Η ελληνική αποστολή επιστρέφει από το Παρίσι με οκτώ μετάλλια στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Τα πήγε πολύ καλά – κι όχι ανέλπιστα. Οι γνωρίζοντας τα μυστικά της μου έλεγαν πριν αρχίσει η περιπέτεια πως δεν θα είναι παράξενο να φτάσει και τα 10 μετάλλια. Είχαν δίκιο. Χάθηκαν τουλάχιστον τρία που ήταν στο χέρι Ελλήνων αθλητών να τα κατακτήσουν. Οι υπέροχοι κολυμβητές μας Απόστολος Χρήστου και Κρίστιαν Γκολομέεφ έχασαν μετάλλια για μια χεριά. Πιο πολύ πόνεσε η ήττα της Εθνικής ομάδας πόλο των Ανδρών στον προημιτελικό από τους Σέρβους: η σπουδαία ομάδα του Θοδωρή Βλάχου ήταν μια από τις καλύτερες στο τουρνουά το οποίο ολοκλήρωσε στην πέμπτη θέση με μια μόλις ήττα. To ότι οι Σέρβοι που απέκλεισαν την Εθνική μας κατέκτησαν το χρυσό δεν απαλύνει, αλλά μάλλον μεγαλώνει τον πόνο.

Η Ελλάδα κέρδισε μετάλλια με αθλητές που πρωταγωνιστούν χρόνια τώρα: ο Τεντόγλου, ο Πετρούνιας, ο Καραλής επιβραβεύτηκαν θεαματικά για την συνέπεια τους. Κέρδισε μετάλλια στην κωπηλασία αποδεικνύοντας πως γίνεται μια πολύ σοβαρή δουλειά εκεί την τελευταία πενταετία τουλάχιστον. Πήρε το πρώτο της μετάλλιο στο Τζούντο, με τον Τσελίδη, και είναι κι αυτό ένα μετάλλιο που μαρτυρά πως από τα χρόνια του Ηλιάδη χτίζεται μια κάποια παράδοση. Η Ελλάδα επιβεβαίωσε με τον Χρήστου την πρόοδό της στην κολύμβηση. Κι έφτασε κοντά στο να κερδίσει ιστορικά μετάλλια στην σκοποβολή με την Κατζουράκη, στην ξιφασκία με την Γκουντούρα, ακόμα και στο τένις με την Μαρία Σάκκαρη. Όλα αυτά σε Ολυμπιακούς Αγώνες που τεράστιοι αθλητές όπως η Κατερίνα Στεφανίδη ολοκλήρωσαν κύκλους καριέρας εξαιρετικά θεαματικούς. Το Παρίσι υπήρξε τόπος μεγάλης αρχής αλλά και σπουδαίων φινάλε. Φυσικά υπάρχουν πάντα και μερικοί που θα μπορούσαν να πάνε λίγο καλύτερα: τα άψογα κορίτσια της ρυθμικής κολύμβησης, η αθλήτρια επιδόσεων Ελίνα Τζένκο,η τζουντόκα μας Ελισάβετ Τσελτίδου, ο σπουδαίος Στέφανος Ντούσκος στα κουπιά, η εξαιρετική Μαρία Περβολαράκη στην πάλη – κι αρκετοί άλλοι – έμοιαζαν να έχουν παράπονα από τον εαυτό τους κι όχι μόνο. Αλλά αθλητισμός κι είναι κι αυτό: να μην προκύπτει παντού και πάντα η καλύτερη δυνατή επίδοση. Σημασία για όλους και όλες έχει η προσπάθεια.  

Τίποτα δεν έγινε τυχαία

Ένα χρυσό, ένα ασημένιο, έξι χάλκινα δεν έρχονται τυχαία. Η επιτυχία της ελληνικής αποστολής αποτελεί απόδειξη πως μπορεί να υπάρχει ένας μη κρατικοδίαιτος αθλητισμός που φέρνει μετάλλια – ένας αθλητισμός πολύ διαφορετικός από εκείνο που είχαμε μέχρι το 2010. Μέχρι τότε τα μετάλλια ήταν αποτελέσματα επενδύσεων του Κράτους μας: επιτυχίες που βασίστηκαν οι πιο πολλές σε κρατική μέριμνα. Τα θαύματα που είχαμε δει από τους Ολυμπιακούς της Βαρκελώνης και μέχρι αυτούς του Πεκίνο, οφείλονταν σε απεριόριστο ξόδεμα χρημάτων και σε διάφορους «ειδικούς» στην χημική προετοιμασία – όχι όλα φυσικά, αλλά πολλά. Είναι αλήθεια πως τον καιρό εκείνο είδαμε πολλά και θαυμαστά και ότι είχαμε αθλητές που μας έκαναν να τρίβουμε τα μάτια μας. Ζήσαμε όμως και ιστορίες σχεδόν εξευτελιστικές όπως την τιμωρία ολόκληρης της Εθνικής Αρσης βαρών, το κρυφτούλι κορυφαίων αθλητών από τους ελέγχους ντόπινγκ, τις σχέσεις με κάτι απίθανους Κινέζους, όπως ήταν εκείνη η τρομερή Σου Λι στην οποία θέλαμε το 2009 να χρεώσουμε τις δικές μας μπαγαποντιές. Και μετά; Μετά ήρθε η κρίση. Δηλαδή η υποχρέωση των ομάδων που βγάζουν αθλητές να πορευτούν με τις δικές τους δυνάμεις και η προσπάθεια των ίδιων των αθλητών να βρουν χορηγούς να τους στηρίξουν χωρίς να περιμένουν τα πάντα από το Κράτος. Νομίζω πως μετά το 2012 μετρά περισσότερο η οικογένεια, οι αξίες, η προσπάθεια.  

Η αρχή ήταν δύσκολη: πολλή δύσκολη. Θυμάμαι μετά τους Ολυμπιακούς του Λονδίνου το 2012 να ακούγονται κραυγές αγωνίες για το αν θα υπάρξουν ξανά αθλητικές επιτυχίες εξαιτίας των μνημονίων. Ο αθλητισμός μας στερήθηκε κι αυτός χρήματα – το Κράτος δεν μπορούσε να ξοδεύει όπως πριν, σταματήσαμε ακόμα και να φιλοξενούμε μεγάλες διοργανώσεις όπως στα χρόνια της ευημερίας ενώ τα Ολυμπιακά ακίνητα έμεναν αναξιοποίητα. Θυμάμαι ότι μετά τους Ολυμπιακούς του Ρίο (και παρά τις επιτυχίες που και τότε δεν ήταν λίγες) όλοι οι αθλητές παραπονιόντουσαν για τις συνθήκες που στην Ελλάδα δουλεύουν - και είχαν τα δίκια τους. Αλλά η προσαρμογή στις δύσκολες νέες συνθήκες υπήρξε τελικά η καλύτερη: και τώρα είχαμε κάποια παράπονα αθλητών – ποτέ δεν θα λείψουν – αλλά είχαμε και μια τεράστια απόδειξη πως η νέα πραγματικότητα δεν μικραίνει τις πιθανότητες επιτυχίας διάκρισης: ίσα ίσα. Κι ετούτες οι διακρίσεις δεν κουβαλούν παράξενα μυστικά για μένα αυτό και μόνο είναι πρόοδος.  

Χωρίς μυστικά και υποψίες

Ολοι οι αθλητές έδωσαν τον καλύτερο εαυτό τους στο Παρίσι, κάποιοι τα κατάφεραν, κάποιοι όχι, αλλά σημασία έχει πως η συνολική εκπροσώπηση της χώρας ήταν παραπάνω από αξιοπρεπής. Σήμερα αγκαλιάζουμε τους αθλητές μας πλέον χωρίς υποψίες. Είναι παιδιά που προκόβουν δουλεύοντας σκληρά χωρίς να περιμένουν αεροπλάνα να τους φέρουν πίσω από την Ντόχα όπου κρύβονται για να ξεφύγουν από ελέγχους. Είναι παιδιά της κρίσης. Ικανά, αξιαγάπητα, στηριγμένα πρώτα από όλα στον εαυτό τους. Και στους συλλόγους τους και στις οικογένειές τους βέβαια.

Το μετάλλιο του υιοθετημένου Νταουρέν Γκουρουγκλίεφ στην πάλη δείχνει πως ακόμα υπάρχει μια κρατική επιθυμία για μετάλλια: δεν είναι κακό να υιοθετείς κι ένα αθλητή κάπου κάπου, ειδικά όταν αυτός θέλει να φύγει από μια πατρίδα που τον πληγώνει όπως ο Ρώσσος που έφυγε από εκεί μετά το ξέσπασμα του πολέμου με την Ουκρανία. Αλλο είναι η καλοδεχούμενη κρατική μέριμνα και άλλο η εξαγορά μεταλλίων με κρατικές σπατάλες.  Το σημαντικό είναι ότι στο Παρίσι φάνηκε πως πολλές ομοσπονδίες και φυσικά και η ΕΟΕ έκαναν καλή δουλειά οργανωτικά τα προηγούμενα χρόνια: στάθηκαν δίπλα σε αθλητές κάνοντας στο μέτρο του δυνατού ό,τι μπορούν για να τους βοηθήσουν. Θα πρεπε να κάνουν το ίδιο και με τους συλλόγους που τους ανέδειξαν ώστε να χτιστεί ένας Ελληνικός αθλητισμός επιτέλους μακριά από το «δώσε και μένα μπάρμπα» του Κράτους.

Το σημαντικό είναι ότι οι Ελληνες αθλητές εκπροσώπησαν στο Παρίσι μια δυτική χώρα. Όχι μια που ήθελε κάποτε να διαδεχτεί την Ανατολική Γερμανία προκαλώντας του κόσμου την κατάπληξη αλλά και του κόσμου τις ειρωνείες. Από καρδιάς ένα μπράβο σε όλους. Τον Αυγουστο του 2024 ήταν όλοι σχεδόν υπέροχοι.