O ΠΑΟΚ πήρε ρεβάνς από τον Παναθηναϊκό, που τόσα προβλήματα του δημιούργησε φέτος στα δυο ματς του πρωταθλήματος και τον κέρδισε χθες βράδυ για το κύπελλο με 2-0. Η ομάδα του Φερέιρα πήρε ένα μεγάλο αβαντάζ πρόκρισης στην επόμενη φάση και κυρίως κέρδισε ηρεμία: ο Πορτογάλος δεν πρέπει να ανησυχεί, μολονότι οι πάρα πολλές άδειες θέσεις στις εξέδρες της Τούμπας μαρτυρούν πως πολύς κόσμος δεν είναι ευχαριστημένος. Παρά τη μουρμούρα για τις εμφανίσεις ο  ΠΑΟΚ μπορεί πάλι να κάνει το νταμπλ. Χθες κέρδισε τον πολύ φορμαρισμένο Παναθηναϊκό χωρίς καν να φορτσάρει: δεν ξέρω αν υπάρχει άλλη ομάδα που να μπορεί στο ελληνικό πρωτάθλημα να το κάνει αυτό. Η νίκη του επιτρέπει να πούμε ήρεμα και δεν πράγματα για τα προβλήματα του, αυτά που κρατάνε ζωντανό το ενδιαφέρον για το πρωτάθλημα. Διότι με τις διαιτησίες που έχει φέτος ο ΠΑΟΚ, αν δεν είχε  προβλήματα, στα play off θα μπορούσε να μπει με καμιά δεκαπενταριά βαθμούς διαφορά από το δεύτερο και να τα μετατρέψει σε τυπική διαδικασία.

Χωρίς πίεση και χωρίς πρόοδο    

Από το βράδυ της Κυριακής που o ΠAOK ηττήθηκε από τον Παναθηναϊκό άκουσα απίθανα πράγματα για τον προπονητή του Άμπελ Φερέιρα. Αλλοι τον κατηγορούν ότι δεν κάνει την καλύτερη δυνατή προπόνηση, άλλοι ότι έχει προβλήματα νοοτροπίας, άλλοι ότι δεν έχει καταλάβει το μέγεθος της ομάδας στην οποία δουλεύει. Ολα αυτά είναι φυσικά υπερβολές: το χθεσινό ματς, στο οποίο ο ΠΑΟΚ έτρεξε στο δεύτερο ημίχρονο πιο πολύ από τον Παναθηναϊκό, είναι απόδειξη ότι ο Φερέιρα την ομάδα του την ξέρει. Απλά ο πορτογάλος προπονητής είναι ένας εξαιρετικός επαγγελματίας, που έχω την εντύπωση πως δεν θεωρεί την παρουσία του στο ελληνικό πρωτάθλημα ως βήμα μπροστά στην καριέρα του. Επίσης δεν μοιάζει να εκτιμά την ομάδα που βρήκε: από την πρώτη στιγμή που ήρθε η διάγνωση του ήταν ότι ομάδα έχει ανάγκη να μάθει πάρα πολλά  και ν’ αλλάξει πολύ. Διάγνωση παράξενη διότι ο ΠΑΟΚ πήρε πέρυσι το πρωτάθλημα αήττητος, αλλά όχι ανεξήγητη: ο Φερέιρα δεν ήταν εδώ για να δει πως αυτό έγινε.

Στην περίπτωση της ιστορίας του Πορτογάλου τεχνικού οι ευρωπαϊκοί αποκλεισμοί του ΠΑΟΚ ήταν τύχη και ατυχία ταυτόχρονα. Η τύχη του Φερέιρα ήταν ότι το πρόγραμμα του ΠΑΟΚ, έγινε μετά το πικρό καλοκαίρι, πάρα πολύ εύκολο. Ηταν σχεδόν αδύνατο ο προπονητής αυτός να περάσει μία κάποια κρίση στο τιμόνι μιας ομάδας που κάνει πρωταθλητισμό δίνοντας ένα ματς την εβδομάδα. Κάθε στραβοπάτημα (όπως οι ισοπαλίες στην Τούμπα με τον Άρη και τον Παναθηναϊκό) ξεπερνιόταν εύκολα από μια νίκη στο επόμενο παιχνίδι – χωρίς ευρωπαϊκή συμμετοχή δεν υπήρχε πιθανότητα να κάνει δυο άσχημα αποτελέσματα στην ίδια εβδομάδα (γεγονός που στην Ελλάδα είναι πάντοτε πρόβλημα). Αλλά από την άλλη χωρίς σοβαρές αγωνιστικές δοκιμασίες ο ΠΑΟΚ δεν μπόρεσε να κάνει και πρόοδο. Αυτό ήταν η ατυχία του Αμπέλ: προπονεί μια ομάδα που δεν χρειάζεται να παίζει για να κερδίζει.

 Το αήττητο και οι γερουσιαστές

Η ιστορία του αήττητου είναι κι αυτή κομβική. Οσο το αήττητο υπήρχε κανείς στον ΠΑΟΚ δεν έδειχνε να νοιάζεται για αγωνιστικές αδυναμίες που ήταν αρκετά φανερές. Το μεγάλο σερί των θετικών αποτελεσμάτων τις έκρυβε. Όταν ο ΠΑΟΚ έχασε από τον Άρη πίστευα ότι θα παίξει καλύτερο ποδόσφαιρο στην συνέχεια, γιατί θα έδιωχνε από πάνω του την πίεση της διατήρησης του σπουδαίου ρεκόρ: αποδείχτηκε το ακριβώς αντίθετο. Από τη στιγμή που δεν υπήρχε το αήττητο για να το υπερασπιστεί, ο ΠΑΟΚ χαλάρωσε ακόμα περισσότερο. Αυτή η χαλαρότητα δεν πληρώθηκε στα παιχνίδια με τον Αστέρα Τρίπολης, τη Λαμία, και το Βόλο, αλλά έχει ως αποτέλεσμα να εμφανιστεί στο ΟΑΚΑ ένας ΠΑΟΚ χωρίς νεύρο και χωρίς αγωνιστική ένταση - μια ομάδα συμβιβασμένη με την ιδέα της ήττας στο ΟΑΚΑ, όπως τα προηγούμενα χρόνια.

Φταίει για αυτή την εικόνα ο προπονητής; Ισως, αλλά αυτό που εγώ βλέπω είναι ότι ο ΠΑΟΚ έχει κάποια φανερά ζητήματα εσωτερικής ιεραρχίας. Για να το πω απλά νομίζω ότι κάποιοι παίκτες είναι σημαντικότεροι από τον ίδιο τον προπονητή. Αυτό δεν είναι παράξενο καθώς συμβαίνει σε πολλές ομάδες, γίνεται όμως πρόβλημα όταν ο προπονητής μοιάζει υποχρεωμένος να κρατά στην βασική εντεκάδα ποδοσφαιριστές, που είναι υπεράνω κρίσης και πρέπει να αγωνίζονται διαρκώς, χωρίς να προσαρμόζει την ομάδα στα μέτρα τους, βρίσκοντας ένα τρόπο να πάρει από αυτούς πράγματα, μολονότι δεν είναι στην καλύτερή τους κατάσταση.

Στα δυο ματς με τον Παναθηναϊκό η διαφορά του ΠΑΟΚ ήταν ο τρόπος χρησιμοποίησης του Βιερίνια, του Μαουρίτσιο αλλά και του Μάτος. Την Κυριακή ζητήθηκαν από αυτούς πράγματα, που για να τα δώσεις πρέπει να τρέχεις. Ο Μάτος έπαιξε ακάλυπτος από συμπαίκτη χωρίς να είναι σε καλή κατάσταση. Ο Βιερίνια αγωνίστηκε ως εξτρέμ χωρίς να σπριντάρει κι ο Μαουρίτσιο έπρεπε να συνδέει τις γραμμές χωρίς ακόμα να έχει έκρηξη και νεύρο. Χθες όλα ήταν διαφορετικά γιατί ο Φερέιρα πρόσεξε περισσότερο πως θα τους χρησιμοποιήσει. Ο ντεφορμέ Μάτος ήταν τιμωρημένος κι έτσι είχε ένα πρόβλημα λιγότερο. Με τους άλλους δυο ο Φερέιρα έκανε τόσο καλή δουλειά, ώστε μεταμόρφωσε χθες τον ΠΑΟΚ με τρεις αλλαγές – μια σε κάθε γραμμή. Χρησιμοποίησε τον Βιερίνια ως δεξί μπακ αντί του Μάτος και ουσιαστικά τον έκρυψε: τρέχοντας λιγότερο ο Βιερίνια βοήθησε πολύ εκτελώντας ψύχραιμα το πέναλτι με το οποίο ο ΠΑΟΚ προηγήθηκε και χτυπώντας πολύ ωραία το φάουλ στην εξέλιξη του οποίου ο Βαρέλα πέτυχε το 2-0. Ο προπονητής του ΠΑΟΚ άλλαξε τη μεσαία γραμμή παίζοντας με τρεις δημιουργικούς παίκτες: τον Μαουρίτσιο, τον Μίσιτς και τον Πέλκα κι ο Βραζιλιάνος ως κόφτης χρειάστηκε να κάνει λιγότερα. Αλλαξε επίσης τη γραμμή της επίθεσης χρησιμοποιώντας τον Μπίσεσβαρ στο πλάι – ο Σβιντέρσκι και ο Λημνιός δεν θα μπορούσαν ποτέ να χάσουν τη θέση τους. Οι πολλοί δημιουργικοί χαφ βοήθησαν τον ΠΑΟΚ να κάνει σωστά κατοχή μπάλας και να στριμώξει τον ΠΑΟ, που αντί να παίξει το ποδόσφαιρο που ξέρει, προσπαθούσε να εκμεταλλευτεί τις αμυντικές αδυναμίες του Βιερίνια και έγινε προβλέψιμος. Ο Φερέιρα στο δεύτερο ημίχρονο δεν δίστασε να ρίξει στο ματς τους Ακπομ και Λάμπρου στέλνοντας μήνυμα στην ομάδα του να κυνηγήσει το δεύτερο γκολ: είχε κι αυτό τη σημασία του.  

Ο Πορτογάλος θα επιμείνει στην χρησιμοποίηση του Βιερίνια και του Μαουρίτσιο ελπίζοντας να τους φέρει στην κατάλληλη φόρμα: το πρωτάθλημα θα κριθεί στα πλέι οφ που θα γίνουν το Μάρτιο και τον Απρίλιο. Αλλά πρέπει να μην ξεχνά ότι άλλο είναι η ποιότητα των δυο κι άλλο η φόρμα τους. Οσοι επίσης του ασκούν κριτική δεν πρέπει να ξεχνούν ότι ναι μεν δεν κατάφερε να πάρει όσα έπρεπε από κάποιους αναπληρωματικούς του (Ακπομ, Ντούγκλας, Εσιτί, Στοχ, Ροντρίγκο κτλ), αλλά έχασε και παίκτες που δεν είναι εύκολο να αντικατασταθούν: Κρέσπο, Ελ Καντουρί, Βέρμπλουμ, Λέο Ζάμπα δεν κυκλοφορούν πολλοί στην Ελλάδα.   

Ενας Κύζας από την Ελβετία

Κι ο Παναθηναϊκός; Ο ΠΑΟ νομίζω ότι χθες κατάλαβε πως από τη στιγμή που έγινε πάλι μια κανονική ομάδα, στην Τούμπα θα έχει και αντιμετώπιση κανονικής ομάδας. Ο πρωτάρης και άπειρος Ελβετός διαιτητής Σάντρο Σέρερ έπαιξε έδρα, όπως ήταν απολύτως λογικό να κάνει ένας διαιτητής 31 χρονών από την τρίτη κατηγορία διαιτητών UEFA, ένας Κύζας της Ελβετίας δηλαδή. Ο Δώνης χαρακτήρισε αμφισβητούμενο το πέναλτι που δόθηκε στον ΠΑΟΚ. Είναι ένας τρόπος για να μας πεις ότι ήταν ανύπαρκτο, και δυστυχώς για αυτόν καθοριστικό. Ακόμα πιο απίθανη είναι η απόφασή του Ελβετού να μην βγάλει, ως όφειλε, κόκκινη στον Πέλκα για ένα δολοφονικό μαρκάρισμα στο τρίτο μόλις λεπτό: δεν έβγαλε ούτε κάρτα, όπως ο Αζέρος στο Γιαννούλη την προηγούμενη Κυριακή στο ΟΑΚΑ. Ο ΠΑΟ νόμιζε ότι θα παίξει με την ΑΕΛ και θα του δώσουν τρία πέναλτι και δεν κατάλαβε τι τον περίμενε: στην Τούμπα είχε την αντιμετώπιση που είχαν ο Αρης, ο Αστέρας, η ΑΕΚ κτλ. Πληρώνει και τη σιωπή του: αν δεν είσαι πριν τα ματς διεκδικητικός, θα σου βάλουν ένα τέτοιο διαιτητή – το χουμε δει ένα σωρό φορές στα χρόνια του Περέιρα. Τώρα με μια ήττα από την ΑΕΚ μπορεί να πάει πίσω: ας καταλάβει τουλάχιστον πως ένα κανονικός Παναθηναϊκός χρειάζεται και μια απαιτητική διοίκηση. Τα πέναλτι που κέρδιζε ο ΠΑΟ σε ματς που δεν έκριναν τίποτα, κομμάτι τον «στράβωσαν» τον Γιάννη Αλαφούζο: όπως τα καθρεφτάκια τους ιθαγενείς…