Περιμένοντας τους τελικούς του Μουντομπάσκετ ομολογώ ότι αλλιώς είχα φανταστεί τη σημερινή μέρα. Περίμενα η Ελλάδα να βρίσκεται σε ένα από τους δυο τελικούς – ή στο μικρό ή ακόμα καλύτερα στο μεγάλο. Γεγονός που θα σήμαινε ότι θα είχαμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε ένα ακόμα ρεσιτάλ του Βαγγέλη Ιωάννου – ο γρήγορος αποκλεισμός της Εθνικής αυτά τα ρεσιτάλ μας τα στέρησε.

Σώζει την εικόνα

Εχω καταλήξει καιρό τώρα ότι αν δεν υπήρχε ο Βαγγέλης τα τουρνουά της Εθνικής (ακόμα και το Ακρόπολις – μην πω κυρίως αυτό) θα ήταν ακόμα περισσότερο ανυπόφορα. Από το 2009 κι έπειτα οι σφαλιάρες πάνε σύννεφο και δεν χρειάζεται να τις επαναλάβουμε γιατί θα πάθουμε κατάθλιψη. Αν υπάρχει ένας που σώζει κάθε φορά την εικόνα της Εθνικής αυτός είναι ο Βαγγέλης. Είτε περιγράφοντας με το δικό του μοναδικό τρόπο όσα γίνονται, είτε περιγράφοντας όσα δεν γίνονται, πράγμα που αποτελεί και την μοναδική σπεσιαλιτέ του.

Ας πάρουμε για παράδειγμα το Ελλάδα – Τσεχία, ουσιαστικά το μοναδικό εφετινό ματς της Εθνικής που περιέγραψε. Εχω την απόλυτη βεβαιότητα ότι αν υπήρχε στη θέση του οποιοσδήποτε άλλος δεν θα είχαμε σχεδόν τίποτα να θυμόμαστε. Το παιγνίδι ήταν απλό. Οι Τσέχοι έπαιζαν για να υπερασπιστούν την διαφορά των 12 πόντων που τους έδινε την πρόκριση από την αρχή. Οι παίκτες του Θανάση Σκουρτόπουλου μπήκαν δυνατά, πίεσαν, αλλά στο ημίχρονο το ματς ήταν σχεδόν ισόπαλο: όλη η πίεση της αρχής δεν είχε αποφέρει σχεδόν τίποτα. Στο τρίτο δεκάλεπτο οι Τσέχοι πέρασαν και μπροστά διευρύνοντας την διαφορά των 12 πόντων: η πρόκριση είχε κριθεί. Στη συνέχεια οι Τσέχοι χαλάρωσαν, ο Καλάθης ήταν στην επίθεση ασταμάτητος, η Εθνική μας γύρισε το ματς κι έφτασε και στο πολυπόθητο +12, το οποίο όμως, λόγω της σοβαρότητας του αντιπάλου που ήξερε τι ήθελε, δεν κατάφερε να το διευρύνει ποτέ. Για να πάρεις διαφορά πρόκρισης δεν αρκεί να την πιάσεις μια δυο φορές: πρέπει να την ξεπεράσεις (συνήθως και αρκετά) και να μπορείς να την υπερασπιστείς. Η Εθνική μας δεν μπορούσε αυτό να το κάνει, αποβλήθηκε κι ο Γιάννης Αντετοκούνμπο και το μόνο που έμεινε ήταν κάποιοι ηρωϊσμοί – ό,τι δηλαδή περίμενε ο Βαγγέλης για να γράψει τη ραψωδία του. Αν σε πολλούς έμεινε η εντύπωση πως έγινε κάτι ηρωϊκό, δημιουργός του δράματος είναι ο Βαγγέλης και μόνο.

Τόσο ανεβαίνουν τα ντεσιμπέλ

Το να κάνεις μια μετάδοση τονίζοντας τη δύναμη της ελληνικής καρδιάς και το μεγαλείο της ελληνικής ψυχής, όταν η Εθνική κερδίζει, είναι εύκολο και έχει συμβεί σε πολλά σπορ: ποιος έχει ξεχάσει τις μεταδόσεις του Euro του 2004; Το να μετατρέψεις σε έπος ένα αποκλεισμό που ήταν φανερός από το πρώτο δεκάλεπτο, είναι ικανότητα σπάνια κι αυτή την έχει μόνο ο Βαγγέής. Στο ματς με την Τσεχία, όσο πιο μακριά από την πρόκριση μέναμε, τόσο περισσότερο ανέβαιναν τα ντεσιμπέλ. Σε ένα απλό ματς όπως αυτό η Εθνική μας προκρίθηκε τουλάχιστον δυο φορές και αποκλείστηκε άλλες τόσες. Μάθαμε για σφαγές διαιτητών, είδαμε το Θανάση να μεταμορφώνεται σε εθνικός ηγέτης, ζήσαμε αλλά δεν ξορκίσαμε την κατάρα των βολών, αποκτήσαμε την βεβαιότητα ότι μας κυνηγάει η παγκόσμια διαιτησία, πιστέψαμε στην πρόκριση ακόμα και όταν η διαφορά ήταν μόλις 9 πόντους, τα δευτερόλεπτα ελάχιστα και την μπάλα την είχαν οι Τσέχοι. Γιατί; Μόνο και μόνο γιατί υπήρχε ο γίγαντας Βαγγέλης. Οποιος άλλος έκανε αυτό το ματς θα μας είχε υποχρεώσει να αναρωτιόμαστε τι άραγε περιμένουμε να γίνει, όταν οι ψηλοί της ομάδας δεν μπορούν να βάλουν τη μπάλα στο καλάθι κι όταν οι περιφερειακοί της δεν μπορούν να δυσκολέψουν τα σουτ των Τσέχων, που σούταραν σε όλο το ματς ανενόχλητοι. Αλλά τι σημασία έχουν αυτά άραγε και ποιος τα χαίρεται; Ενώ αν μετέδιδε ο Βαγγέλης και υπήρχε λίγος ακόμα χρόνος η Εθνική, όχι μόνο θα προκρινόταν, αλλά θα έπαιζε και σε κάποιο τελικό σήμερα.

Κορνίζα στο σπίτι τους…

Αν η φτώχια θέλει καλοπέραση, η μπασκετική αποτυχία θέλει το Βαγγέλη: μας είπε άλλωστε ότι δεν μπορεί να έχουμε κανένα παράπονο από αυτά τα παιδιά – τα οποία παιδιά θα πρεπε να έχουν κορνίζα σπίτι τους το πορτρέτο του. Δεν είναι απλά ο νονός τους, αφού τους περισσότερους τους ξέρουμε με τα προσωνύμια που τους χάρισε, αλλά είναι και η ασπίδα τους: ομορφαίνει τις εμφανίσεις τους και γλυκαίνει τους αποκλεισμούς τους: δεν περιγράφει, επινοεί.

Μπορεί να κάνει το ίδιο και με άλλους; Φυσικά και μπορεί: αν οι Αμερικάνοι τον άκουγαν θα τον έπαιρναν να μεταδίδει ματς του ΝΒΑ, έστω στα ελληνικά, και θα έβαζαν υπότιτλους. Θα ήταν ο Βαγγέλης «Τhe Voice» Ιωάννου – ο πρώτος μετά το Φρανκ Σινάτρα.  Ο Βαγγέλης μπορεί να σου πει τι είπε ο προπονητής στο τάιμ άουτ χωρίς να το ακούσει. Εχει ένα αμίμητο τρόπο να μεταφέρει ολόκληρες συζητήσεις παικτών με διαιτητές στη διάρκεια της μετάδοσης, μολονότι είναι πολύ μακριά («δεν έκανα φάουλ του λέει, «σε παρακαλώ πολύ, του εξηγεί ο διαιτητής). Μπορεί να σου πει ποια ακριβώς είναι η διαφωνία δυο παικτών, λες και είναι μαζί τους στο γήπεδο («έπρεπε να μου την δώσεις γιατί είχα καλύτερη θέση, του λέει «μείνε συγκεντρωμένος, του απαντάει ο αρχηγός». Φτιάχνει ακόμα και προσωνύμια για ξένους – ο Καμπάτσο π.χ σε αυτό το τουρνουά είναι ο «μικρός μάγος». Μπορεί επίσης να δημιουργήσει άνετα νέους όρους («πίεση στα τέσσερα τέταρτα») ή να αποκαλύψει μυστικά («το μακρινό ριμπάουντ είναι το μυστικό του μπάσκετ») ή να σου πει κάτι που δεν ήξερες ότι υπάρχει (π.χ το «σκριν επιλογής»). Ο Βαγγέλης μπορεί να γίνει προπονητής και να ζητάει «τρεις κοντούς για να το γυρίσουμε», ή τηλεσκηνοθέτης και να απαιτεί ένα ριπλέι ακόμα και από κινέζους πιστεύοντας πως ξέρουν ελληνικά, ή διηγηματογράφος, αν αρχίσει ξαφνικά να σου λέει για τα παιδικά χρόνια του Θανάση – ίσως και του Λαρεντζάκη αν έχει κέφι. Όλα αυτά μπορεί να τα κάνει σε οποιοδήποτε ματς, αλλά το αληθινό ρεσιτάλ το δίνει πάντα με την Εθνική – μάλιστα πιστεύω πως όσο χειρότερη είναι η Εθνική τόσο ωραιότερες είναι οι περιγραφές του.

Κρίμα που η Εθνική δεν είναι στα μετάλλια: ο Βαγγέλης θα έλεγε πράγματα που δεν έχουμε ξανακούσει. Βέβαια έσωσε την πατρίδα με τον τρόπο του: ένα μεγάλο μέρος του κόσμου χάρη στο Βαγγέλη πιστεύει ότι η Εθνική αποκλείστηκε άδικα, όχι σε αυτό το τουρνουά αλλά σε όλα τα τουρνουά που έχει πάρει μέρος και έχει κάνει τις περιγραφές των παιγνιδιών ο Βαγγέλης μας. Κανονικά οι παίκτες του Σκουρτόπουλου πρέπει να πάνε στο αεροδρόμιο να τον υποδεχτούν την Τρίτη. Κι εμείς φυσικά μαζί τους…