Με ενοχλεί λίγο αυτός ο επαρχιωτισμός του ελληνικού Τύπου που ασχολείται με διεθνή γεγονότα ανάλογα με το αν υπάρχει ή όχι ελληνική παρουσία – ό,τι δεν αφορά το χωριό μας το προβάλουμε λιγότερο. Το πιο χαρακτηριστικό τέτοιο παράδειγμα είναι το Final 4 της Ευρωλίγκας. Αν υπάρχει ελληνική ομάδα είναι το σημαντικότερο αθλητικό γεγονός, αν δεν υπάρχει του δίνεται προβολή μικρότερη από τα παράπονα της ΑΕΚ για τον αρχιδιαιτητή Περέιρα: δεν το βρίσκω σωστό. Πόσο μάλλον όταν το εφετινό Final 4 έχει ως κεντρικό πρόσωπο ένα γνωστό μας για τον οποίο τόσα και τόσα έχουμε πει, δηλαδή τον Ζέλικο Ομπράντοβιτς.

Ο προπονητής και οι επιτυχίες

Ξέρω ανθρώπους που εκτιμούν τον Ομπράντοβιτς περισσότερο από τις επιτυχίες του – εγώ ανήκω σε αυτούς που αυτά δεν τα διαχωρίζουν, διότι η επιτυχία είναι πάντα η απόδειξη της δουλειάς του προπονητή, ωστόσο ξέρω πολλούς, που τον θεωρούν ικανό αλλά και τυχερό ταυτόχρονα. Μπορεί το «τυχερός» να είναι κατηγορία; Κανονικά όχι, αφού το να έχεις τύχη είναι αξιοζήλευτο, αλλά στα σπορ συνήθως ο χαρακτηρισμός χρησιμοποιείται υποτιμητικά. Στην περίπτωση του Ομπράντοβιτς υπάρχουν μπασκετόφιλοι που λένε πως η ικανότητα του είναι μεγάλη (τόσο μεγάλη ώστε να τον θεωρούν σπουδαίο πρωταγωνιστή του ευρωπαϊκού μπάσκετ), αλλά η τύχη του να δουλεύει πάντα σε ομάδες που του δίνουν να διαχειριστεί τεράστια μπάτζετ είναι το πραγματικό μυστικό της επιτυχίας του.

Η παρατήρηση έχει μια βάση. Οι μόνες ομάδες με τις οποίες κατάφερε να κερδίσει την Ευρωλίγκα, χωρίς αυτές να ανήκουν στο κλαμπ των πλουσίων, ήταν η Παρτιζάν και η Μπανταλόνα αλλά μιλάμε για άλλες εποχές και άλλα μπάτζετ. Και οι δυο δεν είχαν φυσικά τρομερά χρήματα, αλλά και οι αντίπαλοί τους δεν κόστιζαν 40 εκατ ευρώ το χρόνο, όπως η τωρινή ΤΣΣΚΑ πχ. Ηταν εποχές που όλοι είχαν δικαίωμα στην επιτυχία γιατί οι ξένοι παίκτες ήταν λίγοι: πριν την Παρτιζαν είχε κερδίσει τα πάντα η Γιουγκοπλάστικα. Ωστόσο το να δίνουν στον Ομπράντοβιτς χρήματα να διαχειρισθεί διάφοροι λεφτάδες δεν είναι αποτέλεσμα συμπτώσεων ή τύχης: όποιος το κάνει, το κάνει γιατί τον εμπιστεύεται. Από την άλλη το γεγονός αυτό συντηρεί και την συζήτηση. Πολλοί αναρωτιούνται τι θα έκανε ο Ζέλικο χωρίς τα χρήματα των Γιαννακοπουλέων, της Ρεάλ Μαδρίτης, της Dogus κτλ κτλ.

Θρίαμβος, αλλά στην έδρα του

Πριν δυο χρόνια ο Ομπράντοβιτς κέρδισε την κούπα με τη Φενέρ. Ηταν ένα ιστορικό τρόπαιο, το πρώτο που είχε κατακτήσει ποτέ μια τουρκική ομάδα. Αλλά h πανάκριβη, πληρέστατη, δυνατή Φενέρ  είχε αγωνιστεί στο Final 4 στην έδρα της. Θυμάμαι είχα γράψει τότε ότι μολονότι ο Ομπράντοβιτς είχε μια καθοριστική συνεισφορά στην επιτυχία, (κυρίως γιατί είχε κρατήσει τα ηνία της ομάδας όταν στην κανονική διάρκεια είχε μέτρια αποτελέσματα), εν τούτοις την κούπα περισσότερο την είχε αγοράσει, παρά την είχε κατακτήσει. Τα χρήματα που είχαν ξοδευτεί για τον Ούντο, τον Σλούκα, τον μεγάλο Μπογκντάνοβιτς, τον Βέσελι φυσικά, (και πολλούς άλλους), είχαν κάνει τη διαφορά μαζί με την απόφαση της Ευρωλίγκας να διοργανωθεί το Final 4 στην Κωνσταντινούπολη, ώστε να μείνουν ευχαριστημένοι και οι χορηγοί – δεν είναι κακό, αλλά είναι μια πραγματικότητα. Φυσικά η επισήμανση μου εκείνη είχε προκαλέσει εδώ ένα σωρό συζητήσεις, παρόλο που εγώ απλά επισήμανα το προφανές, ότι δηλαδή όταν η ακριβότερη ομάδα κερδίζει στην έδρα της ποτέ κανείς δεν μπορεί να πιστώσει μια τέτοια νίκη μόνο και ειδικά στον προπονητή της. Ένα χρόνο αργότερα ο Ομπράντοβιτς πήγε να υπερασπιστεί τον τίτλο που κατέκτησε στο «δικό του» Βελιγράδι. Περίμενε τη Ρεαλ Μαδρίτης ως αντίπαλο από τα Χριστούγεννα και μου το είχε πει κιόλας. Αλλά έχασε, όχι γιατί δεν είναι καλός προπονητής, αλλά γιατί χωρίς τον Ούντο και τον Μπογκντάνοβιτς ήταν δύσκολο να σταματήσει τον Ντόνσιτς, τον Αγιούν και τον Ταμπάρεζ.

Ένα χρόνο πριν την Κωνσταντινούπολη είχε χάσει στον τελικό από την ΤΣΣΚΑ. Οι τρεις συνεχόμενοι τελικοί του νομίζω πως απαγορεύουν στον κάθε βλάσφημο να αμφισβητήσει την αξία του, όμως δεν μιλάμε για αξία, αλλά για καθοριστικότητα. Η Ευρωλίγκα, μας αρέσει δεν μας αρέσει, είναι μια διοργάνωση όπου στο Final 4 τρεις θέσεις είναι ρεζερβέ: η ΤΣΣΚΑ, η Ρεάλ Μαδρίτης και τα τελευταία χρόνια η Φενέρ για να λείψουν πρέπει να αυτοκτονήσουν – επομένως η κανονική διάρκεια της στους προπονητές αυτών των ομάδων δεν δίνει παράσημα. Οποιος είναι στον πάγκο τους κάνει απλά τη δουλειά του και πάει στο Final 4 για να δείξει ότι είναι ο καλύτερος. Το εφετινό νομίζω ότι αν ο Ζέλικο μπορούσε θα το είχε παραγγείλει. Αν το κερδίσει δύσκολα κάποιος θα δικαιούται να κάνει ενστάσεις, για το αν είναι ο κορυφαίος προπονητής του καιρού μας.

Το σενάριο της δοκιμασίας

Η εφετινή Φενέρ έχασε παίκτες που όμως δεν επιστρέφουν στο Final 4, όπως είχε γίνει προ διετίας. Ο Τάιλερ Ενις, που κουβαλούσε τον άτυπο τίτλο του καλύτερου Αμερικάνου που ήρθε στην Ευρώπη, έσπασε το πόδι του τον Οκτώβρη και δεν γύρισε στα γήπεδα ακόμα. Ο Τζέφρι Λοβέρν είναι εκτός μάχης εδώ και καιρό. Ο Λουίτζι Ντατόμε είναι η κλασσική μεγάλη απώλεια της τελευταίας στιγμής. Ο Κάλινιτς και ο Βέσελι, που θα αγωνιστούν, έχουν χάσει προπονήσεις και θα σφίξουν τα δόντια. Η Φενέρ δεν απέκτησε μεσούσης της περιόδου παίκτες πανάκριβους για να ανταπεξέρθει στους τραυματισμούς – έχει και οικονομικά προβλήματα. Ο Γκρίν είναι καλός παίκτης, αλλά όχι ο τεράστιος πρωταγωνιστής. Ο Ομπράντοβιτς υποχρεωτικά χρησιμοποίησε παραπάνω τον Μαχμούτογλου και τον Ντουβερίογλου, αλλά και τον Γκιουλέρ. Το πραγματικά ενδιαφέρον ωστόσο είναι άλλο: το σενάριο της δοκιμασίας.  Θα παίξει στον ημιτελικό με την πληρέστατη Εφές, που αμφισβητεί την πρωτοκαθεδρία του στην Τουρκία και θα βρει στον τελικό, αν αποκλείσει τον Αταμάν, τη Ρεάλ Μαδρίτης ή την ΤΣΣΚΑ που του στέρησαν δυο κούπες τα τρία τελευταία χρόνια. Για να πάρει το τρόπαιο, αν φτάσει στον τελικό, πρέπει να κερδίσει τη μια από τις δυο έχοντας μια ομάδα χειρότερη από αυτή που είχε, όταν τις αντιμετώπισε.

Είναι ο καλύτερος;

Ως δοκιμασία το βρίσκω καταπληκτικό. Είναι σαν η μοίρα να του χει στήσει μια παγίδα για να τον μικρύνει: αν ηττηθεί η Φενέρ, ο Σέρβος θα έχει πολλά άλλοθι, αλλά θα έχει χάσει το τρίτο Final 4 τα τέσσερα τελευταία χρόνια και η μοναδική του νίκη θα είναι εκείνη η βολικότατη που έκανε πρόπερσι στο σπίτι του. Αν όμως υπό τις παρούσες συνθήκες κερδίσει την κούπα, μιλάμε για ένα χωρίς προηγούμενο θρίαμβο: κάτι μοναδικό.

Αυτή είναι νομίζω η ιστορία του υπέροχου εφετινού Final 4. Τρεις ομάδες πάνε για να το κερδίσουν κι ο Ζέλικο για να αποδείξει ότι είναι ο καλύτερος προπονητής όλων των εποχών…