Την αγωνιστική, που ο Σωτήρης Νίνης συζητήθηκε πολύ για την καλή του, σε γενικές γραμμές, εμφάνιση με το Βόλο κόντρα στον Ολυμπιακό και το Fair play που έκανε στο Καραϊσκάκη βοηθώντας τον διαιτητή Παπαδόπουλο να μην εκτεθεί, ο Χρήστος Τζόλης έδειξε ηγετικά προσόντα στο ματς του ΠΑΟΚ με τον Αστέρα οδηγώντας την ομάδα του σε νίκη παρόλο που έπαιζε με παίκτη λιγότερο. Είναι μια ωραία σύμπτωση. Που με βάζει σε σκέψεις.

Η ζωή δεν κάνει δώρα

Δεν θέλω να λέω καλά λόγια για μικρούς. Στην Ισπανία, στην Πορτογαλία, στη Γερμανία, στη Γαλλία, στην Ιταλία για ένα πιτσιρικά είναι ευκολότερο να γίνει το αστέρι που μπορεί να γίνει: εδώ όχι. Οι πιτσιρικάδες παίρνουν κι εδώ πια τις ευκαιρίες τους κυρίως εξαιτίας της κρίσης. Αλλά συνήθως το πρόβλημα αρχίζει ακριβώς τη στιγμή που η καθιέρωσή τους μοιάζει να εγγυάται ότι ο δρόμος που έχουν μπροστά τους θα είναι ανοιχτός κι εύκολος. Αυτό είναι κυρίως το μεγάλο πρόβλημα που δημιουργεί στους χαρισματικούς πιτσιρικάδες αυτή η χώρα: δεν τους βοηθά να καταλάβουν πως η μεγάλη καριέρα είναι κάτι δύσκολο. Και ότι ειδικά στο ποδόσφαιρο, που τα σωματικά προσόντα δεν παίζουν ρόλο, η ζωή δεν κάνει δώρα.

Ο Νίνης είναι το πιο μεγάλο χαμένο στοίχημα στην ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου – το χάσαμε όλοι μας: κι ο ίδιος, κι ο ΠΑΟ που τον ανέδειξε και του έδωσε και μια δεύτερη ευκαιρία και οι οπαδοί που τον πίστεψαν και κάποτε τον καμάρωναν και οι αθλητικογράφοι που εντυπωσιασμένοι από το ταλέντο του τον αποθεώναμε. Θα φταίμε κι εμείς, αν κι ο Τζόλης δεν κάνει την καριέρα που του πρέπει.

Σταρ πριν γίνει ποδοσφαιριστής

Ο Νίνης δεν τα κατάφερε να γίνει αυτός που θα πρεπε να γίνει για πολλούς λόγους: ο σπουδαιότερος είναι ότι έγινε σταρ πριν καλά καλά γίνει ποδοσφαιριστής. Τα όσα έχει πετύχει παραμένουν εντυπωσιακά.  Έπαιξε με την Εθνική Νέων σε τελικό πανευρωπαϊκού πρωταθλήματος όντας ο μικρότερος στη διοργάνωση. Σκόραρε σε ντέρμπι πριν καλά καλά γίνει 17 χρονών. Είναι ακόμα ο νεότερος παίκτης που αγωνίστηκε και σκόραρε στην Εθνική μας, στις αποστολές της οποίας ήταν και στο μουντιάλ του 2010 και στο Πανευρωπαϊκό του 2012. Ηταν για δυο χρόνια στο top 10 των ευρωπαίων ταλαντούχων παικτών, που δημοσίευαν τα μεγάλα ευρωπαϊκά περιοδικά. Πήρε μεταγραφή για την Πάρμα στα 21 του. Και μετά το αστέρι του άρχισε να σβήνει.   

Θυμάμαι τον Ιανουάριο του 2008, ένα χρόνο μετά την εμφάνιση του, είχα γράψει ένα κομμάτι στη SportDay θυμίζοντας το πως η Μπαρτσελόνα είχε αναδείξει τον Λίο Μέσι τονίζοντας ότι πολλά από όσα έκαναν οι Καταλανοί θα πρεπε να τα κάνει κι ο ΠΑΟ: δεν σύγκρινα την αξία ή το ταλέντο των παικτών, αλλά τη μεθοδολογία της ανάδειξής τους και ο Μέσι ήταν ένα καλό παράδειγμα, γιατί είναι τρία χρόνια πιο μεγάλος από το Νίνη. Εγραφα ότι κάποια από όσα συμβαίνουν με αυτόν δεν μου αρέσουν: δεν μου π.χ ο τρόπος που είχαν πέσει όλοι πάνω του, αλλά και κάποιες από τις συμπεριφορές του.  

Θύμιζα τότε ότι παρά το τρομερό ταλέντο του ο Μέσι εντάχθηκε στην Μπάρτσα σιγά σιγά, ότι δούλευε από μικρός με τον ίδιο γυμναστή, τον Λούκα Τολιόνι, που φρόντιζε η μυοσκελετική του διάπλαση να είναι η καλύτερη, πως μέχρι στην ομάδα να καθιερωθεί υπήρχε πάντα κάποιος μεγαλύτερος στη θέση του, με τον οποίο όφειλε να παλέψει για μια θέση στην ενδεκάδα – ο τελευταίος ήταν ο Ζουλί. Έγραφα για τη συνεργασία  της Μπαρτσελόνα με τους ανθρώπους των Εθνικών ομάδων της Αργεντινής, για το πώς ασχολούνταν μαζί του ο Τεν Κάτε κι ο Ράικαρντ δοκιμάζοντας και τον χαρακτήρα του.  Θεωρούσα καμπανάκι συναγερμού ότι λίγους μήνες πριν ο Νίνης είχε κάνει θεραπεία για προβλήματα στους προσαγωγούς – τότε είχαν χαρακτηριστεί ασήμαντα. Κατέληγα ότι ο ΠΑΟ, αν ήθελε να βοηθήσει το μικρό, θα πρεπε να φροντίσει να μην χαθεί το χαμόγελό του, δηλαδή να μην τον φορτώσει υπερβολικές ευθύνες, αλλά και να τον μάθει να διαχειρίζεται τη δημοσιότητα που απέκτησε σε χρόνο ρεκόρ. Με βρίζανε για μήνες γιατί δεν συμμετείχα στον χορό που αποθέωνε τον πιτσιρικά και δεν έγραφα ότι ο ΠΑΟ πρέπει να χτιστεί πάνω του, ότι θα γίνει ο μεγαλύτερος Ελληνας ποδοσφαιριστής κτλ κτλ.

Πέρασμα χωρίς τύχη

Όταν τον Ιανουάριο του 2015 ο Νίνης γύρισε στον ΠΑΟ, μετά άτυχα περάσματα από την Πάρμα και τον ΠΑΟΚ, θυμάμαι μια μικροπαρεξήγηση που είχα μαζί του τηλεοπτικά. Τον ρώτησα στον αέρα αν πιστεύει πως ωρίμασε κι έμαθε από τα λάθη που έκανε. Μου είπε ότι δεν έκανε κανένα λάθος. Του υπενθύμισα κομψά ότι στον ΠΑΟΚ γκρίνιαζε πολύ με τον προπονητή του και ότι τα παράτησε γρήγορα: μου απάντησε ότι φταίγανε οι άλλοι κι όχι αυτός. Έβαλε τον ΠΑΟ να βγάλει ανακοίνωση εναντίον μου - γελούσα. Αλλά ένα χρόνο μετά τον άφησαν να φύγει – δεν έφταιγα φυσικά εγώ γιατί τον συμβούλευα δημοσίως να κάνει λίγη χρήσιμη αυτοκριτική: απλά δεν τον πίστευαν.  

Με τον Νίνη ασχολήθηκαν αμέσως πολλοί και πολύ. Εχω την εντύπωση πως κυρίως τον έπεισαν πως δεν είχε κάτι να αποδείξει ήδη από τα 18 του και πως με την στήριξη των οπαδών και του Τύπου μπορεί να γίνει ηγέτης του ΠΑΟ. Ο Νίνης πλήρωσε την ευκολία με την οποία έγινε θέμα συζήτησης πριν καν γίνει ποδοσφαιριστής. Του έκανε κακό η υπερβολική δημοσιότητα, τα υπερβολικά καλά λόγια, η υπερβολικά καλή αντιμετώπιση από ένα χώρο που θα θελε να έχει πολλούς σταρ και δεν καταλαβαίνει ότι πριν από αυτούς είναι απαραίτητοι οι ποδοσφαιριστές. Χρειαζόταν ανθρώπους να ασχοληθούν με την προπόνησή του κι έβρισκε διάφορους έτοιμους να του μάθουν να περνάει καλά τα βράδια στην Αθήνα. Όταν πήγε στην Πάρμα ο Ντοναντόνι του έλεγε ν’ αλλάξει παιγνίδι, να μάθει να αγωνίζεται και πίσω από τη μεσαία γραμμή κι όχι μόνο κοντά στην περιοχή. Ο Νίνης θύμωνε: ονειρευόταν γκολ και ασίστ που θα τον κάνανε σούπερ σταρ, αλλά τα όνειρα δεν αρκούν. Οταν γύρισε στον ΠΑΟ δεν χαιρόταν καν το ποδόσφαιρο: απλά έμοιαζε να νοσταλγεί τις παλιές μεγάλες μέρες. Η νοσταλγία σε απονεκρώνει. Ακολούθησαν δυο χρονιές στο Βέλγιο και δυο στο Ισραήλ. Σε ομάδες άγνωστες, που λέγονται Μακάμπι Πετάχ και Χαποέλ Ασκελόν. Τον συμπαθώ πολύ τώρα το Νίνη. Είναι ο μόνος Έλληνας παίκτης που θα θελα να του πάρω μια μεγάλη συνέντευξη. Νιώθω ότι σε αυτή την τρομερή διαδρομή τιμώρησε λίγο τον εαυτό του. Βρήκε με πράξεις τη δύναμη της αυτοκριτικής.   

Αυτοπεποίθηση και κλάση  

Φυσικά συμπαθώ και τον Τζόλη: τον χαίρομαι. Ο Τζόλης είναι ό,τι πιο εντυπωσιακό έχω δει τα τελευταία χρόνια: στην Ελλάδα δεν θυμάμαι τίποτα το ανάλογο τα τελευταία είκοσι χρόνια! Εχει τρομερή αυτοπεποίθηση και για αυτό σκοράρει για πλάκα. Είναι ταχύτατος και με τη μπάλα και χωρίς αυτή. Ξέρει να παίρνει θέσεις στην περιοχή. Μπορεί να αγωνιστεί σε όλες τις θέσεις της επίθεσης.  Κι απολαμβάνει αυτό που ζει πέραν πάσης αμφιβολίας αφού μεγαλουργεί σε μια ομάδα που είναι η ομάδα του.

Το λάθος που έγινε με το Νίνη είναι ότι τον έκαναν να πιστέψει πως στα δεκαοκτώ του ήταν φτασμένος, πως το μόνο που θα πρεπε να τον απασχολεί είναι το επόμενο μεγάλο του συμβόλαιο, πως ο κόσμος ολόκληρος του ανήκει. Ο κόσμος δεν σου ανήκει, σε κανένα δεν ανήκει. Αν θες να γίνει αστέρι τον κατακτάς κάθε μέρα, κάθε ώρα και κάθε στιγμή. Ας μη γίνει το ίδιο λάθος με το Τζόλη.

Ο Τζόλης είναι ένα παιδί που κάνει ωραία πράγματα γελώντας. Με τον νεανικό του ενθουσιασμό τα κάνει όλα να φαίνονται εύκολα. Εχει να μάθει πολλά όμως. Αλίμονο του αν πιστέψει πως τα έμαθε όλα. Κι αλίμονο μας αν του στερήσουμε αυτό το δημιουργικό του χαμόγελο…