Στις τελευταίες μέρες της χρονιάς είχαμε μια ένσταση που συζητήθηκε. Την έκανε δημοσίως - και με τη συνηθισμένη της τόλμη - η Κατερίνα Στεφανίδη και αφορά τα βραβεία του ΠΣΑΤ και την ψήφιση του Γιάννη Αντετοκούνμπο ως αθλητή της χρονιάς από τους αθλητικούς συντάκτες. Η Στεφανίδη έγραψε πως μολονότι ο Μίλτος Τέντογλου μάλλον αδιαφορεί για το βραβείο αυτό, εν τούτοις για την ίδια αυτός θα έπρεπε να κερδίσει. Πρόσθεσε επίσης ότι το κατόρθωμα του Γιάννη, δηλαδή ο τίτλος στο ΝΒΑ, είναι κατόρθωμα των Μπακς, ενώ το χρυσό Ολυμπιακό μετάλλιο στο μήκος ο Τέντογλου το κέρδισε μόνος του. Και υπογράμμισε ότι σε μια Ολυμπιακή Χρονιά θα πρεπε να κερδίσει αυτός που στους Ολυμπιακούς Αγώνες διακρίθηκε γιατί η διάκριση στους Ολυμπιακούς είναι ένας στόχος για τον οποίο κάποιος δουλεύει χρόνια. Πολύ σωστά. Ομως με αυτή τη λογική γιατί το βραβείο έπρεπε να το πάρει ο καλός Τέντογλου κι όχι ο επίσης Ολυμπιονίκης Στέφανος Ντούσκος;
Δεν έχω σκοπό να κάνω ενστάσεις επί ενστάσεων, αλλά δεν είδα κάποιον από αυτούς που έδωσαν το βραβείο στον Αντετοκούνμπο να παίρνει θέση – μάλλον χριστουγεννιάτικα σφύριζαν κλέφτικα όλοι, κι αυτό αποδεικνύει ότι η Στεφανίδη είναι αρκετά συμπαθής άνθρωπος και κανείς δεν ήθελε αντιπαραθέσεις μαζί της. Κι εμένα μου είναι συμπαθής: την θεωρώ ίσως τη μεγαλύτερη Ελληνίδα αθλήτρια όλων των εποχών. Όμως η ένταση που έκανε είναι αρκετά ενδιαφέρουσα για να μην δώσει αφορμή για ένα ωραίο προβληματισμό από αυτούς που εν τέλει συντηρούν την ύπαρξη και των σχετικών βραβείων: αν η Στεφανίδη δεν έκανε το σχετικό tweet κανείς ίσως δεν θα έπαιρνε είδηση φέτος την ύπαρξή τους. Οπότε στα όσα δήλωσε η εθνική μας Κατερίνα χρωστάμε (στην ίδια…) μια συνέχεια.
Για άλλους λόγους
Πρέπει να πω ότι μολονότι ψήφισα τον Αντετοκούνμπο (και ψήφισα ειδικά για αυτόν γιατί σε αυτές τις ψηφοφορίες έχω σταματήσει να ψηφίζω από τον καιρό που ψηφίστηκε η αδερφή του Καμμένου καλύτερη από τον Ερνέστο Βαλβέρδε…) προβληματίστηκα πάρα πολύ για το αν όντως έπρεπε να δώσω τη μια και ταπεινή ψήφο μου στον Γιάννη. Μετά ήρθε και η ένσταση της Στεφανίδη και με μπέρδεψε ακόμα πιο πολύ – αλλά για κομμάτι διαφορετικούς λόγους.
Πρώτα από όλα η υπογράμμιση περί Ολυμπιακής χρονιάς, μολονότι είναι προβλεπόμενη, δεν μπορεί να είναι ένα από τα κριτήρια. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες είναι σαφώς μια μεγάλη διοργάνωση, αλλά δεν σβήνουν ό,τι άλλο έχει συμβεί μέσα στη χρονιά. Αν π.χ ο Στέφανος Τσιτσιπάς είχε κερδίσει δυο Γκραν Σλαμ τουρνουά και ήταν νούμερο ένα στην παγκόσμια κατάταξη του τένις, νομίζω αυτός θα άξιζε να κερδίσει τον τίτλο του καλύτερου της χρονιάς. Αν από την άλλη η Εθνική Ελλάδος στο ποδόσφαιρο πήγαινε στα τελικά του Euro2020 και κέρδιζε το τρόπαιο, μάλλον θα ψηφιζόταν αυτή και όχι η Εθνική Πόλο καλύτερη ομάδα της χρονιάς.
Η Στεφανίδη έχει επίσης ένα δίκιο όταν λέει πως οι Μπακς κέρδισαν το ΝΒΑ και όχι ο Γιάννης μόνος του, έλα όμως που ο Αντετοκούνμπο δεν ήταν απλά ο σημαντικότερος παίκτης της ομάδας του, αλλά κι ο ΜVP των τελικών! Επομένως ο παίκτης κουβαλούσε το είδος της ατομικής διάκρισης που καθιστά την βράβευσή του λογική – κι αυτό νομίζω είναι κάτι που όλοι καταλαβαίνουν. Από την άλλη υπάρχει στην επιλογή αυτή κάτι που σηκώνει μια συζήτηση, (για την οποία ομολογώ ότι πολύ ευχάριστα θα άκουγα τη γνώμη της Στεφανίδη γιατί θα είχε μεγάλο ενδιαφέρον): μπορεί ο τίτλος του καλύτερου αθλητή (και μάλιστα ενός αθλητή που διαπρέπει σε ένα ομαδικό σπορ) να σχετίζεται σχεδόν αποκλειστικά με την τελική κατάταξη της ομάδας του στο πρωτάθλημα που παίρνει μέρος; Αυτή νομίζω είναι μια ωραία ερώτηση.
Η αδικία της ένστασης
Τι θέλω να πω; Πως αν το βάζουμε το πράγμα σε μια τέτοια βάση, τότε επι της ουσίας δεν βραβεύουμε τον αθλητή, αλλά το επίτευγμά του. Κι αυτό, ενώ φέτος είναι σωστό, του χρόνου μπορεί να είναι άδικο. Διότι ο Γιάννης για να ξαναπάρει τον τίτλο του καλύτερου της χρονιάς θα πρέπει πάλι οι Μπακς να πάρουν το πρωτάθλημα! Παραδοξολογώντας λέω ότι μπορεί να συμβεί κάτι ακόμα πιο ενδιαφέρον: να είναι καλύτερος ο Γιάννης, αλλά να μην ψηφιστεί ως ο καλύτερος της χρονιάς, διότι η ομάδα του δεν θα κερδίσει. Κι αυτό είναι νομίζω η επιτομής της αδικίας: πρόκειται μάλιστα για ένα είδος αδικίας που σε ένα αθλητή που διαπρέπει σε ένα ατομικό αγώνισμα είναι δύσκολο να συμβεί.
Στις περισσότερες των περιπτώσεων στην καριέρα των σπουδαίων αθλητών των ατομικών αθλημάτων η βελτίωση της επίδοσης, δηλαδή του ρεκόρ, φέρνει και μετάλλια και επιτυχίες. Αυτό το λέω γιατί αν σε κάτι βρήκα άδικη την ένσταση της Στεφανίδη είναι γιατί μοιάζει να θεωρεί την επιτυχία κάποιου που διαπρέπει σε ένα ομαδικό άθλημα εύκολη υπόθεση, αν βρίσκεται σε μια καλή ομάδα. Ενώ αυτό δεν ισχύει: αυτός είναι που κάνει την ομάδα καλή.
Ολο το πακέτο
Εγώ είχα κι ένα άλλο ενδοιασμό στην περίπτωση του Γιάννη: για μένα ο Αντετοκούνμπο ήταν ο καλύτερος της χρονιάς και πρόπερσι και πέρυσι – κι ας μην είχε κερδίσει το δαχτυλίδι του ΝΒΑ. Είχε ψηφιστεί από τους Αμερικάνους – δηλαδή από το αληθινό κοινό του ΝΒΑ – ο MVP της σεζόν κι αυτή του η αναγνώριση μου αρκούσε. Επιπλέον ομολογώ ότι προβληματίζομαι για τη σύνδεση της τελικής επιτυχίας (στη συγκεκριμένη περίπτωση των Μπακς) με τον τίτλο του καλύτερου αθλητή της χρονιάς – αλλά ο προβληματισμός μου είναι λιγάκι διαφορετικός από αυτόν την Στεφανίδη. Αναρωτιέμαι π.χ μήπως το μήνυμα που στέλνουμε ως αθλητικοί συντάκτες είναι ότι «ο πρώτος είναι πρώτος (και σε όλα) ενώ ο δεύτερος είναι τίποτα» – και με αυτό στη ζωή μου διαφωνώ.
Η βράβευση του καλύτερου της χρονιάς δεν μπορεί πάντα να έχει να κάνει με το τι ο αθλητής κέρδισε. Θα πρεπε να μετράμε και άλλα πολλά. Την πρόοδο και την βελτίωσή του. Τη δυσκολία του. Την συνολική του προσπάθεια. Το πόσο τελικά το όποιο κατόρθωμά του αγγίζει και τον ίδιο τον κόσμο: όλα πρέπει να παίζουν ρόλο. Ευτυχώς ο Γιάννης πληροί όλες τις προϋποθέσεις, μόνο που αυτό συμβαίνει χρόνια! Θα ήταν σίγουρα λόγος μιας τεράστιας συζήτησης το να μην τον ψηφίζαμε ως καλύτερο αν έχανε τον τελικό με τους Μπακς. Και το λέω γιατί αν τον έχανε, δεν θα τον ψηφίζαμε. Κι ας είναι πάντα ένας μοναδικό, υπέροχος κι απλησίαστος από οποιονδήποτε άλλο Ελληνα αθλητής.
Για το θάρρος της γνώμης
Νομίζω πως η Στεφανίδη, με το θάρρος που τη διακρίνει, θα πρεπε να προτείνει κάτι άλλο: να δίνεται ένα βραβείο για τον καλύτερο αθλητή της χρονιάς που αγωνίζεται σε ομαδικό σπορ και ένα βραβείο σε αυτόν που αγωνίζεται σε ατομικό σπορ. Ισως τα δυο βραβεία να στερούσαν από τη βράβευση την κατά καιρούς απαραίτητη ίντριγκα, αλλά θα απένειμαν δικαιοσύνη κι αυτό το βρίσκω πιο σημαντικό.
Το βραβείο του καλύτερου που παίρνει μέρος σε ομαδικό σπορ μάλλον θα το κέρδιζε όσο αγωνίζεται ο Γιάννης – αλλά δεν είναι κακό να έχουμε κάποιον που να κρατά τον πήχη πολύ ψηλά. Το άλλο βραβείο, για τα ατομικά σπορ, θα ήταν πάντα πιο ανοιχτό. Και δεν θα είχα και αντίρρηση να έχει κάποια στιγμή και το όνομα της εθνικής μας Κατερίνας. Όχι μόνο για την καριέρα που έχει κάνει, αλλά και για το θάρρος της γνώμης της. Γιατί και αυτό πρέπει να αντιπροσωπεύει ένα βραβείο…