Κάθε φορά που ο Μουρίνιο απολύεται γίνεται ντόρος για το γεγονός αυτό σε ολόκληρη την Ευρώπη: ο Πορτογάλος προπονητής παραμένει θέμα συζήτησης κι όχι μόνο για τις παλιές του επιτυχίες. Στην Ελλάδα η τωρινή του απόλυση από την Ρόμα προβλήθηκε περίπου ως κάτι το αναμενόμενο. Ουκ ολίγοι θυμήθηκαν το ό,τι τα τελευταία χρόνια σπανίως όπου δούλεψε κατάφερε να βγάλει τον καταραμένο τρίτο χρόνο: φαίνεται – και μάλλον είναι αλήθεια – πως ο Πορτογάλος μετά από δυο χρόνια είναι παντού ανυπόφορος. Αλλά η απόλυσή του από τη Ρόμα δεν είναι η συνηθισμένη απόλυση του Μου από μια ομάδα που τον έδιωξε πριν την τρελάνει. Θα έλεγα ότι είναι μάλλον μια διδακτική ιστορία.
Συμβαίνει να γνωρίζω πολύ καλά πως ήδη από τον περασμένο Οκτώβριο ο Πορτογάλος μετρούσε μέρες και μάλλον έσπασε και τα κοντέρ αντοχής των ιδιοκτητών με την παρουσία του. Το ό,τι οι Αμερικάνοι ιδιοκτήτες της ομάδας, ο Νταν και τον Ράιαν Φρίντκιν δεν τον άντεχαν άλλο ήταν κοινό μυστικό. Κι ας είχε βασιστεί πριν δυόμισι χρόνια η σχέση τους με τον προπονητή σε ένα κεραυνοβόλο έρωτα.
Στην Ιταλία γράφουν πως η απόφαση της απόλυσής του ωρίμαζε ήττα με ήττα και σίγουρα έπειτα από κάθε του δήλωση: ο Πορτογάλος πάντα και παντού, όσο πιο πολύ χάνει τόσο πιο πολύ φωνάζει. Η απόλυση του δεν ήταν ξαφνική. Προφανώς επιτάχυνε τις εξελίξεις ο αποκλεισμός από την Λάτσιο στο κύπελλο Ιταλίας – δεν έχουμε μόνο στην Ελλάδα ψυχώσεις, υπάρχουν και μεγαλύτερες. Σίγουρα η απόφασή επισημοποιήθηκε μόνο όταν οι Αμερικάνοι βρήκαν αυτόν που θα τον αντικαταστήσει, δηλαδή τον Ντε Ρόσι, ένα παιδί της ομάδας. Η Ρόμα δεν άντεχε άλλο ένα προπονητή που πίστευε πως το μέγεθός του ήταν μεγαλύτερο από την ομάδα που προπονούσε. Αυτή η διάσταση της ιστορίας έχει ωστόσο μεγαλύτερο ενδιαφέρον και από την απόλυση του Πορτογάλου. Γιατί δεν έχει να κάνει με την καταλληλότητα του με τον σύλλογο αλλά με την συμβατικότητα του, που είναι κάτι άλλο.
Πόλεμος με όλους
Πέρυσι ο Μουρίνιο κατέκτησε με την με την Ρόμα το UEFA Conference League. Ηταν ο πρώτος τίτλος της ιταλικής ομάδας μετά από δεκατέσσερα ολόκληρα χρόνια. Το γεγονός θα πρεπε να τον ηρεμίσει και να του επιτρέψει να δουλέψει με την υποστήριξη της εταιρίας και των οπαδών. Αλλά είναι τόσο παράδοξη η περίπτωση του Μουρίνιο που ούτε κι αυτά δεν αρκούν για να κάνει τη δουλειά του όπως θέλει! Ειδικά φέτος ο Μου είχε κηρύξει τον πόλεμο στους πάντες στην Ιταλία. Διαμαρτυρήθηκε όταν έμαθε το πρόγραμμα του πρωταθλήματος (!) επισημαίνοντας ότι η ομάδα του, που αγωνίζεται στην Ευρώπη την Πέμπτη έχει λιγότερα ματς στο πρόγραμμα της τη Δευτέρα από όλες τις άλλες ομάδες που επίσης αγωνίζονται στο Europa League και Conference League. Στην πορεία τα έβαλε με αντίπαλους προπονητές, διαιτητές (μετρά πάνω από πέντε αποβολές), δημοσιογράφους. Το έκανε σχεδόν πάντα μιλώντας στο όνομα οπαδών, που όπως έλεγε κατάφερε να τους κάνει ευτυχισμένους για πρώτη φορά μετά από 14 χρόνια: η νύχτα που η Ρόμα κέρδισε το UEFA Conference League στα Τίρανα τον έκανε να μιλάει πολύ συχνά σαν εκπρόσωπός τους. Το κύπελλο που θα πρεπε να φέρει ηρεμία έφερε μεγαλύτερη ένταση. Ο Πορτογάλος το χρησιμοποιούσε ως παράδειγμα πως κι ο ίδιος και η ομάδα του μπορούσαν να κερδίσουν οτιδήποτε με την κατάλληλη διοικητική υποστήριξη αλλά και ότι στον καθημερινό τους πόλεμο ήταν μόνοι. Όλα αυτά άρεσαν στους οπαδούς: στον καιρό του η Ρόμα έκανε του κόσμου τα sold out. Μόνο που οι Αμερικάνοι ιδιοκτήτες ήθελαν ένα προπονητή, όχι τον Σπάρτακο που θα ξεκινούσε επανάσταση.
Η κατάκτηση ενός ευρωπαϊκού κυπέλλου από τη Ρόμα που δεν κερδίζει ποτέ υπήρξε ένα κατόρθωμα. Αλλά και η ερώτηση πως γίνεται αυτό του το κατόρθωμα να το διαγράψει γρήγορα η αμερικάνικη διοίκηση της ομάδας δεν είναι χωρίς απάντηση. Προφανώς και η βασική αιτία είναι τα πολύ φτωχά εφετινά αποτελέσματα. Ο πρόεδρος Φρίντκιν ο οποίος κοινοποίησε προσωπικά την απόφασή του στον Πορτογάλο τεχνικό πιστεύει ότι η πορεία της ομάδας στο πρωτάθλημα ήταν απαράδεκτη, η παρουσία στο Europa League κατώτερη του αναμενομένου και ο αποκλεισμός από το Κύπελλο από την συμπολίτισσα ασυγχώρητος: έχει κάποια δίκια, ειδικά αν σκεφτεί κανείς πως το μπάτζετ της Ρόμα, όπως ισχυρίζεται ο πρόεδρος, μετά την απόκτηση του Λουκάκου είναι το τρίτο στο πρωτάθλημα. Ωστόσο, ο βασικός λόγος της απόλυσης ήταν η συμπεριφορά του Πορτογάλου.
Βαρέθηκαν τα άλλοθι
Από όσα γράφουν οι Ιταλοί καταλαβαίνω πως δεν άρεσε στους ιδιοκτήτες η επαναλαμβανόμενη αναζήτηση άλλοθι στην οποία κατέφευγε ο Μου μετά από κάθε κακό αποτέλεσμα. Τους ενοχλούσαν οι συνεχείς ισχυρισμοί του για την έλλειψη επαρκούς οργάνωσης, ενώ οι επιθέσεις του στους διαιτητές τους έβαζαν σε δύσκολη θέση, καθώς ο Μουρίνιο κατέληγε πάντα να τονίζει την δική τους αδυναμία απέναντι στους άλλους μεγάλους. Ο Μουρίνιο προσπαθώντας να συσπειρώσει τον κόσμο μιλούσε συχνά για μια απροστάτευτη «ομάδα οικογένεια» - οι Αμερικάνοι δεν ήταν ποτέ μέλος της οικογένειας. Η πρόσληψη του Ντε Ρόσι, ενός παιδιού της Ρόμα, έγινε για να δείξουν πως στην οικογένεια ανήκουν πλέον κι αυτοί και πως την καταλαβαίνουν. Χωρίς όμως αυτό να σημαίνει πως θα πρέπει να απολογούνται γιατί είναι κύριοι, γιατί δεν τα βάζουν με διαιτητές, γιατί δεν τους ενδιαφέρει το παρασκήνιο πιο πολύ από τα κέρδη.
Ο Πορτογάλος ποτέ δεν τους κατηγορούσε ανοιχτά. Πλην όμως άφηνε πάντα να εννοηθεί πως οι αδυναμίες της ιδιοκτησίας ήταν ο βασικός λόγος που η ομάδα δεν μπορούσε να διεκδικήσει τίποτα. Κι όλο αυτό έγινε ακόμα πιο πολύ παράξενο από την στιγμή που με τα δικά του παράπονα έμοιαζε να συμφωνεί και πολύς κόσμος. Ο Μουρίνιο κατάφερε να έχει ένα κόσμο μαζί του κάνοντας με τον τρόπο του ένα πόλεμο απέναντι σε όλους: και στην διοίκηση της ομάδας! Ανάλογη τρέλα πραγματικά δεν θυμάμαι.
Μέτρια και περίπλοκη
Η χρονιά της Ρόμα είναι όντως μετριότατη. Μετά την περσινή επιτυχία στα Τίρανα κανείς δεν περίμενε να είναι τόσο περίπλοκη. Αλλά ο κόσμος μοιάζει να είναι με τον Μουρίνιο κι ας έχει τεράστια ευθύνη για την μετριότητα του παιγνιδιού, την μη αξιοποίηση του Ντιμπάλα και του Λουκάκου κι εν τέλει την έλλειψη των αποτελεσμάτων. Το αντίο που του επιφύλαξαν οι οπαδοί χθες ήταν για τον ίδιο μια μάλλον πρωτόγνωρη εμπειρία: έφυγε μέσα σε αποθέωση έχοντας με την Ρόμα τα χειρότερα αποτελέσματα στο πρωτάθλημα από οποιοδήποτε άλλο προπονητή εδώ και χρόνια. Γιατί; Διότι τους τα έλεγε ωραία. Για ομάδες όπως η Ρόμα που σπανίως κερδίζουν, αυτό έχει φτάσει να μετράει πιο πολύ και από τα αποτελέσματα. Είναι κατανοητό. Αλλά ακόμα κι όταν έχουμε να κάνουμε με τον Μουρίνιο κομμάτι εκτός λογικής του ποδοσφαίρου. Αν έχει απομείνει καθόλου λογική στο ποδόσφαιρο…