αυτόν ίδιοι, ποτέ δεν έκρυψε την δυσαρέσκεια του για όσους δεν του έδωσαν αυτό που περίμενε, ποτέ όμως δεν έκρυψε και την εκτίμησή του σε όσους ασπάστηκαν το σχέδιο του. Ο ΛεΣόρτ, ο Σλούκας, ο Ναν, ο Γκραντ, ο Μήτογλου, ο Γκριγκόνις συνέθεσαν μια εξάδα που έπρεπε να σηκώσει το βάρος της αποστολής. Με τους Χουάντσο, Καλαϊτζάκη, Κώστα Αντετοκούνμπο και μετά την επιστροφή του τον Παπαπέτρου να μάχονται για να κερδίσουν χρόνο στο παρκέ. Και φυσικά με τους ειδήμονες να προβλέπουν όλο το χρόνο ότι ο ΠΑΟ θα καταρρεύσει, ότι η υπερβολική εμπιστοσύνη σε συγκεκριμένους παίκτες είναι λάθος, ότι ο Αταμάν δεν έχει μετρήσει σωστά τις δυσκολίες και άλλα ανάλογα.
Τον ρωτούσαν για την άμυνα
Ο Αταμάν έμεινε πολύ μακριά από το να ασχοληθεί με τις διαγνώσεις της ελληνικής κριτικής γιατί αυτά που λέγονται δεν τον αφορούν, δεν τα καταλαβαίνει και κατά συνέπεια δεν είχε και λόγο να απαντήσει σε τίποτα. Ακόμα και την παραμονή του πέμπτου ματς με την Μακάμπι, κι ενώ έχει συμπληρώσει δέκα μήνες στην Ελλάδα, χρειάστηκε να απαντάει σε ερωτήσεις για το αν ο ΠΑΟ πρέπει να βελτιώσει την άμυνα του κτλ. Σε μια από τις τελευταίες του απαντήσεις πριν το ματς με την ομάδα του Κάτας είπε πως ο βασικός σκοπός του ΠΑΟ είναι να πετύχει ένα πόντο παραπάνω από την αντίπαλό του και πως οτιδήποτε άλλο λέγεται δεν το καταλαβαίνει. Όπως φυσικά αμφιβάλω αν και οι περισσότεροι έχουν καταλάβει τον Αταμάν και το μπάσκετ του.
Διέλυσε όλες τις κριτικές επισημάνσεις
Ο Τούρκος τα κατάφερε να πάει τον Παναθηναϊκό στο Βερολίνο με την συνέπειά του. Στην πορεία διέλυσε όλες τις κριτικές επισημάνσεις, καλόβουλες ή κακόβουλες. Ο ΠΑΟ δεν χρειάστηκε ένα δεύτερο ψηλό διότι αυτός θα δημιουργούσε προβλήματα στον ΛεΣόρτ που θέλει να νιώθει εμπιστοσύνη. Η συνύπαρξη του Ναν με τον Σλούκα με τον καιρό (κι όταν ο Ελληνας παίκτης βελτίωσε τις αμυντικές του επιδώσεις) έγινε εξαιρετικά εύκολη. Ο Παπαπέτρου όχι μόνο δεν αγνοήθηκε αλλά στα ματς με την Μακάμπι έδωσε και πάρα πολλά. Ο Καλαϊτζάκης κατάλαβε τον ρόλο του κι ο κόσμος την σημαντικότητα του σχήματος χωρίς καθαρό «πεντάρι», αλλά με τους Μίτογλου και Χουάντσο μαζί. Ο Αταμάν έπαιξε ελάχιστα ματς χωρίς ελλείψεις, γνώριζε την σημαντικότητα της κανονικής περιόδου, πίεσε την ομάδα του όσο χρειαζόταν, αλλά ενθάρρυνε πάντα την ατομική πρωτοβουλία. Κυρίως έδειξε πως άλλο είναι η άμυνα κι άλλο η εμμονική χρήση της. Αμυνα πρέπει να παίζει μια ομάδα την στιγμή που είναι απαραίτητο να κερδίσει: όλα τα άλλα είναι ψυχαναγκασμοί που εξυπηρετούν το αφήγημα περί κορυφαίων προπονητών κτλ. Την Ευρωλίγκα την κερδίζει η Ρεαλ, το Παγκόσμιο οι Γερμανοί, τους Ολυμπιακούς οι ΝΒΑερς και το πανευρωπαϊκό η Ισπανία. Κι όλοι αυτοί τα καταφέρνουν γιατί οι 80 πόντοι δεν είναι ψυχολογικό όριο, αλλά οι πόντοι που μαρτυρούν πως μια ομάδα παίζει μπάσκετ του καιρού μας.
Τώρα όλα γίνονται
Το ματς με την Μακάμπι ο ΠΑΟ στο ΟΑΚΑ δεν θα το έχανε ποτέ. Στο πρώτο ημίχρονο που η ομάδα του Κάτας είχε ενέργεια να παίξει το επιθετικό μπάσκετ που ξέρει, τον ΠΑΟ τον κράτησε κοντά στο σκορ ο Σλούκας, τα επιθετικά ριμπάουντ, η μαχητικότητα του ξεκούραστου Χουάντσο, το καλό ποσοστό από το τρίποντο. Στο δεύτερο ημίχρονο ήταν δεδομένο ότι χωρίς τον Μπόλντγουιν η Μακάμπι πάλι θα κατέρρεε: συνέβη και στα τρία προηγούμενα ματς κι αν ο ΠΑΟ έχασε ένα από αυτά στο Βελιγράδι είναι γιατί παρότι βρέθηκε με 18 πόντους πίσω δεν διαχειρίστηκε σωστά τις τελευταίες κατοχές. Χθες σε ένα ΟΑΚΑ κατάμεστο η Μακάμπι έλειωσε πιο γρήγορα. Ο Κάτας γκρίνιαζε για την διαιτησία, για τις τρεις τεχνικές ποινές, για τις 35 βολές που ο ΠΑΟ εκτέλεσε κι ίσως για άλλα πολλά. Αλλά γνωρίζει καλά πως σε πέμπτο ματς με τον ΠΑΟ η Μακάμπι ήταν χαμένη από χέρι, γιατί ο ΠΑΟ για αυτό το πέμπτο ματς δούλεψε όλο το χρόνο και δούλεψε περισσότερο και καλύτερα από την δική του ομάδα.
Ο Αταμάν πάει τον ΠΑΟ στο Βερολίνο σε Final 4 μετά από δώδεκα χρόνια. Δεν είναι παράξενο: στα χρόνια που ο ΠΑΟ δεν μπορούσε να περάσει τον σκόπελο των play off αυτός με την Εφές τα θεωρούσε απλή δουλειά. Και φέτος έκανε την δουλειά του. Όχι χθες: από το περασμένο καλοκαίρι. Τον καιρό που χτίζονται ή καταστρέφονται ομάδες, αυτός έχτισε την δική του. Και δέκα μήνες ούτε την άλλαξε, ούτε πρόσθεσε παίκτες, αλλά την κουμαντάρισε σωστά. Κυρίως στις φουρτούνες, που δεν ήταν και λίγες. Στο Βερολίνο έχει δυο ματς στα οποία οι παίκτες του πρέπει να δείξουν ότι είναι έτοιμοι στο μυαλό να σηκώσουν την κούπα. Πρέπει δηλαδή να κάνουν κι αυτοί την δουλειά τους όπως ο προπονητής τους. Κι αν παίξουν το μπάσκετ που ξέρουν όλα γίνονται.