Είχα την βεβαιότητα ότι οι Ισπανοί άφησαν το ματς με την Ιαπωνία χωρίς να ψάξουν μια ισοπαλία που θα τους έδινε την πρώτη θέση στον όμιλο γιατί θέλησαν να αποφύγουν την Κροατία (και την Βραζιλία στα προημιτελικά…) και φυσικά να δουν τους Γερμανούς να φεύγουν από τη διοργάνωση νωρίς. Βλέποντας το παιγνίδι τους κόντρα στο Μαρόκο δεν έχω αυτή τη βεβαιότητα, διότι είδα όλες τις αδυναμίες που οι Ισπανοί είχαν δείξει κι απέναντι στους Γιαπωνέζους.

Η συζήτηση για το αν από την Ιαπωνία οι Ισπανοί έχασαν επίτηδες έκλεισε με το χειρότερο τρόπο. Αν ο Λουίς Ενρίκε το επέτρεψε αυτό (ή το σχεδίασε) είναι και κακός παιδαγωγός – ας μην ξεχνάμε πως η Ισπανία έχει κάμποσα νέα παιδιά που δεν επιτρέπεται να τα μεγαλώνεις μαθαίνοντάς τα ότι οι ήττες δεν απαγορεύονται όταν βολεύουν. Αν ο ομοσπονδιακός προπονητής των Ισπανών την ήττα από τους Γιαπωνεζους δεν την ήθελε, και η ήττα προέκυψε σε ένα ματς που τελικά παίχτηκε στα ίσια, είναι κακός προπονητής κι αδιόρθωτος. Διότι χθες η Ισπανία του είχε την ίδια λάθος αγωνιστική συμπεριφορά όπως και απέναντι στους Γιαπωνέζους, όταν βρέθηκε πίσω στο σκορ. Αλλά θα μπορούσε άραγε να κάνει κάτι άλλο; Δύσκολα. Διότι το ποδόσφαιρο του Λουίς Ενρίκε αποδεικνύεται ότι δεν είναι ούτε καλό, ούτε κακό. Είναι εμμονικό. Κι αυτό είναι πρόβλημα τεράστιο.    

Εξι χρόνια πριν

Το 2016, μετά τον αποκλεισμό των Ισπανών από τους Ιταλούς στο πανευρωπαϊκό πρωτάθλημα είχα γράψει εδώ ότι είδαμε όχι απλά το τέλος του μεγάλου κύκλου της Εθνικής του Ντελ Μπόσκε, αλλά το τέλος του «τίκι τάκα», δηλαδή του ποδοσφαίρου στον οποίο ο κύκλος στηρίχτηκε. Είχα γράψει ότι το αντίο στην Εθνική παικτών όπως ο Ινιέστα, ο Τσάβι, ο Βίγια, αλλά κι ο Φερνάντο Τόρες, ο Πουγιόλ, ο Φάμπεργκας (που έπαιζε μέχρι και «ψεύτικο εννιάρι») θα φέρει αποτυχίες και δυσκολίες, διότι παίκτες ικανοί να κάνουν το ισπανικό τίκι τάκα λειτουργικό είναι δύσκολο να βρεθούν (https://www.karpetshow.gr/blog/to-telos-toy-tiki-taka ).

Ακολούθησαν η αποτυχία στο μουντιάλ του 2018 (που είχε να κάνει και με την απόλυση του Λοπετέγκι πριν αρχίσει το τουρνουά), η καλή, αλλά όχι όσο σπουδαία θα έπρεπε, εμφάνιση στο Εuro2020 (οι Ισπανοί έμοιαζαν μάλλον ευχαριστημένοι (!) μετά τον αποκλεισμό τους στον ημιτελικό) και ο χθεσινός αποκλεισμός. Ολοι οι αποκλεισμοί αυτοί ήρθαν στα πέναλτι: τους κέρδισαν σε αυτή την σκληρή διαδικασία πριν από το Μαρόκο, οι Ρώσοι το 2018 και οι Ιταλοί πριν ενάμισι χρόνο. Το κοινό των τριών αποκλεισμών είναι ένα και μόνο: το ποδόσφαιρο που κάποτε βοήθησε τους Ισπανούς να δημιουργήσουν την τελευταία ποδοσφαιρική ηγεμονία του κόσμου δεν λειτούργησε. Καμία από τις ομάδες αυτές δεν τρόμαξε βλέποντας τους να κάνουν πάσες. Και οι ίδιοι οι Ισπανοί όταν έφτασαν στη διαδικασία των πέναλτι έμοιαζαν παιδιά που θα τους τιμωρήσει ο δάσκαλος γιατί δεν απάντησαν στις ερωτήσεις του έστω παπαγαλίζοντας. Οι Ισπανοί σε κάθε περίπτωση ένοιωθαν χαμένοι απλά γιατί τα ματς πήγαν στα πέναλτι: η συνταγή τους δεν είχε αποδόσει – αποκλείστηκαν από ανασφάλεια.

Πιο πολύ κι από τον Γκουαρντιόλα

Ο Λουίς Ενρίκε δεν είναι Πεπ Γκουαρντιόλα, αλλά θέλησε όσο κανείς το τίκι τάκα να το νεκραναστήσει – να γίνει κάτι σαν τον Δόκτωρα Φρανκενστάιν. Εφτιαξε και παρουσίασε μια ομάδα ικανή να παίζει αυτό και μόνο. Εβαλε τον Ρόντρι σε θέση στόπερ για να έχει ένα ακόμα πασέρ. Δεν χρησιμοποιούσε πάντα τον Μοράτα (τον μοναδικό φορ που έχει) για να μην υπάρχει στην επίθεση σημείο αναφοράς. Αφηνε εκτός τον Σαράμπια (που δεν έχει κάνει καριέρα σε ομάδες που αγαπούν το τίκι τάκα), αλλά και παίκτες όπως ο Κόκε, ο Αθπιλικουέτα κι ο Καρμπαχά, που σε ματς όπως το χθεσινό, θα μπορούσαν να αντιτάξουν δύναμη στη δύναμη του αντιπάλου. Χρησιμοποιούσε νέα παιδιά ώστε σαν δάσκαλος να τα κατηχήσει στο ποδόσφαιρο που πιστεύει: το ένα και μοναδικό.

Ποιο ήταν το αποτέλεσμα; Είδαμε ότι το σχέδιο ήταν λειτουργικό εκεί που υπήρχαν κενοί χώροι, εκεί που η μπάλα μπορούσε να φτάσει εύκολα εντός περιοχής, εκεί που οι επιλογές πάσας ήταν πολλές γιατί ο αντίπαλος δεν έπαιζε άμυνα οργανωμένα ή γιατί οι παίκτες που έπαιζαν στην άμυνα είναι μέτριοι: είδαμε ένα τίκι τάκα αποδοτικά και υπέροχο με την Κόστα Ρίκα και για ένα ημίχρονο εξαιρετικό κόντρα στην γεμάτη αργούς παίκτες άμυνα των Γερμανών. Αλλά απέναντι στους μαχητικούς Γιαπωνέζους και τους ψυχωμένους Μαροκινούς που περίμεναν οργανωμένα και με δυο κόφτες να γεμίζουν το χώρο μπροστά από τα στόπερ, οι Ισπανοί πάσαραν τη μπάλα ψάχνοντας τους Τσάβι, τους Ινιέστα, τους Βίγια και τους Φερνάντο Τόρες – χωρίς τις δικές τους πρωτοβουλίες το «τίκι τάκα» έγινε ο καλύτερος τρόπος άμυνας του αντιπάλου. Ενας τρόπος να περνά η ώρα χωρίς κινδύνους. Με τη μπάλα πάντα μακριά από την περιοχή. Στο δοκάρι του Σαράμπια στο τελευταίο λεπτό της παράτασης ο Λουίς Ενρίκε ήταν σαν να βλέπει το σκανδαλιάρη Θεό του ποδοσφαίρου να του βγάζει τη γλώσσα και να του λέει έτσι έπρεπε να παίξεις: να σκεφτείς πρώτα από όλα πως θα βάλεις τη μπάλα πολλές φορές στην αντίπαλη περιοχή και πως με αυτή θα παίξουν οι κυνηγοί σου. Κι όχι οι μέσοι που απλά γύριζαν τη μπάλα γύρω γύρω παίζοντας «κορόιδο» και ψάχνοντας κορόιδα που δεν υπάρχουν. Το γραφα χθες.

Κόντε και Μουρίνιο

Το έδειξε πρώτος ο Μουρίνιο στα αξέχαστα εκείνα ματς της Ιντερ με την Μπαρτσελόνα. Το τελειοποίησε ο Κόντε το 2016. Το κόλπο αντιμετώπισης του τίκι τάκα είναι απλό και πολύ αποδοτικό. Όταν ο άλλος γυρίζει τόσο πολύ τη μπάλα, πιέζεις τις πάσες περιμένοντας, όχι τόσο για να την κλέψεις τη μπάλα, όσο για να βάλεις τον αντίπαλό σου στη λογική να την προστατέψει: όταν αυτό συμβεί η μπάλα γυρίζει πίσω εύκολα και πάει μπροστά δύσκολα. Και η Ισπανία μετρά σωστές πάσες. Και αποκλεισμούς. Εστω στα πέναλτι.

Το παιδί του Μπούργκος

Προκρίθηκε το Μαρόκο που δεν είναι ελκυστικό στο μάτι αλλά αποτελείται από μαχητές και παίκτες που ξέρουν τι να κάνουν στο γήπεδο: αρκετοί παίζουν ή έπαιζαν στην Ισπανία κι αυτό βοήθησε. Ο ίδιος ο προπονητής τους, ο Βαλίντ Ρεγκραγκί έχει παίξει ποδόσφαιρο στην Σαταντέρ αλλά το τίκι τάκα το βαριέται – το είχε πει στη συνέντευξη Τύπου πριν το ματς. Είναι ένας καταπληκτικός τύπος ο Ρεγκραγκί και προσεχώς θα σας γράψω την ιστορία του: έχει σπουδάσει μαθηματικά, οικονομικά και κοινωνιολογία. Πριν οδηγήσει το Μαρόκο στο μουντιάλ είχε δώσει με την ομάδα όλα κι όλα τρία φιλικά ματς, αλλά έκανε πολλά και σημαντικά που μέτρησαν: έφερε πίσω στην Εθνική τον Ζίγιες, επέμενε σε παίκτες που στις ομάδες τους δεν αγωνίζονται όπως ο  Αμάλα που στη Σταντάρ Λιέγης δεν υπολογίζεται, έφτιαξε σε χρόνο ρεκόρ μια ομάδα με εσωτερική ιεραρχία και βασικούς που παίζουν για αυτόν.

Κλασικό παράδειγμα ότι η ιεραρχία αυτή λειτουργεί η περίπτωση του ήρωα της βραδιάς, του τερματοφύλακα Γιασίν Μπουνού που στην Ισπανία όπου αγωνίζεται εδώ και χρόνια όλοι τον φωνάζουν «Μπόνο» όπως τον τραγουδιστή των U2. Ζήτησε να μην αγωνιστεί με το Βέλγιο κι ο κόουτς έβαλε τον Μουνίρ, αλλά η θέση του βασικού ήταν πάντα δική του – ο Ρεγκράγκί εκτίμησε την ειλικρίνεια του αιτήματός του, δεν τον άφησε πίσω. Ο Μπόνο έχει μια τρέλα με την Αργεντινή (!), δηλώνει οπαδός της ομάδας του Μέσι, έχει όνειρο να αγωνιστεί στη Ρίβερ Πλέιτ, έχει ένα σκύλο που τον φωνάζει Ορτέγκα και μέντοράς του ήταν ο Μπούργκος, ο πρώην προπονητής του Αρη, που του έλεγε ιστορίες για το ποδόσφαιρο των Αργεντίνων, όταν ήταν μαζί στην Ατλέτικο Μαδρίτης. Εχει πιάσει 14 από το 52 πέναλτι που του έχουν εκτελέσει στην καριέρα του: πριν το μουντιάλ είχε πιάσει κι ένα Χάλαντ, αλλά ο διαιτητής έδωσε επανάληψη.

Οι Ισπανοί θα τον θυμούνται για πάντα. Αν ο Μπόνο έκανε σουξέ το Beautiful day, αυτός έκανε σουξέ πιάνοντας τρία πέναλτι…