H Mπαρτσελόνα νομίζω είναι η μόνη ομάδα που έχασε το πρωτάθλημα, μολονότι, όταν αυτό επανεκίνησε, η ίδια βρισκόταν στην πρώτη θέση της βαθμολογίας. Χθες διάβασα ότι ο Μπλανκ, ο Κλάιβερτ κι ο πάντα παρών στα σχέδια των Μπλαουγκράνα πρώην αρχηγός Τσάβι είναι υποψήφιοι να αντικαταστήσουν τον Κίκε Σετιέν που ανέλαβε την Μπαρτσελόνα τον Ιανουάριο. Αλλά ποιος είναι αυτός ο Κίκε Σετιέν; Και πως κατάφερε στα 61 του χρόνια να γίνει προπονητής της;

Από το Σαταντέρ στη Βαρκελώνη

Ο Σετιέν άρχισε να παίζει ποδόσφαιρο στην παραλία του Σαταντέρ, κοντά στο λιμάνι όπου έφταναν πλοία για εμπόριο σαρδέλας (δεν προκαλεί έκπληξη, ότι το γήπεδο που αγωνίζεται η τοπική ομάδα, ονομάζεται El Sardinero, δηλαδή «το σαρδελοκούτι»). Είναι μια ωραία πόλη το Σανταντέρ, ένα σημαντικό λιμάνι που έχει ονομάσει το αεροδρόμιο του, όχι τυχαία, Σεβέριο Μπαλεστέρος, προς τιμή του μεγάλου παίκτη του γκολφ που κατάγεται από εκεί, του μόνου περισσότερου διάσημου από τον Σετιέν. Όμως η Κανταβρία του οποίου το Σαταντέρ είναι πρωτεύουσα παραμένει η Κανταβρία, δηλαδή μια μικρή επαρχεία σε σύγκριση με τις άλλες στην Ισπανία: το να ξεκινήσεις από εκεί και να φτάσεις στην Μπαρτσελόνα δεν είναι εύκολο.

Ο Σετιέν υπήρξε σπουδαίος ποδοσφαιριστής, κεντρικός μέσος, σκηνοθέτης φάσεων και δημιουργός.  Ξεκίνησε και τελείωσε την καριέρα του  στην τοπική Ρασίγκ στην οποία αγωνίστηκε δώδεκα χρόνια, αλλά πέρασε και από την Ατλέτικο κερδίζοντας και τη συμπάθεια όλων των Ισπανών ποδοσφαιρόφιλων γιατί αδικήθηκε από προπονητές της Εθνικής που δεν τον εμπιστεύθηκαν: την Εθνική την εγκατάλειψε μετά το μουντιάλ του 1986. Οποιος δεν έχει αγωνιστεί στη Μπάρτσα και στη Ρεάλ Μαδρίτης βλέπει τον κόσμο να τον αγαπάει λίγο παραπάνω: συμβαίνει συχνά.

Η λατρεία για το σκάκι  

Με τον ούριο άνεμο αυτής της συμπάθειας ο Σετιέν έγινε προπονητής. Στην προπονητική του καριέρα, που φυσικά ξεκίνησε στη Ρασίγκ Σαταντέρ, διακρίνει κανείς μια σειρά από απίθανες περιπέτειες. Περάσματα από ομάδες όπως η Λογκρινιές και η Λόγο, εντυπωσιακά πράγματα με την Λας Πάλμας από την οποία άφησε να φύγει κάποτε ο Αραούχο, απόλυση σε χρόνο ρεκόρ από την Εθνική Γουϊνέας – ακόμα και μια συνεργασία με την ρωσική  ομοσπονδία για να βοηθήσει την Εθνική ποδοσφαιρική ομάδα που παίζει ποδόσφαιρο στην άμμο μπορείς να διαβάσεις στο βιογραφικό του! Κυρίως όμως ο Σετιέν είναι γνωστός στην Ισπανία για την αγάπη του για το σκάκι – πράγμα σπάνιο, όταν μιλάμε για επαγγελματίες προπονητές.

Από όσα ο ίδιος λέει κληρονόμησε την αγάπη του από τον πατέρα του κι έγινε Gran Master τον καιρό που προπονούσε την Λογκρονιές. Οι Ισπανοί λένε ότι έφτασε να αναμετρηθεί με τον Καρποφ και τον Κασπάροφ, αλλά και με το Deep Blue, τον περίφημο υπολογιστή που υπήρξε πρωταγωνιστής στην αναμετρήσεις «άνθρωπος εναντίον μηχανής» που είχαν προκαλέσει τρομερό ενδιαφέρον την δεκαετία του ‘90. Ο Σετιέν πρόβαλε πολύ αυτή την πλευρά του: σε μια τηλεοπτική του συνέντευξη είχε εξηγήσει τις ομοιότητες που υπάρχουν ανάμεσα στο σκάκι και στο ποδόσφαιρο, υποστηρίζοντας πως και στα δυο μετρά ο έλεγχος του κέντρου και της προοπτικής του – «μετρά σε κάθε περίπτωση να μπορείς να δεις κάποιες κινήσεις μπροστά» είχε πει. Στην ίδια συνέντευξη είχε χαρακτηρίσει τον Μέσι «μια αληθινή βασίλισσα του σκάκι», ένα παίκτη που μπορεί να πηγαίνει παντού και να κάνει τα πάντα. Κι όλα αυτά από ό,τι φαίνεται το Μέσι ειδικά τον γοήτευσαν: όταν έδιωκαν τον Ερνέστο Βαλβέρδε, στη Μπαρτσελόνα, και με την σύμφωνη γνώμη του αρχηγού, αποφάσισαν να δώσουν μια ευκαιρία στον άνεργο το τελευταίο εξάμηνο πρώην προπονητή της Μπέτις, τον άνθρωπο που «πίστευε πάντα στην κατοχή της μπάλας πιο πολύ από τον Πεπ Γκουαρντιόλα» και που ήταν «μεγαλύτερος θαυμαστής των ιδεών του Γιόχαν Κρόιφ κι από τον ίδιο τον Ολλανδό». Κι αυτά τα έχει δηλώσει όταν έστελνε στην Μπάρτσα μηνύματα αγάπης χρόνια πριν όταν με τη Μπέτις κατάφερε να κερδίσει εκτός έδρας την ίδια σεζόν και τους Μπλαουγκράνα και τη Βασίλισσα, πράγμα σπάνιο.

Πρόβλημα η σύγκριση με το χθες

Υπάρχει ένα πρόβλημα με την Μπάρτσα κι όσο ο καιρός περνάει γίνεται ολοένα και πιο κατανοητό: ο περισσότερος κόσμος είναι αιχμάλωτος από την ανάμνηση της ομορφιάς του παιγνιδιού της και αυτό συμβαίνει γιατί όλοι οι υποστηρικτές της πιστεύουν πως οι επιτυχίες της ήταν συνέπεια κυρίως αυτού του χαρακτηριστικού της. Ακόμα και παράγοντες και ποδοσφαιριστές που έχουν ζήσει τις μεγάλες της μέρες, δείχνουν να πιστεύουν πως πρέπει να βρεθεί ένας τρομερός προπονητής που θα βοηθήσει την ομάδα να ξαναβρει όλα τα κάποτε καταπληκτικά στοιχεία του παιγνιδιού της: σε τελική ανάλυση μιλάμε για αρετές που ήταν αποτέλεσμα προπονήσεων και μαθημάτων. Γιατί να μην το κάνει αυτό ο σκακιστής Σετιέν, ο μεγάλος αδικημένος, ο καταπληκτικός μαθητής του Κρόιφ, ο λάτρης του ποδοσφαίρου πρωτοβουλίας που με τη Μπέτις, τη Ρασίγκ, την Λας Πάλμας γοήτευσε τον κόσμο; Τι είναι άραγε πιο εύκολο; Να είναι θεαματικές αυτές οι ομάδες, ή η Μπαρτσα του Μέσι, του Σουάρες, του Γκριεζμάν κτλ; Κάτι τέτοια λέγανε. Και τελικά είδαν την πλάτη της Ρεάλ.

Μακάρι να ήταν τόσο απλό

Στην Καταλονία αγαπούν το επιθετικό ποδόσφαιρο κι αυτή η αγάπη είναι συγχρόνως οδηγός για τη δημιουργία μιας ομάδας. Όμως το επιθετικό ποδόσφαιρο δεν είναι ένα και μόνο και σίγουρα δεν είναι μόνο αυτό που έπαιζε κάποτε η Μπάρτσα με τον Πεπ. Επίσης ένας βασικός κανόνας στο ποδόσφαιρο είναι ότι πριν μια ομάδα ασχοληθεί με την αγωνιστική της ταυτότητα, δηλαδή με τον τρόπο που αγωνίζεται, πρέπει να έχει εξασφαλίσει ότι λειτουργούν πολλά άλλα. Μια ομάδα πρέπει να έχει επίγνωση των δυνατοτήτων και των ορίων της, να έχει παίκτες ικανούς να υπηρετήσουν ένα συγκεκριμένο παιγνίδι και να έχουν και ενέργεια για τρέξιμο. Κι ο προπονητής, πριν αποφασίσει τι η ομάδα του να θα κάνει, πρέπει κυρίως να μπορείς να σταθμίσει σωστά τι μπορεί και τι δεν μπορεί. Ο Βαλβέρδε αυτό έκανε: κάθε του απόφαση στα δυόμισι χρόνια της παρουσίας του βασίστηκε στη γνώση του υλικού – η ομάδα του έκανε ό,τι ακριβώς μπορούσε. Ο Σετιέν πήγε να αποδείξει ότι η ομάδα μπορεί να παίξει το ποδόσφαιρο που θέλει αυτός – ήθελε με ψάρια να κάνει κρεατόσουπα. Αλλά το πρόβλημα δεν ήταν οι ιδέες του: είναι ότι όλοι εκεί φαίνεται να ζουν με ψευδαισθήσεις. Νομίζουν πως θα γυρίσει ο χρόνος πίσω, ο Μέσι θα γίνει 25 χρονών, θα εμφανιστούν πάλι ο Ινιέστα, ο Τσάβι κι ο Πουγιόλ ή έστω ο Νεϊμάρ κι ο Σουάρες νεαρότερος. Κι ότι όλα αυτά αρκεί να τα κάνει ένας προπονητής που αγαπά την κατοχή της μπάλας και το 4-3-3 που ο Ερνέστο είχε αφήσει στην άκρη. Μακάρι να ήταν τόσο απλό.

Η περίληψη της χρονιάς

Η Μπαρτσελόνα έδιωξε ένα προπονητή που κατέκτησε δυο πρωταθλήματα στη σειρά, την είχε πρώτη στη βαθμολογία, ήταν αήττητος στα ματς με τη Ρεάλ και την είχε στους 16 του Τσάμπιονς λιγκ: όλα αυτά σημαίνουν ότι έκανε λάθος. Τώρα για να σώσει τη χρονιά της πρέπει να κερδίσει τον Αύγουστο το Τσάμπιονς λιγκ – θα πρόκειται περί θαύματος. Αν δεν το κάνει «το Ερνέστο θα λέτε και θα κλαίτε» θα είναι η περίληψη της χρονιάς της….